«Թամաշը վառեց խոտս: Էդ իրիկունը մեր հարևան մի մեծ կնիկ էր մահացել, ասի գնամ էնտեղ, գիշերը մնամ: Մեկ էլ տեհա ձեն են տալիս: Գլուխս վեր քաշեցի, պահ, խոտը բոց է տալիս: Ժամը 12-ի շրջակայքում էր: Օձունի հրշեջ մեքենան էլ եկավ, հանգցրեց հրդեհը»,- պատմում է Գառնիկ Շախկուլյանը: Նրա խոտը վառել են գյուղապետի ընտրություններից առաջ։

Գառնիկ Շախկուլյանի տունը Օձունի ծայրամասում է: Վախեցա` բակում շուն լինի: Տան դարպասի մոտից կանչեցի՝ տանտեր, տանտեր: Տան հետնամասից ցածրահասակ, ճաղատ, 80-ին մոտ մի տղամարդ դուրս եկավ: Ասացի՝ Գառնիկ Շախկուլյանին եմ ուզում: «Ես եմ , ներս եկեք»,- ասաց տանտերը:

Տունը անխնամ էր։ Նկատեցի` վատ էր լսում, այդ մասին նաև ինքը զգուշացրեց: Ստիպված էի հետը բարձրաձայն խոսել: Կինը վաղուց է մահացել, միակ տղան տարիներ առաջ էլեկտրահարվել է: Երկու աղջիկները ամուսնացել են հարևան գյուղերում: Օձունի գյուղապետ Արսեն Տիտանյանը Գառնիկ Շախկուլյանի մասին մինչ այստեղ գալը ասել էր. «Տարիքով մեծ, իրեն համար գլուխը կախ աշխատող մարդ է»:

Օձունի հոկտեմբերի 2-ի գյուղապետի ընտրությունից 5 օր առաջ` սեպտեմբերի 26-ի լույս 27-ի գիշերը, Գառնիկ Շախկուլյանի այգում կուտակված խոտի դեզը այրել են: Դեզում 120-130 տուկ խոտ է եղել: Վնասը Գառնիկի համար փոքր չէ: Հոկտեմբերի 2-ի ընտրությունից հետո արդեն 16 օր է` Օձունում ընտրական կրքերը հանդարտվել են: Մարդիկ անցել են իրենց գործին: Բայց տարեց միայնակը հանգիստ չի ապրում, նա ցավագին է տանում կատարվածը: Գառնիկը ցույց տվեց հրդեհի հետքերը: Նա վստահ է, որ իր խոտը գյուղապետի թեկնածու Բարսեղ Այվազյանի հարազատներն են վառել՝ մասնավորապես Բարսեղի հորեղբայրը՝ 65-ամյա Սամվել Այվազյանը, ում Օձունում Թամաշ են ասում:

«Թամաշի ախպոր՝ Մաքսիմի տղեն, անունը Պապիկ է, խոտը վառելու օրը` ժամը 5:30-ին, հարձակվել է ինձ վրա: Ընդու հմա, որ Բարսեղ Այվազյանի մասին ասել եմ՝ Բարսեղն ինչու է առաջադրվել գյուղապետի թեկնածու»,- բացատրեց Գառնիկը: Իր ասելով` Գառնիկը գյուղացիներից լսել է, թե Բարսեղի հորեղբայր՝ գազի ծառայության Թումանյանի բաժանմունքի պետ Սարգիս Այվազյանը (մականունը` Քոլի) Արարատ Դավթյանին գործից հանել է, թե գնա գյուղապետի թեկնածուի թղթերդ հանի։ «Խի հանի Արարատ Դավթյանը: Դավթյանները խելոք ազգ են»,- ասել է Գառնիկն ու բարձրաձայն հավաքված գյուղացիներին հարց է տվել, թե Բարսեղ Այվազյանի հայրը՝ «նախկին գյուղապետ հանգուցյալ Մելիք Այվազյանը գեղի հմա ինչ է թողել»: Նախկին գյուղապետի եղբոր՝ Մաքսիմի տղան՝ Պապիկը, լսել է Գառնիկի դժգոհությունը և, ասում է, ավտոն քշել է նրա վրա: Գառնիկն էլ էդ մասին հայտնել է ոստիկանություն: Նույն օրվա գիշերն էլ վառել են խոտը:

