Օրերս Տնտեսական մրցակցության պաշտպանության պետական հանձնաժողովը տվյալներ հրապարակեց, որտեղ ներկայացված էին սննդի շուկայում իրենց կատարած ուսումնասիրություններն ու արձանագրված խախտումները։ Դրանք մասնավորապես վերաբերում էին  խտացրած կաթին, թթվասերին, յուղին, հալած պանրին:

ՏՄՊՊՀ-ն խախտումներ հայտնաբերել է ավելի քան 30 ընկերություններում: Վերջիններս խիստ նախազգուշացում են ստացել՝ պարտավորվելով 5-օրյա ժամկետում վերացնել դրանք:

Արձանագրված լուրջ խախտումներից մեկն այն էր, որ խտացրած կաթի մեջ հայտնաբերվել էր բուսական յուղ, ինչն անթույլատրելի է։ Ստացվում է, որ վաճառվող ապրանքը եղել է ոչ թե խտացրած կաթ, այլ բուսական յուղի հիմքով պատրաստված սննդամթերք:

Թե ո՞ր ընկերության, ո՞ր արտադրանքներն են եղել խախտում պարունակող սննամթերքները, այդ մասին ՏՄՊՊՀ-ն չի նշում՝ պատշաճ չիրազեկելով սպառողներին։

Բուսական յուղ պարունակող և, ըստ էության, ևս կեղծված համարվող սննդամթերքի՝ այս դեպքում՝ պաղպաղակի մասին «Հետք»-ը գրել էր դեռևս հուլիս ամսին: Մենք լաբորատոր փորձաքննության էինք ներկայացրել պլոմբիր տեսակի 8 պաղպաղակ, որոնցից միայն երկուսն էին համապատասխանել պահանջված նորմերին և չէին պարունակել բուսական յուղ: Ինչպես ՏՄՊՊՀ-ի հայտնաբերած խախտումներով սննդամթերքը, այնպես էլ պաղպաղակները, ըստ «Սննդամթերքի անվտանգության մասին» օրենքի, համարվում են կեղծված:

Սննդամթերքի անվտանգության պետական ծառայությունն իհարկե, արձագանքել էր այս հոդվածին՝ խոստանալով ուսումնասիրել հրապարակման մեջ տեղ գտած փաստերը:

Սեպտեբերին միայն ՍԱՊԾ-ն  հաղորդագրություն էր տարածել, որտեղ ամփոփել էր պաղպաղակի շուկայում իրականացված վերահսկողության արդյունքները՝ անդրադառնալով նաև «Հետք»-ի հրապարակած պաղպաղակների փորձաքննությանը:

Հաղորդագրության մեջ նշված էր, որ «Золотой стандарт», «Кореновский молочно-консервный комбинат»-ի պաղպաղակների մեջ (այս պաղպաղակներն ուսումնասիրել էր «Հետք»-ը և «Золотой стандарт»-ի պլոմբիրը համարել կեղծված) անհամապատասխանություններ չեն հայտնաբերվել:

Թե այս ընկերության ո՞ր պաղպաղակն էր փորձաքննվել, ի՞նչ չափանիշներով և ինչի՞ն էին համապատասխանում, հաղորդագրության մեջ նշված չէր:

Ստացվում էր այնպես, որ ինչպես մանկական ջրերի դեպքում, «Հետք»-ի հրապարակման մեջ եղած խախտումներով սննդամթերքում ՍԱՊԾ-ն ոչ մի շեղում չէր հայտնաբերում՝ համարելով դրանք անվտանգ։ Որոշ դեպքերում էլ հայտնաբերում էր, բայց չէր հայտնում այդ մասին։

Բացի այդ` ՍԱՊԾ-ն նշել էր պաղպաղակի շուկայում հայտանաբերված մի շարք խախտումների մասին, որոնց վերաբերյալ հանրային իրազեկում կատարված չէր: Ավելին, հաղորդագրության մեջ նշված էր միայն խախտում կատարած ընկերությունների անունները, և ոչ թե խախտում ապրանքատեսակի անվանումը:

Օրինակ՝

«Կասեցվել են հինգ պաղպաղակ արտադրողների՝ «Թամարա և Անի» ՍՊԸ, «Ա. Ավետյանի Ա.Ս.Ա» ՍՊԸ, «Իգիթ» ՍՊԸ, «Ոսկե Պինգվին» ՍՊԸ, «Արմսվիթ» ՍՊԸ արտադրական գործընթացի առանձին գործառույթներ: Տնտեսավարող սուբյեկտների կողմից արտադրված պաղպաղակի խմբաքանակները օգտահանման կամ ոչնչացման նպատակով հետ են կանչվել շուկայից։ Մի քանի տնտեսվարող սուբյեկտների մոտ պետական վերահսկողության միջոցառումները դեռևս գտնվում են ընթացքի մեջ»:

Խախտումները վերաբերել են ինչպես մակնշումներին, այնպես էլ՝ լաբորատոր փորձաքննության արդյունքներով հաստատված խախտումներին։

