HY RU EN
Asset 3

Բեռնվում է ...

Էջի վերջ Այլ էջեր չկան բեռնելու համար

Որոնման արդյունքում ոչինչ չի գտնվել

Վահե Սարուխանյան

Հայկական գյուղը իսլամական համաշխարհային սրբավայրի անվանակիցն է. բնակիչները դժգոհ են

Գեղարքունիքի մարզի Մարտունու տարածաշրջանի համայնքների բնակիչների նախնիները եկել են 1829-1830 թթ. հիմնականում Ալաշկերտից ու Մուշից: Սակայն դա չի նշանակում, թե տարածաշրջանում մինչ այդ հայեր չեն ապրել. բնակավայրերը հարուստ են միջնադարյան եկեղեցիներով, մատուռներով, խաչքարերով, հին գյուղատեղիներով ու բրոնզեդարյան քարայր-կացարաններով, դամբարանադաշտերով:

Մադինա գյուղը գտնվում է Սեւան-Մարտունի մայրուղուց 15 կմ հեռավորության վրա, ծովից 2200 մ բարձրության վրա: Ներկա հայ բնակիչներն այստեղ հաստատվել են 1925-1930 թվականներից: Առաջին բնակիչները եկել են Մարտունու մեկ այլ գյուղից՝ Ներքին Գետաշենից (Ներքին Ադյաման, պատմական հայկական անունը՝ Կոթ):

Մադինայի տարեցներից 95-ամյա Գուրգեն Կարապետյանը Ներքին Գետաշենում է ծնվել, պատմում է, որ երբ 1920-ականներին գյուղերում սկսվեց կոլեկտիվացումն ու կուլակաթափը, իրենց ընտանիքն էլ մի քանիսի նման արտաքսվեց բարձրլեռնային այս բնակավայր, որտեղ ադրբեջանցիներ էին ապրում: Գյուղը կոչվում էր Մեդինա: Հայերի գալուց հետո նախկին բնակիչները հեռացել են, սակայն գյուղի անունը մնացել է:

Գուրգեն պապն ասում է, որ մահմեդականներն այստեղ հաստատվել են 1840-ին, սակայն բնակավայրի պատմական անունը հայտնի չէ: Մեդինա անվանումը ծագում է նույնանուն արաբական սրբավայրի անունից: Մեդինան (նաեւ Մադինա, «մադինա» արաբերեն նշանակում է քաղաք) քաղաք է Արաբական թերակղզում՝ Սաուդյան Արաբիայի տարածքում, որտեղ թաղված է Մուհամեդ մարգարեն: Այս քաղաքը իսլամի երկրորդ սրբավայրն է մարգարեի ծննդավայր Մեքքայից հետո:

Գ. Կարապետյանի ասելով՝ հայերի վերաբնակությունից հետո գյուղի անվան մեջ միայն մեկ տառ է փոխվել՝ Մեդինան դարձել է Մադինա, սակայն այդպես էլ հայկական անուն չի ստացել: Գուրգեն պապի հարսը՝ տիկին Սեդան, ասում է, թե ինչ անուն ուզում են, թող դնեն, միայն թե հայկական լինի: Առաջարկում է Արմաղան տարբերակը՝ գյուղի հարեւան սարի անունով:       

Մադինայի գյուղապետ Վրեժ Սարգսյանը, ով համայնքը ղեկավարում է 2008-ից, իսկ մինչ այդ գյուղապետի տեղակալ էր, «Հետքի» հետ զրույցում նշում է, որ 2007-ին համայնքի անվանափոխության վերաբերյալ գրություն են ուղարկել կառավարություն՝ առաջարկելով Արգիշտի տարբերակը (Մադինայով է հոսում Արգիճի գետը): Կառավարությունն իր պատասխանում առաջարկել է անվանափոխել Ցրտագետ, սակայն, Սարգսյանն ասում է, որ թե ավագանին, թե գյուղացիները դեմ են եղել այդ տարբերակին: «Գյուղացիները համաձայն չեղան էդ անվանը, ու մինչեւ էսօր անունը մնացել է նույնը: Ավելի լավ է անունը մնա Մադինա, քան Ցրտագետ,- ասում է Վ. Սարգսյանը ու հավելում, որ իր ղեկավարման տարիներին այլեւս չեն դիմել կառավարությանը,- եթե նման անուն պիտի լինի, չենք էլ ուզում դիմենք»:

Դիտարկմանը, թե գուցե մեկ անգամ էլ փորձեն հարցը բարձրացնել, պատասխանում է, որ արժե, առաջիկայում նորից կդիմեն:

Ցրտագետ պատմական անունով գյուղ հիշատակվում է Մեծ Հայքի Սյունիք նահանգի Սոթք գավառում, որի տարածքը համապատասխանում է ներկայիս Վարդենիսի ու Կարմիրի տարածաշրջաններին: Ներկայում Գեղարքունիքի մարզում Ցրտագետ անունով (նախկինում կոչվել է Դոնա) գետ կա, սակայն այն ոչ թե Մարտունու, այլ Կարմիրի տարածաշրջանում է, Սեւան թափվող Տոնաձոր գետի ձախ օժանդակն է: Ցրտագետ է անվանակոչվել նաեւ Մադինայի հարեւան Գեղհովիտ համայնքի վարչական տարածքում գտնվող Յանըղ հանդը:

Մադինայի մշտական բնակչությունը, 2011 թ. համապետական մարդահամարի տվյալներով, 1111 է, իսկ առկա բնակչությունը՝ 983:   

Մեկնաբանություններ (2)

anahit
գյուղի անունը դրեք ծիրանավան
վրթո
1 - ին: Որ անունը ,,Ծիրանավան,, դնեն , կարող ա 2200 մ բարձրության վրա ծիրան աճի? Իսկ որ Հայաստանի անունը դնեն ,,Արդարստան,, ինչքանով կօգնի?

Մեկնաբանել

Լատինատառ հայերենով գրված մեկնաբանությունները չեն հրապարակվի խմբագրության կողմից։
Եթե գտել եք վրիպակ, ապա այն կարող եք ուղարկել մեզ՝ ընտրելով վրիպակը և սեղմելով CTRL+Enter