Դեբեդը ալավերդցիների համար հոսող աղբատար է
Ալավերդիում գետամերձ թաղամասերի բնակիչներն ու հիմնարկներն իրենց կենցաղային աղբը թափում են Դեբեդ գետը: Տարին մեկ անգամ, գարնանային վարարումներից հորդացած գետը քշում, տանում է իր ափերի աղբը, սակայն գետափերը բնակիչների համար շարունակում են ծառայել որպես աղբավայր: Քաղաքից կենցաղային աղբը աղբավայր են տեղափոխում 2 աղբատար ավտոմեքենաներ: Շաբաթ օրերին Ալավերդիում աղբահանություն չի կատարվում:
«Երկուշաբթի այստեղ աղբարկղներից աղբավայր է տեղափոխվում 5 աղբատար ավտոմեքենա աղբ, մնացած օրերին` 4 –ական մեքենա»,- ասում է «Ալավերդու կոմունալ տնտեսություն» ՀՈԱԿ-ի տնօրեն Համլետ Միրզոյանը: Քաղաքապետարանը Արտավազդ Վարոսյանը 2014թ.-ին Ալավերդու աղբահանության համար համայնքի բյուջեից հատկացրել ու ծախսել է 57,2մլն, դրամ, որից 12մլն. 711 հազարը վճարվել է աղբատար ավտոմեքենաների վառելքի ձեռք բերման համար, 35 ,6 մլն. դրամը վճարվել է «Ալավերդու կոմունալ տնտեսություն» ՀՈԱԿ-ի աշխատողների աշխատավարձ. «Մնացած 8.8 մլն. դրամից վճարվել է հարկ , էլեկտրաէներգիայի վճարներ և այլն»,- ասաց քաղաքապետ Արտավազդ Վարոսյանը:
Թե «ևայլնի» տակ էլի ինչ ծախսեր են կատարվել, քաղաքապետը չշարունակեց:
Գետի ափերին կուտակված հսկայական աղբի աղբավայր տեղափոխելու համար նախատեսված գումարները համայնքի բյուջեում տարեվերջին որպես չկատարված ծախսեր ցույց չեն տրվում:
Նույն սկզբունքներով քաղաքապետարանը համայնքի բյուջեից 2015թ.-ի Ալավերդու աղբահանության համար հատկացրել է 58 մլն. դրամ:
Արտավազդ Վարոսյանի ասելով անկախ նրանից աղբարկղներում աղբ կա, թե չկա ` աղբի ավտոմեքենաները իրենց նախատեսված երթուղին կատարում են, այդ պատճառով էլ նախատեսված գումարը ամբողջությամբ ծախսված է ներկայացվում:
Համլետ Միրզոյանն էլ պնդում է, որ Դեբեդի ափերի աղբահանությունը իր պարտականությունների մեջ չի մտնում. «Քաղաքի փողոցները մաքրելու համար մենք ունենք ընդամենը 20 բանվորներ: Նրանցից 18-ը մտավոր հետամնաց կանայք են, ես ինչպես կարող եմ ամեն օր թոկով նրանց հենապատերից իջեցնել գետի ափ`աղբը հավաքելու համար: Ուրիշ հարց է, եթե հսկիչների 2 հաստիքներ տրվեն մեզ` գետի սանիտարական վիճակը ամեն օր հսկելու համար»,-բացատրեց նա:
Հսկիչների հաստիքներ տրամադրելու ՀՈԱԿ-ի տնօրենի պահանջը մերժվել է քաղաքապետի կողմից: Փիրուզյան թաղամասից մինչև Սանահին կայարանային թաղամաս գետի ափերի ամբողջ երկայնքով սփռված աղբը Ալավերդի այցելող օտարերկրացիների աչքից չի վրիպում:
«Ես ողջունում եմ, որ դուք պայքար եք տանում, իսկապես ուզում եք կրճատել պղնձաձուլական գործարանի արտանետումները և նոր պոչամբարների կառուցումը: Դա շատ լավ է, բայց դուք դրան երբեք չեք հասնի, եթե առօրիայում չեք կարողանում Ձեր բնակչությանը սովորեցնել կենցաղային աղբը չլցնեն գետը: Ես աշխարհում ոչ մի տեղ նման աղտոտված գետ չեմ տեսել: Եթե դուք գնաք բողոքեք պղնձաձուլական գործարանի տնօրենին իր գործարանի վտանգավոր արտանետումների համար , ինքը մատնացույց է անելու գետի ափերին թափված կենցաղային աղբը»,- ասում է Ֆրանսիայի Պրովանս ռեգիոնի փորձագետ Ժան Ֆրանսուա Նոբլենը:
Ձախից` Դանիել Գերասիմենկո և Ժան Ֆրանսուա Նոբլեն
Բնագետ, «Պահպանվող բնապահպանական տարածքներ» ծրագրի համակարգող Դանիել Գերասիմենկոի կարծիքով Ալավերդիում բնակիչների կողմից աղբը քաղաքի փողոցներում և գետի ափերին չթափելու աշխատանքը պետք է սկսել դպրոցներից` երեխաների դաստիարակությամբ: « Գետն են թափվում Վանաձոր- Ախթալա հատվածի Դեբեդի ավազանի բոլոր համայնքերի կոյուղաջրերը:Դա իհարկե, Ալավերդի մտնող զբոսաշրջիկների համար առաջին հայացքից տեսանելի չէ:Առաջինը աչքի է զարնում Դեբեդի ափերին սփռված կենցաղային աղբը»,- ասաց Ալավերդու Օրհուս կենտրոնի համակարգող Անուշ Էվոյանը:
Ալավերդին այսօր չունի լողավազան: Քաղաքի երեխաների համար ամառվա շոգին զովանալու միակ փրկությունը գետն է: «Սանիտարական ծանր վիճակի,այդ թվում գետի ափերին կուտակված աղբի պատճառով տարածաշրջանի բժիշկները անթույլատրելի են համարում Դեբեդում լողանալը: Դա կարող է առաջացնել մաշկային ծանր հիվանդություններ»,- զգուշացրեց Ա. Էվոյանը: Կենցաղային աղբը Դեբեդ լցնելու գործում Ալավերդիում 1-ին հորիզոնականը զբաղեցնում են Սանահին կայարանային թաղամասի թիվ 1,2,3 շենքերի 3-5-րդ հարկերի բնակարաններում ապրող բնակիչները: Նրանք աղբը դեպի գետն են շպրտում հենց իրենց պատշգամբներից:
«Նկատում եմ, ոնց չեմ նկատում ,որ մեր շենքերի բնակիչները աղբը գետն են լցնում: Աղբը գետը լցնողներին էլ դիտողություն ենք անում,բայց չեն լսում»,- ասում է Սանահին կայարանային թաղամասի թիվ 2 շենքի բնակիչ Ռոբերտ Ճուղուրյանը: Էնգելս թաղամասի բնակիչները իրենց աղբը գետն են թափում թաղամասի կամրջից և գետին հարող հենապատերից: Գետափնյա իր վարչական տարածքում աղբ է կուտակում նաև Էնգելս թաղամասում գտնվող ոչ ալկոհոլային խմիչքների գործարանը: Կախոյան թաղամասի գետամերձ 2 շենքերի բնակիչները և Ալավերդու Թումանյան փողոցի վրա տեղակայաված «Կատա» սուպերմարկետը, Ալավերդու 3 հարկանի հանրախանութի, շրջկոոպի նախկին շենքերում գտնվող խանութները և ճանապարհին հարող մյուս հիմնարկները իրենց աղբը կուտակում են հանրախանութին հարող Դեբեդի ափը: Կախոյան փողոցի գետամերձ շենքերի բնակիչների և «Ակբա -Կրեդիտ Ագրիկոլ» բանկի կենցաղային աղբը Դեբեդն են լցում բանկի դիմացի գետի հարող հենապատից: Իրենց շինարարական և կենցաղային աղբը Դեբեդի ափերին կուտակում են նաև Փիրուզյան թաղամասի բնակիչները: «Հետքը» պարբերաբար ահազանգել է Դեբեդի ափերի աղբակույտերի վտանգների մասին, սակայն Ալավերդու քաղաքապետարանը չի արձագանքել ահազանգերին:
«Դեբեդի ափին հանգստանալու ոչ մի տեղ չկա, գետամերձ մաքուր և կանաչ տարածք հնարավոր չէ գտնել,գետի ափերը ծածկված են աղբով,որը աչքի համար շատ տհաճ է»,- ասում է Ալավերդու պետական քոլեջի մանկավարժ Արմինե Ալիխանյանը: Ձկնորս Վրեժի խոսքերով Դեբեդում բեղլու, կողակ, կարմրախայտ կա: « Դե, աղբ էլ կա, ոնց չկա, գետի մաքրությունը էնպես չի, որ մաքուր անվանենք, բայց դե ձուկ է `բռնում ենք, ուտում: Շատ ցանկալի կլինի, որ գետը մաքուր լինի, քանի որ երեխեք են, գալիս են անհասկանալ, գետն են թափվում ,լողանում »,- ասում է ձկնորսը :
Մեկնաբանել