Իսկ մսի անհարկի թանկացումների մասին տեղեկությունները, ըստ նախարարի, «պատերի տակի խոսակցություններ են»

«Անցած տարի մենք ունեցանք աննախադեպ արտահանման ծավալներ. մոտ 6 հզ. տոննայով ավելի ծիրան արտահանեցինք: Եվ դեղձի, և խաղողի, և ծիրանի, և սալորի, և կարտոֆիլի, և մսամթերքի, գառների արտահանումները հավուր պատշաճի կազմակերպվեցին: Ես կարծում եմ, որ այդ գործընթացը մենք շարունակելու ենք նաև այս տարի, և բոլոր ուղղություններով համապատասխան աշխատանքներ արդեն կատարվում են»,- այսօր կազմակերպված ասուլիսին ասաց ՀՀ գյուղատնտեսության նախարար Գերասիմ Ալավերդյանը:

Նրա խոսքերով` 2010 թ.-ի առաջին 3 ամսվա ընթացքում Հայաստանն արդեն մոտ 3.000 տոննա կարտոֆիլ է արտահանել` 2009-ի 1345 տոննայի դիմաց: ՀՀ-ն արտադրում են մոտ 580 հզ. տոննա կարտոֆիլ, իսկ սպառման նորման հանրապետությունում կազմում է մոտ 300 հզ. տոննա: Մնացած կարտոֆիլը կարող է օգտագործվել որպես անասնակեր կամ տնկանյութ: Գերասիմ Ալավերդյանի խոսքերով` կարտոֆիլը միակ մշակաբույսն է ՀՀ-ում, որի ավելցուկ կա: Հայաստանում չկա նաև կարտոֆիլի տնկանյութի խնդիր: «Մենք անցած տարվա վերջին նախատեսել էինք, որ որոշ ցանքատարածություններ կարտոֆիլից հանենք և անցկացնենք շաքարի ճակնդեղի տակ: Այսօր արդեն արտահանումները սկսել են նորմալ հունով ընթանալ և Պարսկաստան, և Իրաք: Օրինակ` Թուրքմենստանում ես եմ պայմանավորվածություն ձեռք բերել իմ այցի ժամանակ, և նրանք, համենայն դեպս նախարարը ինձ խոստացավ, որ մենք կարող ենք անսահմանափակ քանակությամբ կարտոֆիլ արտահանել Թուրքմենստան: Ժողովուրդը կարծես հետ կանգնեց շաքարի ճակնդեղի մտայնությունից և նորից որոշեց կարտոֆիլի ցանքատարածությունները պահպանել: Չկա որևէ խնդիր սահմանային անցակետերում: Ֆերմերների` արտահանողների հետ պայմանավորվածություն ունենք, ոչ մի խոչընդոտ, պրոբլեմ չկա»,- ասաց Գերասիմ Ալավերդյանը: Լրագրողներից մեկը հարցրեց, թե Գեղարքունիքի մարզում գյուղացին ի՞նչ ոգևորությամբ պետք է այս տարի կարտոֆիլ մշակի, եթե նա իր բերքն ամբարեց, հավատաց այն խոստումներին, որ պիտի Վրաստան արտահանեն, իսկ այսօր թափում է այդ կարտոֆիլը: «Որ ասում եք` ամբարեցին, թափեցին, այդքան էլ այդպես չէ: Նույնիսկ Գեղարքունիքի մարզում ես խոսել եմ 2 օր առաջ, մարդիկ եկել էին մեզ մոտ և ուզում էին ծանոթանալ, թե ինչ պայմաններով է շաքարի ճակնդեղը տնկվելու: Այսօրն արդեն շատերը հրաժարվում են այդ գաղափարից: Մենք արտահանելու նորմավորված թիվ չունենք: Ինչքան դրսից պահանջարկ կա, այդքան մենք կարող ենք արտահանել: Մենք արտադրել ենք մոտ 580 հզ. տոննա կարտոֆիլ: Մեր սպառման նորման տատանվում է 250-300 հզ. տոննայի: Այսօր էլ մենք արտահանում ենք»,- ասաց Գերասիմ Ալավերդյանը: «Եթե 580 հզ. տոննա իրոք արտադրում ենք, մենք 250-300 հզ.-ը օգտագործում ենք պարենում: 280 հզ.-ի ավելցուկ է լինում: Տարեկան 2-3.000 տոննա էլ մենք ներկրում ենք սորտաթարմացման նպատակով: Ստացվում է` մենք կարողանում ենք արտահանել (ավելցուկի, ոչ արտադրվածի) ընդամենը 1 %-ը, նույնիսկ պակաս: Դա չնչին քանակություն է»,- նշեց լրագրողներից մեկը: Նրա դիտարկմանն անդրադառնալով` նախարարը կրկնեց, որ այսօր որքան դրսից պահանջարկ կա, այնքան մենք արտահանում ենք: Պատասխանելով այն հարցին, թե արդյոք Հայաստանը այնքան ոչխար ունի՞, որ շարունակի արտահանել` Գերասիմ Ալավերդյանը նշեց, որ արտահանելու դեռ շատ-շատ ոչխարներ ունենք: Նրա խոսքերով` այսօր ՀՀ-ում 540 հզ. ոչխար կա: «Այսօր արդեն ծնի սեզոն է մինչև ապրիլի վերջ, մայիսի կեսեր: Այսինքն` հունվար-մայիս ամիսներին ՀՀ-ում, եթե ունենք 430 հզ. մայր ոչխար, կակնկալենք առնվազն 430 հզ. հատ գառ, թեև ոչխարների ծնի գործակիցը 1,2 է. եթե բազմապատկում ենք, մոտ 500 հզ.-ի չափ գառ կունենանք, որից 250 հզ.-ը կլինեն արու գառներ, որոնք ենթակա են իրացման: Արուներին և արտահանելու ենք, և ներսում ենք օգտագործելու: Մենք ունենք արտահանելու լուրջ, լավ շուկա»,- ասաց Գերասիմ Ալավերդյանը: Նրա խոսքերով` կա հրաման, որով արգելվում է ՀՀ-ից էգ գառների և վերարտադրության ենթակա մայր ոչխարների արտահանումը: «Եթե տարածքներից հավաքագրում են գառներ, մարդիկ վաճառում են իրենց ոչխարները, գառները, բնականաբար դա պետք է ձևակերպում ստանա Մաքսային և Սննդի անվտանգության տեսչությունում: Բնականաբար, մեր անասնաբույժները տեղերում միանշանակ տեղեկանքները տալիս են արտահանման ենթակա այն գառների և ոչխարների համար, որոնք արու են և վերարտադրման ենթակա չեն»,- ասաց Գերասիմ Ալավերդյանը: Նա հավելեց, որ իրենք ունեն ծրագիր, որի շրջանակներում այսօր արդեն ՀՀ են ներկրում ազնվացեղ տեսակի մայրեր Վրաստանից ու Կրասնոդարից: Այժմ նախապատաստվում են Ավստրիայից ու Գերմանիայից ներկրել հղի անասուններ, որոնք 3-4 ամիս հետո ձագ կունենան: Ըստ նույն ծրագրի` նախատեսվում է ներկրել նաև մոտ 150 հատ խոյ, որոնցից կարելի է ստանալ այնպիսի տեսակ, որի 97 %-ը զույգ է ծնում: «Ինչ վերաբերում է մսի անհարկի թանկացումներին` կապված արտահանումների հետ, Հայաստանի Հանրապետությունում չկա, պատերի տակի խոսակցություններ են: Անհարկի շահարկում են տավարի մսի թանկացման մասին: Բայց ես հավաստիացնում եմ, որ մինչև այսօր մեկ գլուխ խոշոր եղջերավոր անասուն չի արտահանվել: Եթե վերլուծություններ կատարենք, կտեսնենք, որ ամեն տարի` հունվար, փետրվար, մարտ ամսիներին մսի գնի թանկացում է տեղի ունենում 100-200 դրամի սահմաններում, և դա ընդամենը կապված է սեզոնի հետ»,- ասաց Գերասիմ Ալավերդյանը: