Ստեփանակերտի նախկին «Ղարմետաքսկոմբինատի» մասնաշենքերից մեկի առաջին հարկը վերանորոգված է, իսկ ներսից դազգահներից ռիթմիկ ձայներ են լսվում: Այստեղ «Ղարաբաղ կարպետ» գորգագործական ընկերությունը գործում է մոտ 9 ամիս. այն նպատակ ունի վերականգնել արցախյան ազգային նախշերով գորգերը՝ գորգահավաքների կողմից պահպանված լուսանկարների եւ հին գորգագործների օնությամբ:

Յուրաքանչյուր նոր աշխատող առաջին ամսում նախ ուսուցողական փուլ է անցնում արտադրամասի վարպետ-գործողների մոտ, որից հետո կապում է իր գորգի հանգույցներն ու սկսում աշխատել:

Գորգագործ վարպետները նշում են, որ թելի հետ աշխատանքը հաճելի, բայց հեշտ գործ չէ. «Մի շարք նրբություններ ու գաղտնիքներ կան, որ կարող ես տարիների ընթացքում բացահայտել միայն: Որքան էլ գործես, մեկ է` միշտ սովորելու տեղ ունես»,- ասում է մոտ 30 տարվա փորձ ունեցող Լենա Առաքելյանը:

Բացի Ստեփանակերտից՝ «Ղարաբաղ կարպետ» ընկերությունը գորգագործական արտադրամասեր ունի նաեւ Շուշիում եւ Մարտունու շրջանի Ճարտար գյուղում: Ընկերությունը 150 աշխատող ունի, որոնց թվում ոչ միայն տեղացիներ են, այլեւ վերաբնակիչներ Սիրիայից, Վրաստանից, Ռուսաստանից եւ Հայաստանի Հանրապետությունից:

Սիրիահայ Մարին 7 ամիս է, ինչ Երեւանից ամուսնու հետ տեղափոխվել է Ստեփանակերտ: Գորգերի արտադրամասում նա դեռ ուսուցողական փուլն է անցնում. «Երկրորդ օրն է, ինչ սովորում եմ ու արդեն շատ սիրեցի այս գործը: Ճիշտ է՝ թելերից մի քիչ ալերգիա ունեմ, բայց բոլորի մոտ էլ լինում է, հետո՝ անցնում: Շատ հետաքրքիր գործ է, կարեւորը՝ գունավոր թելերով»,- ասում է Մարին:

Նրան ուսուցանող վարպետ Լենա Առաքելյանը պնդում է, որ Մարին շատ ընդունակ աշակերտուհի է, քանի որ երկու օրում ինքնուրույն կարողանում է օգտվել նկարից եւ ճիշտ նախշերը գործել:

Բացի գորգ գործելուց՝ տիկին Լենան Մարիին սովորեցնում է նաեւ Արցախի բարբառը եւ ազգային ճաշատեսակերը. «Մենակ գորգ գործել չեմ սովորեցնի. ժենգյալով հաց թխել էլ կսովորեցնեմ, մեր լեզուն էլ կսովորեցնեմ, որ իրեն իսկական արցախցի հայ զգա»,- ասում է Լենա Առաքելյանը:

Արտադրամասի աշխատողներին վճարում են գործավարձային սկզբունքով. մեկ քառակուսի մետր գործելու դեպքում՝ 58 հազար դրամ: Քանի որ աշխատողների մեծ մասը նոր են գորգ գործել սովորել, նրանց մոտ 30 տոկոսն է ամսական 58 հազար դրամ ստանում: Ընկերության գործադիր տնօրեն Սեւակ Խաչատրյանը հավաստիացնում է, որ մեկ տարի անց նվազագույն աշխատավարձը կկազմի 70-80 հազար դրամ:     

Արցախյան գորգերով հետաքրքրվում են աշխարհի տարբեր երկրներից անհատներ եւ գորգի առեւտրով զբաղվող ընկերություններ: Շուշիում, Ստեփանակերտում եւ Ճարտարում գործվող գորգերն արտահանվում են Միացյալ Նահանգներ: Վաճառքի պայմանագրեր կան նաեւ Ավստրիայի, Իտալիայի, Եգիպտոսի եւ այլ երկրների ընկերությունների հետ: «Ղարաբաղ կարպետ»-ը պատրաստվում է նաեւ գորգերի խանութներ բացել Լոս Անջելեսում եւ Երեւանում:

Օպերատոր՝ Սարո Բաղդասարյան

Լուսանկարիչ՝ Նարեկ Ալեքսանյան