2020 թվականի 44-օրյա պատերազմից հետո առաջին անգամ թերևս նոյեմբերի 16-ին պարզ դարձավ, որ պատերազմն ամենևին չի ավարտվել ու տեղափոխվել է հայ-ադրբեջանական շփման գիծ, մասնավորապես՝ Գեղարքունիք-Սյունիք հատված։ Չնայած սահմանին մշտական փոխհրաձգությանը կամ մայիսի 12-ից ՀՀ տարածքում ադրբեջանական ուժերի ապօրինի գտնվելուն, միայն նոյեմբերի 16-ին կողմերը ակտիվ մարտական գործողությունների անցան՝ կիրառելով զրահատեխնիկա ու հրետանի։ Այդուհանդերձ, նույն նոյեմբերի 16-ի երեկոյան կողմերը դադարեցրին կրակը, երբ ՌԴ պաշտպանության նախարար Սերգեյ Շոյգուն հեռախոսազրույց ունեցավ կողմերի պաշտպանության նախարարների հետ։

Մարտական գործողությունների հետեւանքով հայկական կողմն ունեցավ 6 զոհ, ավելի քան երկու տասնյակ վիրավոր, գերիներ ու անհետ կորածներ, որոնց վերջնական թիվը մինչև օրս հստակ հայտնի էլ չէ։ 

Քանի որ մարտական գործողություններն անմիջապես ընթանում էին ՀՀ ինքնիշխան տարածքում, «Հետք»-ը նոյեմբերի 16-ին հարցում էր ուղարկել ՀԱՊԿ անդամ երկրների՝ Բելառուսի, Ղազախստանի, Ղրղզստանի, Ռուսաստանի և Տաջիկստանի արտաքին գործերի նախարարություններ՝ հասկանալու, թե ինչ դիրքորոշում ունեն կամ ինչ քայլեր են փորձում ձեռնարկել այս երկրները իրենց ռազմական դաշնակցի՝ Հայաստանի ինքնիշխան տարածքի վրա հարձակման առնչությամբ, հատկապես, որ գտնվելով միևնույն ռազմաքաղաքական բլոկում, այս երկրները պարտավորություններ ունեին անդամ մյուս երկրի տարածքային ամբողջականության ապահովման հարցում։

Այդ երկրների արտաքին քաղաքական գերատեսչություններից մենք ուզում էինք ճշտել, թե ինչ դիրքորոշում ունի ՀԱՊԿ անդամ երկիրն այն փաստի առնչությամբ, որ դեռևս նոյեմբերի 14-ին ադրբեջանական ուժերը ներխուժել էին ՀՀ ինքնիշխան տարածք և գրավել մարտական մի քանի դիրք, ինչու մինչ օրս (նկատի ունենք նոյեմբերի 16-ը, երբ ուղարկվել էր հարցումը-խմբ) ՀԱՊԿ անդամ երկիրը հանդես չի եկել Ադրբեջանին դատապարտող հայտարարությամբ, ինչու այդպիսի արձագանք չի եղել նաև մայիսի 12-ին հայ-ադրբեջանական շփման գիծն ապօրինաբար հատելու կապակցությամբ։ Բացի այդ, ՀԱՊԿ անդամ երկրից մենք ցանկանում էինք ճշտել, թե ինչ վերաբերմունք ունի կոնկրետ տվյալ երկիրը ՀՀ տարածքային ամբողջականության խախտման փաստի վերաբերյալ, և արդյոք տվյալ պետության կարծիքով ՀԱՊԿ-ը բավարար ջանքեր է գործադրում՝ ապահովելու իր անդամ պետությունների տարածքային ամբողջականությունը։ 

Հարցումներն ուղարկելուց անցել է ուղիղ մեկ ամիս, սակայն արձագանքել է միայն Ռուսաստանի ԱԳՆ-ն՝ սոսկ հղում անելով ԱԳՆ պաշտոնական ներկայացուցիչ Մարիա Զախարովայի նոյեմբերի 17-ի ճեպազրույցին, որի ընթացքում Զախարովան հանդես էր եկել դեկլարատիվ բնույթի մի շարք հայտարարություններով։ Մասնավորապես, ըստ Զախարովայի, Ռուսաստանը կապի մեջ է Ադրբեջանի և Հայաստանի հետ, շարունակվում է լարվածության նվազմանն ուղղված աշխատանքների իրականացումը, Ռուսաստանը կոչ է անում կողմերին զսպվածություն ցուցաբերել, թույլ չտալ նոր պատահարներ, խնդիրները լուծել քաղաքական-դիվանագիտական ճանապարհով, սկսել սահմանազատում ու սահմանագծում և այլն։ Որևէ խոսք չկա Հայաստանի տարածքային ամբողջականության, ռազմական դաշնակցի իրավունքների խախտման վերաբերյալ։

Բելառուսի, Ղազախստանի, Ղրղզստանի և Տաջիկստանի արտաքին գործերի նախարարություններն այդպես էլ անպատասխան թողեցին մեր հարցումը։ Հավանաբար, նրանց ընդհանրապես հետաքրքիր չէ հայ-ադրբեջանական սահմանին տիրող իրավիճակը, քանի որ իրենց հարաբերություններն Ադրբեջանի հետ ավելի սերտ են, քան Հայաստանի հետ։

Լուսանկարը՝ РИА Новости-ի