Հարցազրույց «Հայաստան» համահայկական հիմնադրամի գործադիր տնօրեն Արա Վարդանյանի հետ

Այս տարվա հեռուստամարաթոնից ի՞նչ ակնկալիք ունեք:

Մինչեւ ցանկացած հեռուստամարաթոն` տեղի են ունենում բազմաթիվ դրամահավաքներ տարբեր երկրներում:

Այս պահի դրությամբ համարյա երկրների մեծ մասում դրամահավաքն ավարտվել է, եւ, փաստորեն, այդ բոլոր գումարները, որ նվիրաբերվել են, այսօր եթերի ընթացքում հայտարարվելու են: Եվ, իհարկե, այդ պահին էլ ռեալ դրամահավաք է տեղի ունենալու ԱՄՆ-ում, ինչպես նաեւ բոլոր երկներում: Սակայն ասեմ, որ մեծ մասամբ դրամահավաքն արդեն կայացել է: Անցած տարվա արդյունքը ընդհանուր 15 միլիոնից ավելին էր: Այս տարի մենք հույս ունենք, որ կգերազանցենք, բայց իհարկե դա միայն հույս է: Մենք ցանկացած տարի էլ ունենում ենք երկու ձգտում: Առաջին հերթին` որպեսզի մասնակիցների քանակը գերազանցի նախորդ տարվա մասնակիցների քանակին, քանի որ բազմիցս շեշտել ենք, որ մեզ համար շատ կարեւոր է, որպեսզի մարդկանց մասնակցությունը, իրոք, լինի համազագային: Եվ հուրախություն մեզ արդեն երկու-երեք տարի անընդմեջ նկատվում է մասնակիցների կտրուկ աճ, նամանավանդ` Հայաստանում: Իսկ ինչ վերաբերում է գումարին, թե ինչքան կհավաքագրվի, ամբողջ տարվա ընթացքում մենք արել ենք ամենը, ինչ հնարավոր է, որ մեր սփյուռահայ բարեկամները ժամանակին ստանան տեղեկություններ համահայկական հիմնադրամի ծրագրերի մասին, տեղյակ լինեն, թե ինչպես են ծախսվում գումարները, որոնք որ իրենք նվիրաբերել են: Մենք կարծում ենք, որ դա իր արդյունքը տալիս է, որովհետեւ այդքան լայնածավալ աշխատանք երբեւէ չի իրականացվել: Ամենակարեւոր խնդիրը թափանցիկությունն է:

Ֆինանսատնտեեսական ճգնաժամը խանգարո՞ւմ է դրամահավաքի կազմակերպմանը:

Բարերարության համար ֆինանսատնտեսական ճգնաժամը ես կատերգորիա չեմ կարող համարել: Կարող է խանգարել նվիրատրվող գումարի չափի առումով, բայց չի կարող ազդել նվիրատուների քանակի վրա: Շատ հնարավոր է, որ մեկ մարդ, որի գործերը լավ էին մինչեւ ճգնաժամը, այդ ժամանակ տրամադրեր 10 հազար դոլար, հիմա ճգնաժամի պատճառով տրամադրում է 5 հազար դոլար, նամանավանդ ԱՄՆ-ում, որտեղ ճգնաժամը շատ լուրջ ազդեցություն է թողել:

Խոշոր նվիարատվությունների խոստումներ կա՞ն, որ այսօր հայտնի կդառնա:

Հնարավոր է, որ լինեն: Կան բաներ, որ մենք դեռեւս սպասում ենք: Հնարավոր է, որ լինեն, սա եզակի տարիներից է, որ մենք իրոք տարվա կտրվածքով արել ենք ավելին, ինչ կարող ենք: Իրոք շատ մեծ ջանքեր են գործադրվել գրասենյակների կողմից, որպեսզի հասարակությսն բոլոր զանգվածները տեղեկացված լինեն այդ ծրագրերի մասին: Այդ մարդկանց հետ, որ շփվել ենք, նկատում ենք, որ լավ են տրամադրված հեռուստամարաթոնի նկատմամբ: Հուսով եմ, որ լավ կլինի: Հեռուստամարաթոնը դա տասներկու ժամը չէ, հեռուստամարաթոնը դա կլոր տարվա շատ լուրջ աշխատանք է:

Հիմնադրամը փորձում է նպաստել Արցախի զարգացմանը: Երկարատեւ ի՞նչ ծրագրեր եք նախատեսել:

Մեր ցանկացած ծրագրային որոշում իրականացնում է Հոգաբարձուների խորհուրդը: Անցած տարվա որոշումը կայացվել է մեկ տարվա կտրվածքով: Այս պահին ես իրականացնող եմ, չեմ կարող ասել, թե Հոգաբարձուների խորհուրդն ինչ որոշում կկայացնի, բայց պետք է անպայման նշեմ, որ սա էլ է թյուր կարծիք, որ ավելի շատ ուղղված է Ղարաբաղի ծրագրային գործունեությանը, որովհետեւ եթե ծրագրերի քանակով համեմատենք, ապա 50/50 է Հայաստանի հետ:

Ինչու է այս տարվա կարգախոսն ընտրվել «Ջուրը կյանք է»:

Մենք հավատում ենք «Ջուրը կյանք է» կարգախոսին, որովհետեւ իրոք կա խնդիր Լեռային Ղարաբաղում. մոտ 200 բնակեցված տարածքներ չունեն խմելու ջուր: Այն կա'մ թունավոր է, կա'մ չկա: Հիմնադրամը, չլինելով պետական կառույց, նպաստում է, որ մենք բոլորս գիտակցենք, որ ջրի հարցը քաղաքական հարց է: Եթե մենք ամբողջ հայության հետ չլուծենք ջրի հարցը, ապա միգուցե տարբեր երկրների մոտ կարծիք ստեղծվի, որ մենք ինքներս չենք ուզում տեր կանգնել Ղարաբաղին: Պահն է եկել, որ մեր ունեցածի չափով ջրի հարցը լուծենք, մոտ 80-90 միլիոն դոլար է պետք: Հույսով լինենք, որ այս տարի կկարողանանք լավ սկիզբ տալ խնդրի լուծման համար, իսկ հետո Կառավարությունն արդեն կշարունակի ծրագրերը:

Հիմնադրամն իր առաքելությունը ե՞րբ ավարտած կհամարի:

Շատ լավ հարց է: Օրինակ, եկեք համաձայնենք, որ ԱՄՆ-ն հարուստ երկիր է: Համարվում է աշխարհում ամենահարուստ երկիրը: ԱՄՆ-ում բարեգործական կազմակերպությունների թիվը գերազանցում է աշխարհի ցանկացած այլ երկրներում գործող բարեգործական կազմակերպությունների թվին: Ընդ որում` նրանց մեջ գործում են կազմակերպություններ, որոնք, օրինակի համար, գումարներ են հավաքում ամերիկյան բանակի համար: Աշխարհի ամենահարուստ երկրում գործում է կազմակերպություն, որը հավաքում է բարեգործական գումարներ ամերիկյան բանակի համար: Ինչո՞ւ եմ սա ասում: Ցանկացած երկրում, ցանկացած պահին կան խնդիրներ: Մեկ այլ հարց է, թե որ խնդիրներին ես դու անդրադառնում այդ պահին: Երբ որ հիմնադրամը ստեղծվեց, ի՞նչ էինք անում, անում էինք «Ձմեռ» ծրագիրը, հետո «Աղետի գոտի» ծրագիրը…: Կյանքի գին ունեցող ծրագրեր էինք իրագործում: Այս պահին ծրագրերը, որ մենք անում ենք, ոչ թե շատ կարեւոր է կյանքը փրկելու, այլ զարգացնելու համար: Ջրի ծրագիրն իր մեջ ունի զարգացման միտում, այսինքն` մարդկանց ջուր ես տալիս, պարզ է, որ այդ ջուրը ոչ միայն խմում են, այլեւ նպատակորեն օգտագործվում է: Տասը տարի անց երբ չլինի ջրի խնդիր, լինի դպրոցների խնդիր, ես համոզված եմ, ինչ- որ խնդիրներ լինելու են, որովհետեւ չկա մի երկիր, որտեղ չկան խնդիրներ, եւ, նամանավանդ, պետք է միշտ հիշել, որ Հայաստանը յուրահատուկ երկիր է, որն ունի ահռելի մեծ Սփյուռք: Թող Աստված տա գա մի պահ, երբ Համահայկական հիմնադրամը կարողանա թեքվել դեպի Սփյուռք, եւ իրականացնել բազում ծրագրեր Սփյուռքում, բայց մոտակա 10-15 տարիներին ես դա չեմ տեսնում, որովհետեւ, հաշվի առնելով, որ մենք դեռեւս ունենք մեր նոր երկիրը, նոր պատմություն, ես չեմ հավատում, որ տասնհինգ տարին կբավականացնի, որ խնդիրները լուծենք: Դեռեւս կա ժամանակ, բայց պետք է մենք բոլորս համախմբվենք, եղած այդ խնդիրները լուծենք, եւ երեւի թե աշխարհում ամենաուրախ մարդը ես կլինեմ, երբ մենք նստենք մտածենք ինչ անենք, ու անելիք չգտնենք: