HY RU EN
Asset 3

Բեռնվում է ...

Էջի վերջ Այլ էջեր չկան բեռնելու համար

Որոնման արդյունքում ոչինչ չի գտնվել

Առաջին տեսակցությունն առանց...

Մհեր Ենոքյան, «Հետքի» թղթակիցը «Նուբարաշեն» բանտից

Մի քանի օր առաջ, այսքան տարվա մեջ առաջին անգամ, երկարատև տեսակցություն ունեցա հարազատներիս հետ՝ առանց հորս ներկայության: Մայրս հորս լուսանկարներից էր բերել, ես էլ խցից իջեցրել էի ինձ մոտ եղածները:

Հարազատներս իրենց հետ բերել էին նաև Ձեր ցավակցական խոսքերն ու ազատության անկեղծ ցանկությունները: Կարդացի բոլորը, շնորհակալ եմ: Աստված թող պահպանի Ձեր ծնողներին: Ձեր բարեմաղթանքներն են նաև ուժ տալիս այս չորս պատերի մեջ պայքարելու... հիմա փորձում եմ սթափվել ու շարունակել ճանապարհս դեպի ցմահ Ազատություն:

Ի պատասխան մեր նամակ-խնդրանքի`հորս հոգեհանգստին կամ թաղմանը իմ ներկայությունը 1-2 ժամով ապահովելուն, հարազատներս Քրեակատարողական ծառայությունից ստացել են գրություն, որով պետի տեղակալը նախ ցավակցություն է հայտնել հորս մահվան կապակցությամբ, ինչի համար շատ շնորհակալ եմ, ապա հղում անելով իմ կարգավիճակով պայմանավորված կարճատև մեկնում արգելող օրենքին` մերժել է բավարարել խնդրանքը:

Տեղյակ եմ, որ այս հարցի վերաբերյալ մարդասիրական մոտեցում ցուցաբերելու, առանց խտրականության`մարդու անձնական և ընտանեկան կյանքը հարգելու  նպատակով օրենքի վերանայման համար պայքարել է նաև իրավապաշտպան Թեմիկ Խալաֆյանը, ում պատիվ եմ ունեցել հանդիպելու և զրուցելու բանտախցում: Լա՛վ է, որ վերջապես օրենսդրական փոփոխություն է նախաձեռնել Մարդու իրավունքների պաշտպանի գրասենյակը այս հարցի վերաբերյալ: Իհարկե, Աստված չանի կարիքը լինի դրա կիրառման:

Ինչքան էլ չեմ ուզում վերհիշել մահապատժի դաժանագույն, մռայլ տարիները, սակայն երբեն չի ստացվում. հարազատներիս հետ վերհիշեցի առանց երկարատև տեսակցության տարիները՝ 1996-2005 թվականները՝ մոտ 10 տարի: Հետո հիշեցինք այն բոլոր հազվադեպ՝ տարեկան մեկանգամյա, իսկ վերջին 1 տարում՝ տարեկան 6 անգամ ունեցած հանդիպումները ընտանիքիս հետ:

Այո՛, մահապատժի տարիներին և նույնիսկ ԵԽ-ին անդամակցելուց հետո՝ մինչև 2005 թվականը, մեզ արգելված էր երկարատև տեսակցություններ ունենալը հարազատների հետ, իսկ ավելի ճիշտ`այդ մասին ընդհանրապես օրենք չկար: Տարին մեկ անգամ՝ այն էլ դատախազի հատուկ թույլատվությամբ կարճատև`մոտ 40 րոպեանոց հանդիպում էր տեղի ունենում`տարածության վրա`երկշերտ, կեղտոտ ապակիների հետևից՝ հեռախոսի միջոցով, որոնցով հաճախ ձայն էլ չէր լսվում: Այս ամենի հետ մեկտեղ, թե՛ դատապարտյալի կողքին, թե՛ դիմացը`հարազատների մոտ,  15-20 բանտի աշխատակից էր կանգնում:

Փորձում էի ուղեղս անջատել բանտից ու բանտապահներից ու հոգուս մեջ պահել ընտանիքիս անդամների դեմքերը, ձայները, շարժումները, որովհետև հետո մեկ տարի պետք է ապրեի դրանով. ո՛չ հեռախոսակապ կար, ո՛չ նամակագրություն:

Հիշում եմ՝ այդ տարիներին խցակիցներիցս մեկի մոտից հայտնաբերեցին ընտանիքի նկարներից, պատռեցին`ասելով՝ արգելված է: Այն, ինչ հետո եղավ, սարսափելի էր. հաշված ամիսների ընթացքում նրա հոգեկան, ապա և ֆիզիկական առողջական վիճակը վատացավ՝ գումարած սովը, ծեծը… նա մահացավ:

2005 թվականին վերջապես «Նուբարաշեն» բանտում բացվեց երկարատև տեսակցության 2 սենյակ և ցմահներին նոր քրեակատարողական օրենսգրքով թույլատրվեց տարեկան նվազագույնը մեկ երկարատև տեսակցություն մերձավոր ազգականների հետ: Չնայած օրենքում գրած էր` առնվազն բառը, բայց բանտի պետերը, բացառությամբ Արամ Սարգսյանի, դա դարձրել էին կանոն: Եվ այդպես, թեև տարին այդ մեկ անգամ էր 3 օրով երկարատև հանդիպումը, ընտանիքիս հետ անցկացրած օրերը, թեկուզ բանտի ներսում, իմ երջանիկ օրերն էին: Փոքր, ճաղապատ պատուհանից ներս էին մտնում արևի ճառագայթները, և հայրս միշտ այդ պահերին ասում էր`արի արևի տակ կանգնի: Բոլորս միասին սեղան էինք նստում, հյութով լի բաժակներ բարձրացունում (ալկոհոլ այստեղ չի կարելի անգամ տեսակցության ժամանակ) ու ամենակարևոր կենացն ասում:

Երբ բանտում գտնվելուս 20 տարին լրացավ, այստեղի աշխատակիցները պնդում էին, որ, իբր, փախուստների պատճառով իմ տեսակցությունների սահմանափակումը չի կարող հանվել և ես չեմ կարող արդեն տարեկան ոչ թե 1, այլ 6 անգամ երկարատև հանդիպումներ ունենալ հարազատներիս հետ: Նրանք պատճառաբանում էին, թե ազատազրկման հաշվարկը ոչ թե 1996թ.-ից, այլ երկրորդ փախուստից`2009թ.-ից են սկսել: Ստիպված եղա դիմել դատարան, որ քրեակատարողական համակարգին դատարանը պարտավորեցնի հանել իմ տեսակցությունների անօրեն սահմանափակումը: Այս մասին ես ժամանակին գրել եմ իմ հոդված-նամակներում. դատարանն ամբողջությամբ բավարարեց իմ դիմումը`պարզաբանեց, որ ցմահ ազատազրկման հաշվարկի սկիզբ չի կարող փոխվել, այն հաշվվում է`1996թ. հուլիսի 13-ից և ես որոշումը կայացնելու ժամանակ փաստացի կրել եմ իմ 20 տարի պատիժը և պարտավորեցրեց «Նուբարաշեն» ՔԿՀ վարչակազմին վերացնել իմ տեսակցությունների սահմանափակումը: Այս որոշումը կայացնող դատավորը Մարդ-դատավորն էր, ով իմ ճակատագրում եղավ առաջին դատավորը, որ օրենքին համապատասախան արդար որոշում կայացրեց: Վերաքննիչում էլ դատախազի բողոքը մերժվեց: Հայրս՝ մորս ուղեկցությամբ, եկել էր վերաքննիչի նիստին: Ուրախացել էր, որ արդեն տարեկան 6 անգամ պիտի տեսնեինք իրար: Տեսակցություններից առաջ հուզվում էր, հաշվում օրերը: Անցած տարվա հոկտեմբերից արդեն ամեն ամիս անարգել տեսակցություններ եմ ունենում ընտանիքիս հետ, նաև ընկերներիս, որոնք կարող են ամեն ամիս կարճատև տեսակցել ինձ:

Ազատազրկման վայրում գտնվող մարդկանց կապը ընտանիքի հետ անհրաժեշտ է ոչ միայն նրա և նրա ընտանիքի անդամների համար, այլ նաև հասարակության, ուր դատապարտված քաղաքացին ի վերջո վերադառնում է և նորից դառնում հասարակության լիարժեք անդամ: Ազատազրկման տարիներին հասարակության հետ կապող միակ օղակը ընտանիքն է, որը նույնպես ազատազրկված է լինում, կրում բազմաթիվ զրկանքներ: Այս տարի դեռ պատժի 20 տարին չհատած ցմահ ազատազրկվածների երկարատև տեսակցությունը տարեկան 1 անգամից դարձավ 2 անգամ: Դա էլ, բնական է, բավարար չէ, բայց էլի դրական քայլ է:  

 

Մեկնաբանություններ (1)

Լեյլի
Մհեր ջան ես հարազատ ծնողի ,քրոոջ ամենամոտ հարազատի նման սպասում եմ քեզ ամեն ինչ կարդում բոլոր հարազատ բարեկամներիս մոտ խոսում եմ քեզանից: 84 տարեկան քույրիկ ունեմ միշտ հարցնում է Մհերից ինչ կա տա աստված չմահանամ մինչև Մհերը դուրս գա: ես միշտ ասում եմ հաստատ տեսնելու էս երեխայի նման ուրախանում ու սպասում ենք քեզ:հաստատ տեսնելու ակնկալիքով աստված քեզ պահապան:

Մեկնաբանել

Լատինատառ հայերենով գրված մեկնաբանությունները չեն հրապարակվի խմբագրության կողմից։
Եթե գտել եք վրիպակ, ապա այն կարող եք ուղարկել մեզ՝ ընտրելով վրիպակը և սեղմելով CTRL+Enter