«Հետքի» հարցերին պատասխանել է Արցախի Հանրապետության նախագահի թեկնածու, «Ազատ Հայրենիք» կուսակցության նախագահ Արայիկ Հարությունյանը:

-Պարոն Հարությունյան, ի հակադրություն կորոնավիրուսի պատճառով ընտրությունները չեղարկելուն, Դուք ասում եք, որ մենք պատերազմի ժամանակ էլ ենք մասնակցել ընտրություններին։ Որքանո՞վ է տեղին այս համեմատությունը:

-Ցանկացած վտանգ մենք պետք է գնահատենք: Նախ, առաջինը, մենք չպիտի խոսենք  համաճարակի վտանգավորության աստիճանի մասին: Դրա համար կա օպերատիվ շտաբ և օպերատիվ շտաբը պիտի ասի՝ արդյո՞ք ի վիճակի են պահպանելու այն կանոնները, և չեզոքացնելու վտանգը ընտրատեղամասերում: Քանի որ հիմա ընտրարշավն ավարտվել է՝ ավելի ծանր ժամանակաշրջանը, մեզ մնում է քվեարկությունը:

-Իսկ եթե երկրորդ փո՞ւլ լինի:

-Թող նրանք գնահատեն, ես չեմ կարող ասել: Այսինքն՝ կա ձևավորված օպերատիվ շտաբ, արդյո՞ք ի վիճակի են վերահսկելու: Եթե ձև կա տեղափոխելու, ապա որքա՞ն ժամկետով: Ախր սահմանադրական ճգնաժամ է առաջանում, ինչքա՞ն ժամկետով ենք տեղափոխում:

-Ոչ մի լուծում չկա՞ Սահմանադրության մեջ:

-Ո՛չ: Ցավոք, ո՛չ: Եթե համաճարակը երկար տևի, խնդիր ենք ունենալու:

-Բայց այս դեպքում իշխանության լեգիտիմության հարց կարող է առաջանալ: Նախ, մարդիկ կարող են բոյկոտել ու չգնալ ընտրությունների: Երկրորդն էլ, միջազգային դիտորդները երևի չկարողանան գալ:

-Միջազգային դիտորդներին ես այնքան չեմ կարևորում, ինչքան մեր երկրի, մեր հայրենակիցների գնահատականը: Այստեղ ավելի կարևոր է մեր հայրենակիցների գնահատականը:

Շատ լավ, կա՞ ուրիշ լուծում: Ինչքա՞ն ժամկետով ենք տեղափոխում: Արդյո՞ք կա այդ հարցի պատասխանը: Ո՞նց են տեղափոխում:

-Այնքան, մինչև վտանգը հեռանա:

-Կարող է տևել մի տարի, տարիուկես: Չունենք այդ հնարավորությունը: Սահմանադրորեն այդ հնարավորությունները չկան: Ընտրությունները չեն չեղարկել նաև այլ երկրներում:  Ֆրանսիան չի չեղարկել, Աբխազիան չի չեղարկել:

-Դրա համար Ֆրանսիայում խիստ քննադատում են իշխանություններին: 

-Ես չեմ ուզում գնահատական տալ: Մենք ունենք ձևավորված օպերատիվ շտաբ, թող ասեն՝ արդյո՞ք ի վիճակի են ապահովելու մեր քաղաքացիների անվտանգությունը:  Նրանց հայտարարություններն այնպիսին են, որ ի վիճակի են:

-Իսկ ընտրողների ցածր մասնակցությո՞ւնը:

-Չեմ կասկածում, որ բարձր մասնակցություն է լինելու: Թող իշխանությունն ինքը որոշի: Ինձնից հարցնում են, կարծես թե, ես պիտի որոշեմ: Իշխանության ցանկացած որոշում ընդունելու եմ:

-Բայց նաև Դուք էլ չէ՞ պատասխանատվության ինչ-որ չափաբաժին ունեք:

-Ո՛չ: Ի՞նչ առումով:

-Որպես հիմնական թեկնածու, այդպես ձևակերպենք: 

-Ի՞նչ է նշանակում հիմնական թեկնածու:

-Սոցհարցումները ցույց են տալիս, որ Դուք առաջատարների շարքում եք:

-Իշխանությունը թող որոշի:

-Պարո՛ն Հարությունյան, եթե գաղտնիք չէ, կարո՞ղ եք հրապարակել, թե քանի նախընտրական շտաբ ունեք:

-Չեմ կարող ասել, այդ հարցերով դիմեք շտաբի պետին: Ես, անկեղծ, չեմ հասցնում, ու չեմ  էլ  նայել: Բավականին շատ ունենք: Բայց քանակը ես չեմ կարող ասել:

-Բայց իմաստը ո՞րն է այդքան շտաբների:

-Ինքնաբուխ են ձևավորվել շատերը: Կարող եք դիմել ու ստանալ պատասխանը:

-Գրասենյակի աշխատակիցները կամավո՞ր սկզբունքներով են աշխատում:

-Ամեն գրասենյակում չունենք աշխատողներ: Դրա համար այդ հարցերի պատասխանները  շտաբի պետին ուղղեք:

-Բայց կամավորներ կա՞ն:

-Շատ ունենք:

-Նրանք ոչ մի բան...

-Ոչ մի աշխատավարձ:

-Որովհետև «Ականատեսի» տեղեկանքում գրված է, որ նրանք 100 հազար դրամ են ստանում, ու այդ գումարը ոչ մի փաստաթղթում չկա:

-Չեմ հավատում: Այսինքն եթե ստանում են, ապա պիտի ձևակերպված լինի: Ձև չկա, եթե աշխատավարձ են ստանում, ապա այն ձևակերպված կլինի:

-Ավետարանոցի բնակիչների հետ հանդիպման ժամանակ ու նաև «Դե ֆակտո» ամսագրի հետ զրույցում ասել եք, որ հաջորդ տարվա հունվարի մեկից առողջապահությունն ամբողջովին անվճար է լինելու: Մի քանի ամսում դա ինչպե՞ս եք իրականացնելու:

-Հունվարի մեկից առողջապահությունն ամբողջությամբ դառնալու է ավճար: Պետական բյուջեի միջոցով:

-Այստեղ մի քիչ ամբոխահաճություն չկա՞:

-Ո՛չ: Հունվարի մեկին կտեսնենք:

-Պարզորոշություն մտցնելու համար, պարո՛ն Հարությունյան, գեներալ Սամվել Կարապետյանը Ձեզ աջակցո՞ւմ է:

-Ո՛չ:

-Իսկ Կամո Աղաջանյա՞նը:

-Հարազատները՝ այո: Եղբայրը՝ այո:

-Ձեր ընկեր Ռուբեն Վարդանյանն ասել է, որ Ձեր ընտրվելու դեպքում տարբեր ծրագրեր է իրականացնելու Արցախում: Արդյո՞ք  նման հայտարարություններն  անհավասար մրցակցային պայմաններ չեն ստեղծում:

-Կարող եք հարցը նրան տալ, ես չեմ կարող ասել: Իսկ եթե Նորատ Տեր-Գրիգորյանցը  Մասիս Մայիլյանին աջակցություն է հայտնում…

-Խոսքը ֆինանսական աջակցության մասին է:

-Ի՞նչ կապ ունի: Ֆինանսական չասենք, այլ ներդրումային: Բոլոր քաղաքական դեմքերն ունեն աջակիցներ: Ոչ միայն Ռուբեն Վարդանյանը, այլ շատերն են ասել, շատ շատերը:

-Դուք դավադրության տեսությանն ինչպե՞ս եք վերաբերվում: Օրինակ, որ կա ինչ-որ մի ուժ, որ կառավարում է այս ամենը: Որովհետև նման արտահայտություններ եք անում՝ «հինգերորդ շարասյուն», «դավադիր ուժեր»…

-Որովհետև տեսնում եմ, թե ոնց են ուզում պառակտել երկիրը, ես չեմ ասում մի կենտրոնից: Կան դավադիր ուժեր, տեսնում եմ դա, որ տանում են հասարակությանը սրացման: Այսինքն՝ վիրավորանքներ, հատուկ սրացումներ:

-«Հինգերորդ շարասյուն» ի՞նչ է նշանակում:

-«Հինգերորդ շարասյուն»՝  երկիրը ներսից ուզում են պայթեցնել, տանել քաղաքացիական  ընդվզման, քաղաքացիական անհնազանդության, հետո իրենց մտքերն իրականացնել:

-Դրսի՞ց է կառավարվում:

-Ինչ-որ տեղ նաև դրսի ուժեր եմ տեսնում, այո՛:

-Արևմո՞ւտք, Արևե՞լք:

-Չեմ կարող ասել, եթե իմանամ, ավելի հստակ կլինեմ: 

-«5-րդ» ալիքի հետ զրույցում ասել եք, որ ՀԿ-ների միջոցով ուղեղների լվացման գործընթաց են սկսել:

-Այո՛, ուղեղների լվացման գործընթաց սկսում են ոչ միայն Ղարաբաղում, այլև Հայաստանում ընդհանուր առմամբ: Հակաիշխանական տրամադրություններ այսօր նաև Հայաստանում կան:

-Ո՞ր կազմակերպություններն, օրինակ:

-Ֆինանսավորումը չեմ տեսնում, բայց լրատվությամբ տեսնում եմ, թե ինչպես են ամեն օր պախարակում Հայաստանի գործող իշխանությանը: Եվ դա տեսնում եմ հասարակական տարբեր ձևաչափերում, թե ինչպես են «ուղեղների լվացում» իրականացնում` որ ամեն ինչ վատ է, ամեն ինչ: Այսինքն չկա քաղաքակիրթ պայքար ու քննադատություն:

-Ի՞նչ նկատի ունեք, պարո՛ն Հարությունյան, որ ասում եք՝ Արցախում համակարգային կոռուպցիա չկա:

- Համակարգային կոռուպցիա ասելով նկատի ունեմ վերևից ներքև իշխանական լիազորությունների չարաշահում: Մասնավորապես` կաշառակերությունը հիմնականում վերացված է: Իհարկե, դա չի նշանակում, որ մեր երկրում կոռուպցիոն երևույթներ չկան, բայց համակարգված պայքարը պետք է շարունակական լինի, և մեր հաջողության պարագայում, պատրաստ ենք լինելու վճռական քայլեր իրականացնել:

-Իմ իմանալով՝ համակարգային կոռուպցիան այն վիճակն է, երբ ողջ պետական համակարգը օգտագործվում է տարբեր կոռուպցիոն մեխանիզմներ սպասարկելու համար: Մենք տեսնում ենք, օրինակ, որ հէկերի սեփականատերերը շատ դեպքերում բարձր պաշտոնյաներ են:

-Հէկերի սեփականատերերից որևէ մեկին պետական որևէ աջակցություն չի ցուցաբերվել: Երկրորդը, որևէ մեկին արտոնյալ վարկեր չեն տրամադրվել, հավասար պայմաններ են եղել այն ժամանակ, բոլոր ցանկացողներին թույլատրվել է օգտագործել իրենց կապերը և իրականացնել ներդրումային ծրագրեր: Այսինքն, եթե մարդիկ կարողացել են դրսից ներդրումներ ապահովել, բանկերից ոչ արտոնյալ վարկեր են ստացել, դա չի նշանակում կոռուպցիա:

-Չէ, կան այլ օրինակներ՝ երբ պետական գնումներում հաղթում են պաշտոնյաների ընկերությունները:

-Կարող է, բայց դա համակարգային կոռուպցիա չէ, դա կոռուպցիոն երևույթներ եմ համարում, որի դեմ պիտի պայքարենք:

-Իսկ պաշտոնյան, որ հէկի սեփականատեր է, դա նորմա՞լ է:

-Դա սխալ չեմ համարում, եթե ինքը կարողանում է հիմնավորել եկամուտի աղբյուրը:

-Իսկ ավտոմեքենաների օտարելը, որ էլի պաշտոնյաններն են գնում ու գները չեն հաղորդվում:

-Դրա համար ասում եմ` կան երևույթներ, բայց ոչ համակարգային: Կան կոռուպցիոն երևույթներ:

-Կարելի՞ է այսպիսի ձևակերպում անել, որ Դուք Արցախում հէկերի կառուցման գլխավոր խրախուսողն եք:

-Այո՛: Ոչ թե խրախուսողը, այլ ծրագրի ջատագովը: Այսպես ասենք:

-Դուք ֆեյսբուքյան ուղիղ եթերի ժամանակ ասել եք, որ «Ա՛յն ուժերը, ա՛յն քաղաքական գործիչները, ա՛յն անձինք, ովքեր փորձելու են խանգարել ինքնաբավ երկիր դառնալու մեր ծրագրին, արժանանալու են մեր ժողովրդի դիմադրությանը»։ Այդ դեպքում, ինչո՞ւ է Շահումյանի բնակչությունը նման կերպ ընդդիմացել: Եվ ոչ միայն այնտեղ, այլև Ստեփանակերտում, Սփյուռքում…

-Որովհետև նրանց հետ բավարար բացատրական աշխատանք չի տարվել, և ընթացքում մենք ի վիճակի ենք լինելու բավարար աշխատանքներ տանելու պարագայում հասկանալ, որ այն ընդվզումը, որը եղել  է, այդքան էլ ճիշտ չէ:

-Օրինակ, Աղավնո գետի վրա ինը գործող հէկ կա, երեքն էլ կառուցում են: Սա նորմա՞լ է:

-Ոչ մի խնդիր չեմ տեսնում:

-Շատ չէ՞ հագեցվածությունը:

-Ես չեմ կարող դրա պատասխանը տալ: Կան միջազգային նորմեր: Պետք է ընդամենը պահպանել նորմերը:

-Պարո՛ն Հարությունյան, Արթուր Օսիպյանի ուղիղ եթերում բանավիճելու հրավերը կընդունե՞ք:[i]

-Ո՛չ:

-Ինչո՞ւ:

-Որովհետև ինձ շատ մարդ է կոչ արել: Ես հանդիպելու եմ ուղիղ եթերում, երբ որ նախագահի թեկնածուների հետ դեբատներ լինեն: Ես կարող եմ Արթուր Օսիպյանի հարցերին պատասխանել առցանց ասուլիսի ժամանակ: 

-Մի հին հարց: Նաև սոցցանցերում ձեր կուսակիցներին էր այս հարցը մտահոգում: Ինչո՞ւ խորհրդարանում մեծամասնություն կազմող «Ազատ Հայրենիք» կուսակցությունից չէր նշանակվում Ազգային Ժողովի նախագահը:

-Որովհետև նախագահական կառավարման երկիր է, իրավունք չկա՝ և՛ վարչապետը, և՛ ԱԺ նախագահը միևնույն կուսակցությունից լինեն: Հետո մենք բացարձակ մեծամասնություն չունենք, կոալիցիա պիտի լիներ: Եվ այդ կոալիցիոն՝ իշխանամետ ուժերը, իմ նշանակմանը՝ որպես վարչապետ, կողմ են քվեարկել, որի արդյունքում մենք էլ կողմ ենք քվեարկել ԱԺ ներկայիս նախագահի օգտին: Չմոռանանք, որ այն ժամանակ վարչապետի թեկնածությունը պիտի համաձայնեցվեր Ազգային ժողովում:

i] Արցախի հեղափոխական կուսակցության նախագահ Արթուր Օսիպյանը վերջերս  հայտնի է դարձել փողոցային ակցիաներով: Տեսանյութերից մեկում նա Արայիկ Հարությունյանին կոչ է արել բանավիճել ուղիղ եթերում: