HY RU EN
Asset 3

Բեռնվում է ...

Էջի վերջ Այլ էջեր չկան բեռնելու համար

Որոնման արդյունքում ոչինչ չի գտնվել

Անուշ Քոչարյան

«Շարունակիր հետևել նշաններին». Պաուլո Կոելյոյի խորհուրդը հայ երիտասարդ դրամատուրգին

Չորս տարի առաջ այս և այլ նշանների պատճառով Արթուր Հարոյանը հայտնվեց Բրազիլիայում

Նշաններ, շատ նշաններ: Անսահման շատ նշաններ և բոլորը՝ կապված Բրազիլիայի հետ: Երբ փոքր էի, ու լամբադա պարը նոր էր հայտնի մեր շրջապատում և միաժամանակ ոչ շատ ընդունելի պարային ձև էր, բարեկամներն ու հարևանները հավաքվում էին, մթի և սովի տարիներ էին, սերիալ էին դիտում և խնդրում էին ինձ և քրոջս պարել: Սա առաջին ասոցիացիան էր Բրազիլիայի հետ: Հետո մանկապարտեզում երկրաշարժի օրը, երբ ամեն ինչ սկսեց փլվել, չէինք հասկանում, թե ինչ է կատարվում: Հասցրի դուրս թռչել շենքից. աստիճանների վրա գտա այն աղջկա թաշկինակն, ում սիրահարվել էի: Թաշկինակի վրա Բրազիլիայի դրոշն էր: Աղջիկը լացում էր վախից, հայրը կողքին էր, քաջություն չունեցա թաշկինակը վերադարձնելու… Ավելի հասուն տարիքում նվեր ստացա. Պաուլո Կոելյոյի «Ալքիմիկոսն» էր: Կրկին Բրազիլիա: Կապ հաստատեցի Կոելյոյի հետ, գրեցի այն ամենի մասին, ինչ հիմա քեզ եմ ասում: Իսկ նա ինձ պատասխանեց. «Կյանքը մարտ է, իսկ դու պետք է լինես նրա խելացի և ուժեղ զինվորը: Շարունակիր հետևել նշաններին»: Տոմս գնեցի և գնացի Բրազիլիա` որպես զբոսաշրջիկ: Արդեն չորս տարի է, այստեղ եմ:

Ինչպե՞ս կարողացար ի սկզբանե հարմարվել նոր տարածությանն ու մարդկանց: Լեզուն գիտեի՞ր:

Գնել էի մի քանի բառարան, սակայն պորտուգալերենը հստակ տարբերվում է Բրազիլիայի պորտուգալերենից: Հեռավորությունից չէի նեղվում: Պատասխանատվություն այդ պահին զգում էի միայն իմ հանդեպ:

Բրազիլիայո՞ւմ սկսեցիր գրել պիեսներ, առնչություն ունենալ թատրոնի հետ, թե՞ այդ ամենի սկիզբը դրվել էր Հայաստանում:

Դեռ բանակում էի գրում և դրանից առաջ: Երբ ապրում էի Ամազոնիայում, ցուցահանդես կազմակերպեցի Հայաստանի մասին, և մեծ հաջողություն ունեցավ: Հետո ընդունվեցի թատերական դպրոց: Սկսեցի նկարահանվել, ընկերներով թատերական խումբ ստեծեցինք` «Տապան» անունով (Arca` պորտուգալերենով): Աշխատանքի անցա հայկական դպրոցում:

Համացանցից տեղեկացա քո և քո գործունեության մասին: Հիմա պատրաստվում ես բրազիլացի հանդիսատեսին ներկայացնել «1915» ներկայացումը: Ինչպե՞ս առաջացավ գաղափարը:

«1915»-ը պատմական, դրամատիկական և գեղարվեստական տարրերի հիբրիդ է՝ գրավիչ և արտասովոր կերպարներով, տեսարանների անսպասելիությամբ: Պիեսը դրամատիկ են դարձնում ջարդի ժամանակ Անուշի և թուրք զինվոր Օմարի սիրավեպը, Վանի քաղաքապետի` Անուշի հոր` Արամի խիզախ մարտը թուրքերի դեմ, նրա ընտանիքի անդամների ցավն ու տառապանքը, ովքեր թաքնվել էին Վանա լճի մոտակայքում գտնվող մի տան մեջ` սպասելով Արամի վերադարձին, իսկ չորս այրիների օրակուլյան կանխագուշակությունները ներկայացման գրեթե սկզբից փորձում են հանդիսատեսին մոտեցնել սյուժեի ամենամեծ և ամենաանսպասելի գաղտնիքի բացահայտմանը: Պիեսի հիմքում նաև ընկած են Ցեղասպանությունից փրկված հայերի իրական երկխոսություններ և մենախոսություններ, ինչպես նաև իրական կերպարներ, որոնցից մեկն է ամերիկյան դիվանագետ Հենրի Մորգենթաուի կերպարը, ով դատապարտում է Հայոց ցեղասպանությունը:

Թատերական կյանքը փաստորեն սկսեցիր արտերկրում: Ինչո՞ւ:

Մինչ այդ էլ Վանաձորի պետական թատրոնում խաղում էի: Հովհաննես Թեքգյոզյանը մի հրաշալի պիես ուներ` «Մետաստազը», որտեղ գանգրահեր տղայի կերպարն էի մարմնավորում: Հետո անցա ժամկետային ծառայության: Երբ վերադարձա, ուզում էի շարունակել աշխատել թատրոնում, բայց ընտանեկան խնդիրներ առաջացան. հայրս դեմ էր… Իսկ հիմա ես դերասան եմ, բայց այլ տիրույթում` հեռվում:

Հայաստան վերադառնալու մասին չե՞ս մտածում:

Մտածում եմ, բայց արդեն որպես զբոսաշրջիկ: Իմ նշանները, էությունը, ապրելաոճն այստեղ են: Հայաստանի մասին միշտ էլ մտածում եմ: Եվ օգնել կարելի է նաև հեռվից, ինչն անում եմ այս պահին:

Անդրադառնանք Բրազիլիային, վերջինիս արվեստի ընկալումներին: Ինչպիսի՞ն է բրազիլացի հանդիսատեսը:

Տարբեր ազգերից կազմված այս պետությունը (ճապոնացիներ, իսպանացիներ, իտալացիներ, գերմանացիներ) իր տարրերով անդրադառնում է արվեստիս վրա, և իհարկե տեղի հայտնի հայերը նույնպես` Արաքսի Բալաբանյանը, Ստեփան Ներսիսյանը, որոնց անձամբ եմ ճանաչում: Այստեղ, փողոցից սկսած, դու տեսնում ես այն, ինչ ազդեցություն է թողնում քեզ վրա և շատ ուժեղ. կանայք, որոնք մերկ են և տարբեր ֆիգուրներ են պատկերում իրենց մարմիններին, որոնք պարում են և փողոցում…, հեռուստանովելներ, որոնք հեռու են հայկական իրականության սերիալներից, որոնք պրոֆեսիոնալ են, ասելիք ունեն: Այլ շատ լավ ֆիլմեր էլ ունեն, որոնցից մեկի ժամանակ ծանոթացա Էդուարդո Սեմերջյանի հետ` արմատներով հայ դերասան, ով ծնվել և մեծացել է Սան Պաուլուում: Կարճ ասած` այստեղ արվեստի յուրաքանչյուր ձև կարող է հաստատվել և մեծ հաջողություն ունենալ:

Վերադառնալով «1915» ներկայացմանըԻնչպե՞ս այն կընդունի բրազիլացի հանդիստեսը: Արդյոք նա ծանո՞թ է հայ ազգի պատմությանը:

Ներկայացման ռեժիսորը բազմիցս ասել է, որ բրազիլացի հանդիսատեսին ավելի մոտ է կոմեդիան, սակայն որոշեցինք ռիսկի գնալ: Դերասանական կազմում ընդգրկված են միմիայն բրազիլացիներ. միայն ես եմ հայ և բեմի ձևավորողներից մեկը` Սարգիս Սեմիրջյանը: Գիտե՞ս` ինչն է հետաքրքիր. բրազիլացի դերասաններն զգում են ներկայացումը, ամեն փորձից հետո լացելով են տուն գնում: Եվ ես շնորհակալ եմ նրանց դրա համար: Թատրոնը, որտեղ բեմադրվում է ներկայացումը, կոչվում է Viga Espaço Cênico: Բեմն ամբողջությամբ համընկնում է այն տանը, այն միջավայրին, որը ես նկարագրել եմ պիեսում: Պրեմիերան կլինի հոկտեմբերին:

Արթուր, ստացվում է` մեկ ընտանիքի ողբերգությամբ փորձել ես ցույց տալ մի ամբողջ ազգի ողբերգությունը:

Կարելի է ասել, այո: Դեռ շատ բան կցանկանայի ասել ներկայացման միջոցով, բայց երբեմն հարկավոր է լինել կարճ և կոնկրետ: Այս ներկայացման խորհուրդն այն է, որ նույն ցավը զգան օտարները՝ ցանկացած բրազիլացի, որը կնայի ներկայացումը: Դերասանուհիները հայերեն են երգելու ներկայացման ընթացքում: Բացատրել եմ երգի իմաստը, թարգմանել: Այնպես են երգում` և ես, և իրենք փշաքաղվում ենք: Հավատում եմ, որ ներկայացումը կկայանա Բրազիլիայում: Ինձ համար շատ կարևոր է նրանց արձագանքը:

Մեկնաբանություններ (15)

Արման
hianali harcazruyc er.urakhacek vor otar erkrum hay zavak unek.vor@ karokhanum e cuyc tal haykakan [email protected] shat urakh em Artur jan ko hamar aydpes el sharunakir.Anush jan shnorhakalutyun ays hiyanali harcazruyci hamar...Artur jan es kez shat sirum u hargum em.misht araj araj araj
Shushan
Ես շատ ուրախացա և հպարտացա, երբ նյութը կարդացի, բայց մեծ հիասթափություն ապրեցի մեկնաբանություննրը կարդալուց հետո, ախր քննադատության նութը որևէ աղերս չունի մատուցվող նյութի էության հետ: Ամոթ է: Կամ գուցե KARABALA-ն ավելի մեծ գործ է արել հայրենիքի համար ու վատ է զգում. որ նյութն իր մասին չէ: Ինչևէ ուրախ եմ, որ Արթուր Հարոյանի նման հայրենակիցներ ունենք, եկեք ուրախանանք նրանց հաջողություններով, իսկ չար մարդկանց զազրախոսություններն ուղղակի արհամարենք
Մլեհ
10. KARABALA - Քո նենգամիտ հեքիաթներին ինքդ հաւատու՞մ ես:
Hay_Axchik (NeNe)
10. KARABALA,, bayc iharkke Nerqin Turqic Betari het hamamit en,,,, Nerqin turqi cerqov el kgnanq,,,, vorin HHSHn berec aynuamenayniv. Lsel em Neri Cnundy norica veradarnum QAXAQAKANUTYUN.... DE ASA HACNERS ELI CAMAQ keranq eli.
Hay_Axchik (NeNe)
13. Մլեհ , 10. KARABALA -i graci inchn er charamit......??? karoxa sxala asum, vor nerqin tshnamuc CEXASPAN enq linum gisher cerek?????
Gayane
Joxovurd , bereq hargenq meks myusis, porcenq arvaci mej lav ban tesnel, isk poqrik nkatoxutyunner@ @st is kareli e anel shat nurb ev voch te viravorel eritasard lragroxin.Erevi sa hayeri himnakan problemn e, vor@ shat baneri e xangarum...tsavoq...
Մլեհ
Մթի և սովի տարիները քո ուղեղի և հոգու մէջ էին սիրելի Արթուր. այդ տարիները բոլոր բանական մարդկանց համար ՊԱՏԵՐԱԶՄԻ և ԱՆՆԱԽԱԴԷՊ ՅԱՂԹԱՆԱԿԻ ՏԱՐԻՆԵՐ ԷԻՆ: Մութն ու սովը մեզ պարտադրուած ՊԱՏԵՐԱԶՄԻ սոսկ հետևանքներն էին: ՎԵՐՋԱԿԷՏ
KARABALA
MLEHIN, Mutn u tsurte mez nuynpes partadrvetsin, mer, ayspes kochvats, prkararneri, hhshnakanneri koxmits. Hay joxovurde paterazmum er yerku jakati vra - artaqin turqi yev nerqin turqi dem. Artaqin turqin haxtetsinq parahexoren, isk nerqin turqin sharunakum enq partvel... MINCHEV YERB?
Sench
Hetaqrqir e, shat hetaqrqir!!! Noric haykakan mtacelakerpi het arnchvel@, H.M, Karabala nax skzbum asem vor bavakanin hetaqrqir nyut e! vorpes @ntecox em arajm ditarkumners nerkayacnum, Isk Nyut@ karcum em henc yntercoxnerin e uxxvac ayl voch te handznvac e graqnnadatneri datin, inchov vor duq konkret zbaxvel eq asys nyuti voxch meknabanutyan yntacqum! Karcum em Hetqii xmbagrutyunum kan haryuravor` hayeren lezvin shat lav tirapetox te anhatner ev te masnaget xmbagirner, u ete voroshvel e henc aydppes el texadrel nyut@ uremn da inqnanpatak che! Isk ete (karcum em vor da henc aydpes e) duq chanachum eq hexinakin apa lragroxakan masnagitakan qnnarkumner karox eq kazmakerpel ayl mijavayrum vortex u vori masin kimanaq miayn duq!!! Isk Ay oriord kam ayl Tikin sarkazm@ indz hanum e hunic @ndhanrapes, voch mi baroyakan iravunq chuneq shaharkelu! dimeq aynpes inchpes vor giteq bayc miayn mi dzevov u hargalic tonov miayn ( da e pahanjum etikan)!!! Amen depqum mi xarneq irar andznakan parzabanumner@ Yntercoxneri shaherin!!! P.S to all Latinatar em grel qani vor cavoq heraxoss hayeren taratesak chi chuni grelu hamar!!!
KARABALA
Ay Tikin, te oriord Anush, ORAKULYANs vorn e? Hayeren goyutyun uni PATGAMAXOS bare.
Անուշ
Հարգելի Կարաբալա,չհասկացա ձեր զայրույթն ի սկզբանե.պարզապես կարող էիք դիմել`գրելով Անուշ:Երկրորդ`ինչպես նկատեցիք բառը գործածված էր զրուցակցիս կողմից,ում պատասխանը ես չեմ խմբագրել`բառերի տեսանկյունից:Երրորդ` բառն ամբողջությամբ չի բնորոշում բառը, եւ չեմ կարծում,որ ձեր լեզվական մտածությունը եւ իմացությունը գերազանցում է իմ իմացությանը: p.s. լեզվի անաղարտության մասին մտահոգվող մարդը նախեւառաջ գրում է հայատառ.սա իմիջիայլոց:
KARABALA
Hargarjan Tikin kam Oriord Anush, 1. Tarrakan barekrtutyune pahanjum e knoje, manavand antsanot knoje, manavand hayerenin qajatexyak knoje dimel yerku dzeverits mekov - Tikin kam Oriord. 2. Latinerenits poxarnvats ruseren ayd bare - orakul - jisht e, gortsatsum er dzer zrutsakitse, bayts Duq partavor eyiq nran zgushatsnel yev hushel hayeren targmanutyune kam pakagtserum dnel hayeren tarberake. Duq voch mekn eq arel, voch myuse, apakoxmnoroshelov entertsoxin. Aynpes vor ardaranalu tex chuneq. 3. Hayerenn indznits anshusht anhamemat aveli lav giteq, aynqan lav, vor, inchpes asum en, dzeri het norabanutyun eq stextsum - MTATSUTYUN. Kezzeq, ayd noramutsutyune shtap petq e dnel bararanneri mej, vor hankarts chkori. 4. PATGAMAXOS barn amboxjutyamb bnoroshum e yerevuyte, manavand mez- hayeris hamar, vor hetanosutyan mi qani hazar tarva patmutyun enq unetsel. 5. Yes, jisht e, grum em latinatar, bayts normal hayerenov, duq grum eq mesropyan grerov, bayts mi hayerenov, vore...
Անուշ
Հասկանալի է Ձեր մանրակրկիտ ուսումնասիրության,տեքստայնության հանդեպ ունեցած սիրո եւ մեսրոպյան հայերենի հանդեպ ունեցած պատկառանքը,ինչի համար ողջունում եմ ձեզ,բայց այնուամենայնից,սկսեք հայատառ գրել,որպեսզի հազարամյա պատմության մեջ ոչինչ չխարխլվի,դուք էլ ընկրկելու տեղ չունենաք:
Tigran
Karabala, Anush, H.M, lav harcazruyc e, inch eq amen inch pchacnum dzer qomentnerov.Karabala amboxj harcazruycic miayn da dzer achqy vorsac?Inchi en mardik vat banery edqan shut nkatum, dnum kentronum u sksum vichel.
KARABALA
TIGRANIN, Hamadzayn em, Anush@ hetaqrqir nyut e patrastel - nor anun, nor xndirner, nor horizonner... Lav nyuti mej karox eyin yev vripumner linel, menq el mer koxmits nra ishadrutyunn enq hravirum. Meznits voch mekn amenaget che, bolors el irarits enq sovorum, dranum voch mi amotali ban chka, amotalin chsovoreln e, sxali mej hamarele. Isk Anushin srtants maxtum em noranor hajoxutyunner, na karox uj e.

Մեկնաբանել

Լատինատառ հայերենով գրված մեկնաբանությունները չեն հրապարակվի խմբագրության կողմից։
Եթե գտել եք վրիպակ, ապա այն կարող եք ուղարկել մեզ՝ ընտրելով վրիպակը և սեղմելով CTRL+Enter