Ստելան հույս ունի, որ որդիներն առաջին ու վերջին անգամ են խոպան գնում
Կեսօր է. Արմավիրի մարզի Արազափ գյուղի փողոցներում դատարկություն է, չկա գյուղին բնորոշ աշխուժություն, երեխաների ճիչ: Շոգից պաշտպանվելու համար մարդիկ քաշվել են իրենց տները: Ամառվա տապը չէր խանգարում միայն Ստելա Հախյանին: Նա իր փոքր տան բակում, երկաթյա ցանցավոր մահճակալի վրա բուրդ էր չփխում:
Նա պատմեց, որ տանն ապրում է կրտսեր որդու հետ, չի հասցնում տան գործերը, ուստի ստիպված է նաեւ շոգին աշխատել: Նրանք փախստական են, 1990-ականների սկզբին են Ադրբեջանից տեղափոխվել Հայաստան: «Արդեն հարմարվել ենք այս գյուղին, որ ասեմ շատ լավ ա՝ չէ, ամուսինս արտագնա աշխատանքի է գնում, այս տարի երկու տղաներս էլ են միացել հորը, գյուղում մնացել ենք ես ու փոքր տղաս, նա էլ մի հին ավտո ունի, թեթեւ առեւտուր է անում»,- պատմում է Ստելան:
Ընտանիքը սեփականաշնորհված հող չունի, մի փոքր տնամերձ հողակտոր է գյուղապետարանը հատկացրել ու հին շինություն: Շենքը, որտեղ ապրում են Հախյանները, նախկինում պահեստ է եղել, թեթեւ վերանորոգել են, սենյակներից մի քանիսը դարձրել բնակելի եւ մոտ 20 տարի ապրում են այնտեղ:
Ստելա Հախյանն ասում է, որ ընտանիքի կարիքները հոգալու համար խոզ է պահում, մշակում է նաեւ տան դիմացի հողակտորը, սակայն դրանից այնքան էլ օգուտ չկա:
«Գյուղացիների վիճակն այնքան էլ լավ չի, մեծամասնությունը վարկերի տակ է, չեն կարողանում փակվել: Մյուս կողմից էլ կարկուտն ու բնական աղետներն են վնաս հասցնում: Միայն այս գյուղից քանի-քանիսն են վարկերի պատճառով թողել իրենց տունը ու հեռացել: Մանավանդ մեր գյուղացիները ահավոր վարկերի տակ են: Դե որ եկամուտ չկա, գյուղացին ինչո՞վ պիտի վարկը փակի: Մի տարի կարկուտն է վնասում, մի տարի ջուր չի լինում ու այդպես մնում են վարկերի տակ»,- նշում է Ստելան եւ հավելում, որ կառավարությունը, շուկայականից էժան պարարտանյութ հատկացնելով, աջակցում է գյուղացուն, սակայն դա քիչ է եւ շոշափելի արդյունք չի տալիս:
Ստելա Հախյանն իրենց փողոցի օրինակով է ցույց տալիս, որ կյանքի որակը չի լավացել եւ այդ իսկ պատճառով մարդիկ լքում են երկիրը: Ըստ նրա՝ իրենց փողոցի տղամարդիկ, երիտասարդ տղաների մեծ մասը մեկնել են արտագնա աշխատանքի: Իր տղաներն էլ այս տարի առաջին անգամ են գնացել խոպան: Մայրն ասում է, որ նրանց ամուսնացնելու ժամանակն է, սակայն սոցիալական պայմանները թույլ չեն տալիս տղաներին նոր ընտանիք կազմել:
«Դրա համար են գնացել, որ մի քիչ աշխատեն, իրենց համար մի բան ստեղծեն: Արտագնա աշխատանքն էլ ամեն տարի լավ չի լինում, դրա վրա էլ հույս չենք կարող դնել: Արդեն մի անգամ արմատախիլ ենք եղել, զրկվել ենք ամեն ինչից, ինչի՞ պիտի մի անգամ էլ լքենք մեր տունը, ո՞վ կցանկանա նորից տեղահանվել: Մի կերպ, շատ քիչ մի բան ստեղծել ենք, որ պիտի մանրից ավելացնենք: Եթե լավ լինի երկրի վիճակը, մեր ջահելներն էլ կմնան այստեղ, դրսում, օտարության մեջ ի՞նչ կա: Իմ ցանկությունն է, որ իմ տղաները մնան այստեղ, բայց եթե եկամուտի աղբյուր չկա, երիտասարդին դժվար է այստեղ պահելը, կամուկացի մեջ են՝ մնա՞ն, թե՞ գնան, իսկ ես չեմ ուզում, որ գնան: Թող մնան իրենց հայրենիքում, ընտանիք կազմեն»,- ասում է Ստելա Հախյանը:
Նա հույս ունի, որ իր որդիների խոպան գնալը առաջին ու վերջին անգամն է լինելու եւ մշտապես մնալու են հայրենիքում:
Լուսանկարները՝ Մերի Մամյանի
Մեկնաբանել