HY RU EN
Asset 3

Բեռնվում է ...

Էջի վերջ Այլ էջեր չկան բեռնելու համար

Որոնման արդյունքում ոչինչ չի գտնվել

Վահե Սարուխանյան

Թուրք բնապահպանները առաջարկում են անվճար էլեկտրաէներգիա ՀԱԷԿ-ի փակման դիմաց

Թուրքիայի կանաչների կուսակցության վարչության անդամ Ահմետ Աշըջըն ասում է, որ իրենք եւ, ընդհանրապես, Թուրքիան ուզում է, որ Մեծամորի ատոմակայանը փակվի. «Սակայն մենք հասկանում ենք, որ դա կարճ ժամկետներում անել հնարավոր չէ, եւ առաջարկում ենք, որ մեր կառավարությունը Հայաստանի հետ էլեկտրաէներգիայի փոխանցման պայմանագիր կնքի՝ ՀԱԷԿ-ի փակման դիմաց»:

Թուրք բնապահպանի եւ նրա համախոհների այս մոտեցումը իրականությունից բավականին հեռու է: Նախ՝ նրանք կոնկրետ չեն ասում, թե ինչպես են պատկերացնում Թուրքիայից Հայաստանին տրվող էլեկտրաէներգիայի փոխանցման գործընթացը: Աշըջըն միայն նշում է, որ ըստ այդմ իր երկիրը ժամականավոր, սակայն անվճար կլրացնի այն բացը, որը ՀԱԷԿ-ն ապահովում է Հայաստանի համար: Սակայն թուրք կուսակցական գործիչն ու բնապահպանը չի կարողանում ասել, թե ինչպես պետք է ոչ դրացիական հարաբերություններ ունեցող երկրներից մեկն իր էներգետիկ պաշարների 40 տոկոսն արտադրող կառույցը, որի արտադրանքի մի մասը նաեւ վաճառվում է հարեւան Վրաստանին, պետք է զուտ բնապահպանական ու անվտանգության նկատառումներով փակի՝ հույսը դնելով մյուսի թեկուզեւ անվճար կոմպենսացիայի վրա: Էլ չենք խոսում այդ համաձայնության մանրամասների մասին, որոնց շուրջ մեկ հայտարարի գալը յոթ սարերից էլ այն կողմ է թվում, քանզի այդ նույն հարեւանները հենց Թուրքիայի պատճառով չկարողացան դրական եզրագծին հասցնել թուրք-հայկական մերձեցման գործընթացը:

Եվ հետո ի՞նչ երաշխիք, որ մի պայծառ օր Թուրքիան չի կանգնեցնի էլեկտրաէներգիայի մատակարարումը այնպես, ինչպես ժամանակին փակեց սահմանը: «Հետքի» վերոնշյալ դիտարկումներից հետո Ահմետ Աշըջըն նշում է, թե իր ասածն ընդամենը գաղափար է, սակայն այլընտրանք այնպիսի աղետից խուսափելու համար, ինչպիսին եղավ Ֆուկուշիմայում: Բացի այդ, ըստ նրա, նման համագործակցությունը, տնտեսական հարաբերությունների զարգացումը կբերի առկա խնդիրների աստիճանական լուծման:

Եվ, այնուամենայնիվ, նա համաձայնում է այն մտքին, որ հենց թեկուզ անվտանգության եւ բնապահպանության տեսանկյունից ամենաշահագրգիռ կողմը Հայաստանն է, որովհետեւ պոտենցիալ վտանգ ներկայացնող ՀԱԷԿ-ին ամենամոտ խոշոր բնակավայրը մոտ 1 մլն բնակչություն ունեցող Երեւանն է: Պարզապես ներկայումս չկան այն էներգաստեղծ ռեսուրսները, որոնց առկայությամբ հատկապես ռազմավարական առումով արդարացված կլինի ատոմակայանի փակումը: 

Մյուս կողմից՝ հետաքրքիր է, որ ՀԱԷԿ-ի փակման ու դրա վտանգավորության մասին խոսում են մի երկրում, որտեղ առաջիկա 10-15 տարում ծրագրվում է 3 ատոմակայան կառուցել: Առաջիկայում նախատեսվում է նաեւ շուրջ 2000 հէկերի կառուցում ամբողջ Թուրքիայի տարածքում: Սակայն, բնապահպանի կարծիքով, իրենք հաշվարկել են, որ այդ հէկերը կապահովեն պետության էներգետիկ պաշարների միայն 2-3 տոկոսը, ինչը չի արադարացնում ծախսվելիք հսկայական գումարներն ու հատկապես բնությանը հասվելիք վնասը: Կանաչների կուսակցության ղեկավար անդամի բնորոշմամբ՝ իշխող «Արդարություն եւ զարգացում» կուսակցությունը բնությունը դիտում է միայն իբրեւ շահագործման նյութ, եւ բոլոր խնդիրներին Էրդողանի թիմակիցները նայում են ճարտարագետի աչքով (Աշըջըի ասելով՝ AKP-ականների մեծ մասը մասնագիտությամբ ճարտարագետ է): Որպես ասվածի ապացույց բնապահպանը մատնանշում է Բոսֆորի վրա երրորդ կամուրջը կառուցելու համար 600.000 ծառերի կտրվելու փաստը: Ընդհանուր առմամբ պետք է կտրվի շուրջ 2,5 մլն ծառ:

«Սրանք Ստամբուլի վերջին անտառներն են ու ջրի աղբյուր են: Երբ անընդհատ աճող քաղաքի բնակչությունը հասնի 30 մլն-ի, մենք կանգնելու ենք խմելու ջրի պակասի եւ դրա անվտանգության խնդիրների շուրջ»,- ասում է Ահմետ Աշըջըն:

«Հետքի» հարցին, թե ընդհանրապես ինչ վիճակում են Թուրքիայի անտառները, արդյոք ծառահատումների եւ անապատացման խնդիրը ծառացած չէ երկրի առաջ, ինչպես որ Հայաստանում ահազանգում են հայ բնապահպանները, Կանաչների անդամը պատասխանում է. «Թուրքիան անտառի բերքից մեծապես օգտվող երկիր չէ: Մենք փայտը հիմնականում ներկրում ենք, եւ անտառների կորուստը մեզ համար ոչ այնքան տնտեսական, որքան բնության հավասարակշռության, էկոհամակարգի խախտման խնդիր է»: Որոշ տվյալներով՝ Թուրքիայի անտառները կազմում են երկրի տարածքի 14 տոկոսը, Հայաստանում այդ թիվը պաշտոնական տվյալներով 11,2 է: Ահա ՀՀ ազգային վիճակագրական ծառայության տվյալները Հայաստանի ու Թուրքիայի միջեւ փայտեղենի որոշ տեսակների արտահանման ու ներկրման շուրջ (ներկայացված են ծավալները տոննայով եւ արժեքը ԱՄՆ դոլարով):

 

2007

2008

2009

2010

արտ

ներ

արտ

ներ

արտ

ներ

արտ

ներ

անմշակ անտառանյութ

 -

 -

 -

 -

 -

 39
32.000 

անտառանյութ՝ երկայնակի սղոցած կամ ճեղքած

 21
22.500 

5
1.200 

 3
3.400 

 -

12
25.900 

 -

2
1.200 

միաշերտ նրբատախտակ

 -

0,2
500 

 -

3
1.900 

 -

1
2.900 

10
19.000 

փայտե շին. իրեր, մանրահատակ

63
118.900 

 -

20
87.800 

 -

27
81.700 

45
112.700 

 

 

Մեկնաբանել

Լատինատառ հայերենով գրված մեկնաբանությունները չեն հրապարակվի խմբագրության կողմից։
Եթե գտել եք վրիպակ, ապա այն կարող եք ուղարկել մեզ՝ ընտրելով վրիպակը և սեղմելով CTRL+Enter