HY RU EN
Asset 3

Բեռնվում է ...

Էջի վերջ Այլ էջեր չկան բեռնելու համար

Որոնման արդյունքում ոչինչ չի գտնվել

«Մամայի «ֆուտլյարը» կա, բայց մաման չկա». 7 երեխաների մայրն ուզում է մեկ հարկի տակ հավաքել բոլորին

«Աղասիկ, նայի՝ էստեղից թուրքը կրակում ա մեզ վրա, էս էլ մեր տունն ա: Է՜, Աղասիկ, ուշադիր»,- 5-ամյա Արմանն ավազի վրա փայտով գծեր է քաշում, հետո փայտն ավելի կոշտ է հպում գետնին, գծերը դառնում են ավելի արտահայտիչ: Ես ու Աղասը նայում ենք այդ գծագրությանը, իսկ Արմանը՝ մեզ: Ես ձայն չեմ հանում, Արմանը շարունակում է. «Հասկանո՞ւմ ես, թուրքեր կան, որ մեզ վրա կրակում են, մեր տան վրա կրակում են, ես էլ ուզում եմ իրենց վրա կրակեմ»: Եթե այս խոսքերն անձամբ լսած չլինեի, գուցե մտածեի, որ չափազանցված են:

Երկաթյա «դոմիկի» բակում ենք: Արմանը մոտենում է տնակի կողքին դրված անսարք հեծանիվին: Ասում է՝ նկարի ինձ: Ես և՛ նկարում եմ, և՛ խոսում եմ նրա հետ: Հետո Աղասն է վազում դեպի մեզ, փայտը ձեռքին, ասում է՝ «Արման, զենք եմ գտել, նայի»: Ծիծաղում ենք:

Արմանն ասում է, այս Նոր տարուն Ձմեռ պապին նամակ էր գրել, զենք էր ուզել, բայց այդպես էլ չի ստացել նվերը: Մտածում է՝ գուցե նամակը տեղ չի հասել: «Ես ամենաշատը զենք եմ ուզում, ուզում եմ զինվոր դառնամ»,- ասում է տղան: «Ինչի՞»,- դարձյալ հարցնում եմ նրան: «Ո՞նց թե, որ թուրքին կրակեմ»,- սա ասելուց հետո նա ինձ տանում է «դոմիկի» մետաղացանցի մոտ: Ձեռքը պարզում է այնպես, որ թվում է՝ երկարելու է ու հասնի դիմացի տներին: «Այ, էն սարի վրա են թուրքերը, էստեղ էլ մենք ենք, իրենք որ կրակեն, մենք էլ պիտի կրակենք, լա՞վ»,- շրջվում ու ինձ է նայում, ես դեռ նայում եմ նրա մեկնած ձեռքի ուղղությամբ:

Արմանի ընտանիքը բնակվում է Երևանի Նուբարաշեն վարչական շրջանում: Երկաթյա տնակը վարձակալել են, ինչի համար ամսական վճարում են 10.000 դրամ: Տնակում, բացի էլեկտրական հոսանքից, կոմունալ հարմարություններ չունեն: Ջուրը բերում են հարևանի բակից՝ և՛ խմելու, և՛ լողանալու, և՛ լվացքի համար: Ընտանիքի մայրը՝ Հայկուշն, ասում է՝ տնակի մշտական «բնակիչներից են» կարիճներն ու մորմերը. «Մորմերը լցվում են անկողինները, բակում ամռանն օձեր են հայտնվում»:

Ամենահետաքրքրասերը՝ Աղասին

Տնակը կտրված է մայրաքաղաքային ռիթմից: Այն, կարծես, ամայի տարածքում աճած միակ ծառը լինի, թեև դրա շուրջ կան տներ: Տնակ տանող ճանապարհին խոսում ենք Հայկուշ Խաչատրյանի հետ: Նա 30 տարեկան է: Արդեն 7 երեխա ունի:

Հայկուշն ասում է՝ իր կյանքի պատմությունը բարդ է, գուցե շատերը չհասկանան: 14 տարեկանում փախցրել են: Առաջին ամուսնու հետ չէին զագսավորվել, համատեղ ապրել են 12 տարի, 5 երեխա ունի նրանից՝ Սոնան, Հրաչը, Հայկազը, Հայկը, Արմանը: Թե ինչու բաժանվեցին, լռում է, հետո նշում է, որ պատճառ ուներ, որը չի ուզում հրապարակային ասել:

35-ամյա Ֆելիքս Գրիգորյանը նրա երկրորդ ամուսինն է: Ամուսնացել են 2012 թ.-ին, շեշտում է, որ Ֆելիքսի հետ զագսավորվել են, ամուսնությունից երկու երեխա ունեն՝ Աղասին ու Արմենը: Հայկուշը Ֆելիքսի երկրորդ կինն է, նա առաջին ամուսնությունից երկու աղջիկ ունի:

Ամենակրտսերը՝ Արմենը

«Այ տենց բարդ պատմություն ա»,- ասում է Հայկուշը: 4 երեխաները չեն ապրում նրա հետ, քանի որ մնալու տեղ չունեն: Երեխաներին խնամում է առաջին ամուսնու մայրը: Ասում է՝ «իրենից այնքան գոհ ու շնորհակալ եմ»:

Տնակում խոնավ է, հատակը՝ խարխուլ: Ցախանոցի նմանվող սենյակում խառն իրեր են դրված: Խոհանոցը մի սեղանին դրված լվացած ափսեների կույտն է: Սենյակի մեջտեղում երեխաների «բաղնիքն է», այդտեղ է մայրը լողացնում նրանց: 1 տարեկան 4 ամսական Արմենը վազում է ջրի տարայի հետևից, վերցնում է ու շրջում սենյակում:

Հայկուշը հիմա աշխատանք չունի, բայց մինչև ամուսնությունն աշխատում էր: «Ես աշխատող եմ, գյուղատնտեսական գործեր էլ եմ արել, բայց հիմա էրեխեքիս նայող չկա, թե չէ կաշխատեմ»,- նշում է նա: Ամուսիններն ուզում են, որ երեխաները մանկապարտեզ գնան, բայց մոտ մանկապարտեզներում ասել են, որ տեղ չունեն: Արմանի համար 3 տարի առաջ է մայրը հերթագրվել, բայց մանկապարտեզից պատասխանել են, որ դեռ տեղ չունեն:

Տունը «թուրքերից պաշտպանող» Արմանը

Երեք երեխաների համար ստանում են 35.000 դրամ նպաստ: Դա ընտանիքի միակ կայուն եկամուտն է: «Ֆելիքսը մշտական աշխատանք չունի, օրը որտեղ պատահի աշխատում է: Հիմնականում շինարարության վրա է, էս մի քանի օրն էլ սվարկա է անում»,- բացատրում է Հայկուշը: Կնոջ պատմելով՝ ամուսինը 2003 թ.-ին բարձրությունից ընկել է, գլխի և ողնաշարի տրավմա է ստացել: Սկզբից 2-րդ, հետո՝ 3-րդ կարգի հաշմանդամություն են գրանցել, այնուհետ անվավեր են համարել կարգը՝ ասելով, որ արդեն բուժվել է: Չնայած դրան, մինչ օրս մեջքի շրջանում ցավեր ունի:

Մեր զրույցի ընթացքում ուրիշ շերտեր են բացվում: Ֆելիքսի ասելով՝ 2007-ին պայմանագրային ծառայության էր անցել զինված ուժերի զորամասերից մեկում: «Սպեցնազում եմ եղել, հաշվարկի հրամանատար, հետախույզ»,- ավելացնում է նա: Սակայն երկար չի ծառայել, որովհետև դատական պատմություն մեջ է ընկել: «Էնպիսի ընկերներ ունեի, որ գլխիս սարքեցին, մեծ պրոբլեմի մեջ ընկա, իրենք էլ ազատվեցին ծառայությունից: Իմ վրա գրեցին ամեն ինչ, ես ամեն ինչ գիտեի, բայց ոչ մի բան չեմ ասել»,- պատմում է Ֆելիքսը: Դատարանը 5 տարով ազատազրկել է նրան, սակայն 4 տարի եւ 7 ամիս հետո համաներմամբ ազատե է արձակվել: Բանտից դուրս գալուց հետո էլ ամուսնացել է Հայկուշի հետ:

