HY RU EN
Asset 3

Բեռնվում է ...

Էջի վերջ Այլ էջեր չկան բեռնելու համար

Որոնման արդյունքում ոչինչ չի գտնվել

«Կաշվից դուրս գալով էլ՝ էրեխու համար պիտի անես»,- ասում է իր և կնոջ երեխաներին մեծացնող Միշան

Փայտյա կանաչ տնակի վրա գրված է «Վաճառվում է»: Դարպաս չունեցող տնակը փողոցից բաժանված է «շիֆերից» ցանկապատով: Հողամասն այնքան կոկիկ է, կարծես, ավլած լինեն: Աջ անկյունում հավ ու ճագար են պահում: Հեռվում նոր մարգեր են: Հողամասում հիմնականում աշխատում է ուկրաինուհի Տանյան, ասում է՝ մի քանի օր առաջ սխտոր է տնկել, ամուսինն էլ՝ նոր ծառեր՝ դեղձենի, ծիրանենի, խնձորենի: Հողագործությամբ զբաղվելը Տանյայի հանգստի ձևերից է, բացի դրանից, ասում է, որ նաև օգուտ է տան համար:

Տնակի մուտքի մոտ դրված կոշիկներից կարելի է հասկանալ, որ Տանյան մաքրասեր է: Ասում է՝ կարևոր չէ, թե մարդ ինչ պայմաններում է ապրում, տունը, բակը միշտ մաքուր պիտի լինեն: Օրինակ, հիշում է, երբ այս տնակ էին տեղափոխվել, պաստառապատեցին, իսկ կողքից ասում էին, թե իր ինչին է պետք: «Երեխաներս սովոր են մաքուր միջավայրում ապրելուն, գոնե գեղեցիկը տեսնեն»,- նկատում է մայրը:

Տնակում ոչ ջուր, ոչ էլ հոսանք կա: Հարևաններից են օգտվում: Տանյայի ամուսինը՝ 37-ամյա Միշա Կարախանովը, ցույց է տալիս հարևան տունը, որտեղից հոսանք են բերել տնակ: 29-ամյա Տանյայի համար էլ հեշտ չէ ամեն օր ջուր կրել ճաշի, լվացքի, լողանալու համար: Հաշվարկել է՝ մոտ 180 հազար դրամ է անհրաժեշտ ջուր ունենալու համար:

Միշայի ու Տանյայի ընտանիքը բնակվում է Արարատի մարզի Հայանիստ գյուղում: Մինչ այս տնակ տեղափոխվելը, երկու տարուց ավելի վարձով ապրել են դիմացի տանը, հետո տանտերերը մեկուկես ամիս ժամանակ են տվել, որ դուրս գան: Հարևաններից մեկն ընդառաջել է. փայտյա տնակը հողով վաճառել է Միշայենց: Միշան վարկ է վերցրել, որը մինչև հիմա մարում են:

Հիմա նրանց գլխավոր խնդիրը ջուր ու հոսանք անցկացնելն է: Միշան ասում է, թե բողոքելու, դժգոհելու սովորություն չունի, մտածում է, թե մի օր էլ իրենց կյանքում ամեն բան լավ կլինի: «Ամեն առավոտ, որ զարթնում եմ, ասում եմ՝ փառք աստծո, էրեխեքս սոված չեն: Ծնողի պարտականությունն է, կապ չունի, կաշվից դուրս գալով էլ՝ էրեխու համար պիտի անես»,- ասում է հայրը: Սրտի անբավարարություն ունի, բայց հիվանդանոց չի ցանկանում գնալ, ասում է՝ էնպիսի ախտորոշում կանեն, որ կվախենա:

Միշայի ընտանիքն Ադրբեջանի Խանլար քաղաքից է: 4 երեխա էին: 1989-ին Երևան են տեղափոխվել: Սկզբից բնակվել են մորաքրոջ տանը, հետո որպես փախստական բնակարան են ստացել: Պատմում է, որ զինծառայությունից հետո ինչ աշխատանք ասես արել է՝ անվտանգության աշխատակից, վարորդ, ջերմոցում է աշխատել: «3 տարի ջերմոցներում եմ աշխատել, մաքրում էի, հող էի կրում, ծերտ էի կրում, ինչ պատահի անում էի: Կարևորը՝ չէի ամաչում: Մինչև հիմա էլ չեմ ամաչում, չէ, մարդ կա, որ ամաչում է, ասում է՝ վայ, էս իմ համար չի, բայց չի հասկանում, որ եթե չաշխատես, ընտանիքդ սոված կմնա»,- ասում է Միշան:

