Բաժնետիրական վեճ. դատարանները, ըստ էության, վեճը չեն հանգուցալուծել
Երեւանի փակ շուկայի դիմաց գտնվող Կարի եւ տրիկոտաժի նորաձեւության հանրապետական տունը 1996 թ. սեփականաշնորհվել է իբրեւ նորաձեւության տուն «Ռենեսանս» փակ բաժնետիրական ընկերություն, որի իրավահաջորդն այժմ «ՀԳՀ-Արենա» ՓԲԸ-ն է: Ընկերության նախագահ Գագիկ Հարությունյանը նշում է, որ անցած 14 տարվա ընթացքում ՓԲԸ-ն կորցրել է իր ընդհանուր տարածքի 8 տոկոսը` 270 քմ մակերեսով:
Սակայն դրանից փայատերերը ոչ թե տուժել, այլ շահել են. յուրաքանչյուրի բաժնեմասը 11,2 տոկոսով ավելացել է: Մինչդեռ ընկերության հիմնադիր սեփականատերերից երկուսը` Անժելա Նալտակյանը եւ Գայանե Մինասյանը, պնդում են, որ կորուստը շատ ավելի մեծ է: Նրանք ասում են, թե ՓԲԸ նախագահ Գ. Հարությունյանը քաղաքի կենտրոնում` Մաշտոցի 8 հասցեում գտնվող ընկերության տարածքներն ապօրինաբար օտարել է, իսկ ստացված գումարները` գրպանել: Այն, որ կորցրած տարածքը 270 քմ է, ու դրանից բոլոր փայատերերը շահել են, Գագիկ Հարությունյանը հիմնավորում է իր ձեռքի տակ եղած փաստաթղթերով: Ձեռնարկությունը սեփականաշնորհվել է 1996 թ., իսկ 1997-ին Կադաստրում կատարվել է իրավունքի պետական գրանցում: Ըստ սեփականության վկայականի` ընկերության անունով գույքագրվել է 2860 քմ մակերեսով տարածք:
«Ունենք մի փաստաթուղթ (Կադաստրի տված), որը կասկածի ենթակա չէ: Ունենք նաեւ 2-րդ փաստաթուղթը` այսօրվա դրությամբ առկա մակերեսը 2590 քմ է, որը նույնպես կասկածի ենթակա չէ: Պակասել է 270 քմ»,- ասում է Գագիկ Հարությունյանը եւ մանրամասնում, որ այդ 270 քմ-ն ինքը նվիրել է Նորայր Քյասինյանին. «Ժամանակին Քյասինյանը գումար է ներդրել, որով ես մյուս փայատերերի բաժնեմասերը գնել եմ: Հետո, քանի որ գումար չունեի, իմ բաժնեմասի մի մասը ձեւակերպել եմ իր անունով, այդ բաժնեմասի տոկոսներին համապատասխան` տարածքից առանձնացրել եմ 270 քմ ու նվիրատվությամբ տվել Քյասինյանին»: Գագիկ Հարությունյանը շեշտում է, որ այդ գործարքի արդյունքում մյուս փայատերերի, օրինակ` Անժելա Նալտակյանի բաժնեմասը 0,3 տոկոսից դարձել է 0,338: «Եթե պայմանական հաշվենք Նալտակյանի ունեցած տարածքը, ապա 2860 քմ-ի մեջ 0,3 տոկոսը կկազմի 8,58 քմ: Իսկ այսօր (2590 քմ-ի պարագայում) իր 0,338 տոկոսով նա ունի 8,75 քմ տարածք: Ու մենք իրեն գցե՞լ ենք, սա գցե՞լ է նշանակում»,- հավելում է ընկերության նախագահը:
Իրականում, սակայն, նվիրատվության պայմանագրով, որը կնքվել է 2003 թ.-ին, Ն. Քյասինյանին տրվել է ոչ թե 270, այլ 301,2 քմ: Իսկ դրանից 1 տարի առաջ` 2002 թ., «Ռենեսանս» ՓԲԸ-ն կնքել է մեկ այլ պայմանագիր, որով իր տարածքից 377,5 քմ-ն վաճառել է Հրաչյա Ոսկանյանին: Այսինքն` 2003 թ. ընկերության տարածքը պետք է լիներ մոտ 2483 քմ (2860-377), ինչից էլ 301 քմ-ն նվիրաբերելու պարագայում մնացորդը կլիներ 2182 քմ: Իսկ այսօր, ինչպես ընկերության նախագահն է նշում, ՓԲԸ-ի տարածքը 2590 քմ է: Ուշագրավ է նաեւ այն, որ Հ. Ոսկանյանի հետ կնքված առքուվաճառքի պայմանագրում նշված է, թե «Ռենեսանսին» պատկանող տարածքի մակերեսը 3600 քմ է, իսկ Կադաստրի Կենտրոն տարածքային ստորաբաժանման տվյալներով` 2001 թ. ՓԲԸ-ի անվամբ գրանցվել է 2908 քմ տարածք: Որտեղի՞ց այս հակասությունները, ինչո՞ւ են նույն տարածքի վերաբերյալ գրանցվել տարբեր տվյալներ: Հարցի պատասխանն ընկերության նախագահը չունի: Իսկ նրա ներկայացուչիչ, փաստաբան Մամիկոն Մանուկյանն ասում է, որ պետք է «Կենտրոնի կադաստրին դատի տալ»: Ինչ վերաբերում է առքուվաճառքի պայմանագրում առկա 3600 քմ-ին, վերջինիս խոսքերով` դա տպագրական սխալի արդյունք է: «Եթե այս 3600-ի մասով պայմանագիրը հիմք ենք ընդունում, ուրեմն պետք է ընդունենք, որ գույքի վրա ավելացումները կատարվել են ընկերության հաշվին: Եվ քանի որ ՓԲԸ-ն վնասով աշխատող կազմակերպություն է, ուրեմն Գագիկ Հարությունյանն այդ 1000 քմ-ն ինքն է ավելացրել իր անձնական միջոցներով: Ուրեմն իրենն է, վեճի առարկա չէ, եւ Անժելա Նալտակյանը չի կարող պահանջներ ներկայացնել»,- ասում է փաստաբան Մանուկյանը եւ հավելում, թե այս ամենը պայմանական է ասում: Գագիկ Հարությունյանը նշում է, որ ժամանակին սեփական միջոցներով, իրոք, ավելացրել են ընկերության տարածքը 398 քմ-ով: Հենց այս թիվն էլ գումարելով այսօր առկա տարածքի մակերեսին` նա շեշտում է, որ ՓԲԸ տարածքի օտարված հատվածների եւ մնացորդի հանրագումարում հակասություններ չկան:
«Ինքը (Գագիկ Հարությունյանը) ոչ մի բան ճիշտ չի ասում, փաստաթղթեր ցույց չի տալիս, որ ասածները հիմնավորի: Ընկերության տարածքն իրականում շատ ավելի մեծ է եղել, բայց, փաստորեն, զգալի մասն անհետացել է: Հասկանալի է, որ այդ տարածքները Հարությունյանը վաճառել է, ու մենք, չնայած ընկերության հիմնադիր սեփականատեր ենք, չենք կարողանում այդ գործարքների` վաճառված տրածքների մասին տվյալները ստանալ: Դիմում ենք պետռեգիստր, մերժում են»,- ասում է Անժելա Նալտակյանը: ՀՀ պետական ունեցվածքի հաշվառման ապապետականացման վարչության պարզաբանմամբ` Հայաստանի նորաձեւության տունը սեփականաշնորհվել է ՓԲԸ ձեւով, որի շենքի եւ շինությունների տարածքը, համաձայն արդյունաբերության նախարարության ներկայացրած տեղեկանքի, 3956 քմ է: Նույն տվյալն է հայտնել նաեւ ԿԱ պետական գույքի կառավարման վարչության աշխատակազմի ղեկավար Ն. Հարությունյանը: ՓԲԸ նախագահ Գագիկ Հարությունյանն ասում է, թե գաղափար չունի` որտեղից է վերցված 3956 քմ-ի մասին տվյալը: Բացի դրանից` ԿԱ պետական գույքի կառավարման վարչության աշխատակազմի ղեկավարը հայտնել է, որ ընկերության սեփականաշնորհման տվյալներով` Անժելա Նալտակյանի բաժնեմասը «Ռենեսանսի» կանոնադրական հիմնադրամում կազմում է 0,3, իսկ Գայանե Մինասյանինը` 0,302 տոկոս: Իսկ ձեռնարկության գույքի մասով Անժելա Նալտակյանն ունի 1,5, Գայանե Մինասյանը` 1,18 տոկոսի սեփականություն: «Այդպիսի բան չկա: Չկա հանրապետությունում մի կազմակերպություն, որը 1992-99 թթ. սեփականաշնորհման գործընթացում աշխատողին բաժնետոմսից ավել գույքի նկատմամբ իրավունք ճանաչի: «Բաժնետիրական ընկերությունների մասին» ՀՀ օրենքն ասում է, որ մասնակիցը տնօրինում է միայն բաժնետոմսը, դրա սեփականության իրավունքն ունի, գույքի նկատմամբ որեւիցե իրավունք չկա»,- ասում է փաստաբան Մ. Մանուկյանը եւ խորհուրդ տալիս ինչպես այս, այնպես էլ ընկերության տարածքի 3956 քմ լինելու մասին հավաստող պետական փաստաթղթերի կապակցությամբ դիմել ոստիկանություն կամ դատախազություն:
Անժելա Նալտակյանն այդպես էլ վարվել է: Նա միջնորդել է Գագիկ Հարությունյանին ենթարկել քրեական պատասխանատվության: Սակայն իրավապահները գտել են, որ նման գործ հարուցելու հիմքեր չկան: Գործն անցել է նաեւ դատական երեք ատյաններով: Մինասյանն ու Նալտակյանը պահանջել են իրենց ունեցած բաժնեմասին համապատասխան` անշարժ գույքը բնեղենով առանձնացնել:
«Գագիկ Հարությունյանը խախտել է նաեւ «Բաժնետիրական ընկերությունների մասին» ՀՀ օրենքի պահանջները. ոչ մի անգամ մեզ չի տեղեկացրել ընկերության ժողովների մասին, գործարքների ժամանակ խախտել է մեր նախապատվության իրավունքը, որը մենք ունենք իբրեւ բաժնետեր»,- ասում է Ա. Նալտակյանը: Փաստաբան Մ. Մանուկյանն էլ հակադարձում է, թե նույն օրենքի համաձայն` Գ. Հարությունյանը պարտավոր չէ մյուս բաժնետերերին պարտադիր ծանուցել եւ ժողովներին ապահովել նրանց մասնակցությունը, քանի որ նրան է պատկանում բաժնետոմսերի մոտ 98 տոկոսը, ինչը բավարար է քվորում ապահովելու եւ որոշումներ ընդունելու համար. «Բացի դրանից` մինչեւ 25 տոկոս գործարքները տնօրենը կարող է կնքել միանձնյա` առանց բաժնետերերի խորհրդի որոշման»:
Դատարանում ներկայացվել է նաեւ ՓԲԸ տնօրենի դիմումով «Հայսեյսմշին եւ ԿՊ ԳՀԻ» ՓԲԸ-ի կողմից 2005 թ. տրված եզրակացությունը, ըստ որի` «ՀԳՀ-Արենային» պատկանող շինության վնասվածությունը 3-րդ աստիճանի է:
«Առ այսօր շինությունը վերանորոգման չի ենթարկվել, եւ վերջինիս տեխնիկական վիճակը չի բարելավվել»,- անցյալ տարի Կենրոնի դատարան ներկայացրած փաստաթղթում նշել է փաստաբան Մանուկյանը եւ հավելել, որ ընկերության կողմից 2008 թ. տված տեղեկանքով` ՓԲԸ-ի 2556,8 քմ մակերեսով շինության հաշվեկշռային արժեքը 40 մլն 754 հազար դրամ է, որից էլ հայցվորները կարող են ստանալ հատուցում` իրենց ունեցած բաժնեմասին համապատասխան: Գայանե Մինասյանի մասով հատուցման գումարը կազմել է մոտ 142 հազար, իսկ Անժելա Նալտակյանի մասով` 138 հազար դրամ:
«Այդ եզրակացությունը կեղծ է, դրա հետեւանքով ՓԲԸ-ի արժեքը, որ դեռ 1996 թ. ավելի քան 72 մլն դրամ էր, մոտ 2 անգամ նվազել է: Դրա համար էլ մեզ ծիծաղելի գումար էին առաջարկում»,- ասում է Ա. Նալտակյանը եւ տարակուսում, թե ինչպես է շինության վնասվածությունը 2005 թ. գնահատվել 3-րդ աստիճանի, երբ դրանից 1 տարի առաջ Կադաստրի տված սեփականության վկայականում նույն ՓԲԸ-ն տեղեկանք է ներկայացրել` «ավարտված շենքի եւ շինարարության մասին (N96 28.09.04 թ.)»: «Ի՞նչ է, ես 78 հոգուց խաբելով, ստիպելով բաժնեմասը գնել եմ, եւ այդ երկու բողոքավորի բաժնեմասը չեմ կարողանում վերցնել: Չէ՞ որ մյուսներն էլ իրենց նման մարդիկ են,- ասում է Գագիկ Հարությունյանը:- Այդ մարդիկ ոչ մի կոպեկ չեն ներդրել, բայց եկամուտ են պահանջում: Ի՞նչ եկամտի մասին է խոսքը: Ընկերությունն աշխատում է վնասով: Ես իմ Մոսկվայի տունը վաճառել եմ, գումարը ներդրել այս հիմնարկում, որ կայանա: Եվ այսօր այն որոշ չափով կայացել է: Եթե մեկը սաունա է սարքում, բարդակ է սարքում, սա երեխաների ժամանցի վայր է, ու հնարավոր չէ, որ այս հիմնարկը ժամանակի ընթացքում եկամուտ չբերի: Նալտակյանի բաժնեմասը ոչ ոք իր ձեռքից չի խլելու, ոչ ոք նրան չի խաբելու: Վաղը եկամուտ կլինի, մասնաբաժինը թող պահանջի»: «ՀԳՀ-Արենայի» տարածքում այսօր գործում են բիլիարդանոց, բոուլինգ կենտրոն եւ բար-սրճարան: Տարածքի մոտ 1400 քմ-ը, Հարությունյանի գնահատմամբ, շքեղ վերանորոգված է, որի 1 քմ-ի վրա իր միջոցներից ներդրել է 700-800 ԱՄՆ դոլար: ՓԲԸ նախագահը նշում է, թե ընդառաջելով Նալտակյանի` հաշտվելու առաջարկին, նույնիսկ համաձայնվել է վերջինիս բաժնետոմսերի դիմաց վճարել 2000 ԱՄՆ դոլար: Սակայն Նալտակյանը հետո մտափոխվել է, ասել, թե իր բաժնեմասից չի հրաժարվում, բայց պահանջում է 10 հազար դոլար` չբողոքելու համար:
«Նման բան չի եղել: Եթե բաժնեմասիս դիմաց քմ-ի համար նույնիսկ 1000 դոլար էլ վճարեն (իսկ Կենտրոնում այսօր քմ-ի գինը 2500-4000 դոլար է), ինձ պետք է փոխհատուցեն ոչ թե իրենց կեղծ հաշվարկներով, այլ իմ ունեցածի համապատասխան` 56, մոտ 60 քմ-ի համար: Իսկ 10 հազար դոլարը ես պահանջել եմ այդ գործարքների արդյունքում որպես ինձ հասանելիք եկամուտ: Թե չէ իրենց ներկայացրածով` տարածքներն օտարվել են, բայց կանոնադրական կապիտալը, աճելու փոխարեն, նվազել է: Չգիտես ինչու` միայն իրենն է աճել»,- ասում է Ա. Նալտակյանը:
Իսկ Գ. Մինասյանը նշում է, որ իր պահանջը չի փոխվել` նա ուզում է, որպեսզի տարածքից իրեն հասանելիք մասնաբաժինն առանձնացվի: Վերջիններիս հայցը Կենտրոնի դատարանը մերժել է: Ոչինչ չեն փոխել նաեւ վերադաս ատյանները: Անժելա Նալտակյանը շեշտում է, որ դատարան դիմելիս իրենց տեղեկությունները կցկտուր էին: Հիմա, երբ ձեռքի տակ ունեն պատկան մարմիններից ստացված անհրաժեշտ փաստաթղթերը, պատրաստվում են կրկին դիմել համապատասխան մարմիններին:
Մեկնաբանել