Ազատազրկման մեջ անցկացրած տարիները Ֆելիքսի կյանքում այն սև կետն են, որը խանգարում է աշխատանքի ընդունվելու հարցում: Ֆելիքսն ասում է՝ դիմել է Արարատի զորամասերից մեկին, որ ծառայության ընդունեն, բայց նշված հանգամանքը խանգարում է: Ասում է, որ վերստին դիմելու է պաշտպանության նախարարություն, բայց մտածում է, որ մեկ է, կասեն «դատված ես» ու էլ չեն ընդունի: Տխուր ժպտում է. «Ես հոգնել եմ էս վիճակից, վատ ապրելուց»: Ընտանիքի հայրը շեշտում է, որ զինծառայությունը միակ հնարավորությունն է՝ կայուն եկամուտ ունենալու ու կյանքը բարվոք հուն տեղափոխելու համար:

Հայկուշն ասում է՝ իր կյանքի երազանքը 7 երեխաներին մի հարկի տակ հավաքելն է: «Հիմա ես ի՞նչ եմ իմ երեխաների համար: Ոնց որ մամա «ֆուտլյար» լինեմ, հա, կամ, իմ երեխաներն են, բայց ինձ հետ չեն ապրում»:

Տնակը փոքր է, Աղասն ու Արմանը, որ մի մահճակալում են քնում, արդեն բողոքում են:

Հայկուշի ծնողներն այս օրերին Արցախի առաջնագծում են: Կամավորներ են:

Լուսանկարները՝ Վահե Սարուխանյանի

Մեկնաբանություններ (7)

Սամվել
Հարգելի հեղինակ, ոնց կարելի է ձեր հետ կապնվել ես ընտանիքին օգնելու համար?
minas
Dear Hetq, Why don't you launch an online fundraiser? It will make it much easier for people who are willing to help to make small donations.
Հետք
Հարգելի minas, մենք լրագրողներ ենք, մեր գործը հոդվածներ գրելն ու տեղեկացնելն է: Նման հարյուրավոր ընտանիքներ կան, մենք չենք կարող բոլորի համար հաշվեհամար բացել ու գումարներ հավաքել. դա մեր իրավասության մեջ չի մտնում, մենք բարեգործական կազմակերպություն չենք:
ФЕЛИКС
ЕС ЕРЕХАНЕРИ МАЙРНЕМ ХНТРУМЕМ ОГНУТЯН ДЕПКУМ КАРОХЕК ЗАНГААРЕЛ АЙС ГРВАС АМАРНЕРОВ +37498577479 +37498645372
Reader
Dear Ani, If you can't help, you should probably keep quiet. Didn't you read the whole article? They don't even have a running water. How are they supposed to grow vegetables without water? How are they supposed to feed the hens? They need money for food for the hens. There is a lot more to consider than simply blaming.
Արամ
Էս ոսկի երեխաների հորն ու մորը պարզապես մի նորմալ աշխատանք է պետք տրամադրել, երեխաներին ել մանկապարտեզ:
Մարինե Մարտիրոսյան
Շնորհակալ եմ, հարգելի՛ Սամվել,արձագանքի համար: Կարող եք զանգել «Հետքի» խմբագրություն՝ 58 02 19 կամ իմ էլեկտրոնային հասցեին գրել [email protected]

Մեկնաբանել

Լատինատառ հայերենով գրված մեկնաբանությունները չեն հրապարակվի խմբագրության կողմից։
Եթե գտել եք վրիպակ, ապա այն կարող եք ուղարկել մեզ՝ ընտրելով վրիպակը և սեղմելով CTRL+Enter