Գառնիկի ասելով` գիշերը անմիջապես Թամաշին տարել են ոստիկանություն: Թամաշն ասել է, որ խոտը ինքն է վառել: Ոստիկանությունում Գառնիկ Շախկուլյանն էլ հայտարարություն է տվել, որ խոտը գյուղապետի թեկնածու Բարսեղ Այվազյանի հարազատներն են վառել: Թամաշին մեկ օր ոստիկանությունում պահել, հաջորդ օրը բաց են թողել:

«Եկան ինձ էլ ձայնագրեցին, ես էլ տելեվիզրով ասի՝ էն երկու թեկնածուները լավն են, Բարսեղն իր թեկնածությունն իզուր է դրել: Նրա հերը գյուղի համար ինչ է արել, թե Բարսեղն ինչ անի: Հուշարձանիցը սկսած, հիվանդանոցի անավարտ շենքից սկսած` մեր գեղումը մի բան չկա, չիմ քանդել ա Մելիքը»,- դժգոհեց Գառնիկն ու հիշեց Հայրենական պատերազմի տարիներին Օձունի կոլխոզի նախագահ Վաղարշամ Հախինյանի պատմությունը: Վաղարշամին կռվի տարիներին գյուղսովետի շենք սարքելու համար դատել են: Հիմա այդ շենքը Օձունի գյուղապետարանի կողքի կիսաքանդ շենքն է:

«Երկու քարի համար էն մարդուն դատեցին,  բա հմի գեղը քանդելու հմա խի չեն դատում: Կամ էդքան կովերը Բարսեղին որտեղից է: Մելիքի հերը՝ Այվազանց Վաղինակը չոբան, խելոք մարդ էր, մի ձի ուներ, 2 կով»,- հիշեց Գառնիկը: Օձունի գյուղապետարանից տեղեկացանք, որ Բարսեղ Այվազյանը 150 գլուխ խոշոր եղջերավոր անասուն ունի: Գառնիկ Շախկուլյանը գյուղապետի ընտրության քարոզչության օրերին  հրապարակային գյուղացիների մոտ հարց է բարձրացրել, թե  կարող է գյուղապետի թեկնածու Բարսեղ Այվազյանը ընտրողներին բացատրել, թե էդքան խոշոր եղջերավորները ոնց է ձեռք բերել: Բարսեղը նաև նախկին գյուղապետ հորից ժառանգություն մնացած 70-80 հա հող է մշակում: Այս կարգի հայտարարությունների համար էլ, ինչպես ասում է Գառնիկը, Թամաշը խոտը վառել է:

«Թամաշի մոտ գյուղացիների խոտը վառելը հոբի է: Նա Հովասափյան Սկանդարի, իրեն խնամու ու բաջանաղի խոտն էլ է վառել: Թամաշը կարող ա մի գյուղացուց մի բաժակ օղի ուզի՝ չտան՝ հաջորդ օրն ևեթ էդ մարդու գոմը կամ խոտի դեզը  վառում է: Թամաշին բռնում են, դատում, նորից բաց են թողնում, նորից իրեն գործին է անցնում»,- պատմեց գյուղապետ Ա. Տիտանյանը:

«Էս թաղում 20-30 մարդու խոտ է վառել: Թամաշի ախպերը՝ Սարգիս Այվազյանը (Քոլին), իր գազի լցակայանից օրը 2 մլն. դրամ փող ունի: Տանում է դատավորի ու դատախազի առաջին վեր ածում: Դատախազը մեկ տարի է ասում, դատավորը 6 ամիս է դատում: Մենք ինչ գիտենք, Թամաշը բերդումն ա, թե հլե որտեղ ա: Հմի, որ Քոլնին գործիցը հանել են, կարող է գազի լցակայանն էլ ձեռիցը խլեն»,- ասում է Գառնիկը:

Անյալ տարվա  դեկտեմբերի 16-ի լույս 17-ի գիշերը գողացել են Գառնիկի 3 կովերը: «Առավոտը շուտ կովերին կերակրում եմ: Գնացի, որ  գոմի դուռը բացեմ, երկաթի վառոտի զամոկը ջարդել էին, գոմի դուռը բաց էր, տեսա 3 կովս չկան»,- պատմեց նա:

Գառնիկը ձայն է տալիս հարևան Արտեմ Մակիչյանին. «Ասի՝ արա Արտեմ, արի հլա, կովերը տարել են գոմիցը, մի ցլեկ ու երկու բուղուկ են թողել: Ես ընդհանուր 6 հատ անասուն ունեի: Ասի զամոկն են ջարդել: Արտեմը ման էկավ, կոտրած զամոկը գտավ, հմի զամոկը քննիչի մոտ ա»,- ասաց  Գառնիկը:

Գառնիկը առավոտը ծեգին գնում է գյուղապետ Արսեն Տիտանյանի տուն՝ պատահածի մասին տեղեկացնելու և խորհուրդ իմանալու: «Հետ գալու վախտը էս մեր հարևանի տան մոտ մի մաշինա եկավ` բագաժնիկը բաց: Տեսա` ոստիկան ա: Ասի՝ հլա մի րոպե: Էդ տղեն հմի մեր ուչաստկավոյին ա: Ասի վերևից եկար, կարող է էդ վերևներում կովեր կային: Ասավ՝ չէ»:

Գառնիկը ոստիկանին հայտնում է, որ գիշերը կովերը գողացել են: Ոստիկանը ղեկավարությանը տեղյակ է պահում: «Էտա հավաքվեցին ու հետքերով ման են գալիս: Ասի մի կովը մեր գեղացի Դավիթավյան Պիկիշ են ասում, նրանից եմ առել: Եթե կովը գնա էնտեղ, նա կբերի: Վերջը մի 10-15 հոգի էին, հարևաններով, բանով, գերեզմանների վերևից զանգեցին, թե կովերի հետքը գտել են: Էդ ընթացքումը գնացինք տեսանք, որ թափաններն են, մեկ էլ երկու կովերի գլուխները: Էն կովը, որ մի 15-20 օրից հետո ծնելու էր, նրա հորթը դեռ հլա տաք էր»,- պատմեց Գառնիկը:

Մորթածների մեջ Գառնիկի սև կովը չի եղել: Փնտրողները ասել են` կովը կենդանի է, Օձունի պանսիոնատի կարուսելի մոտ է: Գառնիկի ենթադրությամբ` գողերը գողացած 3 կովը մեքենայի բեռնախցիկում չէին կարող տեղավորել, քանի որ կովերից մեկը 300կգ-ից ավելի միս ուներ: Այդ պատճառով 3-րդ կովին ձեռք չեն տվել: Կովերի հետքը գտնելուց հետո ոստիկանները նկարահանումներ են արել: Գառնիկի ասելով` գողերը կովերի կաշին չեն հանել, շուտ-շուտ տապոռով կտրատել են, բարձել են բագաժնիկներն ու գնացել: Գյուղապետ Արսեն Տիտանյանի խորհրդով` Գառնիկը գնում է Լոռու մարզի դատախազության Ալավերդու նստավայրի դատախազ Մ. Մովսիսյանի  մոտ:

«Գնացի դատախազի մոտը, ասի՝ բարով Ձեզ, ասավ՝ բարով Ձեզ: Ասավ՝ ես տեղյակ եմ քո  կովերի գողությանը: Ասի՝ ես եկել եմ Ձեզ մոտ, որ դուք ճանաչեք, որ կովերն իմն ա: Ասի, բա դրա գործողությունը ոնց պետք է հայտնաբերվի: Դատախազն ասավ, թե կհայտնաբերվի, մի տեղից պտի դուրս գա, հմի հետաքրքրվում ենք»,- պատմեց  Գառնիկը: Մոտ օրերս Գառնիկը կովերի հարցով նորից է գնացել դատախազ Մովսիսյանի  մոտ: «Դատախազն ասավ՝ բիձա ջան, կովերի գողությունը չի հայտնաբերվում»,-ասաց Գառնիկը:

Առաջին լուսանկարում` Գառնիկ Շախկուլյանը