Արմեն Առաքելյան

2014-03-12 22:03:30

Ինչու Ծառուկյանը Իվանիշվիլի չի դառնա

Քաղաքականապես ակտիվ հասարակությունն իրեն «տանջում» է այն հարցի շուրջ, թե կդառնա՞ արդյոք ԲՀԿ նախագահ Գագիկ Ծառուկյանը հայկական Իվանիշվիլի: Հայաստանի առաջին նախագահ Լևոն Տեր-Պետրոսյանը, ով այդ գլուխկոտրուկի հեղինակն է, համոզում է, որ հայկական Իվանիշվիլի կարող է լինել միայն Ծառուկյանը: Վերջինս կարծես սկսել է լրջորեն հավատալ դրան: Արդեն մի քանի օր է` նրա գլխավորությամբ ԲՀԿ ակտիվը կոնսուլտացիաներ է անցկացնում ընդդիմադիր քաղաքական ուժերի ներկայացուցիչների հետ: Հանդիպումներից հետո դրա մասնակիցները հայտարարում են, թե քննարկվում են երկիրը սոցիալ-տնտեսական ներայիս վիճակից հանելու մեխանիզմները, որոնց թվում կարծես չի շրջանցվում նաև իշխանության փոփոխության թեման:

Սակայն որքան էլ Ծառուկյանին ներշնչեն, որ հենց ինքն է հայկական Իվանիշվիլին ու որքան էլ վերջինս դրան հավատա, նա երբեք Բիձինա Իվանիշվիլի չի դառնա: Պատճառը միայն այն չէ, որ Ծառուկյանն օլիգարխ է դարձել և իր հսկայական կապիտալն ու ունեցվածքը կուտակել է Հայաստանում, իսկ Վրաստանի նախկին վարչապետը` իր հայրենիքից դուրս: Դա նույնիսկ երկրորդական է: Ոչ մի նշանակություն չունի` դրսում կուտակած միջոցնե՞րն են ներդրվում սեփական երկրում հեղափոխության միջոցով կյանքը փոխելու և բարելավելու գործում, թե՞` ներսում: Իսկ եթե խնդիրը հեղափոխական գործունեության հետևանքով երկրի ներսում ունեցած կապիտալի ապահովությունն ու սեփականության անձեռնմխելիությունը ռիսկի ենթարկելն է, ապա միշտ էլ կարելի է այդ խնդիրը ժամանակավորապես լուծել կապիտալն արտահանելով, ինչն, ի դեպ, Ծառուկյանից օտար երևույթ չէ: Իրականում կան դրանից շատ ավելի խորքային պատճառներ ու գործոններ, որոնք երբեք թույլ չեն տա Ծառուկյանին դառնալու նոր Իվանիշվիլի:

ԲՀԿ ձևավորվել ու կայացել է` բոլորովին էլ ոչ ընդդիմադիր լինելու համար: Այս կուսակցությունն իր կարճատև կենսագրության ընթացքում երբեք ընդդիմադիր չի եղել ու պատահական չէ, որ անգամ իվանիշվիլիական հովերով տարված լինելու պարագայում կուսակցության լիդերը չի համարձակվում ԲՀԿ-ն հռչակել ընդդիմադիր: Առավելագույն խնդիրը, որը կարող է լուծել նման կուսակցությունը, իշխանության մաս լինելն է, գուցե նաև իշխանության մեջ փայաբաժինն անընդհատ մեծացնելով` ի վերջո ամբողջական իշխանություն ձեռք բերելը: Բայց դա արդեն ոչ թե որակապես նոր իշխանություն կարող է լինել, այլ հնի մոդիֆիկացված տարբերակը, որտեղ փոփոխելի են միայն դերակատարները: Այս ճանապարհով երբեք հնարավոր չէ իշխանության համակարգային փոփոխոթւյուն իրականացնել: Իսկ Իվանիշվիլին Վրաստանում հրապարակ իջավ` բացառապես որակական իշխանափոխության նպատակադրմամբ: Նրա ղեկավարած շարժումը ձևավորվեց ու կայացավ որպես արմատական ընդդիմադիր ուժ, որի հիմնական ռեսուրսը հանրային լայն վստահությունն ու աջակցությունն է:
Վերոնշյալով պայմանավորված` Իվանիշվիլին իր կուսակցությունը չդարձրեց մանր ու միջին օլիգարխների հարմարավետ օրորոց: Մինչդեռ Ծառուկյանը նպատակամղված իր կուսակցությունը հենց այդ շրջանակների համար դարձրեց տաքուկ անկյուն, որտեղից ի դեմս Ծառուկյանի և ԲՀԿ-ի` այդ տարրը տեսնում է ոչ թե քաղաքական ամբիցիոզ ուժերի, այլ ընդամենը հարթակ, որտեղից կարող են իշխանությունում մուտքուելք ապահովելով ապահովագրել իրենց բիզնեսը: Հարմարվողական և ապագաղափարական այդ հանրույթը առավելագույնը կարող է լուծել ընտրություններում ԲՀԿ-ի համար ձայներ առնելու խնդիրը: Նրանք ոչ իրենց ու ոչ էլ ԲՀԿ-ն չեն տեսնում նախ բարեփոխիչների, առավելևս հեղափոխականների դերում: Ու որքան այս տարրը ամուր է նստած ԲՀԿ-ի նավակում, այնքան կաշկանդված է նավապետը, որը չի կարող նման բոցմաններով ու նավաստիներով դուրս գալ «իններորդ ալիքի» դեմ, այն պարզ պատճառով, որ խորտակվելու իրական կամ նույնիսկ թվացյալ հավանականության պարագայում առաջինը հայտնի կենդանիների նման նրանք են լքելու նավակը և դրանով հարվածելու լիդերի և կուսակցության թիկունքից:
Իվանիշվիլին խորհրդարանական ընտրություններին չի մասնակցել արդար ու թափանցիկ ընտրությունների մասին վերամբարձ հայտարարություններ անելով, հետո էլ իշխանական ուժին հավասար, զուգահեռ և հրապարակայնորեն ընտրաձայներ գնելով: Նա այդպես չի վարվել, որովհետև ոչ թե ստացած քվեն իշխանության հետ` պորտֆելների համար գործարքներում օգտագործելու խնդիր էր դրել, այլ քաղաքացուն իր ձայնի տերն ու պատասխանատուն դարձնելու, նրա մարդկային ու քաղաքացիական արժանապատվությունը ներքուստ գնահատված զգալ տալու: Իվանիշվիլին խորհրդարանական ընտրությունների նախօրեին չի հայտարարել ընտրական զեղծարարությունների, ապօրինությունների և կեղծումների դեմ անողոք պայքարելու մասին և ապա ընտրություններից հետո այն կեղծված համարելուվ հանդերձ հրաժարվել արդյունքները չճանաչելուց և բողոքարկելուց:
Ընտրություններից առաջ նա չի մտածել առաջադրվել-չառաջադրվելու, այսինքն իշխանության իրական կրողի` նախագահի և նրա թիմի դեմ ճակատամարտ տալու երկընտրանքի մասին, հետո էլ հրաժարվել թե ընտրություններին մասնակցելուց և թե որևէ այլ թեկնածուի պաշտպանելուց: Այդպիսով Իվանիշվիլին բոլոր պայմանները չի ստեղծել իշխանության վերարտադրության և ընտրական պրոցեսը գործնականում անվերահսկելի դարձնելու համար:
Դժվար է պատկերացնել, որ Իվանիշվիլին կարող էր իշխանափոխությունը նեղացնել և իջեցնել զուտ վարչապետի փոփոխության մակարդակի` հասարակության հետ տունտունիկ խաղալով և համոզելով, թե առկա սոցիալ-տնտեսական աղետալի վիճակի միակ պատասխանատուն բացառապես ու անձամբ վարչապետի պաշտոնն զբաղեցնող անձն է: Մինչդեռ Ծառուկյանի կուսակցությունը փորձում է համոզել, որ դրա համար անհրաժեշտ է իրականացնել ոչ ավել ոչ պակաս` քաղաքական և հասարակական կոնսոլիդացիայի և ներկայացնել նոր, այլընտրանքային սոցիալ-տնտեսական, քաղաքական օրակարգ: Փաստորեն օրակարգն ու հասարակության համախմբումն անհրաժեշտ է միայն նրա համար, որ «նախագահ ջան»-ը ստիպված լինի փոխել վարչապետին: Այլ կերպ սա կոչվում է ոչ միայն ջայլամի կեցվածք, այլ նաև քաղաքական ու հասարակական էներգիան, ներուժը փոշիացնել` ձեռքի հետ լեգիտիմացնելով ՀՀԿ-ական իշխանությունը և նրա կողմից վարվող ընդհանուր քաղաքական կուրսը:
Իվանիշվիլին քաղաքականություն մտավ մաքսիմալ և մինիմալ հստակ ծրագրերով, որոնցից պարզ երևում էր թե ինչպես է կատարվելու իշխանափոխությունը: Դրան մեծապես նպաստեց նաև գործող նախագահի` Միխեիլ Սահակաշվիլու քաղաքական պարտությունն ընդունելու արժանապատիվ կեցվածքը, որը երկիրը զերծ պահեց ցնցումներից ու գուցե նաև քաղաքացիական պատերազմի վտանգից: Մինչդեռ Հայաստանում մի կողմից գործող իշխանություններից նման պահվածքի սպասելիք չի կարող լինել, իսկ մյուս կողմից հասկանալի չէ`որոնք են Ծառուկյանի մինիմալ և մաքսիմալ ծրագրերը: Արդյոք նա արտահերթ պրոցեսների՞ կողմնակից է, թե՞ հերթական ընտրություններով պայմանավորված սահուն և դանդաղ գործողությունների, նախագահի իմպիչմենտի հարց ընդհանրապես դիտարկու՞մ է, ճանապարհը տեսնում է արտահերթ խորհրդարանակա՞ն ընտրություններ պարտադելով, թե՞ քաղաքացիական անհնազանդությա՞ն, թե՞ բոլոր դեպքերում իշխանություն սողոսկելով ու լծակների ձեռբերմամբ հանդարտ հեղաշրջում իրականացնելով: Իսկ գուցե խնդիրը բոլորովին էլ իշխանափոխությունը չէ՞: Ծառուկյանը հասարակական-քաղաքական կոնսոլիդացիա է նախաձեռնում` առանց այս առանցքային հարցերի պատասխանը հստակեցնելու: Սա ոչ միայն զուտ համարձակության, այլ նաև քաղաքական հմտության, փորձառության, խարիզմատիկ լիդեր լինելու բնատուր հատկանիշների բացակայության խնդիր է:

Այս ակնհայտ տարբերությունները հաշվի առնելով` իսկապես հարց է առաջանում. Ո՞րն է Ծառուկյանից ազգային փրկչի կերպար կերտելու իրական նպատակը: Շատերը և հատկապես Ծառուկյանի և Իվանիշվիլիի միջև նմանություններ գտնելու խայծ նետող ուժերը գուցե մտածում են նրա միջոցով ինքնադրսևորվելու, գուցե նաև նրան գործիք դարձնելու մասին: Սակայն նախորդ տարիների փորձը ցույց է տալիս, որ սովորաբար տեղի է ունենում ճիշտ հակառակը: Ծառուկյանի կերպարը դարձել է այն ձևախեղված սահադաշտը, որտեղ նույն այդ շրջանակները շարունակ սայթաքում են տարատեսակ քաղաքական անհաջող «տուլուպներ» և «ակսելներ» կատարելիս:

Մեկնաբանություններ (1)

Stefan Laxhuber 2019-01-25 08:29:43

GERMAN INVESTOR’S QUESTIONS TO MR. GAGIK TSARUKYAN Dear Mr. Tsarukyan, You have given quite an interesting speech on February 15, 2014 during the 7th general meeting of the “Prosperous Armenia” party. In particular, I would like to quote the following three points from your speech: 1. Foreign investments have decreased in Armenia by more than 40%. This means that capital is avoiding our country and goes to other countries contributing to the welfare of other nations and people. 2. I am willing to meet our wealthy and successful business compatriots around the world, ask and persuade them to come and invest in Armenia, to start busi-ness in Armenia. But I know that all of them will ask me the same question: whether guarantees and favorable conditions are present. 3. I have never had an eye on someone else’s property, nor have I ever sought positions. Now, I am going to articulate my questions and I expect sincere answers. First of all, I want to remind that I am the CEO of the German company “Eastinvestor”, which was the owner of 3% shares of the “Yerevan ‘Ararat’ brandy-wine-vodka factory” Closed Joint Stock Company (hereinafter: “the Brandy factory”). When comparing the balance sheets of the Brandy factory as of January 1, 2008 and Octo-ber 12, 2008, it becomes clear that the company’s equity was AMD 7,704,714,000 at the be-ginning of the year, which then decreased to AMD 812,652,000 (a reduction of AMD 6,892,062,000). Consequently, small shares were consolidated and the compensation paya-ble against them was calculated based on the value of AMD 812,652,000. Our company was offered to take around AMD 24mln, while only based on the balance sheet you should have suggested AMD 231mln (even though we have paid more than that when buying the 3% shares). Not to mention that under the laws of the Republic of Armenia, it should have been calculated based on the market price of the shares, which is a much higher value. Our company did not manage to succeed in court, despite the fact that the experts appointed by the court have identified a USD 5mln deviation on property evaluation alone. Anyway, we will soon apply to the European Court of Human Rights and believe that justice will be re-stored. I’ve made these points only as a reminder. Now to the questions: 1. If you believe that foreign investments are so important for the country, why didn’t you treat our investments according to the requirements of the law. 2. Do you really think that the value of a huge factory that is located in the center of Ye-revan and has historical significance was AMD 812,652,000 in October 2008? 3. If you expect guarantees and favorable conditions in order to attract investments to the country, why don’t you take steps towards that end? And why did you pressure the courts over our case? Suffice it to recall that Mr. Arayik Melkumyan, the judge of the first instance court, after retiring to determine the verdict, unreasonably re-opened the investigation of the case several times, because he couldn’t define himself and as a result artificially delayed our case for a few years. 4. If you don’t have an eye on our company’s property, then why don’t you pay a fair compensation against our shares? Why did you have to reduce the value of the shares in such an artificial and ridiculous manner? Last but not least, if you are a true patriot and your words really do come from your heart in-stead of resulting from some political farce, I hereby suggest that you compensate and refund our investments on a fair basis. It is with regret that I must state that after learning about my case, many of my European partners will not make investments in Armenia. Prove to us that Armenia is the right country to invest in. We look forward to getting your response. Best regards, Stefan Laxhuber

Մեկնաբանել

Լատինատառ հայերենով գրված մեկնաբանությունները չեն հրապարակվի խմբագրության կողմից։

Եթե գտել եք վրիպակ, ապա այն կարող եք ուղարկել մեզ՝ ընտրելով վրիպակը և սեղմելով CTRL+Enter

Բեռնվում է ...

Որոնման արդյունքում ոչինչ չի գտնվել

Արմեն Առաքելյան

Ինչու Ծառուկյանը Իվանիշվիլի չի դառնա

Մեկնաբանություններ (1)

Մեկնաբանել