HY RU EN
Asset 3

Բեռնվում է ...

Էջի վերջ Այլ էջեր չկան բեռնելու համար

Որոնման արդյունքում ոչինչ չի գտնվել

Սոնա Ավագյան

«Ջուրը գնում է, ավազը մնում». ամերիկահայ ռեժիսորը՝ իր կորստի և արմատների հետ

«Պապիկս սիրում էր արձակուրդին լուսանկարել ընտանիքի անդամներին: Նա միշտ ուզում էր գնալ Ալյասկա և լուսանկարել Ալյասկան: Նրա մահանալուց հետո տատիկս, մայրս և մորաքույրս գնացին Ալյասկա՝ անելու այն, ինչ նա չկարողացավ անել: Ուստի, ֆիլմի գաղափարը այդտեղից եկավ, և մտածեցի, որ լավ և կարևոր կլինի, որ ֆիլմը Հայաստանում նկարահանվի»,- պատմում է ամերիկահայ ռեժիսոր Սարո Վարժապետյանը:

Նա այս օգոստոսին առաջին անգամ Հայաստանում էր՝ նկարահանելու իր «Ջուրը գնում է, ավազը մնում» ֆիլմը: Ֆիլմի անունը ռեժիսորը վերցրել է հայկական համանուն ասացվածքից, որը բացատրում է հետևյալ կերպ. ջուրը գնում է, ավազը մնում՝ մարդը գնում է, հիշողությունը մնում:

Ավազը ֆիլմի գլխավոր հերոսուհու՝ ամերիկահայ Թամարի հիշողությունն է մահացած ամուսնու մասին, որի հետ ապրել էր 60 տարի: Ֆիլմում 80-ամյա Թամարն առաջին անգամ իր երկու աղջիկների հետ գալիս է Հայաստան, որպեսզի իրականացնի ամուսնու երազանքը՝ ընտանիքին լուսանկարի Հայաստանում՝ Արարատի առջև:

Ֆիլմը նվիրված է Սարոյի պապիկի հիշատակին, ով մահացել է 4 տարի առաջ: Սյուժեն էլ որոշ առումով կապված է ռեժիսորի պապի հետ: «Ես շատ էի ուզում իմանալ, թե ինչպես կարելի է խաղաղ ապրել մարդու կորստի հետ: Եվ ֆիլմի միջոցով ուզում էի ինչ-որ ձևով մոտենալ այդ մարդուն՝ անելով այն, ինչ այդ մարդը սիրում էր»,- ասում է Սարոն:

Մյուս կողմից Հայաստան գալու և այստեղ ֆիլմ նկարահանելու միջոցով նա ուզում էր ավելի շատ բան իմանալ Հայաստանի, իր հայկական արմատների մասին:

Սարոն ասում է, որ պապիկին նվիրված ֆիլմը նկարահանելուց հետո իրեն ավելի լավ է զգում: Երբ պապը ողջ էր, Սարոյին թվում էր, թե նա միշտ իր կողքին է լինելու: «Ես դեռ զղջում եմ, որ ավելի շատ ժամանակ չանցկացրի նրա հետ, երբ նա իմ կողքին էր: Չեմ կարծում, որ դա կարելի է փոխել: Բայց այն ամենը, ինչ կարող եմ անել հիմա, ավելի շատ ժամանակ անցկացնելն է տատիկիս և ընտանիքի մյուս անդամների հետ, որոնք դեռ ողջ են, և վստահ լինել, որ չեմ կրկնի նույն սխալը»,- ասում է ռեժիսորը:

Սարոն ֆիլմով ուզում է հանդիսատեսին ասել, որ նույնիսկ 60 տարվա ամուսնուն կորցնելուց հետո կա կյանք, որը պետք է ապրել, կարելի է նոր իմաստ գտնել կյանքում, և Հայաստանից դուրս ապրող հայերի համար այդ նոր իմաստը կարող է լինել իրենց ինքնության և ընտանիքի հետ նորից կապ հաստատելը:

