Օձունի նորակառույց սպանդանոցը ՄԱԿ-ի պարենի և գյուղատնտեսության կազմակերպության կողմից  իրականացվող «Աջակցություն  սպանդանոցների զարգացմանը Հայաստանում» ծրագրի  շրջանակներում կառուցված հանրապետության 5 սպանդանոցներից մեկն է:

Սպանդանոցի շինարարությունը և ծրագրային սարքավորումների տեղադրումը ավարտվել է 2015 թ.-ի փետրվարին, սակայն այն առ այսօր չի շահագործվում:  

ՀՀ գյուղատնտեսության նախարար Սերգո Կարապետյանի և օձունցի անհատ ձեռնարկատեր Խասիկ Տիտանյանի միջև 2012թ. դեկտեմբերի 19-ին կնքած պայմանագրի համաձայն` Խասիկ Տիտանյանը իր  ֆինանսական միջոցներով վերակառուցել և ժամանակակից սպանդանոցային պայմաններ է ստեղծել իր սեփականությունը հանդիսացող Օձունի նախկին հացի գործարանի շենքում: «Վերակառուցման շինաշխատանքերի  համար «Պրոկրեդիտ» բանկից  վերցրած 20մլն. դրամ գումար եմ ներդրել: Վարկի  մարումը դեռ ընթացքի մեջ է:  Անասուններ  ունեինք , տնտեսություն  ունեինք, լրիվ ծախել ենք, ներդրում ենք  արել: Գյուղատնտեսության  նախարարության ասելով` 130 հազար դոլարի (65 մլն.  դրամ) ծրագրային սարքավորումներ  են տեղադրվել  սպանդանոցում, սակայն այն չենք  կարողանում շահագործել»,- ասում է անհատ ձեռնարկատեր Խասիկ Տիտանյանը:

Վերջինս Օձունի գյուղապետ Արսեն Տիտանյանի մայրն է: Սպանդանոցի ծրագրային սարքավորումների ֆինանսավորումը կատարել է Հունաաստանի կառավարությունը: Շինմոնտաժային աշխատանքերը  2014թ. նոյեմբերից մինչև 2015թ. փետրվարը կատարել է Հունաստանի HATZIAOKIMIDIS S.A ընկերությունը:

«Մենք 40 տարի առաջ Օձունի վարչական տարածքում ավելի մեքենայացված սպանդանոց ենք ունեցել,  քան այսօրվա սպանդանոցը: Այստեղ մորթը կատարվելու է ձեռքով: Աշխարհի ոչ մի  սպանդանոցում այս թվին ձեռքով անասունի մորթ  չի  արվում»,- դժգոհեց գյուղապետ Ա. Տիտանյանը : 

Տնօրեն Սեյրան Տիտանյանի ասելով` սպանդանոցի հոսքագծի մոնտաժային աշխատանքերը հույն  մասնագետների կողմից կիսատ, պռատ է կատարվել:

«Մի անգամ փորձնական միացրին, չաշխատեց,  էդպես  էլ  թողեցին, ասացին ֆինանսավորումն ավարտվել է, հույն մասնագետները գնացին ու գնացին»,- հայտնեց տնօրենը:

Արսեն Տիտանյանի ասելով` Օձունի սպանդանոցը կարող է  աշխատել միայն այն դեպքում , երբ կառավարությունն արգելի մարզի անասունների բակային մորթը:

Սպանդանոցի շահագործման հետ կապված ՀՀ  գյուղատնտեսության նախարարի 1-ին տեղակալ Գրիշա Բաղիյանը «Հետքին» պարզաբանեց. «Օձունի սպանդանոցի սեփականատերը   ինքը  պետք է շահագրգռված  լինի սպանդանոցի շահագործման համար: Մենք  բակային  մորթերը  չենք կարող արգելել: Շահագործման  ընթացքում գյուղացին պետք է տեսնի, որ սպանդանոցում իր անասունին  մորթելը ավելի շահավետ է և տանի այնտեղ մորթելու: Պետք է մրցակցություն լինի: Սպանդանոցի տնօրենը  ճիշտ  է ասել , սպանդանոցում կան հոսքագծերի անսարքություններ, դա պետք է վերացնի  սպանդանոցի  սեփականատերը»:

Հիշեցնենք, որ 2012թ. դեկտեմբերի 19-ի «Սպանդանոցների զարգացման  աջակցության» պայմանագրի 4.3 կետով`  նախարարությունը պարտավոր է ընկերությանը տրամադրել պայմանագրով նախատեսված ծրագրային գույքը: Թե ինչու է ծրագրային գույքի անորակ մոնտաժման պատասխանատվությունը դնում սեփականատիրոջ վրա, Գ. Բաղիյանը չպատճառաբանեց:

Վերջինս, սակայն, հայտնեց, որ գյուղնախարարության կողմից սպանդանոցների գործունեության վերաբերյալ ռազմավարություն է առաջիկայում ներկայացվելու կառավարությանը: «Հաստատվելուց հետո սպանդանոցները  կաշխատեն  այդ  ռազմավարությամբ»,- հայտնեց Գ.Բաղիյանը:

«Մենք մրցակցությանը չենք դիմանա, անասունի մորթ անելու դեպքում սպանդանոցում պետք է ծախսվի հոսանք, ջուր, էներգիա, պետք է բժիշկ և  լաբորատորիա աշխատի, կարո՞ղ  ենք մենք  մրցակցել էն մարդու հետ, ով մի թփի տակ անասուն է մորթում ու իր «Վոլգա» ավտոմեքենայի կեղտոտ բագաժնիկով տեղափոխում է շուկա»,-հակադարձեց գյուղապետ Ա. Տիտանյանը: Հիշեցնենք որ «Հետքը» անցած  տարիներին պարբերաբար ահազանգել է տարածաշրջանում մսամթերքի հակասանիտարական սպասարկման մասին:

Օձունն իր վարչական տարածքում ունի բեկարի հոր, որը նախատեսված է սատկած և բրուցելոզով, սիբիախտով ու այլ վտնգավոր հիվանդություններով հիվանդ անասունների համար: Այդ  անասունները պետք է էդ հորի մեջ պահվեն, որպեսզի վարակը չտարածվի:

«Ես կարող  եմ ասել, որ մոտավորապես  2010թ.-ից էդ հորի մեջ ոչ մի անասուն  չի  գցվում: Բոլոր  տեսակի հիվանդ  անասունները իրացվում են  մարզի  շուկաներում:  Ես շատ  զարմացած եմ ,  թե ինչով է ընդհանրապես  զբաղված մեր երկրի սննդի անվտանգության տեսչությունը»,- հայտնեց Օձունի  գյուղապետը: Լոռու մարզպետարանի աշխատակազմի գյուղատնտեսության և  բնապահպանության  վարչության  պետ Գրիգոր Հակոբյանը այսօր մեզ հայտնեց, որ մարզում այս  պահին  հաշվառված  են 78 493 խոշոր, 33 504 մանր  եղջերավոր անասուններ և 9965 խոզեր: Ըստ Գ.Հակոբյանի` Թումանայանի տարածաշրջանում գրանցված են  17 785 խոշոր , 7478 մանր եղջերավոր անասուններ  և 4499 խոզեր.  «Մարզում ամեն  օր կատարվում  են  բակային մորթեր , սպանդանոց  չունենք»,- հայտնեց Գ.Հակոբյանը: