HY RU EN
Asset 3

Loading

End of content No more pages to load

Your search did not match any articles

Sako Arian

Armenians Must Understand that Hrant Wasn’t “1,500,000 + 1”

By speaking about Armenian-Turkish relations, Hrant Dink offered us a new blank sheet of paper on which to draw. 

And he regarded as important what colors we would use to color that paper. For Hrant, it was an incontrovertible fact that Armenians and Turks, having lived through a long and bloody history, are two neighboring peoples “split” by calamities and upheavals for whom, as it stands now, any line of contact remains a utopia. 

Let me explain.

Hrant believed that an Armenian sees a Turk from various vantage points and with various approaches. Geography makes this so. There are various types of Turks depending on whether the Armenia lives in the diaspora, in Armenia, or in Turkey. And in all of this, Dink often said that if the diaspora isn’t inclined to at least change its stereotypes about the Turks, nevertheless, it must free itself from its ailments.

The Turks wasn’t a closed theme for Hrant. Rather, it was an evolving, ever-changing society. The best example of this approach is the thousands that marched behind his coffin and who today haven’t forgotten to write the following words on the walls of Istanbul or Ankara – “Hrant Akhparig, we haven’t forgotten. It’s been seven years and we are here.”  

As to the extent that large segments of the diaspora will understand or comprehend this approach is a difficult question because the diaspora is like a delirious person of a walking dead soul wearing hoops of stereotypes, taboos and lament.

Hrant didn’t die so that a new day of lament could be added to our diary.

In 2008, in Beirut, the painter Anita Toutigian drew a small red poster in memory of Hrant that read “1,500,000 + 1”, without understanding that Hrant was not that additional “1”. He didn’t die in order to assume that mission. But for wide segments of the diaspora, so accustomed to lament, tears and crouching in a corner retelling the same stories, it was easy to paint such a picture of Hrant.

Hrant never spoke of mourning and he never struggles in its name.

And if segments of the diaspora wrote anything, they wrote about that mourning. If they marched, they marched for that mourning. It was easy for them to preserve the deceased in their delirious bodies. They loved the pain of mourning, because that love, that overall flirtation, demanded nothing at all. On the contrary, it was easy to cry behind the deceased. It was easy to sit and “enjoy” that celebration and then to sit at the memorial meal and then to wait a longtime to again digest, to smell and decompose the deceased.

Hrant was opposed to all this. And thus, it is unacceptable and unbearable to call him “1,500,000 + 1”.

In one of his works he writes:

“Time and again, I have written and spoken to my brothers in the diaspora to put aside and reject the concept of the Turk because living in such a mental state is, at the very least, not healthy.”

These words are proof as to how well Hrant knew us. He knew very well that we are sick. Throughout the entire diaspora, our adoration of the dead, our preservation of the genocide corpse, transforms us, within our own bodies, into irrational beings, superfluous and worn-out. 

Even the martyrdom of Hrant Dink changed nothing within us, and today we are gearing up for the Genocide celebrations, and we are trying to bring that feast to Armenia.

The best way to honor Hrant’s memory is to free ourselves from the mourning.

I truly believe this.

Comments (23)

Հ.Շ.
Լա՜ւ, լաւ, ջղայնանալու պէտք չկայ Սագօ: Ես ալ ելլեմ հիմա նեղուիմ որ զիս կը սահմանես ու կը սահմանափակես միայն Մոնթրէալո՞վ (թէեւ պզտիկ տեղ մըն ալ չէ, նայիս նէ...), երբ որ դուն շատ լաւապէս գիտես թէ իմ ազգային գործունէութեան դաշտս քիչ մը աւելի լայն է... --- Ոչինչ: --- Իմ կարծիքով - եթէ թոյլ կու տաս անշուշտ որ կարծիք ունենամ եւ յայտնեմ -, Հրանդ Տինքի փորձած ճանապարհը անպայման չի հակադրուիր այն հիմնական ճամբուն որուն վերեւ ակնարկեցի: Եւ հետեւիլ միայն ու միայն այդ «նոր ճամբուն», փակելով միւսը, կրնայ նաեւ բոլորս տանիլ հոն... ուր հասաւ Տինքը: --- Իսկ եթէ ան իր կեանքը տուաւ այդ իր «նոր» ճամբուն վրայ, հազարաւոր գործիչներ ալ իրենք զիրենք զոհաբերեցին «հին» ճամբուն վրայ, որ վստահաբար կապ չունի սուգի եւ լացի հետ, ինչպէս դուն կ'արժեւորես, այլ պայքարի հետ: --- Կ'ուզես այն ամէնուն վրայէն հիմա ջուրը քաշել, լաւ, այդ ալ քու կարծիքդ թող ըլլայ: --- Կը շնորհաւորեմ սակայն որ շատեր հետդ համաձայն են, եւ ուրեմն ձեզի կը ձգեմ այս նիւթը, մանաւանդ որ արդէն զայն հասկցողը չեմ, կ'երեւի: -- Յաջողութիւն:
Varuj
Turkey is a ultra-racist country built by a certain clan Talaat, Kemal, Inonu etc., with pan-turanism with its ultimate goal. After the Genocide they have also destroyed the Armenian Bolis within 40-50 years, slowly and surely (6/7 September, varlig vergisi, destruction of orphanages, confiscating hundreds of millions of dollars Armenian property, etc). They have sent their most vicious and Armenian hating psychopaths as yar-mudurs to the Armenian schools. This was during the time of modern Turkey. Were Bolis Armenians a threat to them? What reconciliation we are talking about? Our only goal should be coming together to built a strong Armenia. That is the only thing they will understand like they did in Karabakh.
ominac
Քանի մարդ կայ այնքան կարծիք կայ, մինչեւ այն ատեն որ տարակարծութիւնները պատճառ չեն որ մենք իրարու հետ գործակցինք, ամեն ինչ լաւ է։ Իսկ կրնայ բոլոր թուրքիան Հրանդ Տինգին համար գալէ, ինծի համար կը նշանակէ որ իրենք իրենց հասարակարգը ամրացնելու կաշխատին, այդ հային հետ ինչ՞ կապ ունի։
Hovanes
People let all take a deep breath and accept that Dink walked his own path and that there were and are countless others who did the same. We honor ALL those who sacrificed themselves on the altar of justice and freedom. Let's not devolve into name calling and a fruitless debate as to who is right and wrong! Rather, we need to sit down and logically draft a multi-pronged approach to the issue at hand. I humbly believe that all the commentators here would agree that pooling our resources and creating common ground is greatly more preferable than the back-biting that has plagued our people throughout history.
Մհեր
«Որեւէ մէկը չի կրնար բառեր բացատրել որ ցեղասպանութիւն ասանկ էր, անակ էր: Ասի ցեղասբանութիւն մըն էր: Ժողովուրդ մը իր հողէն, իր արմատէն կտրեցին…. » Հրանդ Տինք........Դիտեցէ՛ք, տեղեկանաք, ու յետոյ միայն խօսէ՛ք: Այո՛Տինքը մօտեցման Նոր էջ բացաւ , ուր ամէմ ինչ սեւ ու սպիտակ չէ: Պայքարը կը տանէր Թուրքիւյ մէջ առանց այլեւայլութեանց: Անշուշտ ունէր իր թերի կողմեր - վերջապէս մարդ արարած էր: Սակայն հաւատարիմ մնաց իր սկբունքներուն եւ ատոր համար վերածուեցաւ: Սոսկ ատոր համար արժանի է մեր յարգանքին: Պայքար կ՛ենթադրէ զանազան վնաս եւ կորուստ: Հրանդ քաջ կը գիտակցէր այս: Միայն պայքարէն քաշուողներ կրնան հանգիստ նստել իրենց տեղերը եւ կրկնել մաշուած ու ապարդիւն տեսակէներ որոնք այլեւս սին դարձած հռետորական կոչումներ են:............. http://www.youtube.com/watch?v=SgSPHJIcQMc http://www.youtube.com/watch?v=-ryWB3jpAbA http://www.youtube.com/watch?v=oAwDPfkuqEI
Dikran
Don't you love it when some people just can't accept the fact that one man, practically on his own, has done more to advance the cause of the recognition of the Armenian Genocide WITHIN TURKEY, then all the bombastic chest beaters in the diaspora during the past 50 years! And they still claim ignorance as to what made Dink such a singular personality. Go read his texts to gain some insight into the man and his views on the subject of dialogue before casting such hollow aspersions. No one is saying you cannot disagree with his views, but at least present some informed arguments rather than hyperbole. The thousands of average Turks, and Kurds, who attended his funeral seven years ago AND TODAY, seem to prove that the man was doing something right.
Հ.Շ.
պատանդի հոգեբանութիւն... եւ ծայրագոյն տեսակէն՝ STOCKHOLM SYNDROME (go ahead and Google it, those who have not heard about it)
Հ.Շ.
«նո՞ր» ճամբայ... նո՞ր... միեւնոյն այս ճամբէն անցած ենք գոնէ մէկ անգամ, անցեալին, եւ գիտէ՞ք երբ ՝ ճիշդ 1915-էն առաջ... զէնքերը վար դրած, ձեռք-ձեռքի, մօտիկ-մօտիկ նստած - մինչեւ իսկ բառացիօրէն, իրենց խորհրդարանին մէջ -... կը ջանայինք «լեզու գտնել» իրենց հետ... եւ տեսանք ինչ եղաւ... այ՞ս է «նոր», արդիական ճամբան, որ չենք հասկանում...
Հ.Շ.
«1.500.000 + 1»-ը ուժեղ եւ իմաստալից արտայայտութիւն մըն է, Հրանդ Տինքը սպաննութեան մասին: Այլազան մեկնաբանութիւններու կարգին, կը նշանակէ նաեւ հետեւեալը՝ եթէ Հրանդ Տինքին պէս հայ մը անգամ, որ կ'աշխատի յանուն թուրքի հետ բարիացակամ երկխօսութեան, փոխադարձ հասկացողութեան, հաշտութեան, խաղաղութեան նպատակներով, մահուան դատապարտուեցաւ թուրքին կողմէ, այլ ի՞նչ կարող ենք սպասել, յուսալ, այդ ուղղութիւններով... --- Սփիւռքը Ցեղասպանութեան նիւթով մտասեւեռման որոշ խնդիր մը ունի, այո, ի հեճուկս՝ ազգային այլ առաջնահերթութիւններու եւ հիմնախնդիրներու: Սակայն ափսոս, այդ յօդուածին մէջ չկայ այդ խնդրի լուծման որեւէ ուղի:
Հ.Շ.
Վերեւի յօդուածում գրուած է՝ «Հրանդ Տինք խօսելով հայ- թրքական կապերուն մասին այդ յարաբերութիւններուն տուած է սպիտակ թուղթ ըլլալու առիթ:» --- Չգիտեմ եթէ այդ էր Տինքի կատարածը, սակայն այս բանաձեւումը կը նշանակէ ներում, սրբում ու քաւութիւն գործուած Ոճիրին, եւ այդ՝ որեւէ խոստովանութենէ առաջ, առանց որեւէ նախապայմանի : Քանզի խնդրոյ առարկայ թերթը սպիտակ դարձնելով, անոր վրայէն կը մաքրուի արիւնը: ---
Jack Kalpakian
To believe that somehow Armenians should unconditionally reconcile themselves to a state whose foreign policy remains clearly hostile was the ultimate in the sort of wishful and naive thinking Dink advocated, and at the end, what was the reward Turkey gave him for his hostility towards the diaspora?
Թլկատինցի
Երէկ, թէ Թուրքիոյ մայրաքաղաքին մէջ եւ այլուր, հազարաւոր մարդիկ փողոց իջան յիշատակելու Հրանդ Տինքի ապանութեան եոթերորդ տարելիցը: Իսկ հոս, Հայաստանի մէջ, ոչ մէկ բան; նունիսկ պարզ յուշ-երեկոյ: Սա՞ է մեր ՚«Հայրենիքի» վերաբերմունքը Հրանդի անմառ յիշատակին: Քաւ լիցի....
Հ.Շ.
Այս շա՜տ յուզումնալից գրութիւնը կրնար իմաստ մը ունենալ, եթէ գրուած ելլար մօտ յիսուն տարիներ առաջ... Արդարեւ, 1965-էն ի վեր, Ցեղասպանութիւնը դադրած է հայութեան համար սուգի ոգեկոչում ըլլալէ, դառնալու համար պայքարի, իրաւունքներու խիզախ հետապնդման եւ յարատեւ պահանջատիրութեան հիմունք: Հայ Դատ ըսուած բան մըն կայ, որու մասին կ'երեւի սիրելի Սագօն լսած ըլլայ, եւ որ ո՛չ մէկ կապ ունի սուգի, ողբի եւ լացի հետ, այլ ճիշտ հակառակը: --- Հրանդ Տինքի մահը հայութեան մօտ տխրութիւն չէ որ պատճառեց, ոչ, այլ՝ բարկութիւն, ընդվզում, բողոք, ցասում: Պայքարելու ուխտի վերանորոգում: --- Լուրջ մնանք, հաճիք: --- Հ.Շ.
Արթուր
Ես լրիվ համամիտ եմ հեղինակի հետ եւ սիրով կստորագրեի հոդվածի տակ... Հոդվածի տակ արվոք մեկնաբանությունները եւս մեկ անգամ ապացուցում են հոդվածի կարեւորությունը:
Սագօ Արեան
Հայդուկ Շամլեան մի անձնականացներ:Տխրութեանս կամ ուրախ ըլլալուս հետ կամ չունի այս գիրը:Ու ցարդ իմ ստացած գնահատական նամակներս վաւերական կը դարձնեն որ Սփիւռքը ինչ վիճակի է:Դուն շատ ետեւ կ'երթաս բարեկամ:Ես ի նկատի ունիմ Հրանդի նահատակուիլը եւ Սփիւռքի մօտեցումը:Դուն ալ երեւի ատոնցմէ ես որ Ցեղասպանութիւն բառը վերածած ես թապուի, դիակի ու պահած ես մէջդ որ արդարացնես սուգդ կամ փնտռելու ապրելու իմաստդ:Հրանդը նոր ճանապարհի, նոր ոճի, նոր աշխատանքի դաշտի մասին խօսեցաւ ու այդ ճամբան Մոնթրէալի մէջ դրուած յուշակոթողներէն չանցնիր:Այլ Հրանդի աւանդը, գործը բացատրելով ... Այսքանը:Նորէն խնդրելու պէս կը պահանջեմ որ չանձնականացնես:
ominac
Սփիւռքի թէ հայրենիքի հայի հոգեբանութեան մէջ հայը գոյութիւն ունի առանց թուրքի ներկայութեան, իսկ Տինքի եւ ընդհանրապէս պոլսահայի հոգեբանութեան մէջ տեսակ մը հայը եւ թուրքը միասին իրարու խառնուած բան մըն է, եւ ուրկէ կը բխի մեր տարբերութիւնները։ Շատ մարդ կայ որ «Արեւմտեան հայաստանի ազատագրում» –ը մտքին մէջ անգամ չի կրնար ըսել։ Եւ եթէ խօսակցութեան մէջ հանգամանքներու պատճառաւ ստիպուի ըսել անպայման կաւելցնեն որ անխելք բան է։ Ատոնց համար Հրանդ Տինքը այն համատեքստն է ուր հայոց մեծամասնութեան խանութպան կամ պնակալէզ տեսանելով ինքզինքինն հանգստացնեն։ Ատենն է որ հասկնաք որ ցեղասպանութիւնը կռիւի կամ պատերազմի տեսակ մը չէ որ երբ տակնուվրայութիւնը վերջանայ քիչ մը յետոյ դուն ալ կարթնաս, եւ այդ ամենը պարզապէս անցեալէն յիշողութիւն մըն է, եւ կերթաս ուրիշ ազգերու պէս կապրիս։ Վիճակնիս բարդ է, եւ նման ազգ չիկայ որ հետերնին բաղդատուինք չի նշանակեր որ տեղի տալու ճամբաներ փնտռենք։
Հ.Շ.
Արարատ, նախ ՝ Հայ Դատը վստահաբար չի սահմանափակուիր որեւէ «գրասենեակներով» միայն... --- Յետոյ ՝ եթէ իրօք վերջին մի քանի տարիներուն Հայ Դատի քո նշած գրասենեակները արդիւնաբեր չեն, նոյնիսկ երբեմն խղճալի վիճակի մէջ են, ըսել չէ որ պէտք է ուրանալ անոնց երկարատեւ եւ մինչեւ մօտակայ անցեալին տակաւին կատարած գործը եւ ձեռք բերած իրագործումները --- Յանուն այդ Դատին, մեծ թիւով անձիք, նոյնիսկ՝ ամբողջ սերունդ մը, լուրջ եւ իսկական զոհողութիւններ կարատած է: --- Հիմա կ'երեւի հեշտ է ամէն բան հեգնել ու ծաղրել...
Հ.Շ.
Պատասխան Միսակին (մեկնաբանութիւն թիւ 3) ՝ Սիրելի Միսակ, այժմու ղեկավարութեան վերաբերեալ խնդիրները նիւթը չեն այստեղ: ---- Սագօն հայութիւնը կը ներկայացնէ որպէս Ցեղասպանութենէն ի վեր տեւաբար եւ միայն լացով, արտասուքով եւ սուգով ապրող, անոնցմով սնանող, մահը պինդ գրկա՜ծ եւ անկիւն մը քաշուած, մռայլ ու անդամալոյծ զանգուած մը: --- Իրողապէս ու պարզապէս՝ սխալ է այս պակերացումը: --- Դեռ միայն 1915-էն վերջ ժամանակամիջոցը նկատի առնելով, ահա դէպքերու շատ հակիրճ, առարկայական յիշեցում մը` ---1918` հինգ դար անհետացումէ ետք, Հայաստանի գոյացում եւ պաշտպանութիւն, զէնքի ուժով. --- 1920-ական թուականներ, Նեմեսիս Գործողութիւն. --- Յաջորդող տասնամեակներուն, յաճախ բառացիօրէն ցեխի մէջ ապրող, կոտրուած եւ կոտորակուած, Ցեղասպանութեան վերապրողներու վերականգնում, հայութեան յարութիւն եւվերակազպակերպում, ամուր գաղթօճախներու կերտում աշխարհի տարածքին. --- 1975-էն 1996` միջազգային մարտական գործողութիւններ. --- 1988-92` Արցախի ազատագրում.---այս ամէնը միայն լաց ու կո՞ծ է... այս ամէնը բացառապէս սուգ ու ո՞ղբ է... --- Կ'երեւի թէ Սագօն ինք մի քիչ տխուր է այս պահուս (ցա՛ւդ տանեմ, հապիպի), եւ այդ ձեւով տեսնում է ամէն բան... --- Սակայն պէտք չէ տեղի տալ տխրութեան --- Հայդուկ Շամլեան
Ararat
Ցաւօք քառակուսի գլուխներով մարդիկ տակաւին հայ գրասենեակի գործունէութեան մասին կը խօսին:Երիտ-ների հետ նարտի խաղալով, գրաւ դնելով- աթոռի համար Ազգի մը ճակատագրին հետ խաղալով: Հիմա Մէյտան իջած են Դատ կը պահանջեն:Ուրիշից- օտարից քո դատը պահանջելը որն է ՞:Մէկ ալ լուրջ մնալու կոչ կ'ուղղեն:
Մուշեղ
Անհասկացողին՝ Տինքի գրածները կարող ես գտնել թէ Հայերէն, թէ Թրկերէն, թէ ալ Անգլերէն: Գնա կարդացէ՛ք:
Անհասկցող
Մենք չենք հասկցած անոր պատգամը, եթէ դուն հասկցած ես հաճիս բացատրէ:
Միսակ
ՈՒ՞Ր է այդ պայքարը, այդ ցասումը, այդ պոռթկումը, որուն մասին Հ.Շ. կը խօսի: Մեր աւանդական կուսակցութիւնները, մեր մտաւորականները, մեր կղերականները, մեր ազգին ՈՒ՞Ր հասցուց: Պնակալեզ, խանութպան, աղերսող ժողովուրդ մնացած ենք լայն իմաստով: Ծատ տեղին է Պարոն Արեանի նկատողութիւնները:
Պետրոս Առաքյալ
Հրանդ Տինք չմեռաւ որ ողբի նոր թուական մը աւելցնենք մեր օրագրութեան սեւ տետրակին: ----- Հրանտ Դինքը մեռե՞լ է , ես գիտեի սպանվել է:

Write a comment

If you found a typo you can notify us by selecting the text area and pressing CTRL+Enter