Մենք հարցում էինք ուղարկել ՍԱՊԾ՝ խնդրելով տրամադրել իրականացված լաբորատոր փորձաքննության արձանագրությունները՝ հասկանալու համար՝ պետական վերահսկողության ինչ գործողություն է  իրականացվել, և կոնկրետ որ տեսակում, ինչ տիպի խախտումներ են հայտնաբերվել, որ նորմատիվ փաստաթղթերով է կատարվել փորձաքննությունն ու ինչ չափանիշների է համապատասխանում։

Մեկ ամիս հետո մենք ստացանք պատասխանը, որտեղ մասնավորապես նշված էր մի քանի ընկերություններում հայտնաբերված խախտումների՝ աղիքային ցուպիկի, բուսական յուղի, ՄԱՖԱՄ-ի և այլնի մասին (ապրանքնատեսակները՝ բոլորը 2017թ հուլիսի արտադրության):

 «Թամարա և Անի» ՍՊԸ-ում իրականացված դիտարկման ընթացքում (27.07.2017թ արտադրած վանիլային և շոկոլադե պաղպաղակի նմուշներ) հայնտաբերվել էր   աղիքային ցուպիկ՝ ԱՑԽՄ։

«Իգիթ» ՍՊԸ-ում իրականացված դիտարկման ժամանակ «Պլոմբիր» և սերուցքային տեսակի պաղպաղակում։ «Պլոմբիրում», որում հայտնաբերվել է  ՄԱՖԱՄ-ի անթույլատրելի քանակ, սիկ սերուցքայինում՝ ՄԱՖԱՄ  և աղիքային ցուպիկ։ Առկա է եղել նաև բուսական յուղ, ինչը արգելվում է օգտագործել տվյալ ապրանքատեսակների արտադրության մեջ։

«Արմսվիթ» ընկերությունում իրականացված ստուգման ժամանակ բուսական յուղով արտադրված վանիլային պաղպաղակների 2 նմուշում, հետազոտության արդյունքում, հայտնաբերվել են աղիքային ցուպիկներ։

«Ա․Ավետիսյանի Ա․Ա․Ա․» ՍՊԸ-ում դիտարկման ժամանակ վերցվել են բուսական յուղով շոկոլադապատ և վանիլային նմուշները, որոնց հետազոտության արդյունքում շոկոլադապատ նմուշում հայտնաբերվել է աղիքային ցուպիկ, իսկ վանիլայինում եղել է խախտում՝ միայն չոր նյութի զ/մ ցուցանիշով։

«Ոսկե պինգվին» ՍՊԸ-ում իրականացված ստուգման ժամանակ ուսումնասիրվել են պլոմբիր «Ֆանտաստիկ»-ը և «Վանիլային Պաղպաղակ» արտադրատեսակները։ Փորձաքննության ժամանակ երկու նմուշում էլ հայտնաբերվել է աղիքային ցուպիկ և ՄԱՖԱՄ-ի անթույլատրելի քանակ։

Այս մասին, համաձայն «Սննդամթերքի անվտանգության պետական վերահսկողության մասին»» օրենքի, հանրային իրազեկում չի կատարվել հայտնաբերելու հենց նույն օրը կամ գոնե մի քանի օր հետո. խախտումների մասին ՍԱՊԾ-ն հայտնել է պաղպաղակի շուկայում իրականացված ուսումնասիրությունների ամփոփման ժամանակ։ Այն հարցին, թե ինչու ի վերջո կոնկրետ տեսակների և խախտումների վերաբերյալ ժամանակին չի կատարվել հանրային իրազեկում, ՍԱՊԾ-ն հայտնել է, որ «խմբաքանակի ետկանչ» են իրականացրել։

Նշված վերջին 3 ընկերությունների վերաբերյալ տրվել են «Արտադրանքի իրացումը արգելելու, շուկայից հետ կանչելու, ոչնչացնելու կամ օգտահանելու մասին» կարգադիրներ։ Կայացվել են նաև արտադրական գործունեության առանձին գործառույթները կասեցնելու մասին որոշումներ։

ՍԱՊԾ-ի տրամադրած պատասխանից նաև պարզ է դառնում, որ «Золотой стандарт» ապրանքատեսակի պլոմբիրը չի ստուգվել բուսական յուղի առկայության մասով։ Ստուգվել է  «Кореновский молочно-консервный комбинат»-ի պլոմբիրը, որում խախտումներ չեն հայտնաբերվել, ինչի մասին գրել էր նաև «Հետք»-ը։

Սակայն հաղորդագրության մեջ ասվում է, որ երկու նմուշներն էլ համապատասխանում են նորմերին՝ չնշելով, սակայն, որ  Золотой стандарт» ապրանքատեսակի պլոմբիրը չի փորձաքննվել, իսկ փորձաքննվածում էլ  չի ստուգվել բուսական յուղի առկայությունը։