Եվս մեկ ընտրություն՝ «գայլերը կուշտ մնացին, իսկ գառները`ողջ» սկզբունքով
Մայիսի 6-ին հայաստանցիներն առաջիկա հինգ տարիների համար ընտրում էին երկրի բարձրագույն օրենսդիր մարմինը՝ խորհրդարանը, ֆրանսիացի ժողովուրդը` իր նախագահին, ով նույնպես առաջիկա հինգ տարիներին կառաջնորդի նրանց: Ֆրանսիան քվեարկեց իր բարեկեցության համար` իր երկրի առաջընթացը կապելով իշխող ուժի փոփոխության հետ: Հայաստանյան ընտրողն առաջնորդվեց պահի թելադրանքով՝ վաճառեց իր քվեն, որովհետեւ հույս չէր կապում քաղաքական ուժերից որեւէ մեկի հետ:
Վերլուծաբանները կանխատեսում էին Սարկոզիի պարտությունը դրա հիմնական պատճառը համարելով նրա ղեկավարման շրջանում Ֆրանսիայի տնտեսության անկումը, մահմեդականների իրավունքների սահմանափակումը, ներգաղթյալների համար կոշտ սահմանափակումներ մտցնելը եւ այլն, որոնք մեծ դժգոհութուններ էին առաջացրել բնակչության շրջանում, եւ անհամաձայնությունը ֆրանսիացիները հայտնեցին իրենց քվեով: «Մենք սիրում ենք Ֆրանսիան»,- հրաժեշտից առաջ համախոհներին հայտնեց Նիկոլա Սարկոզին` նրանց նույնպես կոչ անելով չընդվզել եւ արժանապատվորեն ընդունել իր պարտությունը:
Չեմ ուզում հայերիս համեմատության մեջ դնել ֆրանսիացների հետ, ովքեր իրենց նախագահին չներեցին երկրի տնտեսության անկման եւ իրենց հարկերով հույներին, պորտուգալացիներին եւ այլոց կերակրելու համար: Համեմատության մեջ չեմ դնում նաեւ իսպանացիների հետ, ովքեր Հռոմի պապի երկիր այցելության օրերին փողոց էին դուրս եկել՝ «Ոչ իմ հարկերի հաշվին» կարգախոսով՝ պահանջելով սահմանափակել շռայլումները: Հայաստանցիների ճնշող մեծամասնությունը, ցավոք, դեռեւս բարեկեցության համը չի զգացել եւ քաղաքականապես այնքան հասուն չէ, որ կարողանա կանխել պետական բյուջեի անխնա թալանը, բայց չի էլ հանդուրժել իրեն հարստահարող օլիգարխների այն մեծ բանակին, ովքեր համախբվել են իշխող կուսակցության դրոշի տակ:
Մինչդեռ խորհրդարանական ընտրությունների պատկերից պարզ է դառնում, որ Հայաստանում անցած հինգ տարիների ընթացքում խորացող սոցիալական ճգնաժամը, ծայրահեղ աղքատների թվի կրկնակի ավելացումը, արտագաղթի շարունակական աճը, անգամ ընտրություններին նախորդող օրը իշխող քաղաքական ուժի հրավիրած հանրահավաքում տեղի ունեցած ողբերգությունը, փաստորեն, չխամրեցրին բնակչության սերն առ նախագահը: Չգիտեմ, մեզ երբեւէ կվիճակվի այդքան խոհեմ ու արժանապատիվ ղեկավար ունենալ, որի համար կարեւորը իր երկրի ապագան լինի ու իր ժողովրդի վստահությունը չկորցնելը:
Իհարկե, խորհրդարանական ընտրությունների արդյունքները չզարմացրին որեւէ մեկին. ամեն ինչ կանխատեսելի էր, նույնիսկ խարդավանքի ուղղությունն էր հայտնի այն օրից, երբ հրապարակվեց ընտրողների թիվը: Ընդամենը մի քանի ամիս առաջ էր ավարտվել մարդահամարը եւ կառավարությունը լիարժեք պատկերացում ուներ հանրապետությունում առկա բնակչության եւ ընտրողների իրական թվի մասին, որն անշուշտ, աղերս չուներ հայտարարվածի հետ: Սակայն դա չխանգարեց իշխող վարչակազմին հիմնավորելու այն հավանականությունը, որ վարկով ինքնաթիռի տոմս գնած ու դառնությամբ տուն ու տեղ լքած քաղաքացիները կվերադառնան, որպեսզի մասնակցեն խորհրդարանական ընտրությանը: Հնարավոր էր, իհարկե, որ ոմանք սկզբունքորեն իրենց զայրույթն արտահայտելու համար գնային դրան: Քվեների տրամաբանությամբ` նրանք ոչ միայն վերադարձան ու մասնակցեցին ընտրություններին, այլեւ իրենց ձայնը տվեցին .... իշխող կուսակցություններին: Երեւի իրենց վտարանդի դարձնելու համար:
ՀՀ նախագահը նախընտրական առաջին ելույթներից մեկում իր առաջնորդած կուսակցության համար գնահատանքի արժանի ցուցանիշ էր ներկայացնում պետական բյուջեի աճը: Բայց քաջություն չուներ ասելու, թե ինչու են դրա արդյունքում աղքատությունն ու ծայրահեղ աղքատությունը կրկնապատկվել մեր երկրում: Հոգ չէ, այդ ցուցանիշն անգամ իրենց օգտին էր, ուստի ընտրությունների գործընթացում ամենաառանցքային դերակատարությունը ընտրակաշառքին վերապահվեց: Ընտրազանգվածն այս անգամ արժեւորել էր իր քվեն`սղաճը հաշվարկելով եւ սա միակ դեպքն է, երբ նրա հետ չեն սակարկում: Մարդիկ վերցրին պարզված գումարը, գուցե այն տրամաբանությամբ, որ իրենից խլվածն են իրեն վերադարձնում, կամ՝ մտածեցին, որ րոպեական օգուտից բացի, իրենց, մինունույնն է, այլ բան չի հասնելու: Այս հանգամանքը հաղթանակած քաղաքական ուժը մեկնաբանում է իբրեւ «ժողովրդի ազատ կամքի արտահայտություն»:
Արդեն 20 տարի մեր երկրում ընտրություններն իրականացվում են այս սկզբունքով ` «գայլերը կուշտ մնան, իսկ գառները`ողջ»: Սակայն ամեն ընտրությունից հետո բարոյական անկումն ավելի է խորանում. ընտրությունները շահեկան բիզնեսի վերածած հաստ պարանոցներով ու սպորտային կազմվածքով տղամարդկանց խմբին այս անգամ միացել էին կանայք, ովքեր ոչ պակաս արհեստավարժությամբ էին իրականացնում իրենց առաքելությունը եւ որ ավելի խորշելի է, վնասարարության մեջ ներքաշվել էին 15-16 տարեկանները:
Մեկնաբանություններ (5)
Մեկնաբանել