Ֆիլմում թեև Թամարին այդպես էլ չի հաջողվում իրականացնել ամուսնու երազանքը, քանի որ ռուս սահմանապահները թույլ չեն տալիս նկարահանում անել սահմանին՝ Արարատի առջև, սակայն ռեժիսորի համար ավելի կարևոր է այն, որ Թամարը այս փորձառության միջոցով ավելի է կապվում իր երկու դուստրերին, այսինքն՝ նրանց ընտանիքն ավելի ամուր է դառնում:

«Եվ ավելի կարևոր է այն, որ իր դուստրերի, տաքսու վարորդի և Հայաստանում լինելու միջոցով նա սովորում է խաղաղ ապրել ամուսնու կորստի հետ: Նա հասկանում է, որ ավելի կարևոր է ոչ թե լուսանկարը, այլ այն, որ նա այս ամենի միջով անցավ իր ընտանիքի հետ, մի բան, որ միշտ ցանկացել էր անել ամուսինը»,- ասում է Սարո Վարժապետյանը:

«Ջուրը գնում է, ավազը մնում» ֆիլմում տղամարդիկ գրեթե չկան. սա ֆիլմ է 4 հայ կնոջ մասին: Ֆիլմի կարևոր կերպար է տաքսու վարորդը, որը ևս կին է և Թամարին ու դուստրերին տանում է սահմանամերձ գյուղ: Բոլորը Սարոյին ասում են, որ Հայաստանում կին տաքսու վարորդներ չկան, բայց Սարոն համոզված է, որ Երևանում ու Գյումրիում կա 2-3 կին տաքսու վարորդ, թեև ինքը չի տեսել նրանց:

Ֆիլմում տաքսու վարորդի պատմությունը նման է Թամարինին. նա էլ է կորցրել ամուսնուն և տաքսի է քշում, քանի որ իր ամուսինը տաքու վարորդ էր: Սարոն ասում է, որ եթե տաքու վարորդը տղամարդ լիներ, ապա Թամարի հետ նույն հոգեկան կապվածությունը չէր ստացվի:

Սարոն Սևանում տեսել է Աղթամարի արձանը և այնտեղ լսել իրական պատմությունը Աղթամարի մասին: Բայց միևնույն է՝ Սարոյին դուր էր գալիս լեգենդի այն փոփոխված տարբերակը, որն իրեն պատմել էին նախկինում: Եվ նա հանկարծակի որոշեց իր ֆիլմում ներառել Աղթամարի պատմությունը՝ հենց այդ փոփոխված տարբերակով. մի օր Թամարին թույլ չեն տալիս վառել ճրագը, և սիրած տղան, կորցնելով ճանապարհը, խեղդվում է, իսկ Թամարը, լսելով տղայի ճիչը, այնքան մեղավոր է զգում իրեն, որ կանգնում է այնտեղ ու դառնում արձան, որը սպասում է սիրեցյալին:

Առաջին հայացքից «Աղթամարի» այս տարբերակը կապ չունի «Ջուրը գնում է, ավազը մնում» ֆիլմի սցենարի հետ: Բայց ռեժիսորի համար կապն ակնհայտ է. ֆիլմի հերոսուհի Թամարը ևս սպասում է իր մահացած ամուսնուն:

Սարոյին մնացել է նկարահանել փոքր դրվագներ: Հետո նա կմոնտաժի ֆիլմը և կներկայացնի միջազգային ու հայկական բոլոր գլխավոր կինոփառատոներին: Ֆիլմի սցենարը Սարոն ինքն է գրել իր ամերիկահայ դասընկեր, ռեժիսոր Մարգո Առաքելյանի օգնությամբ:

Այժմ Սարո Վարժապետյանը սովորում է Կոլումբիայի համալսարանում: Իբրև օպերատոր՝ նա մասնակցել է շատ ֆիլմերի նկարահանումների: Իբրև ռեժիսոր՝ «Ջուրը գնում է, ավազը մնումը» նրա 3-րդ կարճամետրաժ ֆիլմն է, որը ներկայացնելու է համալսարանին՝ որպես ավարտական թեզ:

Կոլումբիայի համալսարանի դասախոսները հասկացել ու հավանել են ֆիլմի սցենարը, քանի որ դրանում համընդհանուր թեմա կա. ամեն մարդ կորցնում է իր ընտանիքի անդամի, սիրելիի ու տառապում դրանից:

«Իմ ուսուցիչները նաև աջակցեցին, որ ես ի հայտ բերեմ իմ շատ յուրօրինակ մշակութային ինքնությունը: Ուստի, կարծում եմ, որ նրանք շատ անհամբերությամբ են սպասում ֆիլմին»,- ասում է Սարոն:

Նրա համոզմամբ՝ լավագույնը, ինչին ռեժիսորը կարող է հույս ունենալ հասնել, այն է, որ ֆիլմը ստիպի մարդկանց փիլիսոփայորեն մտածել կյանքի մասին և ազդի նրանց զգացմունքների վրա: Նա հուսով է, որ «Ջուրը գնում է, ավազը մնում» ֆիլմը մարդկանց կստիպի հարցեր տալ, ինչ-որ բան կսովորեցնի հայկական մշակույթի կամ ընտանիքի ու հարաբերությունների մասին:

Ֆիլմի վերջում Թամարը որոշում է շարունակել ճամփորդել Հայաստանով և տեսնել երկիրի մյուս վայրերը: Սարոն էլ է Հայաստան իր առաջին այցի ժամանակ ճամփորդել: Եղել է Գյումրիում, Ջերմուկում, Սևանում, Շուշիում, Ստեփանակերտում, Դիլիջանում, այցելել Տաթև, Նորավանք:

Նա ասում է, որ Հայաստանի բնությունը «զարմանալիորեն գեղեցիկ» է, իսկ գյուղերում մարդիկ այնքան ջերմ էին, որ երբ տեսնում էին, որ տեղացի չէ ու հայերեն շատ դժվարությամբ է խոսում, ուզում էին օգնել իրեն, նույնիսկ կերակրել:

«Ստեփանակերտում ես պետք է ընկերոջս զանգահարեի, և նա պետք է գար, ու մեքենայով գնայինք: Բայց երբ հասա այնտեղ, հեռախոսս չէր աշխատում, ինտերնետ չունեի, և հնարավորություն չունեի կապվելու որևէ մեկի հետ: Ես շատ խանութներ մտա՝ ասելով «աս կոտրած է», «չեմ կրնար զանգեմ»: Սա է այն ամենը, ինչ կարող էի ասել: Ես մի խանութ գտա, որտեղ մի մարդ կար, նա անգլերեն գիտեր: Նա խանութի հեռախոսից զանգեց իմ ընկերոջը: Հետո նա ինձ սուրճ ու ջուր տվեց: Միակ ինֆորմացիան որ ունեի, Շուշիում «Նարեկացի» կենտրոնի այցեքարտն էր: Նա կազմակերպեց, որ ինձ Շուշի տանեն և ուզեց հաստատ իմանալ, որ ինձ հոգ կտանեն»,- պատմում է Սարոն:

Միաժամանակ նա նշում է, որ Հայաստանում ում հետ խոսել է, բոլորն ասել են, որ աշխատանք գտնելը շատ բարդ է: Ամերիկահայ ռեժիսորի խոսքերով՝ Հայաստանի գյուղերում, ԱՄՆ-ում իր ապրած ու տեսած կյանքի չափանիշներով, կենսապայմանները շատ վատ են: Օրինակ՝ տներում հոսող ջուր չկա, և ջուրը պետք է դույլերով բերել: Իսկ Շուշիում Սարոյին թվացել է, թե շենքերը հիմա փլվելու են:

2-րդ, 3-րդ և 4-րդ լուսանկարները տրամադրել է Սարո Վարժապետյանը

Մեկնաբանություններ (1)

LOLA A.
VERY PROUD SARO THAT YOU ARE FROM HOLY MARTYRS SCHOOL GRADUATE,AND DOING THIS FILM...YOU ARE A HERO IN MY EYES...BRAVO GOOD LUCK IN YOUR FILM PRODUCTIONS...NEXT AGOYAN IS BORN....SUCCSES TO THE RAOD OF FAME...

Մեկնաբանել

Լատինատառ հայերենով գրված մեկնաբանությունները չեն հրապարակվի խմբագրության կողմից։
Եթե գտել եք վրիպակ, ապա այն կարող եք ուղարկել մեզ՝ ընտրելով վրիպակը և սեղմելով CTRL+Enter