HY RU EN
Asset 3

Բեռնվում է ...

Էջի վերջ Այլ էջեր չկան բեռնելու համար

Որոնման արդյունքում ոչինչ չի գտնվել

Բանտերի թափոնները՝ «պետական գաղտնիք»

Գրիշա ԲալասանյանԶարուհի Մեջլումյան

Պետական գումարները հոսում են կոյուղի կամ…

Ո՞ւր է «անհետանում» պատրաստված, բայց չիրացված բանտային սնունդը. այս հարցի պատասխանը շուրջ երեք ամիս մենք չկարողացանք ստանալ Քրեակատարողական վարչությունից, իսկ հետո նաև՝ Արդարադատության նախարարությունից:

Քրեակատարողական վարչությանը խնդրել էինք տրամադրել տեղեկություններ, թե 2013-ից մինչև հարցմանը պատասխանելու օրը որտե՞ղ է իրացվել և իրացվում ՔԿՀ-ներում պատրաստված, սակայն դատապարտյալների կողմից չսպառած սննդի թափոնը: Բացի այդ, հարցրել էինք՝ որ ընկերությունը ինչ հիմունքներով է իրականացրել ու իրականացնում պատրաստի սննդի թափոնների դուրս բերումը ՔԿՀ-ից:

«Հետաքննող լրագրողներ» ՀԿ-ն՝ ընդդեմ ՔԿ վարչության դիմել է վարչական դատարան

Ամիսներ շարունակ փոխանակվող գրագրությունը, հեռախոսազրույցները արդյունք չտվեցին: Պատասխանատուներն ակնհայտ խուսափում էին այդ հարցերին պատասխանելուց, իսկ գրավոր հարցումներին պատասխանելիս այդ հարցերը պարզապես շրջանցում էին: Նույնիսկ արդարադատության նախարարությունն ի զորու չեղավ պատասխանել այդ հարցին: «Հետաքննող լրագրողներ» ՀԿ-ն ստիպված եղավ տեղեկատվություն ստանալու պահանջով՝ ընդդեմ քրեակատարողական վարչության դիմել վարչական դատարան:

Այս հարցերի պատասխանները ստանալը շատ կարևոր է, քանի որ ներկա և նախկին դատապարտյալներից, ոլորտում աշխատողներից, իրավապաշտպաններից, դիտորդներից ստացել ենք ինֆորմացիա թափոնների օտարման տարբեր ձևերի մասին: Իսկ ՔԿՎ-ի ու ԱՆ-ի խուսափողական կեցվածքը ավելացնում են կասկածները, որ թափոնների իրացման հարցում իրոք համակարգը հանրությունից թաքցնելու բան ունի: Այս ինֆորմացիան, բնականաբար, ունի քրեակատարողական վարչությունը, մինչդեռ խուսափում է տեղեկատվություն տրամադրել, ինչն արդեն կասկած է հարուցում:

Տարբերակ 1-ին՝ սնունդը թափվում է կոյուղի

2016-ի նոյեմբերին ՀՀ արդարադատության նախարարության ՔԿՀ-ներում հասարակական վերահսկողություն իրականացնող հասարակական դիտորդների խումբի 2014-2015 թթ. գործունեության հաշվետվության ներկայացման ժամանակ ՔԿՎ կազմ-վերլուծական և միջազգային համագործակցության բաժնի պետ Հայկ Քոչինյանը «Հետքի» հարցին պատասխանելով, նշեց, որ պատրաստված, սակայն ազատազրկվածների կողմից չիրացված սնունդը թափվում է կոյուղի:

Դատապարտյալ Գառնիկ Առաքելյանն ասում է, որ թափոնները «կալոդեցն էին ածում», մեկ-մեկ էլ «զիբիլանոց տանում»:

