HY RU EN
Asset 3

Բեռնվում է ...

Էջի վերջ Այլ էջեր չկան բեռնելու համար

Որոնման արդյունքում ոչինչ չի գտնվել

Վենետիկյան բիենալեում սփյուռքահայ արվեստագետների մասնակցությունը մշակույթի նախարարության մտահղացումն է

Այս տարի ժամանակակից արվեստի վենետիկյան 56-րդ բիենալեին Հայաստանի տաղավարի համարդողը Ադելինա ֆոն Ֆյուրստենբերգ-Կյուբերյանն է: Նա «Հետքի» հետ զրույցում նշեց, որ ՀՀ մշակույթի նախարարությունից հրավեր է ստացել նախորդ տարվա հունիսին: Տեղեկացել է, որ նախարարությունը պատրաստվում է Հայաստանի տաղավարը տրամադրել սփյուռքի արվեստագետներին: Ադելինան հրավերն իր համար համարում է մեծ պատիվ ու պատասխանատվություն` հատկապես սիմվոլիկ 2015 թ.-ի համատեքստում:

Հայկական տաղավարի համադրողն ասում է, որ Վենետիկի բիենալեն միշտ էլ եղել է ներկա ժամանակի հայելին: Բիենալեի հետ իր կապը, ինչպես նկատում է, ստեղծվել է դեռեւս 1993-ին: Այդ ժամանակ նա պարգեւատրվել է Գրենոբլի «Le Magasin» ժամանակակից արվեստի կենտրոնը եւ դրա կուրատորների դպրոցը ղեկավարելու համար:

Մեր երկրի տաղավարն այս տարի գտնվելու է Սբ. Ղազար կղզում` Մխիթարյան միաբանության տարածքում: «Մխիթարյան միաբանությունը վերջին երեք դարերի ընթացքում իր ավանդն է ունեցել մեր յուրահատուկ մշակութային ժառանգությունը պահպանելու հարցում, որի մեծ մասը այլ պարագայում, հավանաբար, կորցրած կլինեինք: Միաբանության այս դերը լավ հայտնի է թե Հայաստանի, թե սփյուռքի հայերին»,- նշում է Ադելինան: Կղզին` որպես ցուցադրության տարածք, ծանոթ է սփյուռքհայ համադրողին վաղուց: 1990-ին այնտեղ համադրել է պոլսահայ արվեստագետ Սարգիս Զաբունյանի անհատական ցուցահանդեսը, 1997-ին` Ռոբերտ Ռաուշենբերգին (փոփ արտ), 2005-ին` Յանիս Կունելիսին (արտե պովերա), իսկ 2007-ին` Յոզեֆ Կոշուտին (կոնցեպտուալ արվեստ) նվիրված ցուցադրություններ է արել:

Այս տարի Հայաստանը ներկայացնելու են 16 արվեստագետներ, որոնք լինելու են սփյուռքից: Նրանցից երկուսն աշխատում են զույգերով` Երվանդ Ջանիկյանը` իտալացի արվեստագետ Անջելա Ռիչի Լուկիի հետ, եւ Ռենե Գաբրին` պաղեստնիցի Այրին Անաստասի հետ: Ընդհանուր` 18 հոգի:

Համադրողն ասում է, որ հարգելով մշակույթի նախարարության խնդրանքը` սփյուռքհայ արվեստագետներին ընդգրկելու մասին, մեկական արվեստագետ է ընտրել սփյուռքի գաղթօջախներից. Հայկ Այվազյանին` Լիբանանից, Աննա Բողիգյանին` Եգիպտոսից, Հերա Բույուքթաշչյանին` Թուրքիայից, Սիլվինա Տեր-Մկրտչյանին` Գերմանիայից եւ Արգենտինայից, Մխիթար Կարապետյանին` Բելգիայից, Էկատերինի Գեգիսյանին` Հունաստանից, Արամ Ջիբիլյանին` ԱՄՆ-ից, Նինա Խաչատուրյանին` Ֆինլանդիայից եւ ԱՄՆ-ից, Մելիք Օհանյանին` Ֆրանսիայից, Միքայել Օհանջանյանին` Հայաստանից, եւ Հրայր Սարգսյանին` Սիրիայից:

«2013-ին` Սալոնիկի 4-րդ բիենալեում համադրող աշխատելու ժամանակ, արդեն սկսել էի զբաղվել Հայոց ցեղասպանության թեմայով մասնավորապես Ռոսանա Պալազյանի (Բրազիլիա) եւ Նիկոլ Բեզջյանի (Սիրիա) հետ: Նրանք «Հայություն» (վենետիկյան բիենալեում Հայաստանի տաղավարի այս տարվա անունն է- հեղ.) հրավիրված երկու առաջին արվեստագետներն էին: Մյուս 14-ի համար խոր ուսումնասիրություն եմ կատարել սփյուռքում, արվեստանոցներ այցելել, հանդիպել արվեստագետներին: Ընտրությունս ավարտեցի, երբ գտա այն արվեստագետներին, որոնց աշխատանքներն ավելի մոտ են ժամանակակից արվեստում իմ փորձառությանը եւ այն հավատիս, որ արվեստը նաեւ իրազեկման գործիք է: Հավատում եմ, որ տարբեր հորիզոններից եկող արվեստագետները բազմազան արտահայտչամիջոցներով ստեղծված նորարարական եւ զգացական իրենց աշխատանքներով կարող են հայության ոգին փոխանցել բիենալեի լայն հասարակությանը, որը մեծամասամբ անտեսում է մեր մշակույթը, լեզուն, այբուբենը եւ պատմությունը»,- ասում է Ադելինան:

Արվեստագետների թվում է պոլսահայ արվեստագետ Սարգիս Զաբունյանը, ով ներկայանալու է թե´ Հայաստանի, թե´ Թուրքիայի տաղավարներում: Ադելինայից հետաքրքրվեցինք, թե առաջինը որ երկրից է եղել հրավերը: «Սարգիսը, որին սիրում ու հարգում եմ եւ որի 10 կամ ավելի ցուցահանդեսները համադրել եմ վերջին 30 տարիներին, իմ ցուցակի առաջին արվեստագետներից էր: Երբ նա հայտարարեց, որ նաեւ Թուրքիայի տաղավարի համար է ընտրված, մտածեցի, որ սիմվոլիկ առումով սա մեծ մարտահրավեր է` լինել այս երկու տաղավարների մի մասը»,- նկատում է համադրողը: Նրա խոսքով` Սարգիս Զաբունյանը Թուրքիայի տաղավարում ինքն իրենով հաշտեցում է ներկայացնում, իսկ Հայաստանի տաղավարում աշխարհի տարբեր մասերից եկած 17 հոգու հետ ներկայացնում է հայկականությունը:

Վենետիկի 56-րդ բիենալեիում Հայաստանի տաղավարը հյուսված է «Arménité» («Հայություն») կոնցեպտի վրա: Այս տերմինով, նշում է զրուցակիցս, ֆրանսահայ երիտասարդ սերունդը բնորոշում է Ցեղասպանությունից փրկվածների ժառանգներին:

Ադելինան ասում է, որ իր նախագիծը դուրս է աշխարհագրական սահմաններից: Նրա բնութագրմամբ` արվեստագետների այս ընտրությամբ «Հայություն» տաղավարը խարխլված ինքնության մնացուկներից կազմված «տրանսնացիոնալ» հավաքածուի մի օրինակ է:

Հայաստանի տաղավարի համադրողը նշում է, որ երբ այս տարվա հունվարի վերջից նախագիծը հանրային դարձավ, արդեն մեծ հետաքրքրություն կար դրա հանդեպ: Հայտարարություններ, հարցազրույցներ, լուրեր, տեսություններ հրապարակվեցին այնպիսի ամսագրերում, ինչպիսիք են ԱՄՆ-ի «Artforum»-ը, Իտալիայի «Artribune»-ը, «Art Magazine»-ը` Գերմանիայում, եւ նույնիսկ «Artnews»-ը Ստամբուլում:

Ադելինան վստահ է, որ «Հայությունը» լավ կընդունվի, քանի որ կազմակերպվել է մանրակրկիտ ու պրոֆեսիոնալ ձեւով, նվիրումով: «Անշուշտ, այն համադրողի անձնական ընտրությունն է, միգուցե ուրիշը այլ ընտրություն կկատարեր, սակայն ես հավատում եմ ընտրված արվեստագետների ունակություններին. նրանց` անձնական փորձի ու իմացության վրա հիմնված նորարակական աշխատանքներին, արվեստի տիեզերական լեզվով գաղափարներ, մտքեր, հուշեր եւ ավելին տրանսֆորմացնելու նրանց կարողությանն ու մեծ տաղանդին»,- ասում է համադրողը:

Հիշեցնենք, որ Վենետիկի 56-րդ բիենալեն տեղի է ունենալու մայիսի 9-ից նոյեմբերի 22-ը:

Մեկնաբանություններ (1)

Աննա
Պետությունը չի կարող ամեն տեղ լինել, ու ամեն ինչ «պետական» հանձնաժողովներ որոշեն, մանավանդ արվեստի բնագավառում պետք է լինի հենց կուրատորություն, հենց կուրատորի շնորհիվ բազմազան գործերի իմի բերում, թե չէ «պետական» հանձնաժողովների դեպքում ականատես ենք լինում ամեն տեսակի ինգաանուշարշակյանների գործունեության: Բազմազանությունը հենց այսպիսի կուրացիա անցած միջոցառումներում կարող է երևալ, ոչ թե մասսայական կարծիքի արդյունքում ձևավորված որոշումների հիման վրա: Ամեն դեպքում, էնքան խեղդված ենք հասմիկպողոսյանական «պետական» հանձնաժողովներից, որ վաղուց պետք է խրախուսվեն ու ընդունվեն անհատական մոտեցումները, միգուցե մենք էլ մի քիչ աչքաբացենք...

Մեկնաբանել

Լատինատառ հայերենով գրված մեկնաբանությունները չեն հրապարակվի խմբագրության կողմից։
Եթե գտել եք վրիպակ, ապա այն կարող եք ուղարկել մեզ՝ ընտրելով վրիպակը և սեղմելով CTRL+Enter