HY RU EN
Asset 3

Բեռնվում է ...

Էջի վերջ Այլ էջեր չկան բեռնելու համար

Որոնման արդյունքում ոչինչ չի գտնվել

Էդիկ Բաղդասարյան

Հարություն Հարությունյան. «Երեւի առաջատար լրատվամիջոցի կողմից հալածվողի կերպարն, իրոք, ձեռնտու է»

Հարցազրույց Հանրային հեռուստաընկերության «Հայլուր» լրատվական ծառայության ղեկավար Հարություն Հարությունյանի հետ

- Վերջին մի քանի ամիսների ընթացքում տարբեր կազմակերպություններ, հասարակության տարբեր շերտեր անընդհատ բողոքում են Հանրային հեռուստատեսությունից: Քո կարծիքով` ինչու՞ են մարդիկ դժգոհում Հանրայինից:

- Ես էլ լսում եմ այդ բողոքները, եթե Հանրայինում չաշխատեի, միգուցե ես էլ կբարձրաձայնեի շատ հարցեր: Բայց կարծում եմ, որ հասարակության տարբեր շերտերի միջեւ շփման ճգնաժամային իրավիճակը նաեւ այդ տեսակ մտայնություն է ձեւավորում: Մի քանի փաստեր կարող եմ ասել. շատ մտավորականներ (անունները չեմ տալիս), որոնք ակտիվ մասնակցություն են ունեցել այս, պայմանականորեն ասեմ, հեղափոխական շրջանին, երբ նրանց հրավիրել ենք զրույցի, որպեսզի նրանց կարծիքն իմանանք, սկսում են արդարանալ նրանով, որ քանի որ Հանրայինը հանրահավաքները ցույց չէր տալիս, գնում էինք այնտեղ` տեսնելու, թե ինչ են ասում: Դա ընդամենը արդարացում է: Մենք շատ լավ գիտենք մեր մտավորականության վիճակը, մի տեղ մի բան են ասում, հաջորդ օրն այլ բան են ասում, մեկ ուրիշ տեղ` ուրիշ բան: Իհարկե, կան բացթողումներ, ես դա չեմ ժխտում, դրանց պետք է սթափ ձեւով մոտենալ, բայց ամբողջ լրատվական դաշտի բացթողումները Հանրայինի վրա բարդելը տեղին չեմ համարում: 

- Ինչու՞ են Հանրայինից դժգոհում, որովհետեւ դա իրենց` հարկատուների փողերով գոյատեւող հեռուստաընկերություն է: Պատճառը նաեւ դա է: Մյուս հեռուստաընկերություններում էլ նույն վիճակն է, քանի որ, ըստ տարածված կարծիքի, բոլորը ղեկավարվում են մի կենտրոնից: Պատճառը գուցե դա է, ի՞նչ ես կարծում: Չե՞ք ղեկավարվում մի կենտրոնից:


- Չէ, դա ավելի շատ տարածված խոսակցություն է, այդպես չէ: Քարոզչական նպատակով տարածվող խոսակցություն է, չեմ կարծում, որ մի կենտրոնից նստած` ասում են` ցույց տվեք այսինչ սերիալը, այսինչ համերգը, կամ այս մրցույթում հաղթի այս աղջիկը կամ այն տղամարդը: 

- Խոսքն այդ հաղորդումներին չի վերաբերվում, ես նկատի ունեմ հասարակական-քաղաքական եւ լրատվական հաղորդումները:


- Եթե խոսքը հասարակական-քաղաքական հաղորդումների մասին է, Հանրայինում այդպիսի երեք հաղորդում կա. մեկը «Եվրապոլիսն» է, մյուսը «Հայլուրն» է եւ «360 աստիճան»ը, որն ավելի շատ մեծ ռեպորտաժների վրա ստեղծված, որոշ առումով նաեւ վերլուծական թողարկում է: Եթե խոսքը «Եվրապոլիսին» է վերաբերում, ապա այս ամբողջ ընթացքում այն բոլոր թեկնածուներին հրավիրել է: Ես միայն կարող եմ խոսել «Հայլուրի» մասով, «360 աստիճան»-ով չեմ զբաղվում: «Հայլուր»-ի` կոնկրետ մի կենտրոնից ղեկավարվելու մասին խոսելը, մեղմ ասած, ճիշտ չէ: Միգուցե որոշ հարցերում զսպվածություն ենք ցուցաբերել, ինչ-որ դեպքերում էլ դա չի ստացվել, սակայն դա չի կարելի վերագրել ինչ-որ կենտրոնից ղեկավարվելուն: 

- Չէ, ես կոնկրետ փաստեր գիտեմ, դրանցից մեկի մասին ասեմ, երբ ուսումնասիրելով պարզել էինք, որ նյութի եթեր գնալը հրահանգված էր նախագահականից, որ նույնիսկ տեքստը գրվել էր այնտեղ: Մենք դրա մասին հետո հոդված հրապարակեցինք:


- Դա բացառվում է, որ տեքստը գրվի որեւէ տեղ կամ, ինչպես դուք եք ասում, նախագահականում, բայց եթե խոսքը որեւէ ռեպորտաժի մասին է, բնական է, որ կարող է ինչ-որ կոնկրետ թեմայի շուրջ լինի առաջարկ:

- Խոսքս վարկաբեկող նյութի մասին է: Հիշեցնեմ, խոսքը Րաֆֆի Հովհաննիսյանի կնոջ` Արմինե Հովհաննիսյանի ղեկավարած կազմակերպության մասին էր: 

- Հա, հիշեցի, այդ նյութը երբ եթեր է գնացել, այն ստորագրված չի եղել, լրագրողն իր անունը չի կարդացել, նյութերն էլ հայթայթվել են տարբեր աղբյուրներից: 

- Բայց հաղորդավարն ասաց, որ «մեր լրագրողական հետաքննությամբ պարզել ենք», անհեթեթ չի՞ առանց լրագրողի հետաքննություն անել:

- Դա ավելի շատ հետաքննություն էր, քան լրագրողական հետաքննություն, որովհետեւ մեկ հոգու աշխատանքի արդյունք չէր: 

- Խոսքը հենց դրա մասին է, որ Հանրայինն ինքը չի որոշում, իր քաղաքականության տերն ինքը չէ: 

- Բացարձակ այդպես չի: Գիտես` մի քիչ վիճելի բան կա այստեղ` ի՞նչ է նշանակում Հանրայինն իր քաղաքականության տերը չէ: Վիճելի է հենց ձեւակերպումը: Այդպիսի լուրերն ավելի շատ Հանրայինին վարկաբեկելու նպատակ են հետապնդում:

- Խոսենք կոնկրետ փաստերով: Ասենք` ընդդիմության հանրահավաքները լուսաբանելու ժամանակ հստակ վերաբերմունք կար. հանրահավաքները մի այնպիսի կետից նկարել, որ մի քանի մարդ երեւա, կամ արեւածաղիկ չրթողներ լինեն կադրում: Դա ինչ-որ նպատակ ունե՞ր:

- Իսկ ինչ-որ նպատակ ունե՞ր, երբ ընդդիմության այդ նույն հանրահավաքներում լրագրողիդ վրա հարձակվում են: Իսկ լրագրողը դիմում է ընդդիմության ղեկավարներից մեկին, խնդրում, որ ասի` մարդիկ իրենց հանգիստ պահեն, այդ ղեկավարը, որը մեր գործընկերն է նաեւ համարվում, գլուխը շուռ է տալիս եւ ասում` ես դա չեմ տեսել: Հարձակվել են մեր օպերատորի վրա եւ ճանկռել դեմքը: Մենք դրանց մասին չենք ասում, բայց դա եղել է, եւ դրան ականատես են եղել այլ լրագրողներ: 

- Այսինքն` ուզում ես ասել, այնտեղ լրագրողների նկատմամբ բռնություններ են եղել, պատճառը դա է:

- Այո, ես բազմիցս արգելել եմ իմ լրագրողներին ներկա գտնվել, որովհետեւ ամեն անգամ այնտեղ նկարահանող խումբ ուղարկելիս մի քանի մարդ էլ պիտի ուղարկեի որպես օգնականներ, որ կողքերից շրջապատված պահեին օպերատորին: Այսինքն` ստեղծվել է մի վերաբերմունք, որ եթե դու Հանրայինից ես, քեզ պետք է ծեծեն, եթե դու Հանրայինից ես, ուրեմն դու մարդ չես, եթե դու Հանրայինից ես, ուրմեն պետք է թքեն քո ճակատին:

- Բայց ինչու՞ է այդպիսի վերաբերմունք ստեղծվել:

- Չգիտեմ: 2003-ին առաջատար թեկնածուներից մեկն իր քարոզչական հոլովակներից մեկում լուսագրով գրել էր. «Հայլուրը ստորաքարշ ծրագիր է» (խոսքն Արտաշես Գեղամյանի մասին է- Է. Բ.): Նրա հետ ուղիղ եթերից առաջ հանդիպեցինք եւ հարցրեցինք, թե ինչու էր այդպես վարվել: Ասաց, թե` գիտե՞ք, ես Ձեր դեմ որեւէ կոնկրետ բան չունեմ, դա ուղղակի քարոզչական հնարք էր, քանի որ հալածյալի կերպարը որոշակի դիվիդենտներ է բերում: Ընդամենը 5 տարում քարոզչական հնարքները հասկանալիորեն շատ չեն փոխվել: Երեւի առաջատար լրատվամիջոցի կողմից հալածվողի կերպարն, իրոք, ձեռնտու է:

- Հիմա, երբ նայում ենք «Հայլուր» ծրագիրը, նկատում ենք, որ ինչ-որ փոփոխություններ կան: - Հանրահավաքներից սկսել եք ռեպորտաժներ տալ: Հիմա ինչպե՞ս եք դա անում, չե՞ն խանգարում: 


- Շատ պայմանական, կարող ենք ասել: Հեռվից նկարում ենք, տալիս ենք համր, ռեպորտաժ չենք տալիս:

- Չէ, ձայն էլ կար:

- Վերջին հանրահավաքը, որ նկարել ենք, էլի մեր լրագրողին եւ օպերատորին վրա են տվել: Նրանք զանգեցին եւ ասացին, որ վիճակն այդպիսին է, ես էլ ասացի` հարթակի մոտից դուրս եկեք, հեռվից նկարեք: 

- Եթե սկսեք նորմալ լուսաբանել, հնարավոր է վերաբերմունքը փոխվի: 

- Ես չեմ կարծում, որ վերաբերմունքը կփոխվի, որովհետեւ վիճակն այնպիսին է, դաշտն այնպես է բեւեռացված: Այդ արդեն հանրահավաքների ժամանակ էր ասվում, եթե դու մեր հետ չես, ուրեմն դու տականք ես: Մի հարց էլ ես տամ. դուք չե՞ք զգում, որ Հայաստանում այսօր անկախ մամուլի ծարավ կա, պակաս կա, այսինքն` ամեն ինչ բեւեռացված է: 

- Այո, ճգնաժամը նաեւ մամուլի մեջ է: 

- Ես թարմ մի օրինակ ասեմ. երկու ընկերուհի, որոնք աշխատել են մի գործակալությունում, այսօր տարբեր թիմերում են, եթե փողոցում հանդիպում են, իրար չեն բարեւում, դեռ մեկը մյուսի հետեւից ինչ-որ ռեպլիկ է անում: Այստեղ վերանում է լրագրությունը, լրագրողն այս վիճակում չի կարող իր պարտականությունը կատարել: Համաձա՞յն ես:

- Համաձյան եմ, բայց այստեղ այլ խնդիր էլ կա: Հնարավոր է` նրանցից մեկն ինչ-որ փուլում իր մասնագիտական էթիկան խախտել է, լրագրությունը վերածել է այլ բանի: 

- Չէ, այդպես չի: Կարելի է ձեւակերպել հետեւյալ կերպ` մեկը լրագրողից վերածվել է գաղափարական լյումպեն հեղափոխականի, բայց շարունակում է աշխատել որպես լրագրող, իսկ մյուսը, ուղղակի չմասնակցելով որեւէ շարժման, շարունակում է իր աշխատանքով զբաղվել:

- Հանրայինից դժգոհ են ոչ միայն ընդդիմադիրները, այլեւ իշխանության ներկայացուցիչները: Քո կարծիքով` նրա՞նք ինչու են դժգոհ:

- Ես կարող եմ մի քանի օրինակներ բերել, փորձենք միասին վերլուծել: Չստացվի այնպես, որ դու հարցը տալիս ես, ես պիտի պաշտպանվեմ: 

- Ես ուզում եմ ավելի շատ խոսենք այն մասին, թե ինչպես անենք, որ վստահությունը վերականգնվի: Խոսքս ոչ միայն «Հայլուրի» մասին է, այլ ընդհանրապես լրատվամիջոցների: Մեր լրագրողներից մեկը հարցազրույցներ է անում սովորական մարդկանց հետ, եւ պարզվում է` մարդիկ չեն վստահում լրատվամիջոցներին: Առաջ այդպես չէր: 


- Մեզ մեղադրում են սխալ տեղեկություններ տալու մեջ: Մեզ դրա համար չպետք է մեղադրեն, մեզ կարող են մեղադրել ինչ-որ բան ցույց չտալու համար, բայց սուտ լրատվություն տարածելու համար` երբեք: Որովհետեւ կամ չենք լուսաբանել կամ, եթե լուսաբանել ենք, ճիշտ ենք լուսաբանել: Մի օրինակ բերեմ: Ռադիոկայաններից մեկը, բազում թերթեր եւ քաղաքական գործիչներ լուր տարածեցին, որ ոստիկանության «Վիլիսը» երեք-չորս հոգու տրորելով անցել է մարդկանց միջով: Մենք դա եթեր չտվեցինք, որ «Վիլիսը» մարդկանց գցել է տակը, որովհետեւ փաստեր չունեինք, միգուցե փաստեր ունենայինք, էլի ցույց չտայինք: Հիմա չեմ ուզում ամբողջովին արդարանալ, բայց ցույց չտվեցինք: Բայց երբ սկսեցինք հավաքել նկարահանած նյութերը` մեր, մեր գործընկերների, համադրեցինք տարբեր տեղերից նկարած կադրերը, տեսանք, որ որեւէ մեկը մեքենայի տակ չի ընկել, եւ մենք ասացինք, որ այդպիսի բան չի եղել: Եւ ցույց տվեցինք, թե ինչպես է դա եղել: Երբ սա ցույց տվեցինք, մեզ սկսեցին մեղադրել, որ մենք մոնտաժված կադրերով հակառակ պատկերն ենք ցույց տալաիս: Երբ դատախազությունը քննություն էր անցկացնում, Ստեփան Սաֆարյանը գնաց դատախազություն, այնտեղ գրեց, որ ինքը չի տեսել, իրեն պատմել են: Բայց ինքը դա որպես փաստ հայտնել է լրատվամիջոցներին: Երբ որ պատգամավորներից մեկը դատախազությունում նայել է այդ կադրերը, ասել է` էս հասցրել եք մոնտաժել հա արդեն: Քննիչը խնդրել է, որ բերեն իրենց կադրերը, վարորդը գնացել է «Ժառանգության» գրասենյակից բերել է կադրերը, եւ տեսել են, որ նույն կադրերն են: Այսինքն` իրենք այնքան լարված են եղել, որ ուշադիր չեն նայել եւ հայտարարություն են արել: Հիմա Հանրայինն ի՞նչ պետք է աներ, ասեր` հա, «Վիլիսը» մարդկանց գցել է տա՞կը: Մի ուրիշ դեպքի մասին ասեմ. երբ Ինտերնետում հայտնվեցին կրակելու կադրերը, մենք սկսեցինք հետաքրքրվել եւ տվեցինք, որ դրանք եղել են այս տեսակի փամփուշտներ եւ այլն: Հակառակը որեւէ մեկը չփորձեց ապացուցել, բայց սկսեցին ասել, որ «Հայլուրը» ապատեղեկատվություն է տարածում, պաշտպանում է կրակողներին: Մենք չենք ասում` կրակոցներ չեն եղել, մենք ասում ենք` այդ կադրերի կրակոցները մարտական գնդակներից չեն: Մենք երբեք չենք ասել, որ կրակոցներ չեն եղել: Մենք ասում ենք` սա, որ դուք տարածում եք, չի համապատասխանում իրականությանը: Ո՞րն է ավելի ազնիվ: 

- Մարտի 1-ն առանձին թեմա է, դրա մասին եկ չխոսենք: Շատ վտանգավոր թեմա է, եւ այսպես խոսելն իմաստ չունի: Մեզնից ոչ ոք մինչեւ հիմա չգիտի, թե ինչպես են մահացել մարդիկ: Պաշտոնական տեղեկատվության մեջ այդ մասին որեւէ բան չի եղել: Ինչպե՞ս են մարդիկ մահացել, ու՞մ կրակոցներից, ինչու՞ են կրակել, որտեղի՞ց: Ինչու՞ հարազատները չեն խոսում: Եկ նորից վերադառնանք հարցին, թե ինչու՞ մարդիկ չեն վստահում, չեն հավատում լրատվական թողարկմանը, ի՞նչն է հանգեցրել սրան: 

- Իհարկե, պատճառներ կան: Բայց ես կարող եմ մի տեսանյութ էլ ցույց տալ հանրահավաքից, որտեղ մեր գործընկերը «Հայլուրին» փնովում է եւ ասում` մի՛ նայեք «Հայլուր»: Եւ շարունակելով` ասում` միակ ճիշտ լրատվությունը դուք պետք է ստանաք Ազատության հրապարակից: Եվ այդ խոսքից հետո հայտնում է, որ մենք հենց նոր մի լուր ստացանք, որ Հայաստանի բանկերի մոտ հերթեր են գոյացել, բոլոր պաշտոնյաները փողերը հանում են, արդեն խուճապ է տարածվել: 