Տարբերակ 2-րդ՝ բանտային սնունդը դառնում է խոզերի կերակուր

Շրջանառվում է վարկած, որ այդ թափոններով կերակրում են քրեակատարողական հիմնարկի աշխատակիցների խոզերին: Օրինակ՝ ՔԿՀ-ներում հասարակական դիտորդական խմբի անդամ Ռուբեն Սարգսյանն ասում է, որ տեսել է, թե ինչպես է չիրացված կերակուրը լցվում հատուկ երկաթե մեծ տարաների մեջ: Ասում է նաև, որ լսել է, թե այդ կերակուրը ծառայում է որպես մասնավոր անձանց խոզերի կեր: Իրավապաշտպան Հայկուհի Հարությունյանը խիստ կասկածում է, որ խոզերը կուտեն այդ կերակուրը, բացառությամբ հացի: Այդուհանդերձ, նա նույնպես լսել է, որ խոզերի կերակուր է դառնում թափոնը:

Նախկին դատապարտյալ Արամ Դավթյանը պատմում է, որ կարծես հատուկ սնունդը այնքան վատ է պատրաստվել, օրինակ «Նուբարաշեն» ՔԿՀ-ում, որ ազատազրկվածները չօգտվեն: «Եթե մեզ տային մթերքը, մենք ավելի լավ կսարքեինք, բայց չէին տալիս»: Արամ Դավթյանը ընդգծեց՝ երբ շատ դատապարտյալներ չէին օգտվում բանտի նախաճաշից, ճաշից ու ընթրիքից, այդ թափոնները դուրս էին տեղափոխվում, բայց, թե կոնկրետ ուր՝ չգիտի: Ոմանք էլ ասում էին՝ մասնավոր խոզաբուծարաններ է առաքվում բանտարկյալների ուտելիքը:

Տարբերակ 3-րդ՝ թափվում է աղբավայր

Մեր զրուցակիցներից ոմանք նշում էին չիրացված սնունդը աղբավայր տեղափոխելու տարբերակը:

Տարբերակ 4-րդ՝ առհասարակ ՔԿՀ տարածքից դուրս չի գալիս

Ոմանք էլ ասում են, թե թափոնները քրեակատարողական հիմնարկից դուրս չեն գալիս, իսկ թե ինչ է արվում՝ ոչ ոք չգիտի:

Բանտերում սննդից հրաժարվողների թիվը զգալի է

Օրինակ՝ 2015թ.-ին բանտերի խոհանոցների աշխատակիցների հետ Դիտորդական խմբի հարցումների համաձայն՝ սննդից հրաժարվողների թիվը տարբեր ՔԿՀ-ներում տարբեր է եղել, այն տատանվել է 8- 60 տոկոսի սահմաններում: 8 տոկոսը եղել է «Գորիսում», 60 տոկոսը՝ «Նուբարաշենում»:

Բանտերում գոյացած սննդի թափոնը չի փաստաթղթավորվում

Թեպետ արդարադատության փոխնախարար Սուրեն Քրմոյանը մեզ հետ զրույցում անթույլատրելի է համարում սննդի թափումը, այդուհանդերձ այն թափոն է դառնում, ավելին՝ չի փաստաթղթավորվում: Հանրությանն անհայտ է մնում, թե հարկատուներիս միջոցների որ մասն է դարձել թափոն՝ չծառայելով նպատակին:  

Ոլորտի պատասխանատուները մեջբերում են 2015-ին կատարված փոփոխությունը, ըստ որի՝ սննդից հրաժարվողները մեկ օր առաջ ստորագրում են մատյանում, ինչն էլ կանխատեսելի է դարձնում պատրաստվող սննդի քանակը: Սկզբում ՔԿՎ-ից խուսափեցին ներկայացնել այդ մատյանները՝ պատճառաբանելով, որ կխախտեն անձնական տվյալների պաշտպանության իրավունքը: Խնդրել էինք տրամադրել 2015թ-ի հունիսի 9-ի արդարադատության նախարարի 251-Ն հրամանի շրջանակներում դատապարտյալների կողմից սննդից հրաժարվելու մատյանների պատճենները 1-2 ՔԿՀ-ների օրինակով: Հնարավորություն ընձեռել դրանց ծանոթանալ տեղում և անհրաժեշտության դեպքում լուսատեսանկարահանել:

ՔԿՎ-ն անտեսեց տեղում մատյաններին ծանոթանալու խնդրանքը: Փոխարենը տրամադրեց «Հրազդան» և «Վարդաշեն» քրեակատարողական հիմնարկներում պաhվող օրվա ճաշացանկից հրաժարված կալանավորված անձանց և դատապարտյալների ցուցակներից մի քանի էջ՝  բաց վիճակում թողնելով միայն ստորագրությունների հատվածը, որից ոչ մի կերպ չի հասկացվում, թե ինչ ցուցակ է: Երկու ՔԿՀ-ից ստացված մատյանների քաղվածքների 17 էջանոց պատճեներից յուրաքանչյուր էջում երևում են 7-8 միևնույն ստորագրությունները՝ իբր հիշյալ անձինք հրաժարվել են բանտի սննդից օգտվել: Իսկ կից ներկայացված տեղեկանքի համաձայն՝ «Վարդաշեն» ՔԿՀ-ում հունիսի 21-ի ժամը 15-ի դրությամբ պահվել է 249 անձ, որոնցից 7-ը գտնվել են արձակուրդի մեջ, իսկ իսկ 43-ը հրաժարվել են սնունդից:

«ՔԿ ոլորտում կոռուպցիոն ռիսկերի համար կան բավական մեծ հնարավորություններ»

Ըստ պետական գնումների ուսումնասիրությամբ շուրջ 9 տարի զբաղվող փորձագետ Արտակ Մանուկյանի՝ պետության համար կարևոր պետք է լինի, որ բանտի 1 դրամը նպատակային ծախսվի: Նրա ուսումնասիրությունները ցույց են տվել, որ «ՔԿ ոլորտում կոռուպցիոն ռիսկերի դրսևորման համար կան բավական մեծ հնարավորություններ»:

Արտակ Մանուկյանը

«Օրինակ, տեսնում ենք, որ փաստաթղթով ձեռք են բերել միրգ, սակայն դա դեռ ապացույց չէ, որ այն բաշխվել է: Երբ տեսնում ես, որ նույն ձեռագրով ստորագրություն կա, թե ստացել ենք, էլի խնդիր է: Ասում են՝ որոշ դեպքերում դատապարտյալները չեն ցանկանում ստորագրել և երբեմն լրացվում է խոհանոցի պատասխանատուի կողմից, ինչը ռիսկ է»,- նկատում է Արտակ Մանուկյանը:

Ցավոք մեր հանրությունը դեռ այն գիտակցումը չունի, որ հարկերի ծախսերը դառնան համար մեկ խնդիր: «Պահանջատեր քաղաքացի չունենք: Հանրությունը չի եկել այն գիտակցման, որ պետք է պահանջի՝ ուր են գնում իր վճարած հարկերը: Վերևներին էլ սա ձեռք է տալիս: Իրենք անմասն չեն կոպիտ ասած, ծակ դույլից գումարների արտահոսքին: Խնդիրների մասին բարձրաձայնում են հասարակական կազմակերպությունները, ոլորտին մոտ կանգնած մարդիկ, բայց լայն հանրության համար իր հարկերի ռացիոնալ ծախսման պահանջը ձևավորված չէ»,- ասում է փորձագետ Արտակ Մանուկյանը:

Ազատազրկվածների մեծաքանակությունը ձեռնտու է

Իրավապաշտպաններ Նինա Կարապետյանցն ու Արայիկ Պապիկյանը կապ են տեսնում ՔԿՀ-ների ծանրաբեռնվածության, վերջին տարիներին համաներում չկիրառելու, կալանքը որպես խափանման միջոց 90 տոկոսով կիրառելու, պայմանական վաղաժամկետ ազատումները հազվադեպ երևույթ դարձնելու միջև։ Նրանք համոզված են, որ ինչքան շատ քաղաքացի լինի ՔԿՀ-ներում, այնքան շատ եկամուտ կունենան:

Առաջարկություններ

Փորձագետ Արտակ Մանուկյանն առաջարկում է տեսախցիկներ տեղադրել, օրինակ, ՔԿՀ-ների խոհանոցներում ու պահեստներում և այն միացնել առցանց, որպեսզի, օրինակ, վերադասները և հասարակական վերահսկողություն իրականացնող դիտորդները տեսնեն սննդի շարժը, պատրաստումը և այլն: 

Արդարադատության նախարարի տեղակալ Սուրեն Քրմոյանը պատրաստ է քննարկել հասարակական սեկտորի ներկայացրած ցանկացած կառուցողական առաջարկ, ինչը կբերի ոլորտում շոշափելի դրական փոփոխությունների:

Մեր ուսումնասիրությունները հանգեցրին նրան, որ քրեակատարողական վարչությունը չի ապահովում անհրաժեշտ թափանցիկություն, ինչը գրեթե անհնարին է դարձնում լայն զանգվածների կողմից հասարակական հսկողության իրականացումը: Այս առումով անհրաժեշտ է՝

1. Տեղադրել տեսախցիկներ բանտային խոհանոցներում և պահեստներում

2. Դատապարտյալները և կալանավորված անձինք ունենան սննդային քարտեր

3. Ամբողջությամբ փաստաթղթավորել սննդային թափոնները

4. ՄԻՊ գրասենյակը պարբերաբար իրականացնի սննդի փորձաքննություն

5. Բանտային սննդի գնումներն իրականացնել արտադրողից

6. Անփոփոխ սննդային ճաշացանկը դարձնել սեզոնային և ամառվա ամիսներին անազատության մեջ գտնվող անձանց տալ բանջարեղեն և մրգեր

7. Սննդային թափոնները չթափել, դրանք վաճառել թանկ գին առաջարկող անասնաբուծական ֆերմաներին և գումարներն ուղղել բացառապես անազատության մեջ գտնվող անձանց սննդային և հիգիենիկ կարիքները հոգալուն

8. Սննդային թափոնների ծավալը, ինչպես նաև դատապարտյալների և կալանավորված անձանց կողմից սննդից հրաժարվելու դեպքերը կրճատելու նպատակով քրեակատարողական հիմնարկներն ապահովել խոհարարներով

9. Քրեակատարողական վարչության կայքում հրապարակել դատապարտյալների և կալանավորների սնունդին, հիգիենիկ միջոցներին, հագուստին և այլ պարագաներին վերաբերող բոլոր պայմանագրերի պատճենները՝ կից հավելվածներով:

Սկիզբը՝ այստեղ, այստեղ և այստեղ

Լուսանկարները և տեսանյութը` Սարո Բաղդասարյանի, Դավիթ Բանուչյանի

Մեկնաբանություններ (4)

Ժորժետա
Միևնույն է թափոններ կամ ավելցուկ լինում է առաջարկում եմ տվյալ ՔԿՀ-ին մոտ կառուցել ծերանոցներ կամ ճաշարաններ, սոցիալապես անապահով խավի համար որոնք օգտվում են աղբանոցներից, կարծում եմ լավագույն տարբերակ է:
mahmouzian
are you surprise they are all crooks.any one in this government is a crook.hetq will you be nice to publis what I say .they will not be happ y if they don't still and they all talk about haistan .haistan
hasmik
եկեք թափոնները և այն սնունդը որից հրաժարվում են դատապարտյալները (դուք նշել եք որ ՔԿՀ որ տոկոսն է օգտվում սննդից) վեր ածենք գումարի գումարած հիգենիկ միջոցների գումարը գումարած հեռախոսի փողը գումարած տեղի փողը... բազմապատկենք 5000-ով ոչ մի բիզնես այսպիսի փողեր չի կարող բերել դրա համար էլ ամեն մի դատապարտյալ իրենց գրպանների համար գումար է ինչքան շատ դատապարտյալ այնքան լավ
Robert Davidian
Disgusting corruption by the illegitimate criminal Armenian regime! The criminal regime encourages massive corruption in every segment of government, including this, the prison system. DISGUSTING! And heartless, as all of the regime's corruption is.

Մեկնաբանել

Լատինատառ հայերենով գրված մեկնաբանությունները չեն հրապարակվի խմբագրության կողմից։
Եթե գտել եք վրիպակ, ապա այն կարող եք ուղարկել մեզ՝ ընտրելով վրիպակը և սեղմելով CTRL+Enter