HY RU EN
Asset 3

Բեռնվում է ...

Էջի վերջ Այլ էջեր չկան բեռնելու համար

Որոնման արդյունքում ոչինչ չի գտնվել

«Դեմ եմ»-ը սպասում է ՍԴ-ի օբյեկտիվ գնահատականին. կառավարության արածն աճպարարություն է

«Դեմ եմ» թիմը տարածել է հայտարարություն կուտակային կենսաթոշակային համակարգի փոփոխությունների մասին, որը ներկայացնում ենք ամբողջությամբ:

Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրական դատարանը, քննության առնելով «Կուտակային կենսաթոշակների մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 5, 7, 8, 37, 38, 45, 49 և 86-րդ հոդվածների սահմանադրականության վերաբերյալ դիմումը, իր 2014 թվականի ապրիլի 2-ին ՍԴՈ-1142 որոշմամբ ՀՀ Սահմանադրությանը հակասող և անվավեր ճանաչեց մի շարք հոդվածներ՝ հնարավորություն տալով ՀՀ Ազգային ժողովին և ՀՀ կառավարությանը մինչև 2014 թվականի սեպտեմբերի 30-ը «Կուտակային կենսաթոշակների մասին» ՀՀ օրենքի և դրա հետ համակարգային առումով փոխկապակցված այլ օրենքների ու նորմատիվ ակտերի իրավակարգավորումները համապատասխանեցնելու տվյալ որոշման պահանջներին։

2014 թվականի ապրիլի 2-ին ՀՀ Սահմանադրական դատարանի նախագահ՝ Գ․ Հարությունյանն արձանագրեց, որ ՍԴ որոշմամբ տրված վերջնաժամկետից հետո Սահմանադրական դատարանը կանդրադառնա իր որոշմամբ արտահայտած իրավական դիրքորոշման կատարման հանգամանքին: Սույն ուղերձով դիմում ենք ՀՀ սահմանադրական դատարանին առ այն, որ 2014 թվականի հունիսի 21-ին ՀՀ Ազգային ժողովի կողմից ընդունված օրենքի փոփոխությունները որևէ կերպ չեն բավարարում ՀՀ Սահմանադրական դատարանի ս․թ․ ապրիլի 2-ի ՍԴՈ-1142 որոշման պահանջները. այդ փոփոխությունները, ըստ էության, ոչ այլ ինչ են, եթե ոչ ՀՀ հերթական վարչապետի և կառավարության հերթական կաբինետի արհեստավարժ աճպարարության արդյունք ընդամենը: Ստորև ներկայացնում ենք առանցքային կետեր, որոնցով 2014 թվականի հունիսի 21-ին ՀՀ Ազգային ժողովի կողմից ընդունված օրենքի փոփոխությունները որևէ կերպ չեն արտահայտում ՀՀ Սահմանադրական դատարանի ս․թ․ ապրիլի 2-ի ՍԴՈ-1142 որոշման պահանջները.

1․ Սահմանադրական դատարանն օրենքի 5-րդ հոդվածի 1-ին մասի դրույթները, մասնավորապես 1974 թվականի հունվարի 1-ին և դրանից հետո ծնված անձանց՝ համակարգի մասնակից ճանաչելու հանգամանքը, ասել է թե տարիքային խտրականությամբ արտահայտված ՀՀ քաղաքացիներին տարանջատումը, ճանաչեց ՀՀ Սահմանադրությանը հակասող և անվավեր այն մասով, որով չեն ապահովվում յուրաքանչյուր անձի հայեցողությամբ իր սեփականությունը հանդիսացող աշխատավարձի տիրապետման, օգտագործման և տնօրինման իրավունքը և հանգեցնում են մարդու կամաարտահայտությունից անկախ նրա սեփականության իրավունքի սահմանափակման։

Սակայն, նոր օրինագծով այս խտրականությունը ոչ միայն չվերացվեց, այլ ավելի խորացվեց՝ սահմանելով նոր տարիքային շեմ՝ 1996 թվականի հունվարի 1-ին և դրանից հետո ծնվածների մուտքը համակարգ, ինչպես նաև անհիմն ժամանակային սահմանագիծ, այն է՝ 2014 թվականի հուլիսի 1-ի դրությամբ վարձու աշխատող լինելու հանգամանքը։

Ավելին, 2014 թվականի հուլիսի 1-ից ուժի մեջ մտած թիվ ՀՕ-67-Ն օրենքով դրվեց մեկ այլ խտրականություն, որով արգելք դրվեց հրաժարվելու սոցիալական վճարներ կատարելուց «Հայաստանի Հանրապետության հանրային ծառայության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքով նախատեսված հանրային ծառայողների և մի շարք այլ գերատեսչությունների աշխատողներին՝ պարտադիր եղանակով ընդգրկվելով նրանց կուտակային համակարգ։

2․ Սահմանադրական դատարանն իր որոշմամբ հայտնել էր այն իրավական դիրքորոշումը, որ հաշվի առնելով Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրության 42-րդ հոդվածի 4-րդ մասում ամրագրված դրույթը, համաձայն որի «Անձի իրավական վիճակի բարելավող, նրա պատասխանատվությունը վերացնող կամ մեղմացնող իրավական ակտերը հետադարձ ուժ ունեն, եթե դա նախատեսված է այդ ակտերով», անհրաժեշտ է, որպեսզի ՍԴՈ-1142 որոշման պահանջներից ու սահմանադրական դատարանի իրավական դիրքորոշումից բխող նոր իրավակարգավորումները սահմանադրական հիշյալ դրույթի շրջանակներում տարածվեն քննության առարկա օրենքին առնչվող իրավահարաբերություններին մասնակից բոլոր սուբյեկտների վրա՝ առանց ժամկետային սահմանափակման։

Սակայն, օրենքի 01․07․2014 թվականին ուժի մեջ մտած փոփոխություններով, մասնավորապես օրենքի 81-րդ հոդվածով, նախատեսվեց, որ 2014 թվականի հունվարի 1-ից մինչև հուլիսի 1-ը պահված գումարները ենթակա են վերադարձման 2015 թվականի հունվարի 1-ից մինչև հուլիսի 1-ն ընկած ժամանակահատվածում՝ նախապես, մինչև 2014 թվականի դեկտեմբերի 25-ը համապատասխան դիմումը լիազոր մարմնին ներկայացնելուց հետո։

3․ Սահմանադրական դատարանը հայտնել էր այն իրավական դիրքորոշումը, ըստ որի 2013 թվականի հունվարի 1-ից «Եկամտային հարկի մասին» ՀՀ օրենքի ուժով «եկամտահարկի և սոցիալական պարտադիր վճարի ինտեգրումը», ՍԴ գնահատմամբ, տարասեռ երևույթների մեխանիկական միակցում է ենթադրում և չի բխում վերջիններիս գոյացման աղբյուրներից և նպատակային նշանակությունից, ուստի ենթակա է վերանայման և տարանջատման։

Սակայն, նոր օրինագծի ընդունմամբ ոչ միայն համապատասխան փոփոխություն չկատարվեց «Եկամտային հարկի մասին» ՀՀ օրենքում, այլև փաստորեն բառախաղի արդյունքում սահմանվեց կրկնակի սոցիալական վճար։

Այսպիսով, սույն թվականի հունիսի 21-ին ՀՀ ԱԺ արտահերթ նիստում, համաձայն հաշվիչ հանձնաժողովի հաշվետվության, «67 կողմ» ձայնով, իսկ իրականում խորհրդարանական մեծամասնության կողմից ցինիկաբար թույլ տրված ընթացակարգային բացառիկ խախտումներով  ընդունվեց «Կուտակային կենսաթոշակների մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություն կատարելու մասին» ՀՀ օրենքը, որը սահմանելով հերթական հակասահմանադրական դրույթներ, կոպտագույնս շրջանցեց  ՀՀ Սահմանադրական դատարանի վերոնշյալ որոշմամբ արտահայտած իրավական դիրքորոշումը և արհամարհեց հասարակության մեծամասնության օրինական պահանջներն ու դիրքորոշումն այս չարաբաստիկ օրենքի վերաբերյալ։ Հանրության օրինական պահանջները ոչ միայն արհամարհվեցին  ՀՀ կառավարության և վերջինիս ինքնամոռաց սպասարկող խորհրդարանական մեծամասնության կողմից, այլև հանրությունը զրկվեց նոր օրենքի մշակման գործընթացին ներգրավված լինելու իր իրավունքից:

Մասնավորապես, համաձայն «Իրավական ակտերի մասին» ՀՀ օրենքի 27-րդ հոդվածի 4-րդ մասի դրույթների, նախագիծ մշակող մարմինը նորմատիվ իրավական ակտի նախագիծը ազդեցության գնահատողներին ներկայացնելու հետ մեկտեղ պարտավոր է կազմակերպել նախագծի վերաբերյալ հանրային քննարկումներ, որոնց նպատակը նորմատիվ իրավական ակտի նախագծի մասին ֆիզիկական և իրավաբանական անձանց իրազեկումն է, ինչպես նաև նրանցից կարծիքների հավաքումն ու դրանց հիման վրա նորմատիվ իրավական ակտի նախագծի անհրաժեշտ լրամշակման աշխատանքների իրականացումը:

Հայաստանի Հանրապետության կառավարության կողմից խախտվեց իր իսկ կողմից ընդունված՝ 2010 թվականի մարտի 25-ի թիվ 296-Ն որոշմամբ հաստատված «Նորմատիվ իրավական ակտերի նախագծի հանրային քննարկումների կազմակերպման և իրականացման կարգի» պահանջները։

Ավելին, «Կուտակային կենսաթոշակների մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքում փոփոխություն կատարելու մասին» ՀՀ օրենքի ընդունումն ընթացավ մեկ այլ իրավական ակտի պահանջի կոպիտ խախտմամբ, այն է՝ ՀՀ նախագահի 2007 թվականի հուլիսի 18-ի «Հայաստանի Հանրապետության կառավարության և նրան ենթակա պետական կառավարման այլ մարմինների գործունեության կազմակերպման կարգը սահմանելու մասին» թիվ 174-Ն հրամանագրի 42-րդ կետ, համաձայն որի մարդու իրավունքներին և ազատություններին վերաբերող օրենքների նախագծերը նախքան կառավարություն ներկայացնելն ուղարկվում են Հայաստանի Հանրապետության մարդու իրավունքների պաշտպանին՝ կարծիքի։

Համաձայն մարդու իրավունքների պաշտպանի խորհրդականի այդ պահին կատարված պաշտոնական հայտարարության, նախագիծը ՄԻՊ գրասենյակ է ներկայացվել նշված հրամանագրով սահմանված ժամկետների կոպիտ խախտումով, այն է՝ ՀՀ ԱԺ ներկայացման հետ զուգահեռ։

«Սահմանադրական դատարանի մասին» ՀՀ օրենքի 1-ին հոդվածն ամրագրում է առ այն, որ Սահմանադրական դատարանը սահմանադրական արդարադատության բարձրագույն մարմինն է, որն ապահովում է Հայաստանի Հանրապետության իրավակարգում Սահմանադրության գերակայությունը և անմիջական գործողությունը:

Մեր համոզմամբ՝  ՀՀ Սահմանադրական դատարանը պարտավոր է ստանձնել երկրում օրենքի գերակայության մթնոլորտի ձևավորման գործընթացի լոկոմոտիվի դերը, որի շրջանակներում օրենքի ուժով կպարտավորվի անաչառ գնահատական տալ վերը նշված երևույթներին և կառավարության ու քաղաքական մեծամասնության կողմից դրսևորված վերաբերմունքը քաղաքացու իրավունքներին և գերակա շահերին:

Ելնելով վերոգրյալից՝ ակնկալում ենք ՀՀ Սահմանադրական դատարանի օբյեկտիվ գնահատականը ոչ թե ՀՀ կառավարության աճպարարությանը, այլ կատարած իրական աշխատանքին, այն է՝ 2014 թվականի ապրիլի 2-ին ՍԴՈ-1142 որոշմամբ արտահայտած իրավական դիրքորոշման կատարմանը:

Հարգանքով,

«Դ!ԵՄ ԵՄ» թիմ

Մեկնաբանել

Լատինատառ հայերենով գրված մեկնաբանությունները չեն հրապարակվի խմբագրության կողմից։
Եթե գտել եք վրիպակ, ապա այն կարող եք ուղարկել մեզ՝ ընտրելով վրիպակը և սեղմելով CTRL+Enter