Մահացած ճանաչվածի իրավունքները ոտնահարվում են նաեւ դատարանում
Մեր նախորդ համարներում անդրադարձել էինք Արմավիրի մարզի Ակնաշեն գյուղի բնակիչ Բաղդասար Հակոբյանի գործով դատավարությանը: Հիշեցնենք, որ Բ. Հակոբյանը գտնվելով Ռուսաստանի Դաշնությունում, Արմավիրի մարզի առաջին ատյանի դատարանի 02.04.2004 թ. վճռով ճանաչվել էր մահացած: Վերադառնալով Հայաստան նա դիմել է դատարան եւ 19.09.2008 թ. վերացվել է այդ վճիռը:
Ակնաշեն գյուղում գտնվող բնակելի տան եւ տնամերձ հողամասի համասեփականատերեր են հանդիսացել Բ. Հակոբյանը եւ նրա մայրը` ներկայումս հանգուցյալ Ռայա Հակոբյանը: Վաղարշապատ տարածքի նոտարական գրասենյակի կողմից տրված, ըստ օրենքի ժառանգության իրավունքի վկայագրի համաձայն` Բ. Հակոբյանի մայրն ընդունելով ժառանգություն` 05.05.2004 թ. կնքված առուվաճառքի պայմանագրով տունը եւ տնամերձ հողամասը վաճառել է նույն գյուղի բնակիչ Սամսոն Հակոբյանին: Նա էլ 01.11.2004 թ-ին վերավաճառել է Վահան Խաչատուրյանին: Բաղդասար Հակոբյանը հայց է ներկայացրել Արմավիրի մարզի ընդհանուր իրավասության դատարան` ընդդեմ Սամսոն Հակոբյանի, Վահան Խաչատուրյանի եւ Վաղարշապատի տարածքի նոտար Վ. Ղարիբյանի` ըստ օրենքի ժառանգության իրավունքի վկայագիրն ու առուվաճառքի պայմանագրերն անվավեր ճանաչելու եւ սեփականության իրավունքը ճանաչելու պահանջների մասին: Հոկտեմբերի 12-ին դատավոր Նաիրա Գրիգորյանը մերժեց Բ. Հակոբյանի հայցը` այն համերով անհիմն: Բ. Հակոբյանը դատարանում հայտարարեց, որ Սամսոն Հակոբյանը հաստատ գիտեր իր գտնվելու վայրի մասին: Բացի այդ, Ս. Հակոբյանն իրեն մահացած է ճանաչել եւ առուվաճառքի պայմանագիր է կնքել մորը խաբելով, քանի որ Ռայա Հակոբյանն անգրագետ եւ կույր է եղել եւ չի հասկացել, որ իրեն խաբում են: «Իրականում նա ոչինչ տեղյակ չի եղել»,- հայտարարեց Բ. Հակոբյանը: Ներկայումս վիճելի տունը տիրապետում է Սամսոն Հակոբյանը: Նշենք, որ նա է ստացել Բաղդասարի մահվան վկայականը եւ կեղծ հայտարարություն արել, որ նա երբեք ամուսնացած չի եղել` նպատակ ունենալով տիրանալ նրա տանը: Բաղդասարի ասելով, ինքը մշտապես կապի մեջ է եղել մոր ու հարազատների հետ եւ նրանք գիտեին իր կենդանի լինելու մասին, սակայն, Հայաստան չի կարողացել գալ` անձնագրի ժամկետը լրանալու կապակցությամբ: Նա մոր մահվան մասին իմացել է, սակայն, վիճելի տունը եւ տնամերձ հողամասը վաճառելու վերաբերյալ չի իմացել: Սամսոն Հակոբյանն էլ հայցի դեմ առարկեց, ասելով, որ Ռայա Հակոբյանը օրինական կարգով դիմել է դատարան եւ որդուն մահացած է ճանաչել, որի հիման վրա հայցվորի մայրն ընդունել է նրա ժառանգությունը, այնուհետեւ` տունն ու հողամասը վաճառել է 6500 ԱՄՆ դոլարով: Այդ մասին իմացել են նաեւ հայցվորի քույրը եւ նրա հարազատները: «Հանգուցյալ Ռայա Հակոբյանն անգրագետ չի եղել: Ժամանակին աշխատել է համայնքի փոստում, գիտակցել է, թե ինչ է կատարել: Ինչ վերաբերում է, որ ես տեղյակ եմ եղել Բաղդասար Հակոբյանի