Քաղաքական գովազդ

Զրուցում ենք Գյումրու ավագանու արտահերթ ընտրություններին մասնակցության հայտ ներկայացրած «Դեմոկրատական այլընտրանք» կուսակցության համայնքի ղեկավարի թեկնածու Արտյոմ Ղարաղազարյանի հետ: 

Ծնվել է 1980թ․-ի հունիսի 28-ին, Լենինանական քաղաքում, շինարարի ընտանիքում: 1987-97թթ.-ին սովորել և ավարտել է Գյումրու թիվ 4 միջնակարգ դպրոցը: Բարձրագույն կրթությունը ստացել է Գյումրու պետական մանկավարժական ինստիտուտում՝ 1997-2001թթ.-ին սովորել է «Ֆիզիկական կուլտուրայի և սպորտի» բաժնում: 2016-2021թթ. եղել է Գյումրու ավագանու անդամ: 2020թ.-ից «Բնաքար» ՍՊԸ-ի տնօրենն է: 

Ամուսնացած է, ունի 4 երեխա, անկուսակցական է:

-Պարոն Ղարաղազարյան, զրույցը թերևս սկսենք Ձեր ազգանվան ստուգաբանումից: 

-Դրա համար պետք է բավական հետ գնանք՝ մինչև 20-րդ դարասկիզբ: Իմ արմատներն Արևմտյան Հայաստանի Երզնկա գավառից են: Պապս, իր 4 եղբայրների հետ, 1915թ․-ի ջարդերից հետո տեղափոխվել են ապրելու Արևելյան Հայաստանում: Եղբայրներից մեկը հաստատվել է Ջավախքի Կարծախ գյուղում, երեքը՝ Շիրակի մարզի Հոռոմ գյուղում, մեկն էլ հետո մեկնել է Ամերիկա: Մենք՝ Արթիկի Հոռոմ գյուղում հաստատված Գևորգ եղբոր ճյուղն ենք: Իրենց հողրեղբոր տղան՝ Ղազարը, կոխի վարպետ էր: Մի օր գյուղ համշենահայ փահլևաններ են եկել՝ մրցույթ կազմակեպելու համար: Հարցուփորձ են արել, Ղազարենց տունն են հարցրել: Բայց քանի որ գյուղում մի քանի հոգի են եղել այդ անունով՝ ճշտող հարցին, թե որ Ղազարի, պատասխանել են ՝ «ղ(կ)արա (թուրքերեն` սև) Ղազարի տունը գուզենք», այսինքն սև Ղազարի: Հետո էդ մականունը կպել, մնացել է ու ազգանունների ձևավորման ժամանակ դարձել է ազգանուն:

-Եղե՞լ է դեպք, որ Ձեր ազգանունը լավ կամ վատ ծառայություն մատուցած լինի Ձեզ:

- Եղել է, երբ շփոթել են Ղազարյանն ու Ղարաղազարյանը: Եթե հիշում եք, ոչ վաղ անցյալում ավագանու ընտրությունները կուսակցականացված չէին, ու ավագանու անդամներին ընտրում էին անհատապես: Ես այդ ընտրությունների ժամանակ ավագանի չեմ դարձել, քանի որ ցուցակում կար նաև Արտյոմ Ղազարյան անունով թեկնածու, իր ու իմ բյուլետենները խառնվել էին ու դրվել էին մեկ տեղ: Պատահականություն է եղել, թե դիտավորություն, չեմ կարող ասել, փաստն էն է, որ հանձնաժողովի անդամն ալարել էր կարդալուց ասի Ղարաղազարյան, մեկից ասել է՝ Ղազարյան՝ ավելի կարճացրած,- զրուցակիցս քմծիծաղ է տալիս,- հետո, երբ դա պարզվեց, փորձեցի բողոքարկել, բայց բողոքարկման ժամանակը բաց էի թողել: Էդ ժամանակ ավագանու անդամ չեմ եղել հենց էդ պատճառով: 

-Գյումրեցիները սիրում են մականուն տալ մարդուն, հիշենք թեկուզ Պոլոզ Մուկուչին ու Ծիտրո Ալեքին, որոնց ոչ ոք ազգանունով կամ պարզապես անունով չի ճանաչել: Իհարկե, սա չի նշանակում, թե գյումրեցիները բոլորը մականունավոր են, բայց դուք, ստացվել է այնպես, հենց այն մարդկանցից եք, ում ճանաչում են ոչ թե անունով, այլ մականունով՝ «Պոլիգոնցի Մուլտը»:

-Իմ մականունը՝ «Մուլտ», դեռ փոքրուց է կպել՝ բոյիս պատճառով: Ես շատ փոքր-մոքր էի, հեչ բոյ չէի քաշե: Դպրոցում, ֆիզկուլտուրայի ժամին որ շարվում էինք, ես միշտ վերջից երկրորդն էի,- Արտյոմը ծիծաղում է,- էդ հիմա է, որ բոյս 1 մետր 80 սմ է: Ամռանը՝ դպրոցական արձակուրդներին, հինգ թոռներով միշտ կմնայինք մորական պապիս տանը: Տատիս հորեղբոր տղան՝ Արեստակը, սովորություն ուներ հյուր գալու: Էս մարդը գուկար, սաղիս կսիրեր, կըսեր՝ «ա՜յ, Էմմա ջան, սաղ երեխեքը բոյ են քաշել, առաջ են եկել, էս մեր տղեն մնացել է նույնը, հեչ աճ չունի, 3 տարի էլ կնայեմ, օր ոչ բոյն է ելել, ոչ՝ քաշը»: Ավարտական դասարանում սկզբից բոյս ելավ, հետո՝ քաշս, էն դարդ էնողներն էլ հանգիստ շունչ քաշեցին, իրանց տղեն լավ առաջ եկավ միանգամից: Բայց դե մականունը մնաց: Մեր թաղում էնքան է եղել, եկել ինձ են հարցրել, անուն-ազգանունս են տվել, ասել են՝ ըստեղ ըդպես մարդ չի ապրի, բայց հենց կոնկրետացրել են, որ «Պոլիգոնների Մուլտ»-ն է իրենց պետք, ամեն ինչ ընկել է իր տեղը: 

-Իսկ սպորտն ինչո՞վ է ձեզ օգնել կյանքում:

-Կարգապահություն, նպատակին հասնելու կարողություն, համառություն՝ էս հատկություններն է ամրապնդել իմ մեջ: 90-ականներին կասետներով Բրուս Լիի, Ջեքի Չանի ու այլ հայտնի կարատեիստների մասնակցությամբ ֆիլմեր կնայեինք: Արևելյան մարտարվեստները նոր բան էին մեր իրականության մեջ, 80-ականներին կարատեն պադվալներում կպարապեին: Ինքը գրավիչ, արտասովոր սպորտաձև էր, ու բոլոր տղա երեխեքը կուզեին նմանվել Բրուս Լիին: Պատճառը սա էր, որ գնացել եմ կարատեի, 9 տարեկանից պարապել եմ: 1996-2000թթ․-ին եղել եմ Արթիկի ֆուլ կոնտակտ կարատեի ֆեդերացիայի նախագահ, 2000-2001թթ-ին՝ Շիրակի մարզի ֆուլ կոնտակտ կարատեի ֆեդերացիայի նախագահ, 2010-2020թթ. Հայաստանի ավանդական Ուշուի ֆեդերացիայի փոխնախագահն էի, մինչ այդ էլ,  2004-2010թթ․-ին ընտրվել էի նույն ֆեդերացիայի տեխնիկական խորհրդի ղեկավար: 

Ինձ մոտ զինվորական ծառայությունն էլ զինվորական ծառայության նման չի եղել: Տավուշի սահմանամերձ Չորաթան գյուղի միջնակարգ դպրոցում երկու տարի ֆիզկուլտուրայի ուսուցիչ եմ աշխատել: Հետո ծնվեց երկրորդ երեխաս՝ Հակոբս, ու ինձ ազատեցին զինվորական ծառայությունից: Այսինքն, Հակոբս ինձ տուն վերադարձրեց: Ես երեք տղա ունեմ, երեքն էլ տարբեր սպորտաձևերով պարապել են, մեծս՝ բռնցքամարտ, փոքր տղաներս՝ ձյուդո:

-Դուք բազմազավակ հայր եք, ունեք 4 երեխա՝ մեկ աղջիկ և երեք տղա: Ձեզ ինչպե՞ս կբնութագրեք, որպես ընտանիքի հայր:

-Ես պահպանողական եմ: Ինձ համար ընտանիք հասկացությունը կարևոր է ու առաջնահերթ: Աշխատում եմ պահպանել մեր ազգային արժեքներն ու փոխանցել երեխաներիս: Խիստ հավատացյալ եմ՝ մեր հայ առաքելական եկեղեցին ինձ համար առաջին տեղում է, իմ կրոնն ինձ համար առաջին տեղում է: Խիստ ամուսին եմ ու հայր, սակայն այս ամենի հետ, որոշումներ կայացնելիս աշխատում եմ հաշվի առնել նաև ընտանիքիս անդամների կարծիքը: Իմ ընտանիքն ավանդական ընտանիք է՝ բաղկացած կին, երեխաներ, տատիկ-պապիկից, բոլորս միասին ապրում ենք մեկ տան մեջ: Երեխաներիցս մեծը 21 տարեկան է, փոքրը՝ 9-ը: Աղջիկս ու մեծ տղաս ուսանող են, երկու փոքրը՝ դպրոցական: Անչափ կարևորում եմ ավանդական ընտանիքի մոդելը, նաև համարում եմ, որ պիտի շատ երեխաներ ծնվեն: Դա է մեր վաղվա լինելիության գրավականը՝ ամուր ընտանիք, շատ երեխաներ, ընտանիքի մեծերի նկատմամբ հարգանք ու սեր, ազգային արժեքների պահպանում:

-Մեր նախնական զրույցի ժամանակ նշել էիք,  որ գործարարի ջիղը ձեզ մոտ արտահայտվել է դեռևս մանկական տարիներից: Սա կատա՞կ է, թե՞ իրականություն: 

-Չէ, կատակ չէ, մաքուր իրականություն է: Էն որ ասում են՝ բոյին մի նայեք, արած գործերին նայեք, հենց ինձ համար էր երևի ասած: Իմ մանկությունը համընկել է անցած դարի 90-ականների դժվար տարիների հետ: Հատկապես հետաղետյան Գյումրիում մարդիկ ամեն ինչ անում էին, որ կարողանան ընտանիքները պահել: Մեր ընտանիքում երկու երեխա էինք՝ ես ու քույրս: Ես ամեն կերպ աշխատում էի օգտակար լինել ընտանիքիս: 10 տարեկան էի, ընկերոջս հետ` Սամվելի, ինքը հիմա չկա, մահացել է, որոշեցինք պաղպաղակ վաճառել,- Արտյոմը ծիծաղում է,- մեր տները կաթի գործարանի մոտ է: Գործարանում Գևորգ անունով մարդ կաշխատեր, գնացինք, ասինք՝ «ձյաձ Գևոր, մեզի մառոժնի տուր, տանինք, ծախենք»: Ձյաձ Գևորգը խնդաց, գիտեր ում երեխեքն ենք, բայց մառոժնին տվեց: Էսօրվա պես հիշում եմ, ես ու Սամոս էդ թերմոսով մառոժնին տարանք շուկա՝ Լաչինի միջանցքի մեջտեղը դրեցինք: Լրիվ ծախեցինք, առաջին հերթին ձյաձ Գևորգի փողը տվեցինք, աշխատածս փողով էլ ելակ ու գիլազ եմ առել տարել տուն: 

Ես, աշխատասիրությամբ քաշել եմ հորական պապիս՝ Ասքանազին: Պապիս հայրը գնացել է պատերազմ, հետ է եկել ու մահացել կույր աղու բորբոքումից: Տանը հոգսը ընկել է 15 տարեկան Ասքանազի ուսերին: Պապս դպրոցից դուրս է եկել, գնացել դարբնություն է սովորել, աշխատել է, որ ընտանիքը պահի: Պապիս դարբնի գործիքները մինչև հիմա կան, մենք դրանք սրբությամբ պահում ենք: Դե իսկ անհանգիստ բնավորությանս համար պարտական եմ մորական պապիս՝ «սզու» Ժոռային: Չեմ սիրում օրվա գործը թողնել վաղվա, պետք լինի գիշերն էլ կաշխատեմ, բայց սկսածս կվերջացնեմ:

-Տեսեք, ասացիք, որ բնավորությամբ անհանգիստ եք, գյումրեցու ասած՝ «սզու խասյաթ» ունեք:  Հնարավո՞ր է, որ դա լինի նաև պատճառներից մեկը քաղաքի կառավարումից անմասն չմնալու ձեր կայացրած որոշման:

-Չեմ բացառում, բայց եկեք չմոռանանք, որ ես նորելուկ չեմ այս ասպարեզում: 2016-2021թթ․-ին եղել եմ Գյումրու ավագանու անդամ: Արտահերթ ընտրություններին մասնակցելու և ցուցակը գլխավորելու առաջարկը ստացել եմ «Դեմոկրատական այլընտրանք» կուսակցության նախագահ Սուրեն Սուրենյանցից: 

-Դուք Գյումրու արտահերթ ընտրություններին մասնակցում եք «Ճիշտ Գյումրի, ճիշտ քաղաք» կարգախոսով: Ի՞նչն եք ցանկանում փոխել Գյումրիում, ո՞րն է ըստ ձեզ սխալ, և ի՞նչն է, որ այդքան կարիք ունի ճշտումների:

-«Ճիշտ Գյումրի» կարգախոսը ենթադրում է քաղաքի ճիշտ կառավարում, եկամուտների հավաքագրում ու ճիշտ բաշխում, ոլորտային խնդիրների վերլուծություն և համակարգային լուծում: Չթերագնահատելով նախորդ քաղաքապետերի արածները, կարող եմ ասել, որ դեռ շտկելու բաներ կան, որովհետև ցանկացած բնակավայր զարգացող օրգանիզմի նման է: Մենք պիտի Գյումրուն վերաբերվենք ինչպես մեր սեփական ընտանիքին: Ես կարծում եմ, որ թերացումները սկսվում են էն պահից, երբ ղեկավարը դադարում է համայնքին նայել որպես ընտանիքի: 

«Ճիշտ Գյումրի» կարգախոսը ենթադրում է, որ նախընտրական այս փուլում, ես իմ ընտրողներին, մեր հայրենակիցներին տալու եմ միայն իրական խոստումներ: Անցած 30 տարիների մեր հիմնական պրոբլեմներից մեկն էլ սուտն ու կեղծիքը մեր իրականություն, քաղաքական միջավայր ներմուծելն է եղել: Կարող եմ վստահեցնել, որ ես ու մեր թիմը գալիս ենք արդարության դեֆիցիտը վերականգնելու:

Լուսանկարները՝ Վահրամ Համբարյանի