«Հայաստանում չկա արդյունաբերություն, որի հիման վրա կգործեին արհմիությունները»
Աշխարհի շատ զարգացած երկրներում արհեստակցական միությունները ունեն բավականին հզոր լծակներ աշխատավորների շահերը պաշտպանելու համար: Դրանց հետ հաշվի են նստում նույնիսկ կառավարությունները: Աշխատանքի օրվան նվիրված ասուլիսի ժամանակ փորձեցինք հասկանալ` ինչ դերակատարություն ունեն արհմիությունները մեր երկրում:
Հայաստանի արհմիությունների կոնֆեդերացիան ունի 23 ճյուղային արհմիություն, որոնցում միավորված է շուրջ 700 կազմակերպություն` 230 անդամներով:
Արհմիությունն իր անդամներին վերաբերող խնդիրներով, ըստ կոնֆեդերացիայի նախագահ Բորիս Խառատյանի, ընդհուպ մինչև դատարան գնում է, իսկ ահա այլ քաղաքացիներին պարզապես իրավաբանական խորհրդատվություն է տրամադրում: Բորիս Խառատյանի խոսքերով՝ շատերի մոտ այն տպավորություն է, որ արհմիությունը պետք է ամեն մի անձի համար հանդես գա և ներկայացնի նրա աշխատանքային շահերն ու իրավունքները, սակայն արհմիությունների հիմնական գործառույթների մեջ է մտնում կոլեկտիվ աշխատանքային շահերի պաշտպանությունը: Հենց այդ պատճառով է, որ, օրինակ «Մալաթիա», «Փեթակ» տոնավաճառների աշխատակիցները, ովքեր վերջերս բողոքի ակցիաներ էին անում, չեն դիմել արհմիություններին, քանի որ իրենք անհատական պայմանագրեր ունեն տվյալ տոնավաճառի հետ, և, ի տարբերություն «Նաիրիտ» գործարանի աշխատավորների, որպես այդպիսին, կոլեկտիվ չեն:
Արհմիությունների դերի բարձրացման համար, Խառատյանի դիտարկմամբ, ահնրաժեշտ է ակտիվություն աշխատավորների կողմից, քանի որ արհմիությունն իր գործունեությունն ապահովում է անդամների միջոցով:
Խոսելով զարգացած երկրների արհեստակցական միությունների հաջողված փորձերի և Հայաստանում դրանց թույլ կարգավիճակի մասին՝ Խառատյանը դա պայմանավորեց այն հանգամանքով, որ այդ երկրներում կա արդյունաբերություն, որի հիման վրա էլ ստեղծվում են աշխատավորների միությունները:
Հայաստանի արհմիությունների կոնֆեդերացիայի նախագահի դիտարկմամբ՝ արհիմությունների կարգավիճակը պայմանավորված է նաև ավանդույթներով: Հայաստանում աշխատավորների շուրջ 35 %-ը աշխատանքի է ընդունվում անձնական կապերի հաշվին, և, բնականաբար, ոչ միշտ են խնդիրների դեպքում մարդիկ դիմում արհմիություններին, կամ, առավել ևս, դատարան: Մեծ է նաև ստվերում աշխատողներ թիվը, որոնք, չունենալով աշխատանքային պայմանագիր, չեն կարող բարձրաձայնել իրենց իրավունքների մասին:
Մեկնաբանել