Վրաստանի սահմանամերձ հայկական գյուղերը «Մայրենի լեզվի» դասագրքերի աջակցություն էր խնդրում Հայաստանից 

Վրաստանահպատակ հայկական գյուղերի դպրոցներում սովորող երեխաներին շաբաթական 5 ժամ ուսուցանվում է «Հայոց լեզու և գրականություն», սակայն հայ երեխաները զրկված են «Հայ ժողովրդի պատմություն» ուսանելու իրավունքից: Հայկական դպրոցներում հայ երեխաներին շաբաթական 5 ժամ դասավանդվում է «Վրաց լեզու», 3-4 ժամ «Վրաստանի պատմություն» և «Վրաստանի աշխարհագրություն»: Վրաստանի գիտության և կրթության նախարարությունը ոչ անհասկանալի դրդապատճառներով, հայկական դպրոցներին ամեն տարի ճիշտ ժամանակին ապահովում է անվճար վրացերեն դասագրքերով:

Հայաբնակ Աղքյորփի գյուղի 106 աշակերտ ունեցող դպրոցի «Հայոց լեզվի» և «Գրականության» ուսուցչուհի Անահիտ Կարապետյանը նոյեմբերի 8-ին «Հետքին» հայտնեց, որ հայոց լեզվի և գրականության դասագրքերը ծրագրերի հետ իրենց հատկացնում է Հայաստանի կրթության և գիտության նախարարությունը. «Դասագրքերի պրոբլեմներ ունենք: «Հայոց լեզվի» մեր ունեցած դասագրքերը ծրագրերին չեն համապատասխանում: Նոր ծրագրերը անցնում ենք 2000թ.-ին տպագրված դասագրքերով, այսինքն` անցնում ենք այն դասագրքերով, որոնք կան մեր գրադարանում: Նույն վիճակում են նաև տարրական դասարանների «Մայրենի լեզվի» դասագրքերն ու ծրագրերը»,- ասաց ուսուցչուհին:

Վերջինս նաև հայտնեց, որ միայն 5–րդ և 6-րդ դասարանների «Հայոց լեզվի» դասագրքերն ու ծրագրերն են համապատասխանում միմյանց: Դրանք դպրոցն ստացել է երկու տարի առաջ: Դասագրքերի հետ կապված` Աղքյորփի գյուղի դպրոցի տնօրեն Վիոլետա Սուքիասյանը նույնպես դժգոհեց ՀՀ կրթության և գիտության նախարարությունից. «Ստուգել ենք, այն գրքերն են մեզ ուղարկում, որոնք Հայաստանում գործածությունից դուրս են»,- ասաց նա:

Աղքյոփիի դպրոցի 3-րդ դասարանի ուսուցչուհին հայտնեց, որ իր դասարանի 13 աշակերտներից «Մայրենի լեզվի» դասագիրք ունի ընդամենը 5-ը:

Նա «Մայրենի լեզվի» դասագրքերի աջակցություն էր խնդրում Հայաստանից: Վրաստանի հայկական դպրոցներում տարաձայնություններ կան հայ ժողովրդի պատմություն առարկայի ուսուցման շուրջ: Վիոլետա Սուքիասյանը մեզ հետ զրույցում նախ նշեց, որ իր ղեկավարած դպրոցը Վրաստանի Մարնեուլի շրջանում ամենալավ դպրոցներից մեկն է համարվում. «Վերջին 4 տարում 5 մեդալակիրներ ենք ունեցել»,-ասաց տնօրենը և հավելեց, որ իր համար հայապահպանության խնդիրը առաջնահերթ խնդիրներից մեկն է:

Այսուհանդերձ, Վիոլետա Սուքիասյանը ուղղակի հիացած էր վրացի ուսուցիչների մանկավարժական տաղանդով. «Այս սեպտեմբերի 1-ին ես աշակերտներին խնդրեցի երգել Հայաստանի հիմնը, բայց տարրական դասարաններում, որտեղ խստագույնս պարապվում են, բոլորը գիտեին միայն Վրաստանի հիմնը, Հայաստանի հիմնը ոչ մի երեխա չգիտեր»,- ասաց նա և դրա համար նախատինք ուղղեց հայ ուսուցիչների հասցեին: «Գտնում եմ այսպես, որ մեր հայ ուսուցիչները զլանում են»,- ասաց նա:

Աղքյորփիի դպրոցում	Չանախչիի դպրոցը

Անդրադառնալով «Հայ ժողովրդի պատմություն» առարկային` Վիոլետա Սուքիասյանն ասաց, որ ֆակուլտատիվ պարապմունքների միջոցով «Հայ ժողովրդի պատմություն» ուսուցանելու համար «պահանջում, աղաչում և խնդրում է» հայ ուսուցիչներին: Տնօրենը մատնացույց արեց դպրոցի պատմության տարեց ուսուցչուհի Անուշ Օլքինյանին և ասաց. «Այ, նստած է պատմության ուսուցչուհին, երբևէ ասե՞լ եմ մի տվեք «Հայ ժողովրդի պատմություն»: Դա իրեն իրավունքն է, թող անի: Ես ասել եմ դասերից հետ կես ժամ զբաղվեք այդ հարցով»: Ուսուցչուհի Անուշ Օլքինյանն էլ ասաց, որ ընդհանրապես Վրաստանում «Հայ ժողովրդի պատմություն» դասավանդելու հարցը, մասնավորապես իր համար որպես պատմության ուսուցչուհի, ամենացավոտ հարցն է. «Ցավոք, դա մեր մակարդակներով լուծվող հարց չէ»: Պարզվեց, որ հայ երեխաներին «Հայ ժողովրդի պատմություն» ուսուցանելու մեղադրանքով Անուշ Օլքինյանը Վրաստանի գիտության և կրթության նախարարության տեսուչների կողմից հատուկ ստուգմների է ենթարկվել: «Ինձ մեղադրում էին Վրաստանի պատմության ժամերին հայ ժողովրդի պամություն ուսուցանելու համար, դրա համար էլ ստուգումներ արեցին»,- ասաց նա: Տեսուչները ստուգմների ժամանակ տեսել են, որ ուսուցչուհու դասամատյանի գրառումները համապատասխանում է ծրագրին: Տեսուչները որոշել են խնդիրը պարզել աշակերտների միջոցով: «Դասարանում երեխաներին հարցրին և տեսան, որ ես Վրաստանի պատմություն եմ դասավանդել»,- պատմեց Անուշ Օլքինյանը:

«Նա բոլորովին ուրիշ հարցից է խոսում: Իշխանափոխություն էր տեղի ունեցել դպրոցում, տնօրենը գնաց ուրիշ պաշտոնի, իրարանցում առաջացավ և եկան դպրոց ստուգումների»,-Անուշ Օլքինյանին փորձեց հերքել տնօրեն Սուքիասյանը:

Վրաստանի Մարնեուլի շրջանում գործող 80 դպրոցներից 60 –ը ադրբեջանական, 9 –ը` հայկական և 11-ը վրացական են: Չանախչիի հայկական 9-ամյա բազային դպրոցը, որն ունի ընդամենը 22 աշակերտ, 1988թ.-ի երկրաշարժից հետո աշխատում է տնակային պայմաններում: Աղքյորփիի հայկական դպրոցը տեղավորված է գյուղի հին գրասենյակներից մեկում: Աղքյորփիում պատմեցին, որ ադրբեջանական դպրոցների վերակառուցման և այլ աջակցությունները ապահովում է ադրբեջանական «Սոկար» նավթարդյունաբերական ընկերությունը: