Բնականաբար, բժշկասոցիալական փորձաքննության հանձնաժողովի նոր աշխատաոճից դժգոհողներ շատ կան հիմա, հատկապես նրանք, ովքեր տարիներ շարունակ հաշմանդամության թոշակ էին ստանում, իսկ հիմա զրկվել են դրանից: Դժգոհությունը վերջերս նկատելի էր նաեւ առողջապահության համակարգի աշխատողների շրջանում: Այս համակարգի աշխատողները, այդ թվում նաեւ համակարգում պատասխանատու պաշտոններ զբաղեցնողները, նախկինում հաշմանդամության թոշակ էին ստանում, իսկ հոկտեմբեր ամսում անցկացված վերափորձաքննության արդյունքում նրանցից շատերը պարզապես հաշմանդամ չճանաչվեցին: Հենց այս թեմայով էլ զրուցեցինք բժշկասոցիալական փորձաքննության կենտրոնի տնօրեն` Կարեն Ղուկասյանի հետ: Նրա հաղորդմամբ` հոկտեմբերի 5-ից մինչեւ 15-ը կենտրոնում կազմակերպվել է վերափորձաքննություն, որը վերահսկողական կարգով անց էին կացնում ՀՀ սոցապնախարարության ԲՍՓ գործակալության ներկայացուցիչները: Ստուգման էին ենթարկվել սոցիալական ապահովության եւ առողջապահության նախարարության աշխատակիցները (28-ը սոցապահովության, իսկ մնացածը` առողջապահության նախարարությունից): «Փորձաքննվել են նախկինում հաշմանդամություն ունեցող 260 հոգի, որից 160-ն ընդհանրապես հաշմանդամ չեն ճանաչվել: 39 հոգու համար նախկին 2-րդ կարգի փոխարեն սահմանվել է 3-րդ կարգ, 2 դեպքում` 3-րդ կարգը դարձվել է 2-րդ կարգ»,-տեղեկացրել է Կարեն Ղուկասյանը: Վերոնշյալ երկու ոլորտների հաշմանդամություն ունեցող 260 աշխատողները հիմնականում 2-րդ եւ 3-րդ կարգի հաշմանդամություն ունեին, միայն 1-ն ուներ 1-ին կարգ, ինչն էլ անփոփոխ մնաց վերափորձաքննության ժամանակ: Վերափորձաքննությունը, ըստ կենտրոնի տնօրենի, պատասխանում է միայն մեկ հարցի` տվյալ անձը հաշմանդա±մ է, թե± ոչ: Նախկինի պես հաշվի չեն առնվում հիվանդի սոցիալական պայմանները, ընտանեկան վիճակը եւ այլն: Կենտրոնի տնօրենի խոսքերով, վերափորձաքննությունն անց է կացվել միայն երկու համակարգի աշխատողների շրջանում, այլ ոչ թե նրանց ընտանիքի անդամների: Սակայն եղել են դեպքեր, երբ գործընթացից տուժել են ընտանիքով, այսինքն բժշկի ընտանիքի անդամները, ովքեր նույնպես աշխատում են առողջապահության համակարգում: Կարեն Ղուկասյանը անուններ չտվեց, բայց նշեց, որ նրանց թվում կային նաեւ բուժհաստատությունների գլխավոր բժիշկներ, ովքեր 2-րդ կարգի հաշմանդամություն ունեին: Բնականաբար, կային նաեւ այնպիսինները, ովքեր անձամբ պետք է պահպանեին հաշմանդամություն սահմանելու անաչառությունը, սակայն հայտնվեցին հաշմանդամների շարքում: Խոսքն այն բուժհաստատությունների մասին է, որտեղից էլ սկսվում է փորձաքննությունը: Վերափորձաքննություն կանցնեն նաեւ մյուս համակարգերի աշխատողները, հավաստում է զրուցակիցս: Տեղեկացնենք, որ այս տարվա հոկտեմբերի 5-ի դրությամբ` Ղարաբաղում կա 11 հազար հաշմանդամ, որը կազմում է բնակչության 7,5 տոկոսը: Օրենքով, 2-րդ կարգի հաշմանդամին չի արգելվում աշխատել (գործատուն է որոշում նման մարդու աշխատանքի վերցնել, թե ոչ), անաշխատունակ է համարվում միայն 1-ին կարգի հաշմանդամը, որը խնամքի կարիք ունի: Վերոնշյալ համակարգերում աշխատողների վերափորձաքննությունից բացի, կենտրոնը փորձաքննություն է անցկացնում նաեւ հաշմանդամություն ունեցողների շրջանում: Անցյալ տարվա հունիսից մինչեւ տարեվերջ փորձաքննության արդյունքում շուրջ 350 հոգու հաշմանդամության կարգ փոփոխության է ենթարկվել, իսկ այս տարի մինչեւ հոկտեմբերի սկիզբը, այսինքն մինչեւ վերափորձաքննությունը, փոփոխության է ենթարկվել շուրջ 500 հոգու հաշմանդամության կարգ: Ընդհանուր առմամբ, նշված անձանցից մոտ կեսն ընդհանրապես հաշմանդամ չեն ճանաչվել: Գործընթացը շարունակվելու է, հավաստիացնում է Կարեն Ղուկասյանը, ում խոսքերով, փորձում են ամեն ինչ անել, որպեսզի ոլորտում որոշումներն առավելագույնս օբյեկտիվորեն կայացվեն, գործընթացը լինի առավել թափանցիկ ու անաչառ: Պարոն Ղուկասյանը միաժամանակ հավաստիացնում է, որ կենտրոնում կաշառակերություն չկա: «Այլապես մենք այստեղ չէինք աշխատի»,-ասում է նա, ով նույնպես բժշկի ընտանիքից է, բայց ինչպես ժպտալով նշեց մեր զրույցի ժամանակ, հաշմանդամություն չունի: