
Լեցուն դահլիճներ, երկարատեւ ու հոտնկայս ծափահարություններ «Դուետ» փառատոնի մասնակիցներին
Գյումրու բեմարվեստի «ԱրԱրտ» ստուդիայի «Չէ» ներկայացումը դիտելու համար հանդիսատեսը տեղավորվել էր ոչ թե դահլիճում, այլ հենց բեմի վրա: «Դուետ» փառատոնի նախագահ Նիկոլայ Ծատուրյանի համոզմամբ, հանդիսատես-դերասան սերտ շփումն այս տարբերակն առավել լավ է ապահովում:
Մատուցման ձեւն առաջարկել էր բեմադրիչ Արտաշես Առաքելենցը: Հավանաբար, հաշվի էր առնվել նաեւ այն հանգամանքը, որ 2001թ. ստեղծված «ԱրԱրտ» ստուդիան գործում է հենց բեմադրիչի տանը եւ ներկայացումներն էլ ստուդիայի դերասանները խաղում են տան ընդարձակ մի սենյակում, որտեղ մոտ 30 հանդիսատես է տեղավորվում:
Պետեր Թուրինի «Վերջապես վերջ» ստեղծագործության հիման վրա գրված «Չէ» հոգեբանական դրաման, ինչպես խոստովանեց բեմադրիչը, նախնական տարբերակում եղել է մոնոդրամա՝ աղջկա կերպարը հետագայում է հայտնվել:
Գլխավոր հերոսը որոշում է հաշվել «մեկից» մինչեւ «հազարը» եւ ինքնասպան լինել: Սկսելով ճակատագրական հաշվարկը՝ նա վերապրում է ինչպես իր կյանքի, այնպես եւ հասարակության, աշխարհում կատարվող դրամատիկ ու զավեշտալի իրադարձությունները: Սենյակում հայտնված անսպասելի հյուրն անգամ չի խանգարում նրան հասնել մինչեւ «հազարը»:
«Ի դեպ, Պետեր Թուրինի ստեղծագործության հերոսը, ի վերջո, ինքնասպան է լինում: Երբ առաջին անգամ՝ 5 տարի առաջ, պիեսը խաղացվեց, մեզ մոտ էլ հերոսը ինքնասպան եղավ, բայց հետո հանդիսատեսի պահանջով ես վերջաբանը փոխեցի,-ասում է բեմադրիչ Արտաշես Առաքելենցը,- այս ներկայացմամբ մենք «Չէ» ենք ասում արատավոր ցանկացած երեւույթի»:
«Դուետ» միջազգային թատերական փառատոնի շրջանակներում Արվեստների ակադեմիայում հուլիսի 3-ին հանդիսատեսը հնարավորություն ունեցավ դիտելու Վուդի Ալենի «Մահը թակում է դուռը» կատակերգությունը: Հայաստանի թատերական գործիչների միությունը փառատոնին որոշել էր մասնակցել այս ներկայացմամբ:
Ամեն ինչ սկսվում է նրանից, որ «Մահը» որոշում է այցելել գործարար Նաթ Աքերմանին: Թվում է, թե վերջ, նորին մեծություն «Մահը» պետք է կատարի իր սեւ գործը: Սակայն պարզվում է, որ հաջողակ գործարարը, ով իր սեփական մահվան այցից ժամեր առաջ շատ հաջողակ մի գործարք է կնքել, ավելի հնարամիտ է, քան իր անսպասելի հյուրը:
«Մահն» ինքն էլ է խոստովանում, որ Նաթ Աքերմանն իր, այսպես կոչված՝ «առաջին գործն է»: Գործարարի եւ «Մահվան» մի քանի ժամյա շփումից հետո «Մահն» ինքն է արդեն ցանկանում ազատվել Աքերմանից, սակայն ապարդյուն: Բեմադրիչ Լիլիթ Մելիքյանին, դերասաններ Ամեն Մարգարյանին եւ Մարատ Խաչատրյանին հաջողվեց համոզել հանդիսատեսին, որ «Մահն» այնքան էլ «սարսափելի» չէ, որքան որ մարդիկ են պատկերացնում:
Նույն օրը երեկոյան Գյումրիի դրամատիկական թատրոնում ներկայացվեց Անուշ Ասլիբեկյանի «Թռիչք քաղաքի վրայով» մելոդրաման: Բեմադրիչ Նարինե Գրիգորյանն հանդես էր գալիս նաեւ Աղջկա դերում, իսկ բժշկի դերակատարը Սերգեյ Թովմասյանն էր:
Ներկայացման հերոսուհին դժբախտ պատահարի հետեւանքով փոքր տարիքում կորցրել էր տեսողությունը եւ հիմա, երբ եկել է վիրահատության օրը, նրան պաշարել են հակասական ու ցավագին մտքեր: Աղջիկը մտածում է՝ տեսնե՞լ, թե՞ ավելի ճիշտ կլինի մնալ իր ներքին աշխարհում, ուր ապրել ու երազել է գրեթե 20 տարի: Սա ինչ-որ տեղ անավարտ սիրո մի պատմություն էր, որի վերջաբանը կարող էր հորինել ներկայացումը դիտած հանդիսատեսից յուրաքանչյուրն իր համար:
Ի դեպ, հունիսի 6-ից 13-ը Քիշնեւում կայացած ԱՊՀ եւ Մերձբալթյան երկրների, Վրաստանի երիտասարդ թատերական գործիչների համաժողովում Հայաստանը ներկայացնող երիտասարդ բեմադրիչ Նարինե Գրիգորյանի «Թռիչք քաղաքի վրայով» բեմադրությունը զբաղեցրել էր 3-րդ տեղը:
Գյումրեցի հանդիսատեսը եւս ըստ արժանվույն գնահատեց Երեւանի Հովհ. Թումանյանի անվ. պետական թատրոնի դերասանների խաղը: Բուռն ու երկրատատեւ ծափահարությունները չէին դադարում դահլիճում, իսկ շատերը հուզվել էին արտասվելու աստիճան:
Առաջին լուսանկարում՝ «Չէ» ներկայացումից մի դրվագ
Մեկնաբանել