90-ականների սկիզբն էր։ Մի քանի օրով գրողների Ծաղկաձորի հանգստյան տանն էի։ Լեւոն Խեչոյանը, կարելի է ասել, այդտեղ էր ապրում։ Մի առավոտ, նախաճաշից հետո ասաց. «Էսօր Երեւանում գրողների միության համագումարն ա, հետս կգա՞ս»։ Ասեցի՝ գիտես, ես միության անդամ չեմ։ Ասեց. «Ոչինչ, արի, իմ մեքենայով, ասել-խոսելով գնանք, գանք»։ Լեւոնի ընկերակցությունը միշտ հաճելի էր, մերժելը՝ դժվար, իսկ մեքենան բուդկա «Մոսկվիչ» էր։ 

Պոստ-սովետիկուս ընթերցողին ասեմ, որ բուդկա «Մոսկվիչը» երկտեղանոց խցից եւ թիթեղյա տուփից կազմված մի հղացում էր, որը շարժվում էր բնության մեջ չլսված ձայներ արձակելով։ 

Տեղավորվեցինք. Լեւոնը ղեկի մոտ, ես կողքը։ Հազիվ հասել էինք Ծաղկաձորի հրապարակ, մեկ էլ նկատեց կանգառում կանգնած արձակագիր Անահիտ Սահինյանին, որն արդեն բավական առաջացած տարիքի կին էր։ «Երեւի ինքն էլ ա համագումար գնում, արի վերցնենք». ասաց ու արգելակեց։  Չհասցնելով հնչեցնել «երեքով էս խցում չենք տեղավորվի» բառերը՝ հայտնվեցի դրսում, իսկ տիկին Սահինյանն արդեն կողքի աթոռին էր։ 

-Լավ, ես չգամ, դու արդեն ասել-խոսելով կգնաս։

-Չէ, բա հետ գալուց ո՞ւմ հետ եմ ասել-խոսելու, նստիր բեռնախցիկում։ 

Բեռնախցիկում ընդամենը նստատեղ հիշեցնող մետաղյա համառոտ մի մակերես կար։ Մտա, Լեւոնը դռները փակեց։ Արտաքին աշխարհի հետ շփման միակ  հնարավորությունը մնաց հակիրճ պատուհանը, որը բացվում էր դեպի ուղեւորների «հարմարավետ» տարածք։ Լեւոնը մի կողմ հրեց պատուհանի ապակին. «Էս էլ որ մեզանից չկտրվես»։   

40-50 կիլոմետրանոց մղձավանջ էր։ Լավ է, որ էն ժամանակ էս քաշին ու չափերին չէի։ Բոյով, նիհար տղա էի, թառ-սպիտակ վերնաշապիկով, ինչն էլ լրացուցիչ բարդություն էր. պետք է այնպես ամորտիզացվեի, որ հագուստս չշփվեր թիթեղյա պատերին ու չփոշոտվեր, վերջ-առաջ համագումար էինք գնում։

Նեղլիկ պատուհանից ժամանակ առ ժամանակ ականջիս էին հասնում պատառիկներ Լեւոնի եւ Անահիտ Սահինյանի խոսակցությունց. «Միությունն իրեն սպառել է… Ջահելներին պետք ա տեղ տալ… Ես գրել եմ, որ ձեւը դա չի… եւ այլն, եւ այլն»։

Տիկին Սահինյանը գթասիրտ կին էր, կարեւոր խոսակցությունների արանքում գլուխը մոտեցնում էր պատուհանիկին եւ հոգատար մորաքրոջ պես հարցնում. «Շա՞տ ա, անհարմար, տղա ջան»։ 

-Չէ, չէ, նորմալ ա,-ասում էի ես ու երկու ձեռքով շարունակում կառչել բուդկայի պատերի անկառչելի ողորկից։

Ու ամեն անգամ, երբ տիկինը կրկին գթահարցում էր անում, ես էլ ասում էի  «Չէ, չէ նորմալ ա», հայելու մեջ տեսնում էի Լեւոնի անվրդով դեմքը։ Թեթեւ քմծիծաղով ասես մտածում էր, թե փորձությունն է դառնում գրականություն եւ ոչ հակառակը։ (…ինչը սոցռեալիզմի էպոխայում հաճախ էր պատահում ու մեծ տպաքանակներով։)

Հասանք Երեւան։ Գրողների համագումարը Կամերային երաժշտության տանն էր։ Լեւոնը՝ մի հանդիսավորությամբ, որով Նոբելյան դափնեկրի լիմուզինի դուռն են բացում, աղմուկով հետ քաշեց բուդկայի դռներն ու եղբոր հոգատարությամբ թափ տվեց ուսիս այնուամենայնիվ նստած փոշին. «Գնացի՛նք»։ 

-Ես չեմ գալիս, ո՞ւր գամ:

-Գնանք, տեսնենք՝ ե՞րբ ա վերջանալու, պայմանավորվենք, դու ինչ ուզում ես, արա։

Պայմանավորվեցինք ժամը վեցին։ Ես գնացի սրճարան, հետո մի ուրիշ սրճարան, հետո այլ, մի խոսքով, ժամանակս սպանեցի մինչեւ հանդիպման պահը գար։

Ժամը վեցին տեղում էի, տեսնեմ Լեւոնն ու Անահիտ Սահինյանը խոսելով դուրս են գալիս Կամերայինից։ «Մեռնեմ, էս մեքենայով հետ չեմ գնա». մտածեցի։ Ինձ չհասած՝ արձակագրուհին հրաժեշտ տվեց Լեւոնին։ Լեւոնը մոտեցավ ինձ. «Գնա՛նք»։

-Չէ, ո՞նց… Մի հատ տես Սիլվա Կապուտիկյանը կամ Սերո Խանզադյանը պատահաբար Ծաղկաձոր չեն գալի՞ս։ 

Լեւոնը ծիծաղեց, ձեռը դրեց ուսիս, քայլեցինք մինչեւ մեքենան։ Բարեհաջող տեղավորվեցի կողքի նստարանին։ Լուռ գնում էինք, մեկ էլ թե՝ չափածո գործերիցդ մի երկուսը հավանում եմ։ Հասկացա, որ սիրտս է ուզում շահել, բան չասացի։ Հետո թե՝ իսկ արձակ չես գրո՞ւմ։ 

-Էդքան փորձառություն չունեմ։ 

-Փորձառությունն ի՞նչ ես անում, նստի ու գրի։ Գրականությունը փակ տարածություն ա, որ քեզնով պետք ա բացես, հենց բացեցիր դառնում ա փորձառություն։ 

Ես լուռ նայում էի մթնշաղի մեջ մեքենայի լուսարձակների լույսից փայլող ճանապարհի գծանշաններին ու մտածում՝ ի՜նչ լավ էր, որ Լեւոնը գլուխը չէր դարձնում պատուհանիկին ու չէր հարցնում՝ հարմա՞ր ա։