«Դյութեն». բնական քսուքներ՝ 28-ամյա կենսաքիմիկոսից
Մարինե Մարտիրոսյան
«Դյութենը» (դյութել, հրապուրել բառից) բնական քսուքների նոր ապրանքանիշ է, որը պատրաստում է կենսաքիմիկոս Գայանե Հովհաննիսյանը: Արտադրանքում չեն օգտագործվում եթերայուղեր ու կոնսերվանտներ: Սա Գայանեի գիտական և ստեղծագործական աշխատանքի արդյունքն է:
Գայանեն աշխատում է ԳԱԱ Բունիաթյանի անվան կենսաքիմիայի ինստիտուտում, զուգահեռաբար սովորում է ասպիրանտուրայում: Բույսերից թուրմեր պատրաստելը, փորձարկումներ անելը մանկությունից են եկել: Մայրը՝ տիկին Գոհարն, ասում է, որ դուստրը դեռ 4-5 տարեկանում տերևներ էր լցնում պենիցիլինի մեջ, փորձեր անում: Գայանեն ասում է, որ դրանք խիստ սիրողական փորձեր էին: Երբեմն փորձարկումներն իրականացնում էր մրջյունների վրա՝ դրանցից մուտանտներ ստանալու ակնկալիքով: Բայց, իհարկե, ոչ մի մրջյուն մուտանտ չդարձավ: Իսկ հիմա երազանքներն, ըստ 28-ամյա կենսաքիմիկոսի, իրականությանը մոտ են: Համալսարան ընդունվելուց հետո է իմացել, որ գնում է տատի հետքերով, ով կենսաֆիզիկոս է եղել, բայց ամուսնանալուց հետո կրթությունը կիսատ է թողել, քանի որ ամուսնու մայրը չէր թույլատրել սովորել: «Գայանեն իրականացրեց նաև իր տատիկի երազանքը»,- նկատում է տիկին Գոհարը:
Քսուքներ պատրաստելու մտադրություն կամ նպատակ չի ունեցել: Ինչպես Գայանեն է ասում, քսուք պատրաստելու գաղափարը հուշել է իր իսկ մաշկը: Դեմքի մաշկի հետ խնդիր չի ունեցել մինչև 24-25 տարեկանը, որից հետո «բուռն փոփոխություններ են եղել». մաշկն սկսել է դուրս տալ ոչ թե մակերեսային, այլ ընդերային: «Սկզբնական փուլում շուկան էի նայում, մտածում էի, որ թանկ քսուքների մեջ կգտնեմ այն, ինչ կօգնի, շատ եմ գնել հայկական և արտասահմանյան քսուքներ, որոնք, սակայն, չօգնեցին: Զգայուն մաշկ ունեմ, քսուքները միանգամից վառում էին մաշկս: Սկսեցի ուսումնասիրել բաղադրիչները, հասկանալ, թե ինչից կարող էին ալերգիկ ռեակցիաներ առաջանալ»,- նշում է երիտասարդ գիտնականը:
Այս փուլում առաջին սպիրտային տոնիկներ է պատրաստել՝ մտածելով, որ մաշկը կարելի է բուժել չորացնելու միջոցով: «Բայց դա մեծ սխալ էր: Երբ չորացնում ես այն, ինչը քո մաշկն անհրաժեշտ է համարում, ապա դրանից ավելի շատ է արտադրվում, ու խնդիրն ավելի շատ է սրվում: Ամեն անհաջողություն ստիպում էր հասկանալ, թե ինչն է սխալ»,- ասում է Գայանեն, ապա շարունակում, որ մի անգամ էլ համացանցում պատահական տեսել է պատվերով քսուքներ պատրաստող մի կնոջ, ով հիմնականում մեղրամոմով է աշխատում: «Գոյություն ունի քսուքների դասակարգում՝ ըստ կոմեդոգենության: Կոմեդոգենությունն ակնե առաջացնելու հակվածությունն է, և մեղրամոմը բավականին բարձր ցուցանիշ ունի այդ ցուցակում: Եվ իմ պարագայում կրկին բացասական արդյունք տվեց»,- պատմում է կենսաքիմիկոսը:
Փնտրտուքի, գիտական ուսումնասիրությունների ժամանակ Գայանեն Ֆիզիոլոգիայի ինստիտուտում մասնակցել է հյուսվածքային ինժեներիայի դասընթացի: Ասում է, որ բաժանվել էին խմբերի, որոնցից յուրաքանչյուրը պետք է փորձեր վերարտադրել մի օրգան, և քանի որ իր ասպիրանտական աշխատանքը վերարտադրողական օրգանների մասին է, անձամբ ցանկանում էր, որ թեման ձվարանների մասին լիներ, սակայն իրենց խմբից առաջարկել էին մաշկն ընտրել, որը և հաստատվել էր: «Տխրել էի, բայց հետո հասկացա, թե ինչքան օգուտ տվեց այն: Կարողացա խորությամբ ուսումնասիրել մաշկը և հասկանալ իմ ձախորդությունների պատճառը: Ծանոթ էի յուղերին, բաղադրիչներին, բայց խորությամբ ծանոթ չէի մաշկի առանձնահատկություններին»,- նշում է զրուցակիցս:
Գումար ունենալու դեպքում դիմելու է նաև օրգանիկ հավաստագիր ստանալու համար
Այս տարվա մարտին Գայանեն պատրաստել է առաջին քսուքը: Երիտասարդ կենսաքիմիկոսն ասում է, որ իր պատրաստած յուրաքանչյուր քսուքի հիմքում գիտություն է, այն փորձարկումների փուլով է անցնում, և պետք է հիշել, որ ամեն մեկի մաշկն անհատական է:
Քսուքների բաղադրիչներն ամբողջությամբ բնական են, դրանցից որոշները՝ օրգանիկ: Մեծ մասն առայժմ ձեռք է բերում արտերկրից՝ պատվիրելով, բայց որոշ բույսերի յուղեր էլ, օրինակ, անթառամինը, Հայաստանից է գնում: Մասնավորապես, աչքերի շուրջ կնճիռների, հոգնածության համար առաջարկում է խխունջի ֆիլտրատով պատրաստված քսուք: Այս ֆիլտրատն էլ պատվիրում է արտերկրից: Քսուքների տեսականին նախատեսված է տարիքային խմբերի համար:
Հունիսին Գայանեն գրանցվել է որպես անհատ ձեռներեց: Մայրն է շատ օգնում՝ քսուքների համար թղթե տոպրակներ է պատրաստում, պիտակներն է փակցնում: «Դյութենի» ապրանքանիշն էլ գրանցման փուլում է: Գիտնականն ասում է, որ եթե ֆինանսական հնարավորություն ունենար, կդիմեր նաև օրգանիկ հավաստագրման համար: Հայաստանում կա լաբորատորիա, որն անցկացնում է նման փորձաքննություն: Գայանեն համոզված է, որ հիմա էլ կարող է ստանալ այդ հավաստագիրը, եթե, իհարկե, գումար ունենա: Յուրաքանչյուր ապրանքատեսակի համար 600 եվրո արժողությամբ ընթացակարգ կա, բացի դրանից՝ տարեկան սպասարկման համար էլ անհրաժեշտ է 100 եվրո վճարել:
Նոր արտադրանքի հեղինակը բիզնեսն ընդլայնելու դեպքում մտադիր է արտադրամաս ու խանութ բացել, բայց դա դեռ երազանք է:
Լուսանկարները՝ Սարո Բաղդասարյանի
Մեկնաբանություններ (1)
Մեկնաբանել