կենդանի լինելու մասին, անհիմն է, քանի որ հայցվորը մինչեւ գործարքները` 15 տարուց ավելի, բացակայել է Հայաստանից, եւ ես որեւէ անգամ նրանից տեղեկություն չեմ ունեցել»,- դատարանում ասել է Ս. Հակոբյանը: Վահան Խաչատուրյանի ներկայացուցիչ Էդուարդ Ափոյանն էլ հայտնեց, որ Բաղդասար Հակոբյանի հայցն անհիմն է եւ պետք է մերժվի: Նրա պնդմամբ, Վահան Խաչատուրյանը վիճելի տունը գնելուց հետո, այն հիմնովին վերանորոգել է, որի համար ծախսել է 60-70 հազար դոլար եւ արդյունքում բարձրացել է գույքի ինքնարժեքը: Դատաքննությանը չէր մասնակցում Վաղարշապատի տարածքային գրասենյակի նոտար Վ. Ղարիբյանը` խնդրելով, որ գործը քննեն իր բացակայությամբ: Դատարանը հիմնավորված է համարել, որ Բաղդասար Հակոբյանն իր բնակության վայրից բացակայել է 15 տարուց ավելի եւ իր գործողություններով հրաժարվել է իր սեփականության իրավունքից եւ մինչեւ վիճելի գործարքները կնքելը` նա լքելով հեռացել է: Դատարանը հաստատված է համարել նաեւ այն հանգամանքը, որ Բ. Հակոբյանն իմացել է կամ պետք է իմանար, որ իր մայրն օտարել է համատեղ սեփականություն հանդիսացող գույքը: Բացի դա, օրենքով սահմանված կարգով, համասեփականատերերից յուրաքանչյուրն իրավունք ունի տնօրինելու համատեղ գույքը, եթե համասեփականատերերից որեւէ մեկը չի առարկում նրա նման գործողությունների դեմ: «Դատաքննությամբ հաստատվեց այն փաստական հանգամանքները, որ պատասխանողները գույքը ձեռք բերելիս չեն իմացել, որ մահացած քաղաքացին կենդանի է եւ համատեղ սեփականատերերից Ռայա Հակոբյանի համատեղ սեփականության ներքո գտնվող գույքը տնօրինելու` օրենսգրքով սահմանված իրավունքը որեւէ կերպ սահմանափակված չի եղել, որը սույն գործով որեւէ որեւէ կերպ չհաստատվեց, որ պատասխանողներն իմացել են կամ ակնհայտորեն պետք է իմանային, որ մահացած ճանաչված հայցվորը կենդանի է եղել»,- նշված է վճռում; Այստեղ դատավոր Նաիրա Գրիգորյանը ցույց է տվել ակնհայտ կողմնակալ դիրքորոշում, քանի որ առանց լուրջ փաստարկների` հիմնավոր է համարել, որ տան ու հողամասի առուվաճառքի մասին տեղեկությունը Բ. Հակոբյանն իմացել է, եւ արդարացրել է պատասխանողներին, «նրանք չեն իմացել» բնորոշմամբ: Հակասությունն ակնհայտ է: Եթե Սամսոն Հակոբյանը գիտեր, որ Բաղդասար Հակոբյանն իմացել է առուվաճառքի մասին, ապա ինչպե՞ս էր նրան մահացած ճանաչում: Իսկ եթե իրոք չի իմաել, ապա դատարանն ինչպե՞ս է հիմնավոր համարել, որ Բաղդասար Հակոբյանը գիտեր այդ մասին: Դատավորը նաեւ վճռով չի անդրադարձել, որ Սամսոն Հակոբյանը մասնակցել է Բաղդասար Հակոբյանին մահացած ճանաչելու համար գյուղապետարանից կեղծ տեղեկանք վերցնելու գործին: Արմավիրի մարզի ընդհանուր իրավասության դատարանը` դատավոր Գ. Մազմանյան նախագահությամբ 30.01.2009 թ. դատավճռով հիմնավորված էր համարել, որ 22.03.2004 թ. Ռայա Հակոբյանն իր որդու` Սիմոն Հակոբյանի եւ հարեւան Սամսոն Հակոբյանի հետ գնացել է Ակնաշենի գյուղապետարան, որտեղ զրուցել է Ակնաշենի այն ժամանակվա գործող գյուղապետ Կամո Մարտիրոսյանի հետ եւ խնդրել է իրեն տալ տեղեկանք այն մասին, որ իր որդի Բաղդասար Հակոբյանը շուրջ 15 տարի բացակայում է Ակնաշեն գյուղից: Այնուհետեւ Ռայա Հակոբյանը ցանկացել է ժառանգել տան` Բաղդասար Հակոբյանին պատկանող մասնաբաժինը եւ այդ նպատակով 23.04.2004 թ. Սիմոն Հակոբյանի եւ Սամսոն Հակոբյանի հետ նորից գնացել է Ակնաշենի գյուղապետարան եւ այս անգամ արդեն Կամո Մարտիրոսյանից խնդրել է տալ կեղծ տեղեկություններ պարունակող մեկ այլ տեղեկանք, թե իբր իր որդի Բաղդասար Հակոբյանը մինչեւ մահը մշտապես բնակվել է Ակնաշեն գյուղում իր հետ նույն տանը եւ նրա մահից հետո գույքը փաստացի տիրապետում է ինքը: Գյուղապետը տվել է կեղծ տեղեկանքը, որի արդյունքում էլ քրեական գործ է հարուցվել եւ նա դատապարտվել է մեկ տարի ազատազրկման, սակայն, պատիժը պայմանականորեն չի կիրառվել: Փաստորեն, Նաիրա Գրիգորյանը հաշվի չառնելով այս հանգամանքը, վճռում հանգել է «հիմնավորման », թե «պատասխանողները գույքը ձեռք բերելիս չեն իմացել, որ մահացած քաղաքացին կենդանի է»: Կամո Մարտիրոսյանի քրեական գործով եւ դատավճռով նշված է, որ Սամսոն Հակոբյանը նույնպես մասնակից է եղել կեղծ տեղեկանքներ վերցնելու գործին, ինչն էլ ենթադրում է, որ նա գիտեր Բաղդասար Հակոբյանի կենդանի լինելու մասին: Բացի դա, Սամսոն Հակոբյանը Վաղարշապատի տարածքային ՔԿԱԳ բաժնի նախկին պետ Գայանե Խուբեսերյանին կեղծ տեղեկություն է տվել, թե իբր Բ. Հակոբյանը երբեք ամուսնացաց չի եղել: Ամուսնացած չլինելու մասին գրառումը արվել է 21.04.2004 թ. տրված Բ. Հակոբյանի մահվան վերաբերյալ ակտում: Նաիրա Գրիգորյանն այս հանգամանքը նույնպես միտումնավոր հաշվի չի առել: Բաղդասար Հակոբյանը «Հետքին» է փոխանցել Վահան Խաչատրյանի լիազորագիրը` տրված Էդվարդ Ափոյանին, որով էլ վերջինիս լիազորել է իր անունից հանդես գալ դատարանում: Ուշագրավն այն է, որ լիազորագրով Վահան Խաչատուրյանը Է. Ափոյանին լիազորել է իր իրավունքներն ու օրինական շահերը ներկայացնել ք. Էջմիածին, Պատկանյան փողոց տ. 38 հասցեում գտնվող անշարժ գույքի հետ կապված: Այսինքն` լիազորագիրը կապ չունի Ակնաշեն գյուղում գտնվող վիճարկելի տան հետ, սակայն Էդուարդ Ափոյանը դատարանում Վ. Խաչատուրյանի շահերը պաշտպանում է հենց Ակնաշենի տան խնդրով: Այստեղ էլ դատավոր Ն. Գրիգորյանը միտումնավոր անտեսել է այս հանգամանքը: Բաղդասար Հակոբյանը եւս մեկ անգամ ասաց, որ իր տեղեկություններով` Վահան Խաչատուրյանը մի քանի ամիս առաջ մահացել է եւ նա չէր կարող լիազորագիր տալ: Բ. Հակոբյանը «Հետքին» փոխանցեց, որ դատավոր Նաիրա Գրիգորյանը կողմնակալ վճիռ է կայացրել եւ պատրաստվում է այն բողոքարկել Վերաքննիչ դատարանում: «Ես բազմաթիվ միջնորդություններ եմ ներկայացրել դատարան, սակայն, դատավորը դիտմամբ դրանք չի ընդունել եւ միշտ ընդունել է պատասխանողների անհեթեթ միջնորդությունները»,- ավելացրեց Բաղդասար Հակոբյանը:
Մեկնաբանել