Տեսանյութեր
Լուսանկարներ
Խարբերդում 165 տարվա վաղեմություն ունեցող հայերեն վիմագիր արձանագրություն է գտնվել
Թուրքիայի տարածքում գտնվող Խարբերդում (թուրքերեն՝ Հարփութ) փորման աշխատանքների ժամանակ 165 տարվա վաղեմություն ունեցող հայերեն վիմագիր արձանագրություն է գտնվել։ Ենթադրվում է, որ գտնվածը տապանաքար է։ Գրության վերծանման ուղղությամբ աշատանքներ են տարվում։
Էլազըգում՝ Խարբերդ, իրականացված փորման աշխատանքների ժամանակ հայերեն վիմագիր արձանագրություն է գտնվել։ Վերծանման աշխատանքների ավարտից հետո վիմագիրը Էլազըգի թանգարան է տեղափոխվելու։
Էլազըգի քաղաքապետարանը Խարբերդում գտնվող Քըզըլ (թարգմանաբար՝ կարմիր) եկեղեցում վերականգնման աշխատանքներ է իրականացնում։ Տարածքում աշխատանքներ իրականացնելու թույլտվությունը քաղաքապետարանը նոյեմբեր ամսին է ստացել։ Մինչև վերականգնման աշխատանքները սկսելը քաղաքապետարանը եկեղեցու տարածքում փորման աշխատանքներ է իրականացրել։
Հնարավոր է՝ այլ վիմարգրեր լինեն
Կարմիր եկեղեցում սկսած փորման աշխատանքների ընթացքում 1851 թվականին պատկանող հայերեն վիմագիր է գտնվել։ Մշակութաբան Էլմոն Հանչերի կարծիքով վիմագիրը տապանաքարի է նման։ Հանչերը նշել է, որ գրությունը հին է, սակայն հնարավոր է տեղում վերծանել այն։ Նա նաև նշել է, որ մեծ հավանականություն կա, որ տարածքում այլ տապանաքարեր նույնպես գտնվեն։
Հանչերը նաև Խարբերդի կարևորությանն է անդրադարձել․ «Խարբերդը դարեր շարունակ շատ կարևոր բնակավայր է եղել։ Մինչ այժմ էլ այդպես է․ գաղթի կարևոր գոտի է, կարևոր է ինչպես հայերի, այնպես էլ միսիոներների համար։ Ամբողջ պատմության ընթացքում Խարբերդի կրթական մակարդակը շատ բարձր է եղել։ Հայտնի է, որ ամերիկացի միսիոներների կողմից ստեղծված շատ հայտնի Եփրատ վարժարանում մեծաթիվ հայեր են ուսուցչությամբ զբաղվել։։ Աշակերտների մեջ նույնպես հայերի թիվը զգալի է եղել։ Այս վարժարանը շատ մեծ ժառանգություն է թողել։
Մեկնաբանել