Երևանում «կարմիր գծերի» վճարների շուրջ սկսված իրավական պայքարը 1,9 տարի է չի ավարտվում: Դատական գործընթացները  տարիներով ձգձգվում են, իսկ վարորդները շարունակում են վճարել բարձրացված գներով: Մոտ երկու շաբաթից Երևանի ավագանին կընդունի տեղական վճարների 2026թ.-ի դրույքաչափերը:  Քաղաքի ավագանու «Մայր Հայաստան» խմբակցությունը Վարչական դատարանում վիճարկում է դեռևս 2024 և 2025 թվականների ավագանու որոշման՝ վճարովի ավտոկայանատեղիներին վերաբերող դրույթները: Երկու գործերով էլ Վարչական դատարանը նշված դրույթներն անվավեր է ճանաչել, սակայն որոշումներն օրինական ուժի մեջ չեն մտել, քանի որ Երևանի ավագանին բողոքարկել է:

Երևան քաղաքի ավագանու «Մայր Հայաստան» խմբակցությունն առաջին անգամ Վարչական դատարան է դիմել 2024թ. փետրվարի 21-ին՝ «Երևան համայնքում տեղական վճարների 2024 թվականի դրույքաչափերը սահմանելու մասին» 26.12.2023թ. թիվ 43-Ն որոշման՝ վճարովի ավտոկայանատեղիների, այլ կերպ ասած՝ «կարմիր գծերի» համար սահմանված տեղական վճարին վերաբերող ավագանու որոշման դրույթներն ուժի մեջ մտնելու պահից անվավեր ճանաչելու պահանջով:

2024թ. դեկտեմբերի 19-ին, Վարչական դատարանը՝ հինգ դատավորի կազմով, անվավեր ճանաչեց «կարմիր գծերի» համար սահմանված տեղական վճարին վերաբերող ավագանու որոշման դրույթները: Դատարանն արձանագրեց, որ քաղաքապետարանը որևէ ձևով չի ապացուցել, որ վճարը շեշտակի թանկացրել է ծառայությունների որակը բարելավելու նպատակով, իսկ փողոցները բեռնաթափելու պատճառաբանութունն իրավաչափ չի համարել: Սակայն, դատարանը մերժեց ուժի մեջ մտնելու պահից անվավեր ճանաչելու ավագանու խմբակցության պահանջը:

Երևան քաղաքի ավագանին բողոք ներկայացրեց Վերաքննիչ դատարան: 1 տարի 9 ամիս է գործը քննվում է դատարաններում, սակայն  մինչ օրս օրինական ուժի մեջ մտած դատական ակտ չկա:

Երևանի ավագանին հնարավորինս ժամանակ ձգելու նպատակով բողոքարկել է Վերաքննիչ դատարանի՝ ոչ պատշաճ լիազորագրի պատճառով  բողոքը վերադարձնելու որոշումը: Վճռաբեկ դատարանը վչռաբեկ բողոքը թողել է առանց քննության, որից հետո միայն պատշաճ լիազորագիր է ներկայացվել:

Այս գործով Վերաքննիչ վարչական դատարանը 2025թ. սեպտեմբերի 1-ին բողոքը վարույթ է ընդունել, սակայն 3 ամսից ավելի դեռ որոշում չի կայացրել՝ թե ինչ ընթացակարգով է քննելու և ի վերջո՝ երբ է հրապարակվելու դատարանի որոշումը:

Երևան քաղաքի ավագանու «Մայր Հայաստան» խմբակցությունը 2025թ. հունվարի 23-ին ևս դիմում է ներկայացրել Վարչական դատարան՝ ընդդեմ Երևան քաղաքի ավագանու: Պահանջվում է ուժի մեջ մտնելու պահից անվավեր ճանաչել «Երևան համայնքում տեղական վճարների 2025 թվականի դրույքաչափերը սահմանելու մասին» 24.12.2024թ. թիվ 265-Ն որոշման Հավելվածի 27-րդ կետի 2-րդ ենթակետի «ա» և «բ» պարբերությունները, որոնք վերաբերում են վճարովի ավտոկայանատեղիներին: 

• Դատարանն անվավեր է ճանաչել «կարմիր գծերի» թանկացմանը վերաբերող դրույթը

Այս գործով Վարչական դատարանը 2025թ. մայիսի 25-ին որոշել է նշված պարբերությունները ճանաչել ավելի բարձր իրավաբանական ուժ ունեցող «Տեղական տուրքերի և վճարների մասին» և «Վարչարարության հիմունքների և վարչական վարույթի մասին» օրենքների մի շարք հոդվածներին հակասող և անվավեր: Սակայն, վարչական դատարանը դարձյալ մերժել է Երևան քաղաքի ավագանու «Մայր Հայաստան» խմբակցության դիմումը՝ վիճարկվող դրույթներն ուժի մեջ մտնելու պահից անվավեր ճանաչելու պահանջը, ինչը նշանակում է, որ վարորդները շարունակում են բարձրացված արժեքով վճարել կայանատեղիների համար:

Երևանի ավագանին դատարանի այս որոշումը դարձյալ բողոքարկել է: Վերաքննիչ քաղաքացիական դատարանը բողոքը վարույթ է ընդունել և դատական ակտի հրապարակման օր է նշանակել 2025թ. դեկտեմբերի 12-ը:

Երևանի ավագանու «Մայր Հայաստան» խմբակցության ավագանու անդամ Գևորգ Ստեփանյանը «Հետք»-ի հետ զրույցում ասաց, որ Վարչական դատարանն անվավեր է ճանաչել «Կարմիր գծերի» թանկացմանը վերաբերող ավագանու որոշումը: Երևանի քաղաքապետարանն ու «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցությունը բերել էին այն հիմնավորումը, որ կայանատեղիների թանկացումով քաղաքը խցանումներից բեռնաթափելու են: Սակայն, ըստ ավագանու անդամի՝ ոչ մի բեռնաթափում չի եղել:

«Քաղաքապետարանը դեմ գնալով քաղաքացիներին ձգձգում է, նորից վճիռը բողոքարկում է: Տարեվերջին սպասվում է ավագանու նիստը, որի ընթացքում պետք է ընդունվեն 2026թ. համար թանկացումները: Իրական ընդդիմադիրները հնարավորություն ունեն կողմ չքվեարկելու, քանի որ «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցությունն ու նրան կցված «Հանրապետություն» խմբակցությունը միասին չեն կարողանալու անցկացնել: Մի քանի օր է մնացել, սպասենք տեսնենք այս անգամ ով է օգնելու, որ այդ որոշումն ընդունեն»,-ասում է Գևորգ Ստեփանյանը:

«Մայր Հայաստան» խմբակցության ավագանու անդամի դիտարկմամբ՝ թեև դատարանը ոչ իրավաչափ է ճանաչում ավագանու որոշումը, սակայն քաղաքապետարանը բողոքարկումներով ձգձգում է, որ տարին վերջանա, նորից նոր որոշում ընդունի,  ընդդիմադիրները այն տանեն դատարան ու այդպես շարունակ: Միակ արդյունավետ լուծումն այն է, որ իրենց ընդդիմադիր համարող ավագանու անդամները դեմ քվեարկեն որոշման նախագծին:

«Հիմա սպասենք տեսնենք ինչ են կարողանալու անել, որ մեկն է գալու բան ասի: Դատարանն էլ է ոչ իրավաչափ ճանաչել, ժողովուրդն էլ է տեսնում ինչ կարգի խցանումներ են: Այդ երկու կուսակցությունով չեն կարողանալու անցկացնել որոշումը, մի քանի օր մնաց, սպասենք տեսնենք ինչ է լինելու»,-նշում է Գևորգ Ստեփանյանը:

Հիշեցնենք, որ մինչև 2024թ. հունվարի 1-ը Երևանում ավտոկայանատեղիների համար սահմանված էր մեկ ընդհանուր գին: Սակայն, 2023թ. տարեվերջին ընդունված Երևանի ավագանու որոշմամբ՝ քաղաքը բաժանվեց երկու գոտու՝ «Ա» և «Բ»։ Կարմիր գծերի «Ա» գոտում կայանման մեկ տարվա գինը նախկին 12 000 դրամի փոխարեն սահմանվեց 160 հազար դրամ, իսկ «Բ» գոտում՝ 24 000 դրամ։ Շեշտակի թանկացան նաև 1 ժամվա, շաբաթվա, ամսվա կայանման վճարները: Օրինակ՝ նախկինում 1 ժամվա վճարի գումարը 100 դրամ էր, իսկ 2024թ. հունվարի 1-ից «Ա» գոտու համար սահմանվեց 300 դրամ, իսկ «Բ» գոտու համար՝ 200 դրամ:

«Ուշացած արդարադատությունը՝ արդարադատության մերժում» հասկացությունն ամբողջ աշխարհում ընդունված գաղափար է: Այսինքն՝ եթե արդարադատությունն իրականացվում է շատ ուշ, ապա այն կորցնում է իր իմաստը և չի ծառայում իր նպատակին: Սրանով խաթարվում է հանրային վստահությունը դատարանների նկատմամբ, և ի վերջո՝ դրա պատճառով խախտվում է մարդու իրավունքները:

2024 և 2025 թվականների  դատական գործընթացները ցույց են տալիս, որ վճարովի ավտոկայանատեղիների հարցով դատական պաշտպանությունն անարդյունավետ միջոց է, քանի որ ներքին կառուցակարգերը չեն բխում քաղաքացու իրավուքններից ու շահերից: