Նաիրա Հայրապետյան

1981թ. թողարկվեց Օսկար Բենթընի «Bensonhurst Blues» ալբոմը, որտեղ ընդգրկված համանուն երգը դառնալու էր նրա լավագույն հիթն ու մինչ այդ՝ երկու տասնյակից ավել գործունեության գագաթնակետը: «EMI Records»-ի կողմից թողարկված այս սինգլը, իրականում որպես երգ իր երկրորդ կյանքն էր ապրում, իսկ այս անգամ առիթը նրա՝ «Pour la Peau d’un Flic» ֆիլմի սաունդթրեքում ընդգրկված լինելն էր: Ֆիլմը նկարահանվել էր 1979թ., գլխավոր դերում և ռեժիսոր՝ Ալեն Դելոն: Հենց նա էլ ընտրել էր սաունդթրեքը: Արդյունքում ֆիլմը առիթ դարձավ այս երգի հանրահռչակմանը, քանի որ «Bensonhurst Blues»-ը միանգամից հիթ դարձավ եվրոպական տարբեր երկրներում և քաղաքներում, շատ ու շատ երաժշտական լսարաններում՝ աննկատության ստվերից դուրս բերելով երաժշտին և նրա տարիների գործունեությունը: Ֆրանսիա, Հոլանդիա, Ռումինիա, Բուլղարիա, Իսրայելից մինչև Մարոկո ու անգամ Ճապոնիա. ահա այսպիսի աշխարհագրական նկարագրով մի հանգրվան, որին հաջորդում էր երգչի ու նրա այլ ստեղծագործությունների վերաբերյալ հարցերի տարափը: Ապա հաջորդեցին հայտնի այլ երգիչների կողմից նոր մեկնաբանությունները, ի դեպ, տարբեր լեզուներով և ժամանակային այնպիսի ընդմիջումներով, որոնք իրականում փաստում են երգի հանդեպ հանրության վերաբերմունքը՝ երգ բոլոր ժամանակների համար:

«Bensonhurst Blues»-ի պատմությունը, սակայն, գալիս էր դեռևս 70-ականների սկզբից: Այն վստահաբար կարելի է համարել Բենթընի և՛դափնեպսակը, և՛ արգելող ամուր պատնեշը, որը մինչ օրս ճանաչմանը զուգահեռ ստվերում է նրա մի շարք գեղեցիկ կատարումներ:

Հոլանդացի երաժիշտ և երգահան Օսկար Բենթընը երաժշտական աշխարհ էր մուտք գործել դեռևս 1960-ականներից, սակայն առավել նկատելի դարձավ, երբ 1967թ. հոլանդական Հարլեմ քաղաքում հիմնեց «Oscar Benton Blues Band»-ը: Խմբի երաժիշտներից ոմանք, այդ թվում նաև ինքը, հանդես էին գալիս անգլո-ամերիկյան կեղծանուններով՝ Ֆերդինանտ վան Էյֆ՝ Օսկար Բենթըն (կիթառ, վոկալ), Փիթեր վան Քաութերն՝ Հենք Հոուքինս (բասիստ), Հերման Սովերեյն՝ Թանի Լենթ (հարվածային գործիքներ): Ավելի ուշ խմբին միացան նաև Հան վան Դամը (դաշնամուր, վոկալ և ստեղնաշարային) և Ջերարդ վան Դորնը (բաս):

Ակտիվորեն մասնակցելով տեղական երաժշտական փառատոններին՝ մեկ տարի անց, հատկապես ջազային և բլյուզի միջավայրում, «Oscar Benton Blues Band»-ն արդեն սպասված և ճանաչված խումբ էր: Նույն՝ 1968թ. խումբը թողարկեց իր դեբյուտային ալբոմը՝ « Fell So Good» անվամբ: 1969թ. հոլանդական հայտնի փառատոնում՝ «Loosdrechtse Jazz festival»-ում ելույթ ունենալուց հետո, խումբը որոշեց թողարկել ևս մեկ ալբոմ՝ «The Blues is Gonna Wreck My Life»-ը, որին հաջողվեց հայտնվել բրիտանական երաժշտական հորիզոնականներում:  «Oscar Benton Blues Band»-ը մի քանի տարի շարունակ ամենահայտնի ու պահանջված խումբն էր մնում Հոլանդիայում և հարևան երկրներում: Խմբի երրորդ և վերջին՝ «Benton '71» ալբոմը լույս տեսավ 1971թ.:

Իսկ հետո «Oscar Benton Blues Band»-ը լուծարվեց: Մի քանի տարի անց՝ 1974թ-ից,  երաժիշտների կազմի փոփոխությամբ սկսեց հանդես գալ նոր անունով՝ «Blue Eyed Baby»: Ինքը՝ Օսկար Բենթընը կրկին անվանափոխվեց՝ այս անգամ որպես Բիլի Բոյ Բիշոփ: Նոր խումբը միայն մեկ՝ համանուն խորագրով ալբոմ ունեցավ (բլյուզային տրամադրությամբ) և ոչ այնքան հաջող  գործունեություն, որն ի վերջո տարավ կրկին լուծարման: Այս ընթացքում նոր հավաքածուներ և առանձին սինգլներ լույս տեսան, սակայն առանց հատկանշական առավելության, իսկ Բենթընի ջանքերը՝ ուղղված էստրադային- փոփ երգիչ դառնալուն, առանձնապես հաջողությամբ չպսակվեցին:

Օսկար Բենթընի անհատական կարիերան կարելի է սկսված համարել 1980-ականներից: Այս տասնամյակի ամենասկզբում երգչի ստեղծագործական կյանքը նշանավորվեց  «Bensonhurst Blues»-ով՝ ալբոմի և սինգլի թողարկմամբ: Հենց այս կատարումն էլ նրան բլյուզի աշխարհում պատվավոր տեղ և համաշխարհային ճանաչում ապահովեց:  Եվ չնայած երգի հեղինակն ու առաջին կատարողը  ծնունդով ամերիկացի երգիչ-երգահան, պրոդյուսեր Արտի Կափլանն էր, այնուամենայնիվ, «Bensonhurst Blues»-ը հայտնի դարձավ և մինչ օրս ճանաչվում է առավելապես Բենթընի կատարմամբ: Շատերը երգչին ճանաչում են միմիայն այս կատարմամբ, իսկ երգը՝ անպայման այս թավշե ձայնով: Մինչդեռ  քչերը գիտեն, որ «Bensonhurst Blues»-ը 1972թ. է առաջին անգամ ձայնագրվել և թողարկվել: Ա. Կափլանի կատարմամբ այս երգը թողարկվեց նրա և համահեղինակ Ա. Կորնֆելդի «Confessions Of A Male Chauvinist Pig» ալբոմի կազմում: Չնայած այն առանձին սինգլով ևս լույս տեսավ, բայց այդպես էլ մեծ իմաստով չդարձավ այն, ինչ վերապահված էր նրան տարիներ հետո: Ի դեպ, դա սկզբնական շրջանում չհաջողվեց նաև իր «դափնեկրին». Օ. Բենթընը «Bensonhurst Blues»-ն առաջին անգամ կատարել է 1973թ. և միայն 8 տարի անց, շնորհիվ Ալեն Դելոնի, որպես սաունդթրեք այն բոլորովին այլ՝ շրջադարձային կյանք ունեցավ:

Հիթային իր հաղթական շրջագայությունից հետո 1987թ. երգիչը որոշեց վերականգնել «Oscar Benton Blues Band»-ը: Նույն թվականին «EMI»-ի առաջարկությամբ խումբը ձայնագրում է նոր ալբոմ և սկսում համերգային շրջագայությունները:  Մի քանի տարի շարունակ փայլուն գործունեությամբ, հեղինակավոր մի շարք փառատոների մասնակցությամբ «Oscar Benton Blues Band»-ը վայելում էր հանրության ջերմ ընդունելությունն ու կոմերցիոն մեծ հաջողություններ: «EMI»-գործընկերը, որը ձայնագրման շուկայում ամենահեղինակավոր ընկերություններից մեկն է, որոշում է վերահրապարակել նաև խմբի հին ալբոմները: «Oscar Benton Blues Band»-ը իր նոր վերամիավորմամբ գործեց մինչև 1993թ-ը:

2004թ. Ադրիանո Չելենտանոն ևս կատարեց այս երգը՝ իտալերենով՝ «Vengo del Jazz»: Այս տարբերակը թողարկվեց  «C’ é Sempre un Motivo» ալբոմի կազմում:  Հաջողված քավըրների մեջ առանձնանում է ռումինացի հայտնի երգչուհի Մարգարետա Պիզլարուի կատարումը՝ ռումիներեն՝ «Spuneam că nu-mi pasă (Bui bui bui)» տարբերակով: Հետագայում Պատրիցիա Կասը ներկայացրեց նաև «Kabaret» անունով ֆրանսերեն տարբերակը: Բայց դրանցից ոչ մեկը, չնայած կատարման յուրահատկության, այդպես էլ չհավասարվեցին, նույնիսկ չշեղեցին բենթընյան «Bensonhurst Blues»-ի հզորությունը: Այս տարբերակը 1999թ. օգտագործվեց նաև ֆրանսիական «La bûche» ֆիլմում:

2011թ. երգիչը թողարկեց նոր ձայնասկավառակ, որ կոչվում էր «Oscar Benton is Still Alive»:

Օսկար Բենթոնին այսօր աշխարհում շատ-շատերը, երաժշտասերների գերակշռող մասը ճանաչում և սիրում է, ուստի՝ գնահատում է միայն «Bensonhurst Blues»-ով, որն իրականում ինչ-որ տեղ անարդար մոտեցում է այս երաժշտի ստեղծագործական կյանքին: Մասնագետները նրան առանձնացնում են հատկապես «պոետիկ վոկալիստ» բնորոշմամբ, որի շնորհիվ  նաև շատ անգամ համեմատում են Ժորժ Բրասանսի,  Էնրիկո Մասիասի, Շարլ Ազնավուրի հետ: Խռպոտ և հզոր, երբեմն պոռթկացող գեղեցկությամբ այս ձայնը, այս հայտնի ու անհայտ բլյուզմենը արժանի է բացահայտվելու, գնահատվելու և երաժշտությամբ ապրող մարդկանց շրջանում ճանաչվելու իր այլ երգերով ու կատարումներով ևս: Ահա այդ շարքից մի քանիսը.