Նաիրա Հայրապետյան

1966թ. անգլիական «The Hollies» փոփ խմբի մի քանի երգեր ամերիկյան «Թոփ 40 Հիթերի» կազմում էին արդեն: Նրանց թվում էին «Look Through Any Window», «Bus Stop»-ը և «Stop, Stop, Stop»-ը: Հաջորդ տարի նրանք այս շարքը հավելեցին ևս երեք հիթերով՝ «On a Carousel», «Pay You Back with Interest » և «Carrie Anne»: 1968թ. խմբի անդամներից թերևս ամենահայտնին, ով երգերի մեծ մասի հեղինակն էր՝ Գրեմ Նեշը, լքեց խումբը՝ միանալով ամերիկացի երաժիշտներ Դեյվիդ Քրոսբիին և Սթիվեն Սթիլզին: Նրանք միասին հիմնեցին նոր խումբ՝ «Crosby, Stills & Nash» անունով, որը հետագայում համալրվեց ևս մեկով՝ «Young»-ով, քանի որ եռյակին միացավ կանադացի երգիչ և երգահան Նիլ Յանգը:

Այսպես սկիզբ դրվեց ամերիկյան հայտնի և սիրված ֆոլք-ռոք խմբերից մեկի գործունեությանը՝ «Crosby, Stills, Nash & Young» (CSNY): Միմյանցից տարբեր վոկալ տվյալների զարմանալի ներդաշնակությունը այս խմբի ամենահաճախ հանդիպող բնորոշումներից է: Նրանք աչքի ընկան նաև քաղաքական ակտիվությամբ (թեմատիկ երգերով և տարբեր ծագրերի մասնակցությամբ) և, անշուշտ, ամերիկյան երաժշտական մշակույթում թողած հատկանշական ազդեցությամբ: Նրանց խաղաղ, հմայիչ մեղեդիներն ու կիթառի մենանվագները, վոկալային խճճված, դժվար, բայց հարմոնիկ պարտիաները մշտապես ամրագրվեցին ռոքի պատմության մեջ՝ «CSNY»-ն ճանաչելով որպես առաջին սուպերխմբերից մեկը: 

Այս խմբի ամենահայտնի երգերի մեծ մասը ևս Գրեմ Նեշի գրչին են պատկանում: Նրանց մեջ կարելի է առանձնացնել հատկապես «Our House», «Teach Your Children»,  «Marrakesh Express», «Just a Song Before I Go», «Wasted on the Way». Դրանք ստեղծվել էին տարբեր տարիներին, Նեշի հին ու նոր խմբերի հետ համագործակցության ընթացքում և մեծ հաջողություններ ունեցան հանրային ճանաչման և կոմերցիոն դաշտերում: Ի դեպ, գեղեցիկ երգեր ստեղծելու իր տաղանդի շնորհիվ նա կարողանում էր նաև ժամանակ առ ժամանակ հարթել խմբի անդամների միջև առկա մշտական տարաձայնությունները: Ընկերները կատակով նրան «սոսինձ Վիլլի» էին անվանում:

1970թ. «Atlantic Records» ընկերությունը թողարկեց «CSNY» խմբի «Déjà Vu» ալբոմը: Այն մեկ շաբաթ շարունակ գլխավորեց ամերիկյան փոփ ալբոմների ցանկը: Ալբոմի երգացանկից թողարկվեցին առանձին սինգլներ՝ «Woodstock», «Teach Your Children» և «Our House»: Վերջինս Նեշի ամենասիրված ստեղծագործություններից մեկն է, որի համար, սակայն, երաժշտասերները պարտական են առավել շատ Ջոնի Միտչելին:

«Our House». ներքին երանության կոնտրմշակութային ներբող՝ օդա. այսպես է հնչում այս երգը որոշ երաժշտագետների բնութագրմամբ, որը հեղինակի կարծիքով համընդհանուր սիրո արժանացավ իր «անմեղ էլեգանտության» համար: Սովորական, ընտանեկան ջերմ մթնոլորտում ծնված զգացողությունն է այս երգի նախապատմությունն ու ստեղծման առիթը, և, հավանաբար, նույն ջերմությունն էլ ապահովում է նրա հանդեպ երաժշտասերների արձագանքը, ճանաչման մեծ սահմանը, որը արտահայտվեց երգի հայտնվելուց շատ կարճ ժամանակ անց:

«Ես Ամերիկա եկա 1969թ.,- հիշում է Գ. Նեշը,- եկա այստեղ ապրելու և մի քանի գիշեր մնացի Դեյվիդի տանը: Մի օր նա ինձ մի երեկույթի տարավ, որտեղ հրավիրել էր նաև Ջոնիին: Նրան ես վերջին անգամ հանդիպել էի «Hollies»-ի տարիներին: Այդ երեկույթից հետո ես Ջոնիին տուն ուղեկցեցի, որից հետո մի քանի տարի ապրեցի նրա հետ Լորել Քենյընում գտնվող իր տանը»: 

Մի առավոտ նրանք միասին դուրս են գնում են նախաճաշելու լոսանջելեսյան հայտնի Վենտուրա բուլվարի վրա գտնվող խանութ-սրճարաններից մեկում: Մի քանի քայլ այն կողմ անտիկ իրերի մի փոքրիկ խանութ կար: Պատուհանից հայացք նետելով խանութին՝ Ջոնին մի գեղեցիկ ծաղկաման է տեսնում և քիչ անց քայլերն ուղղում դեպի այնտեղ՝ ծաղկամանի հետևից: Ջոնին անչափ հավանել էր այն և Գրեմը համոզում է անպայման գնել: Հետո զույգը գեղեցիկ գնումի հետ միասին տուն է վերադառնում: «Շատ գորշ, սառն ու անձրևոտ առավոտ էր,- հիշում է Նեշը,- ես նրան ասացի՝ ի՞նչ կասես, ես չվառե՞մ կրակը (վառարանի նկատի ունի), իսկ դու ծաղիկներ տեղադրես քո նոր ծաղկամանի մեջ»: 

Եվ մինչ Ջոնին պարտեզում քաղած ծաղիկները մաքրում և տեղավորում էր գեղեցիկ ամանում, Նեշը նկատեց. եթե նա դեռ զբաղված է այս գործով, ուրեմն դաշնամուրն առայժմ ազատ է: Մեկ ժամ անց «Our House»-ն արդեն գրված էր:

«Նա կտրատում էր ծաղիկների ցողունները, մաքրում տերևներից և նոր  ծաղկամանի մեջ դասավորում  դրանք: Իսկ ես վառել էի կրակը: Այդ պահին իմ ու Ջոանի կյանքը հեռու էր թվում սովորականից,-  պատմում է Գրեմ Նեշը,- և ես նստեցի նրա դաշնամուրի առջև  … »:  

Ու գրվեց մի պատմություն սովորական մի կյանքի մասին, որը վստահաբար ապրել են շատ ու շատ զույգեր, ընտանիքներ: Բայց սովորական այս պատմությունը դարձավ մարդկանց ամենասիրելի երգերից մեկը՝ առօրյա կյանքի մեջ մոռացության տրված կամ, երբեմն, անուշադրության մատնված գեղեցիկ ակնթարթները ոչ սովորականի մեջ տեսնելու ցանկությամբ:  

Գրեմի, Դեյվիդի և Սթիվենի համատեղ աշխատանքի արդյունքում երգը հղկվեց, հարմոնիկ համաձայնության եկավ և՛ գործիքավորման և վոկալի բաժիններում: Նեշը  Թերի Գրոսի հետ հարցազրույցում նաև նշում է, որ Քրոսբիի և Սթիվենի դերը, որպես առանձնահատուկ երաժիշտների, շատ կարևոր է եղել իրենց համագործակցության ընթացքում: Բնութագրելով նրանց որպես «անհավանական երաժիշտներ»՝  նա ասում է, որ ամեն մի աշխատանքի մեջ մտնելիս նրանք ամբողջովին երաժշտության ոգով էին անում և ներդնում էին իրենց լավագույնը: Հենց դա էր նրանց առանձնահատկությունն ու հաջողության հիմնաքարը:

«Our House»-ը ամերիկյան  «Billboard Hot 100»-ում հայտնվեց 30-րդ հորիզոնականում: Այն հետագայում օգտագործվեց տարբեր երաժշտական նախագծերում, ֆիլմերում և գովազդային հոլովակներում: Բազմաթիվ երաժիշտներ ձայնագրել և ներկայացրել են երգի իրենց քավըր տարբերակները: Նեշը, սակայն, մի առիթով խոստովանել է, որ «Our House»-ի ձայնագրության հաջորդ օրն իսկ նա արդեն ձանձրանում էր երգից, բայց ստիպված էր շարունակել կատարել այն, քանի որ երգը շատ կարևոր նշանակություն ուներ այլ մարդկանց համար:

« Կարծում եմ՝ միակ բանը, որ ես իսկապես ձգտել եմ անել իմ կյանքի ընթացքում, և որը որպես տաղանդ շնորհվել է ինձ Աստծուց, եղել է այն, որ ես ցանկացել եմ մարդկանց կյանքը ավելի լավ դարձնել:- ասել է Գրեմ Նեշը,- Ես գրելու ձիրքից չէի կարող փախչել, այլընտրանք չկար: Գաղափար անգամ չունեմ որտեղից այն հայտնվեց և չեմ էլ ուզում շատ խորանալ դրա մեջ, բայց  շատ երախտապարտ եմ նրա համար, որ ես կարողանում եմ գրել»:

Գլխավոր լուսանկարը՝ Հենրի Դիլցի