- Բայց դա հանրահավաքում օգտագործված ինչ-որ հնարք է, դա ուրիշ թեմա է, իմ ասածի հետ կապ չունի: 

- Չէ, դրանք կաթիլ-կաթիլ հավաքված եւ տարածված հնարքներ են եւ բավականին լավ աշխատեցին: Այդ կաթիլները հավաքվել են եւ դարձել մի բաժակ ջուր, հետո այդ բաժակը լցվում է ավելի մեծ ամանի մեջ եւ այդպես շարունակ: Իհարկե, հնարք է, բայց այդ հնարքն իրենք շատ լավ աշխատացրին եւ օգտագործեցին: 

- Դա մեր աշխատանքի հետ ոչ մի կապ չունի: Նորից սկսենք նրանից, թե ինչ պետք է անել, որպեսզի հասարակությունը վստահի լրատվամիջոցներին, մասնավորապես Հանրային հեռուստաընկերությանը:


- Շատերն ինչ-որ կարծիքներ են ասում, փիլիսոփայական ինչ-որ մտքեր են արտահայտում: Ես ինքս դրա պատասխանը չունեմ այսօր: Ինչ էլ որ անես, հակառակ կողմը պնդելու է, որ դա սուտ է եւ մոնտաժված է: 

- Հիմա տարբեր միջավայրերում հասարակական քննարկումներ են գնում, ինչու՞ դրսի այդ խոսքը չեք բերում էկրան: 


- Բերում ենք, հիմա բերում ենք, բայց միեւնույնն է, նույն վիճակն է: Հիմա, հասկանու՞մ ես, երբ հասարակությունը բեւեռացված է, ինչ ուզում ես արա, էս մի բեւռի համար այս է, եւ վերջ: Եթե գիտի` իրենց մածունը սեւ է, այն մնում է սեւ մինչեւ վերջ, ինչ ուզում ես արա: 

- Իսկ ինչպե՞ս է ձեւավորվում Հանրային հեռուստաընկերության քաղաքականությունը: Ինչպե՞ս եք որոշում, թե ինչ հաղորդումներ պետք է լինեն եթերում: 


- Ես միայն լրատվական ծրագրի համար եմ պատասխանատու: Այդ քննարկումներին ես չեմ մասնակցում, այսինքն` ցանցի քննարկումներին ես չեմ մասնակցում: 

- Քո կարծիքով` այսօր մեր լրատվամիջոցներն ի՞նչ խնդիրներ ունեն: 

- Մեր խնդիրը հետեւյալը պետք է լինի` լուրը անկողմնակալ ներկայացնելը: Երբեք որեւէ կողմի վրա չթեքվել, եղե՞լ է մի բան, պետք է հայտնել այդ մասին եւ ներկայացնել նաեւ բախվող կարծիքները: Դրանից հետո թե ի՞նչ կասեն, արդեն էական չէ: Նախ` համաձայն եմ, որ եթերն ինչ-որ չափով փակ է եղել, պետք է բացել այն: Համաձայն եմ, որ հասարակական-քաղաքական հաղորդումների պակաս է եղել: Պարտադիր պետք է էդ դաշտը բացել, շատերին պետք է տալ արտահայտվելու հնարավորություն: Թոք-շոուներ պետք է անել կոնկրետ թեմաներով: Էդ ամենը, քննարկումները, բանավեճերը պետք է տեղափոխել եթեր: 

- Բայց Ձեր լրագրողներն այնպիսի կողմնորոշում ունեցող լրագրողներ են, որ դա զգացվում է անմիջապես: 

- Մենք, ցավոք, թոք-շոու վարող լրագրող չունենք: Որոշվել է երկու նոր հաղորդաշար ստեղծել հասարակական-քաղաքական թեմաներով: Թե դա ինչպե՞ս կլինի, չեմ կարող ասել: Հիմա մենք փորձում ենք բացել հեռուստատեսությունը:

Մեկնաբանել

Լատինատառ հայերենով գրված մեկնաբանությունները չեն հրապարակվի խմբագրության կողմից։
Եթե գտել եք վրիպակ, ապա այն կարող եք ուղարկել մեզ՝ ընտրելով վրիպակը և սեղմելով CTRL+Enter