Հիմա ինտերնետի համար մալուխ է անցկացնում: Ասում է՝ աշխատավայրում էլ ոչ ոք չգիտի, թե ինչ պայմաններում է ապրում: Կաշվե բաճկոնն ու ուրախ տեսքը կարող են խաբուսիկ լինել: «Միշան չի սիրում շոր, կոշիկ առնել, ասում է՝ իրեն պետք չէ, էդ փողով երեխաներին սնունդ ու շոր կառնենք»,- ասում է Տանյան:

Միշայի կինն արևմտյան Ուկրաինայից է: Միշայի հետ ծանոթացել են սոցիալական ցանցում: Ամուսինը տարեթիվն է նշում՝ 2013 թ. ապրիլի 13-ին: Տանյան առաջին ամուսնությունից 2 որդի ունի՝ 10-ամյա Նիկիտան ու 7-ամյա Դանիելը: «Միշան իր երեխաների պես է որդիներիս հանդեպ»,- նկատում է նա:

Տնակի ներսում ենք խոսում Տանյայի հետ: Արևն ընկնում է բազմոցին քնած 1 տարեկան 4 ամսական Ռաֆայելի աչքերին, մի փոքր անց աչքերը ճպճպացնում է, արթնանում: Ռաֆայելը Տանյայի ու Միշայի որդին է, մի քանի ամիս անց էլ կծնվի չորրորդ երեխան: «Ես ալերգիկ եմ, մի քանի օր առաջ մեղու էր կծել ձեռքս, ուռեց, Միշան ինձ հիվանդանոց տարավ, այնտեղ էլ իմացանք, որ աղջիկ ենք ունենալու»,- ասում է Տանյան:

Տանյայի՝ Հայաստան գալու որոշմանը ծնողները դեմ են եղել, առաջարկել են, որ ինքը գա, բայց երեխաներին չբերի, իրենք կխնամեն: Հրաժարվել է: «Իմ կյանքի իմաստն են իմ երեխաները, ինչ էլ լինի՝ իրենք պետք է լինեն ինձ հետ»,- նկատում է նա:

Միշան ծնողներին սկզբում չէր ասել ուկրաինուհի կնոջ մասին: Տանյայի ասելով՝ ինքը գիտեր, թե Հայաստանում սկեսուրները ոնց են ընդունում օտարերկրացի հարսներին: Բայց ահա ամուսնու մայրը, երբ իմացել էր իր մասին, ջերմությամբ էր ընդունել: Նշում է, որ իր սկեսուրը ոսկե մարդ է, հարազատ մայր է դարձել իր համար:

Առաջին 6 ամիսներին Նիկիտան ու Դանիելը չէին հարմարվում, ուզում էին վերադառնալ Ուկրաինա: Բայց հետո քիչ-քիչ հարմարվել են: Հիմա նրանք Էջմիածնում ռուսական դպրոց են հաճախում: Մայրը պատմում է, որ առաջին տարում լեզվական դժվարությունները շատ էին. ուկրաիներենից ռուսերենի էին անցել, Դանին հիմա էլ խնդիր ունի, կարդացածը չի կարողանում մտապահել:

7-ամյա տղայի մեկ աչքի տեսողությունն օրեցօր թուլանում է, Երևանում աչքի հիվանդանոց են տարել, բժիշկներն ասել են, որ հնարավոր է նաև երեխայի մեկ աչքի տեսողությունը վատթարանա: Ամսական 25 հազար դրամի դեղ են գնում Դանիելի համար:

«Ինձ համար ցավոտ թեմա է մեր խնդիրների մասին խոսելը: Միշան ամեն բան անում է ընտանիքի համար, չի ուզում գնալ բժշկի, որովհետև մի բուկետ հիվանդություն կհայտնաբերեն, ինքը փակ մարդ է, հնարավոր չէ բառերով փոխանցել, առավոտից երեկո աշխատում է, հետո գալիս է, տանն է ինչ-որ բան անում: Ես կարողանում եմ տնտեսել, փորձում ենք խնայելով ապրել, հետո երեխաներս ընդհանրապես պահանջկոտ չեն»,- ասում է Տանյան, ապա ձեռքով փակում է աչքերը, լացը խլանում է: Անընդհատ մաքրում է թաց աչքերը, բայց արցունքները նորից արագ հոսում են:

«Էստեղ ժողովուրդն իսկապես ընկերասեր է, դրա համար չգիտեմ՝ երեխաները որ մեծանան, ինչ են որոշելու, բայց ես կմնամ էս հողում, իմ հոգին հանգիստ է էստեղ»,- նշում է Հայաստանի քաղաքացիություն ստացած Տանյան, որ նաև Ուկրաինայի անձնագիր ունի:

Տնակ են մտնում Նիկիտան ու Դանիելը: Խանութ էին գնացել: Ուշադիր նայում են Տանյային: Դանիելը հարցնում է, թե արդյոք հյութ կխմենք, հետո մեծ բաժակներով մոտեցնում է մեզ: Շնորհակալություն ենք հայտնում, չենք վերցնում, Նիկիտային է հյուրասիրում:

Նիկիտան հայերեն հասկանում և խոսում է, Դանիելը՝ միայն ռուսերեն: Տանյան ասում է, թե ինքն էլ լավ չի հասկանում հայերեն, եթե ծանոթ բառ է որսում, փորձում է կռահել իմաստը:

Նիկիտան երազում է ոստիկան դառնալ ու այս Նոր տարուն գիրք նվեր ստանալ, ավելացնում է՝ թող հաստ գիրք լինի: Դանիելն արագ թվարկում է երազանքները՝ ուզում է նկարիչ, ոստիկան, երգիչ ու հրշեջ դառնալ:

Նիկիտան ծնողներին օգնում է հողագործության հարցում: Բակում ցույց է տալիս նոր ցանած ծաղիկների տեղերը: 10-ամյա տղան դպրոցն ավարտելուց հետո որոշել է վերադառնալ Ուկրաինա, ասում է՝ իր տատիկ-պապիկին կտեսնի, համադասարանցիներին կտեսնի, իր հետ կտանի նաև հայ ընկերներին, եթե ցանկանան: Դանիելը լսում է, դեռ չի որոշել, թե ինչ կանի:

Տնակի ներսն արևոտ է: Սուրճ ենք խմում: Տանյան ասում է, որ Հայաստան գալուց հետո  սկսել է հետաքրքրվել հայկական խոհանոցով, հարևաններն այդ հարցում շատ են օգնել: Միշան լրացնում է կնոջը, թե շատ համեղ ճաշեր է պատրաստում, հայկականին զուգահեռ՝ նաև ուկրաինական: «Օրինակ, Դուք գրեչկայով սուպ կերած կա՞ք»,- հարցնում է Միշան: Տանյայի՝ ուկրաինական խոհանոցի այցեքարտը խոզի մսով երշիկն է:

Ամուսինը պատմում է, որ դիմացի տանն ապրելիս մի խոզ էին պահում, նախորդ նոյեմբերին մորթել են: Դրանից բաժին են հանել և՛ ծնողներին, և՛ հարևաններին, մնացածը Տանյան լցրել է սառնարան, ու մինչև գարուն երեխաները միս են կերել: Տանյան մանրամասն բացատրում է, թե ինչպես է պատրաստում երշիկը, Միշան ասում է, թե միևնույնն է, մենք չենք հիշելու: Ժպտում եմ, որովհետև Միշան ճիշտ է: Փոխարենը խնդրում եմ երշիկ պատրաստելուց մեզ էլ հրավիրել:

Լռում ենք: Երեխաները դրսում խաղում են, ձայները հասնում են ներս: Միշան հարցնում է. «Օրինակ, հեքիաթներին հավատո՞ւմ եք, ես հավատում եմ, այդ հեքիաթն էլ իրականությունից է վերցված»: 

Լուսանկարները՝ Սարո Բաղդասարյանի

Մեկնաբանություններ (2)

eddy
very interesting and touching story. It would be mice if the government could support such families and there kids too..
ArmaGeddon
God bless this family and all Armenians around the world. I wish the people in Armenia all the best...I hope better times will come soon as possible.

Մեկնաբանել

Լատինատառ հայերենով գրված մեկնաբանությունները չեն հրապարակվի խմբագրության կողմից։
Եթե գտել եք վրիպակ, ապա այն կարող եք ուղարկել մեզ՝ ընտրելով վրիպակը և սեղմելով CTRL+Enter