Իր բնակլիմայական պայմաններով Արմավիրի մարզը համարվում է գյուղատնտեսության ոլորտում «խաղի կանոններ» թելադրող մարզերից մեկը: Այստեղ գյուղացիները տարեկան 2-3 անգամ կարող են բերք ստանալ, սակայն դժվարություններն ու ծախսերն այնքան շատ են, որ նույնիսկ մի քանի անգամ բերք ստանալու հանգամանքը չի ոգեւորում գյուղացիներին:

Արմավիրի մարզպետարանից «Հետքին տեղեկացրել են, որ գյուղատնտեսական նշանակության հողերը մարզում կազմում են 97066.9 հա, որից վարելահողերը` 41.691 հա, բազմամյա տնկարքներ`11.499 հա:

2012թ. տարեկան եզրափակիչ տվյալներով, գյուղատնտեսական արտադրության մեջ օգտագործվել է նշված հողերից 42646.8 հա-ն, իսկ 54420.1 հա-ն մնացել է անմշակ:

«Վերջին տարիներին գնալով ավելանում են գյուղատնտեսական արտադրության մեջ օգտագործվող հողատարածությունները` ի հաշիվ կառավարության կողմից իրականացվող աջակցության ծրագրերի` պարարտանյութերի, դիզվառելիքի, սերմացուների եւ այլնի տեսքով»,-ասում է Արմավիրի մարզպետ Աշոտ Ղահրամանյանը:

Մարզում առկա է ռոգման ջրի պակաս, ոռոգման ցանցը քայքայված է եւ շատ հատվածներում նույնիսկ բացակայում է: Գյուղերի զգալի մասում ջրի կորուստները զգալի չափերի են հասնում եւ արդյունքում գյուղացին մնում է առանց ջրի: Գյուղացու համար թանկ է նաեւ եղած ջուրը, եւ լիարժեք չկարողանալով ոռոգել իր ցանքատարածությունը` զրկվում է ցանկալի արդյունքից:

Մարզում ցածր է նաեւ հողերի բերրիությունը: Թանկ դիզելային վառելիքի պատճառով գյուղացիները չեն կարողանում ըստ նորմատիվների հերկել, փխրեցնել հողը, ժամանակին պարարտացնել եւ կատարել այլ անհրաժեշտ աշխատանքներ: Գյուղացին այսօր օգտագործում է գրեթե միայն ազոտական պարարտանյութ, ինչը կարող է գցել հողի որակը:

Շուրջ 10 հազար հա են կազմում աղակալած, ճահճացած եւ քարքարոտ հողատարածությունները, եւ այդ կարգի հողերը գնալով ավելանում են:

Ըստ մարզպետարանի` չմշակվող հողերի հիմնական պատճառներից մեկն էլ գյուղատնտեսական մթերքների դեռեւս ցածր գներն են: Քիչ չեն այն գյուղացիները, ովքեր իրենց սեփական հողակտորը թողնում են անմշակ եւ օրավարձով` 4-5 հազար դրամով բանվորություն են անում այլ հողատերերի մոտ: Հող մշակելը դարձել է թանկ հաճույք եւ լուրջ ներդրումներ են հարկավոր, ինչի հնարավորությունն այսօր վարկերի տակ տքնող գյուղացին չունի:

Քիչ չեն նաեւ «անտեր» հողատարածքները: Գյուղացիները, թողնելով հողը, մեկնել են արտերկիր, եւ որեւէ մեկը նրանց հողը չի մշակում:

Գյուղատնտեսության զարգացման համար լուրջ խոչընդոտ է գյուղատնտեսական տեխնիկայի սակավությունը եւ տեխնիկական պարկի քայքայվածությունը: Կան դեպքեր, երբ մեկ տեխնիկան մի քանի համայնքների է սպասարկում, եւ այս պայմաններում ակնկալել գյուղատնտեսության զարգացում, անհեթեթություն է: 

Մարզպետարանի տրամադրած ցուցակով`վերը նշված պատճառներով չմշակվող հողատարածությունները հատկապես շատ են Արշալույս, Արտամետ, Բագարան, Լեռնագոգ, Մյասնիկյան, Մերձավան, Մրգաշատ, Վանանդ, Տալվորիկ, Քարակերտ, Նորակերտ, Բաղրամյան (Էջմիածնի հատված) համայնքներում:

Քարակերտի համայնքապետ Մհեր Հարթենյանն ասաց, որ իրենց համայնքի հողերի 30 տոկոսը չի մշակվում: Պատճառները տարբեր են` հողատերերի բացակայությունից մինչեւ հող մշակելու ցանկության բացակայությունը:

Համայնքապետն ասաց, որ ֆինանսների բացակայությունն ու գյուղացու սոցիալական վիճակը եւս նպաստում են չմշակվող հողերի աճին: Մ. Հարթենյանի խոսքերով, այսօր հող մշակելը թանկ հաճույք է, օրինակ, երբ գյուղացին այգի է հիմնում, տարիներով ներդրում է անում, սպասում է մինչեւ այգին բերք տա, իսկ ցրտահարությունն ու կարկուտը կարող են միանգամից ոչնչացնել բերքը:

Մյուս համայնքապետերը եւս նույն պատճառաբանություններն են բերում եւ ավելացնում, որ գյուղացին կառավարության լուրջ օգնության ու ուշադրության կարիքն ունի: