Գայանե Սարգսյան 

Դարպասում համայնքապետի  ընտրություններ են  

Հունվարի 3-ին Լոռու մարզի Դարպաս համայնքում համայնքապետի արտահերթ ընտրություններ են: Համայնքապետի պաշտոնին հավակնում է 4 թեկնածու. Դարպասի գյուղապետարանի աշխատակազմի քարտուղար, 27-ամյա Անուշավան Ավետյանը, Ղուրսալու դպրոցի 30-ամյա փոխտնօրեն Աղասի Թովմասյանը, 37-ամյա Կարեն Դոդոռյանը և 46-ամյա Արմեն Ալոյանը: «Հետքն» այցելել է գյուղ ու զրուցել բոլոր թեկնածուների հետ:

«Ավետյանները շատ մեծ ազգ են, հույսս դնում եմ Ավետյանների վրա»

Անուշավան Ավետյան-ավարտել է ՎՊՄԻ ֆիզմաթ ֆակուլտետը, 2010թ.-ից աշխատանքի է անցել Դարպասի գյուղապետարանում որպես համայնքապետի տեղակալ, իսկ 2014թ.-ից՝  որպես աշխատակազմի քարտուղար: ՀՀԿ անդամ է, ամուսնացած է, ունի երկու զավակ: 

 -Ինչո՞ւ որոշեցիք առաջադրել Ձեր թեկնածությունը:

-6-7 տարի աշխատելով գյուղապետարանում՝ քաջ ծանոթ եմ որոշ գործերին, ոչ թե որոշ, այլ բոլոր գործերին, ու որոշեցի թեկնածությունս դնեմ: Նպատակս՝ իմ գյուղին ծառայեմ, մեր ժողովրդին ինչ-որ բանով օգնեմ:

-Ինչո՞ւ հենց գյուղապետ: Ձեր աշխատանքի բնույթն այնպիսին  է, որ էլի կարող եք աջակցել գյուղի խնդիրների լուծմանը:

-Եսիմ: Լիազորությունները որպեսզի իմը լինեն, որ մեր գյուղի հարցերին մի քիչ օգտակար լինեմ:

-Ընտրվելու դեպքում ո՞ր խնդիրների լուծումն եք կարևորելու:

 -Կոյուղի չունենք, նախ լավ կլիներ կոյուղին քաշեինք, պատրաստ լինի, այնուհետև գյուղի ասֆալտապատում, սելավատարի կառուցում… Ժողովրդի վիճակը մի քիչ կարգավորվի, որպեսզի մեր ժողովուրդը մի քիչ բարելավվեն, լավ ապագա  լինի երեխաների համար:

-Ինչպե՞ս եք պատկերացնում այդ խնդիրների լուծումը:

-Դե հիմա մի քիչ մեր երկրի վիճակը կայուն չի, բայց կարելի է  որոշ չափով մի քիչ ուղղություն տալ էլի, գյուղի խնդիրների մասին մտածել:

-Երիտասարդ չե՞ք գյուղապետի պաշտոնն զբաղեցնելու համար:

-Ինձ թվում է՝ չէ, որովհետև 7 տարի է՝ աշխատում եմ գյուղապետարանում և քաջ տեղյակ եմ բոլոր գործերին, Ավետյան Սամվելի հետ մասնակցել եմ բոլոր գործերին, գործընթացների մեջ ես միշտ եղել եմ:

-Թեկնածուների միջև մրցակցությունն ինչպե՞ս է ընթանում:

-Շատ լավ է մրցակցությունը, թեկնածուները բոլորն էլ իմ ընկերներն են, շատ լավ հարաբերություններ են, իմ գյուղի ժողովուրդն են, մեր մոտիկներն են, մեր բարեկամներն են:

-Ինչպե՞ս եք գնահատում Ձեր շանսերը:

-Չեմ կարող ասել: Արդեն ժողովուրդը կորոշի՝ ոնց գնահատի:

-Ինչի՞ կամ ո՞ւմ վրա եք Ձեր հույսը դնում:

-Մեր գյուղի բնակիչների, իմ բարեկամության վրա: Ավետյանները շատ մեծ ազգ են, հույսս դնում եմ Ավետյանների վրա:

-Ասում են՝ նախադեպ է եղել, որ ընտրությունների ժամանակ Ավետյաններն իրենց ազգակցին չեն ընտրել:

-Կտեսնենք: Ընտրությունը կանցնի, պարզ կլինի, կընտրեն, թե՝ չէ: Տենց բան չի լինի, որովհետև մեր Ավետյանների ազգը թասիբով ազգ է, մեկս մեկիս համար կանգնած ենք ամեն խնդրի դիմաց:

-Ըստ Ձեզ՝ ինչո՞ւ պետք է հենց Ձեզ ընտրեն բացի այն, որ Ձեր ազգը մեծ է:

-Չեմ կարող ասել պատճառը, բայց ես 7 տարի է՝ աշխատում եմ  գյուղապետարանում, ինձ թվում է՝ իրենք կենթադրեն, կգիտակցեն, որ գործից տեղյակ եմ ու իրենց ձայնը կտան ինձ:

-Կարծում եք՝ ընտրվելու դեպքում կկարողանա՞ք Ձեր նշած խնդիրները լուծել:

-Չեմ կարող ասել, որ ես կբերեմ էս գյուղը կասֆալտապատեմ, որովհետև մեկ մետր ասֆալտն այսօրվա դրությամբ շատ թանկ է, դա միլիոնների հետ է կապված: Բայց որոշ չափով կարելի է  ինչ-որ մի բան անել: Սկզբից նախատեսենք կոյուղին, հաջորդը՝ նոր ասֆալտի մասին կմտածենք:

«Եթե պիտի էսպես աշխատվի, գյուղապետարանում պետք է ընդամենը մի աշխատող՝ հարկահավաք, նույնիսկ կարելի է տերմինալ տեղադրել…» 

Աղասի Թովմասյան- ծնվել է 1985թ.-ին, սովորել  տեղի դպրոցում, ապա ՎՊՄԻ ֆիզմաթ ֆակուլտետի մաթեմատիկայի բաժնում: Աշխատանքային գործունեությունն սկսել է 2006-ից: Աշխատել է «Հայռուսգազարդ» ընկերությունում որպես վթարակարգավորման ծառայության կարգավար-օպերատոր: 2009թ-ից սկսել է զբաղվել մանկավարժական գործունեությամբ. աշխատել է Լոռու մարզի Վահագնի գյուղի, ապա Վանաձորի թիվ 21 դպրոցում: Ներկայումս Ղուրսալի համայնքի դպրոցի փոխտնօրենն է: ՀՀԿ անդամ է, ամուսանած է, ունի մեկ զավակ: 

 -Համայնքապետի նախորդ ընտրություններին առաջադրել էիք Ձեր թեկնածությունն ու պարտություն կրել: Ինչո՞ւ որոշեցիք այս անգամ էլ առաջադրվել:

- Ցանկությունս կախված էր նրանից, թե ինչ վիճակում է գտնվում գյուղը: Այն  որոշումները, որ 25 տարի շարունակ փորձում են գտնել համայնքի տարբեր ղեկավարներ, ի վերջո բերում են նրան, որ խնդիրները չեն լուծվում: 25 տարի առաջ որոշ բաներ ավելի լավ էր, քան հիմա: Օրինակ, գնալով վատանում է  ճանապարհների վիճակը, իսկ այն ժամանակ փոքրիշատե նորմալ ճանապարհներ կային: Ընդհանուր առմամբ քաղաքականությանն եմ դեմ, գյուղի հետ կապված  քաղաքականությունն ինձ դուր չի գալիս:

-Կպարզաբանե՞ք՝ ինչ քաղաքականության մասին է խոսքը:

-Համայնքի ղեկավարները (ոչ միայն մեր գյուղի հետ կապված, կարծում եմ՝ ամբողջ հանրապետությունում այդ վիճակն է), գյուղապետարանի անձնակազմը համայնքի ղեկավարի գլխավորությամբ կատարում են միայն հարկահավաքի ֆունկցիա: Քանի որ հավաքված հարկերը չեն բավականացնում խնդիրների լուծման համար, պետբյուջեից ստանում են նաև դոտացիա: Դուրս է գալիս, որ գյուղապետարանները վնասաբեր հիմնարկություններ են պետության համար:  Հենց դա է պատճառը, որ էսօր կանգնած ենք փաստի առջև, որ համայնքների վերամիավորման ծրագիր է առաջ քաշված: Պիտի էդպես չլինի: Երկիրը պիտի պահի գյուղը, երկրի հիմքը պիտի լինեն դպրոցն ու գյուղը: Գյուղը պիտի ապահովի տնտեսապես, իսկ դպրոցն ապահովի, որ տնտեսության մեջ նորարարություն , հնարամտություն ներդրվի: Ժամանակները փոխվել են: Սովետական Միության ժամանակ 4-ամյա պլան կար և բոլորը գիտեին, ով ինչ է անելու: Իսկ հիմա՝ ազատ շուկայական հարաբերություններում անհրաժեշտ է, որ բոլոր համայնքի ղեկավարներն ունենան հնարամտություն: Իսկ այն մարդիկ, ովքեր կրթվել, դաստիարակվել են սովետական մտածողությամբ, ուղղակի ի վիճակի չեն դա անել, որովհետև սովոր չեն ինքնուրույն  մտածել: Դրա համար  կարևորում եմ, որ գոնե համայնքի ղեկավարի պաշտոններում   լինեն երիտասարդներ, որոնք իրենց հնարամտությամբ, դժվար իրավիճակներից դուրս գալու կարողությամբ պետք է կարողանան լուծել խնդիրները:

 Համայնքի ղեկավարի առաջին խնդիրը պետք  է լինի այն, որ ամեն տարի համայնքի բյուջեի մուտքերն ավելանան: Եթե համայնքի ղեկավարն ընդունում է բյուջեն և 5 տարի հետո բյուջեն չի ավելանում, ի՞նչ աշխատանքի մասին է խոսքը:

 -Ըստ Ձեզ, ինչի՞ հաշվին կարելի է  ավելացնել համայնքի բյուջեի մուտքերը:

-Ես նախատեսում եմ այսպես. նախ գյուղում գրեթե գյուղտեխնիկա չկա: Ամեն տարի   գյուղատնտեսական աշխատանքների եռուն շրջանում մենք ստիպված ենք լինում խնդրել, նույնիսկ հեռավոր գյուղերից գյուղտեխնիկա բերել, վերջում էլ  գյուղացին բնականաբար վճարում է և մեծ գումար է դուրս գալիս համայնքից: Առաջին քայլը, որ կարելի է կատարել, գյուղում գյուղտեխնիկայի հավաքագրումն է, որն իրականացնելուց հետո գյուղացիները կարող են գյուղապետարանում վճարումներ կատարել և օգտագործել տեխնիկան, հավաքագրված գումարն էլ կմտնի բյուջե:

 Գյուղտեխնիկայի բերած մուտքերը կարող են մեծացնել համայնքի բյուջեն, որը կարող է  դառնալ այլ խնդիների լուծման աղբյուր: Տարիների ընթացքում կարելի է  ստեղծել մեծ տեխնոպարկ, որը կսպասարկի նաև հարևան գյուղերին: Այն համայնքի  ղեկավարը, որն այսօր այս հարցում առաջ կանցի հարևան գյուղերից, հնարավորություն կունենա նաև հարևան գյուղերից ֆինանսական միջոցներ բերել  համայնքի բյուջե:

Այդ խնդիրը կարելի է  լուծել նաև այլ կերպ: Ոչ թե համայնքի միջոցներով ձեռք բերել տեխնիկան, այլ համայնքի ղեկավարի գլխավորությամբ (նկատի ունեմ կազմակերպչական հարցերում) ստեղծել կոոպերացիաներ: Կոոպերացիաների համար հիմա լավ պայմաններ են ստեղծված մեր պետությունում: Համայնքներ կան, որ արդեն տեղծել են, իսկ մեր համայնքը նույնիսկ դեռ ստեղծելու փորձ էլ չի կատարել: Համոզված եմ, որ ընդամենը մեկի ստեղծումից հետո  գյուղացին կարողանալու է ստեղծել կոոպերացիաներ:

 Տարիների ընթացքւմ կարելի է հասնել նրան, որ այն հողամասերը, որոնք նախատեսված են ցանելու համար, մշակվեն, իսկ այսօր օգտագործվում են որպես խոտի աղբյուր, ինչը չի կարելի: Սովետական Միության ժամանակ մեր գյուղը հանդիսացել է  բարձրորակ սերմացուի շտեմարան: Մեր գյուղի սերմացուն հայտնի է եղել ամբողջ Սովետական Միությունում, իսկ ի՞նչն է  խանգարում, որ ավանդույթները վերականգնվեն:

 Ստացած բերքը շուկա հանելու հետ կապված էլ ծրագրեր կան: Երբ գյուղացին ինչ-որ բան է ստեղծում, մտածում է  վաճառքի մասին: Փոքր չափերով բերք ստանալով՝  գյուղացին  չի կարողանում ստացած քիչ բերքն իրացնել: Դրա համար համայնքի ղեկավարը պիտի աջակցի գյուղացիներին, գյուղացին պիտի մտածի միայն բերք ստանալու մասին: Բերքահավաքից որոշ ժամանակ առաջ ակնկալվող արդյունքները կցուցակագրվեն, իսկ համայնքի ղեկավարը (ի պաշտոնե ճիշտ է՝  պարտավորված չէ)  կփորձի վաճառքի հարցը լուծել. գնորդի ու վաճառողի հետ նստել նույն սեղանի շուրջ ու համայնքի ամբողջ բերքը միանգամից վաճառել:

-Գյուղի առաջնահերթ լուծում պահանջող խնդիրներից գյուղացիներն առանձնացնում են ճանապարհների, անրձևաջրատարների ու կոյուղագծերի անցկացման հարցերը:

 -Ես ինձ ինչ հիշում եմ, մեր գյուղում ամեն տարի կամ երկու տարին մեկ սելավատարներ են սարքում, հինը հանում են, նորն են դնում և այդպես էլ չեն հասնում այն կետին, որ սելավատարներից հետո ճանապարհները սարքեն: Հասկանում եմ, որ ճանապարհները ասֆալտապատ լինելու համար հսկայական գումարներ են պետք, հաշվարկել եմ՝ մոտ 2 մլն դոլար: Հասկանում եմ, որ համայնքի բյուջեի համար դա անհեռանկարային է, սակայն կարելի է համայնքի միջոցների հաշվին ոչ ասֆալտապատ, բայց գոնե հարթ ճանապարհ ունենալ:

-Վերը նշվածը հաշվի առնելով՝ ինչպե՞ս եք գնահատում գյուղապետարանի աշխատանքը:

- Եթե պիտի էսպես աշխատվի,  այնտեղ պետք է ընդամենը մի աշխատող՝ հարկահավաք, նույնիսկ կարելի է տերմինալ տեղադրել, որ   մարդիկ հարկերը հենց տերմինալով վճարեն: Տարեկան կհավաքվի 40 մլն դրամ, ամբողջը կներդրվի ճանապահների վրա: Ուղղակի ամբողջ անձնակազմի աշխատանքի իմաստը չեմ հասկանում, եթե օգուտ չեն տալու համայնքին, եթե փոփոխություն չի լինելու համայնքում:

-Ի տարբերություն նախորդ ընտրությունների, թեկնածուների թիվն այս տարի մեծ է, ինչո՞ւ պետք է հենց Ձեզ ընտրեն:

-Նախ՝ չեմ կարծում, որ թեկնածուների թիվը մեծ է: Փոքր գյուղ չի, քաղաքին կպած, մեծ ռեսուրսներով գյուղ է, բայց ոչ մի դրական արդյունք չի կարողանում գրանցել: Իսկ ինչու պետք  է ինձ ընտրեն: Քարոզարշավի ընթացքում ես շեշտը դնելու եմ նրա վրա, որ գյուղացիները գիտակցեն, որ երբ գալիս է հերթական ընտրությունները, երբ պետք է ընտրեն համայնքի ղեկավար… Ղեկավար բառը, ճիշտն ասած, ինձ դուր չի գալիս: Ես պատկերացնում եմ այսպես. համայնքի ղեկավարը մի մարդ է, ում, ինչպես նաև ողջ աշխատակազմին  գյուղացին իր գրպանից, իր հարկերի միջոցով  աշխատավարձ է տալիս: Գյուղացին ոչ թե պետք է մտածի, թե ում է ընտրում իրեն ղեկավար, իրեն հրահանգներ տվող, այլ պետք  է մտածի՝  ո՞ւմ  տա աշխատավարձ, որ իր համար աշխատի:

Չեմ ընդունում, որ մարդիկ ընտրություններին գնում են՝ հաշվի առնելով բարեկամական կապերը, ազգի թասիբը, ընկերական նեղ շրջապատը: Ես դա համարում եմ թայֆաբազություն: Բարեկամական կապերով ընտրության գնալը մեկնաբանում եմ այսպես. այն մարդը, ով շեշտը դնում է  իր ազգականների միջոցով ընտրվելու վրա,  որոնք ուղղակի քանակապես շատ են, նշանակում է՝  նույն ղեկավարը հետագայում պետք է  սպասարկի հենց այդ ազգի շահը, ինչը որ մենք տեսնում ենք վերջին 25 տարվա ընթացքում: Կարող են փոխվել գյուղապետերի անուն ազգանունները, բայց այն անձնակազմը, որը տիրապետում է  բոլոր միջոցներին, բոլոր ռեսուրսներին, չի փոխվում:

 Այն մարդիկ, ովքեր թասիբի գերի գնում են ընտրության, ուղղակի չեն հասկանում, որ ընտրություններից հետո նորից իրենց դժվարություններով պետք է պահեն իրենց տները, ուղղակի օգտվում է  մի մարդ, որն իրենց ազգից է:

-Այդուհանդերձ, չասացիք, թե  ինչո՞ւ պետք է հենց Ձեզ ընտրեն:

-Հենց այն պատճառով, որ իմ ձեռքերն ազատ են: Երբ պետք է որոշում կայացնեի թեկնածությունս գրանցելու հետ կապված, առաջին հարցը, որ ինձ տանջում էր, այն չէր, թե ինչպես պետք է հաղթեմ: Մտածում էի՝ ինչպե՞ս պետք է աշխատեմ, ինձ կաշկանդող ինչե՞ր կան:

Միանգամից ասեմ. ոչ մեկից, ոչ մի ազգությունից, ոչ մի ընկերական շրջապատից որևէ կախվածություն չունեմ: Ընտրվելու դեպքում կարողանալու եմ որոշումներն ինքնուրույն ազատ կայացնել:

 -Ինչպե՞ս եք գնահատում Ձեր շանսերը:

 -Այդ հարցին չեմ պատասխանի: 

«Ես մտածում եմ, որ դեռ իրանց ժամանակը չի, գյուղի համար իրանք չեն կարող անել էն, ինչ որ ես եմ մտածում, որ կարող եմ անել» կամ

«Ինքը շատ լավ տղա ա, բայց դեռ իրա ամուսնանալու ժամանակը չի»

Արմեն Ալոյան-սովորել է Դարպասի միջնակարգ դպրոցում, ապա Ռուսաստանի Դաշնության  Իվանովո քաղաքի տեքստիլ ակադեմիայում: 1997-2002 թթ.-ին աշխատել է գյուղապետարանում՝ որպես համայնքապետի տեղակալ, 2002-2011թթ.-ին՝ Վանաձորի քաղաքապետարանի գույքի կառավարման բաժնում՝ որպես առաջատար մասնագետ: Ներկայումս չի աշխատում: Երկրորդ անգամ է  մասնակցում համայնքապետի ընտրություններին. նախորդը 2002թ.-ին էր: Ի դեպ, Ա. Ալոյանը  համայնքապետի այժմյան պաշտոնակատար Աննա Տեր-Մակարովայի ամուսինն է:  ՀՀԿ անդամ է,  ամուսնացած է, ունի երկու զավակ:

 -Փաստորեն գյուղապետ դառնալու ցանկությունը եղել է դեռ 2002թ.-ին: Ինչո՞վ էր դա պայմանավորված այն ժամանակ և ինչով՝ հիմա:

-Առաջին թեկնածությանս առաջադրման պատճառը նույնն էր, ինչ-որ հիմա. ընտրվել գյուղապետ, աշխատել գյուղին օգուտ տալու գործերում: Ունեցել եմ իմ ծրագրերը, ունեմ իմ ծրագիրը, ուզում եմ աշխատեմ իմ գյուղի համար իմ ծրագրով: Դրա համար էլ առաջադրվել եմ:

 -Ընտրվելու դեպքում առաջինը ո՞ր հարցերի լուծմամբ եք զբաղվելու:

-Շատ խնդիրներ ունի գյուղը: Չեմ ուզում համարակալեմ առաջին, երկրորդ, երրորդ, բայց  առաջին խնդիրը, որ ծառացել է մեր բնակիչների առաջ, դա տրանսպորտն է ու ճանապարհները: Առաջինը տրանսպորտի խնդիրն է, որը համարում եմ լուծելի:

-Կպարզաբանե՞ք՝ ինչ տրանսպորտի մասին է  խոսքը:

-Գյուղում աշխատում է  մեկ ավտոբուս 2 ժամը մեկ, նախկինում կար նաև երկրորդ ավտոբուսը, որն սպասարկում էր մեր համայնքի տնակային հատվածին:   Երկրորդ ավտոբուսը 1-2 տարի է՝ չի գործում: Ընտրվելու դեպքում անպայման էդ հարցը կլուծեմ:

Ես իմ տարբերակներն ունեմ էդ հարցով օգնելու, խնդրելու իշխանություններին, նաև՝ պահանջելու: Երկրորդ գիծը պարտադիր պետք է վերականգնվի: Դա շատ լուրջ խնդիր է հարավսլավական թաղամասի տնակների բնակիչների համար: Կենտրոնական փողոցից մինչև տնակներ 300-400 մետր է, բավականին դժվար է, ո՞նց կարելի է  այդքան ճանապարհը ոտքով հատել:

-Իսկ ճանապարհների մասով ի՞նչ եք նախատեսում:

-Իմ ընտրվելու դեպքում առաջին մեծ աշխատանքը պետք է լինի նույն տնակային թաղամաս տանող ճանապարհի ասֆալտապատումը: Դա և՛ դպրոցի, և՛ տնակների, և՛ գերեզմաններ տանող ճաապարհն է: Այդ  300 մետր ճանապարհը ես մտածում եմ գյուղապետարանի բյուջեով հնարավոր է ասֆալտապատել և վերանորոգել: Իհարկե, շատ հաճելի կլինի, լավ կլինի և՛ բյուջեի համար, և՛ բնակիչների համար, եթե աջակցություն լինի պետության կողմից, էդ 300-ը կարա դառնա 500, 600 մետր  կամ 1 կիլոմետր:

-Հաշվակե՞լ եք, թե ի՞նչ գումարի մասին է խոսքը:

-Չէ, դուք ինձ կոնկրետ մասնագիտական հարց եք տալիս:

-Ասում եք՝ բյուջեով հնարավոր է…

-Բյուջեին որոշ չափով տեղյակ եմ: Գյուղի բնակիչ եմ, նաև խորհուրդ գոյություն ունի , խորհրդի անդամ եմ: Մտածում եմ, որ կբավականացնի բյուջեի խնայողության դեպքում: Իհարկե, բյուջեն կարելի է նաև ընդլայնել, մեծացնել: Ես մտածել եմ, դա ինչպես կարելի է  անել:

- Այդ դեպքում ինչո՞վ է պայմավորված, որ մինչև հիմա այդ աշխատանքը չի արվել: Նշեցիք, որ խորհրդի անդամ եք, որպես խորհրդի անդամ առաջակություն չե՞ք ներկայացրել:

-Առաջարկություններ, իհարկե, ներկայացվել են, բայց որոշողը ես չեմ: Խորհդրի անդամը չի որոշում, ընդամենն առաջարկում է: Առաջարկներ եղել են, ուրիշ ծրագրեր են կատարել, մարդիկ աշխատել են, նախկին գյուղապետը շատ լավ աշխատեց… Ավելի հարմար գտան սելավատարի հետ կապված ծրագիրն իրականացնել: Եթե սելավատարը սարքված չլիներ, ինձ համար էլ առաջնահերթ խնդիրը կլիներ սելավատարի սարքումը:  Քանի որ այդ աշխատանքն արդեն կատարված է, այս պահին ես առաջնահերթ համարում եմ  տնակներ բարձրացող ճանապարհը:

-Բյուջեի ավելացման մասով ի՞նչ տարբերակներ եք տեսնում:

-1997թ.-ից առ այսօր հողի վարձակալական արժեքը չի փոխվել:  Դեռ 1997թ.-ից 1 քմ-ի արժեքը եղել է 1.2 դրամ, մինչև հիմա այդ արժեքը պահպանվել է: Այսինքն՝ մեկ հեկտարի վարձակալության հարկը 12.000 դրամ է: Մոտավորապես 60-70 հեկտար   վարձակալական վարելահողեր ու արոտավայրեր ունենք: Հողը պետք է սիրել ու գնահատել: Ինչո՞ւ չի բարձրացել հողի վարձակալության արժեքը: Դա ավագանու լիազորությունների մեջ է մտնում, ավագանին կարող էր այդ արժեքը բարձրացնել: 10-20 հոգի ունի վարձակալական հող, ոչինչ, դա շատ չի կպնի իրենց գրպանին: Բայց   տնտեսած գումարները կբավականացնեն որոշ հատվածի ասֆալտապատման և սոցիալական որոշ խնդիրների լուծման համար: Ունենք նաև արտադրական տարածքներ 6-7 հեկտարի կարգի, որտեղ հիմնարկներ են գործում: Նույն կարգավիճակն է՝ 1.2 դրամ վարձակալական արժեք: Դա ես անընդունելի եմ համարում, մանավանդ արտադրական նշանակության հողը 1.2 դրա՞մ: Դա աբսուրդ է:

 -Նշեցիք, որ 2002թ.-ին եք առաջադրվել: Մինչ այժմ մի քանի անգամ համայնքապետի ընտրություններ են եղել, բայց չեք առաջադրվել: Ինչո՞ւ հիմա:

-Ճիշտն ասած, էդ քաղաքականություն ասածից  ես անընդհատ մտածել եմ կողքի մնամ,  բայց ոնց որ բոլոր հայերս, բոլորս էդ  քաղաքականության մեջ ենք…      Ընտրվեց նախկին գյուղապետը, շատ մեծ ուրախությամբ ես ընդունեցի իր ընտրվելը, ես իմ աջակցությունն ունեցա այդ ընտրություններում: Երկու ընտրություններում իրեն աջակցել եմ ու դրա համար չեմ փոշմանում…

Նոր եմ եկել արտերկրից: Մտածեցի՝ արժանի թեկնածուներ առաջադրվեն, ես մեծ ուրախությամբ դաժե առանց իմ արտերկրից գալու կարող էի օգնել: Սպասում էի, տեսնեմ ովքեր են առաջադրվելու: Դե, ում որ ես մտածում էի,  էդ մարդիկ չառաջադրեցին իրենց թեկնածությունը: Իմանալով, որ  երեք թեկնածուներն առաջադրվելու են, որոշեցի ինքս էլ առաջադրվեմ:

Անձնական ոչ մեկի հետ ոչ մի խնդիր չունեմ, ուղղակի իմ գյուղը  շատ եմ սիրում: Ես մտածում եմ, որ դեռ իրանց ժամանակը չի, գյուղի համար իրանք չեն կարող անել էն, ինչ-որ ես եմ մտածում, որ կարող եմ անել:

Իմ ծրագրերի մասին որոշ չափով ասացի: Ես գիտեմ ոնց անեմ, որտեղից սկսեմ, բյուջեն ոնց ավելացնեմ: Չգիտեմ՝ իրանք դա ոնց գիտեն, ես դա լավ պատկերացնում եմ: Ես աշխատել եմ, բյուջեից տեղյակ եմ, ահագին հարկային գործերում քաջատեղյակ եմ, ես մարդկանց հետ ունեմ շփվելու շատ լավ իմ տարբերակները, ես չունեմ մեծ ազգություն՝ մամաս էս գյուղից չի, պապաս էս գյուղից չի, հորքուր-մորքուր-քեռի էս գյուղից չի: Ես ունեմ մեծ թիմ, որն ինձ հավատում է:

-Ովքե՞ր են Ձեր թիմում:

-Իմ համագյուղացիները, ովքեր ընտրելու են ինձ ու ես հաղթելու եմ:

-Վստահ եք:

-Իհարկե: Ես չէ, մեր թիմն է հաղթելու, մեր գյուղն է հաղթելու: Էս թիմը հաղթելու է, որն առաջադրել է ինձ: Ես ցանկացած ընտրության ժամանակ 1-2 տոկոսի տարբերությամբ եմ սխալվում:

-Գյուղում խոսակցություններ են շրջանառվում, որ մտածել եք՝ Ձեր կնոջ շանսերը շատ չեն, դրա համար եք Դուք առաջադրվել:

-Դե հա, հո երկուսով չէի՞նք առաջադրելու մարդ ու կին: Իմ փորձով ես և՛ իմ կնոջն եմ աջակցել աշխատանքներում, և՛ իմ ընկերոջը (հեղ.՝ ի նկատի ունի նախկին գյուղապետին), որը շատ մեծ աշխատանքային փորձ ուներ, բայց ոչ համայնքային կառավարման ոլորտում:

-Այսինքն՝ քննարկվե՞լ է Դուք, թե՝ Ձեր կինը:

-Անձական հարցեր եք տալիս: Ինչ կա,  դե մարդ ու կին ենք, կարող է  խոսացած էլ լինենք: Էս պարագայում կին ղեկավար ունենալու համար մեր հասարակությունը դեռ մի քիչ, մի քիչ էն մակարդակի վրա չի: Ես կողմնակից կլինեմ, որ կին հասկացողությունը լինի նաև վերին մակարդակների վրա, ուղղակի դեռ դրա ժամանակը չի: Ես մտածում եմ, որ մեր հասարակությունը դեռ պատրաստ չի դրան… Կնոջս պարագան էլի եմ ասում, ես մտածում եմ  իր համար դեռ շուտ է: Իր անձը ի նկատի չունեմ, ընդհանրապես ցանկացած կնոջ համար մեր գյուղում…

-Նշեցիք, որ տեսնելով ովքեր են թեկնածուները, նոր միայն որոշեցիք Դուք էլ առաջադրվել: Ի՞նչ ի նկատի ունեք:

-Ես թեկնածուների հետ անձական ոչ մի խնդիր չունեմ, շատ լավ հարաբերությունների մեջ եմ: Ուղղակի էլի եմ ասում, որ ասում ա՝ ինքը շատ լավ տղա ա, բայց դեռ իրա ամուսնանալու ժամանակը չի: Ես մտածում եմ՝ ավելի շատ կարամ օգտակար լինեմ իմ ծրագրով  իմ գյուղին, քան մյուս թեկնածուները: Իմ ջանը իմ գյուղի համար ցավում ա: Ոչ մեկը չի կարա շատ-շատ ոսկի սարեր բերի սարքի, բայց իմ հնարավորության սահմանները ես գիտեմ: Իմ ծագրերը իրականացող ծրագրեր են, ես դա գիտեմ ոնց կարող եմ անել… 

«Ուզում եմ մի լավ բան անեմ մեր համայնքի ժողովրդի համար»

Կարեն Դոդոռյան- սովորել է Դարպասի միջնակարգ դպրոցում, 2013թ.-ին համայնքի ավագանու ընտրությունների արդյունքում ընտրվել է ավագանու անդամ: Չի աշխատում: Անկուսակցական է, ամուսնացած է, ունի երկու դուստր և մեկ որդի: 

-Ինչպե՞ս որոշեցիք մասնակցել համայնքապետի ընտրություններին:

-Նախորդ ընտրություններին ավագանի եմ ընտրվել ամենաբարձր միավորներով ու որոշեցի, որ այս անգամ թեկնածությունս դնեմ գյուղապետի պաշտոնի համար, քանի որ մեր գյուղը լավ վիճակում չի.  Ճանապարհները՝ քանդված, լուսավորություն չկա, ես որոշել եմ… արել էլ եմ, ճանապարհները նորոգել եմ իմ ուժերով, ինչքան կարողացել եմ, բերել ենք փոսերը լցրել, լուսավորության խնդիրներն եմ ուզում լուծել: Ուզում եմ մի լավ բան անեմ մեր համայնքի ժողովրդի համար:

-Այդ ամենն անելու համար ինչո՞վ չի բավարարել ավագանու պաշտոնը:

-Ավելին եմ ուզում անեմ, ավելի հարմար մարդկանց դիմեմ, որ կարողանան ավելի շատ գործ անեն ու ինձ թվում է, ես դա կարող եմ անել: Այսինքն՝ այնպիսի մարդկանց դիմեմ, որոնք  կարող են օգնել թե՛ ճանապարհները սարքելու համար, թե՛ ամեն հարցերում: Իսկ այնպես ես նաեւ իմ գործերով էի լինում, շատ չէի անդրադառնում գյուղի գործերին:

-Ինչպե՞ս եք գնահատում գյուղապետարանի աշխատանքը:

-Նորմալ, ինչքան եկել եմ, մեր գյուղապետը բոլոր հարցերին լուծում տվել է, մենք միշտ բոլորս իր կողքին ենք եղել:

-Թեկնածուներից մեկը որպես ավագանու աշխատանքի թերացում նշեց, որ ավագանին կարող էր հողի վարձակալության վարձավճարները բարձրացնել, որը լրացուցիչ  մուտքեր կապահովեր համայնքի բյուջեի համար: 

-Դե, ինչ արել ենք, մենք 7 ավագանի ենք եղել, բոլորով որոշել ենք, արել ենք: Պետք չի եղել, թողել ենք հետոյի վրա:

- Ընտրություններում հաջողության հասնելու համար ինչի՞ վրա եք շեշտը դնում:

-Ժողովրդի վրա, ժողովուրդն ում արժանի գտնի, թող նրան էլ ընտրի: Ես շատ բան եմ արել: Նենց չի, որ ասում եմ, որ իմանան: Բոլորն էլ գիտեն: Այսօր միակ ավագանին ես եմ եղել, միակ մարդն եմ եղել, էսքան տարի միշտ ես եմ արել թե՛ դպրոցականներին, թե՛ մանկապարտեզին, թե՛ ճանապարհների փոսերը լցնելու, թե՛ լուսավորության համար: Ես իմ չափով արել եմ:

Ճանապարհների փոսերը լցրել ենք, ձմեռը աղ ենք բերել լցրել, լուսավորությունն ենք նորոգել, փչացած մաս է եղել, ես իմ գրպանից եմ գումարը ներդրել: Հիմա դե լուսավորությունը  չկա, չգիտեմ՝ ինչ խնդիրներով: Ամեն տարի սեպտեմբերին երեխաներին նվերներ եմ տվել. պայուսակ՝ գրենական պիտույքներով: Մանկապարտեզին միշտ թատրոնի տոմսեր ենք տալիս: Էս պահին էլ ունեմ 45 հատ, պետք է տամ, որ գնան:

-Կներեք, որ չեք աշխատում, որտեղի՞ց եք այդքանն անում:

-Լավ ընկերներ ունեմ, լավ շրջապատ ունեմ, ինձ բոլորն էլ սիրում հարգում են:

 -Թեկնածուների մեծ մասը երիտասարդներ են: Ինչպե՞ս եք գնահատում սերնդափոխության այս միտումը:

-Միգուցե ժամանակներն արդեն փոխվել են, պետք է նոր սերունդ գա՞: Ես դրան լավ եմ վերաբերվում, թող նոր սերունդ գա:

-Ընտրվելու դեպքում ի՞նչ ծրագրեր ունեք:

 -Առաջինը գերեզմաններ տանող ճանապարհը պետք է սարքեմ: Եթե ես ընտրվեցի, առաջին գործս էդ է լինելու: Ճանապարհները նույն ձևի վերանորոգելու եմ, մինչև մարդկանց հանդիպեմ, տեսնեմ՝ ոնց ենք անում: Եթե ասֆալտապատում կարող ենք  անել, կանեմ, եթե չէ՝ փոսային լցնելը պետք է միշտ արվի: Լուսավորությունը պետք է անպայման արվի, երեխեքինը, բնական է, միշտ պետք է անեմ: Ու մեկ էլ գյուղատնտեսական հարցերում որ ժողովրդի հետ լինեմ, տեսնեմ՝ ինչ են ուզում: Խոսքի՝ ցորեն ա, գարի ա, ցանեն, ժողովուրդը դուրս չգան Ռուսաստան գնան, մեր մոտ աշխատանք էղնի: Էսօր կոմբայն չունենք, որ հնձեն: Դրսից են բերում, դրսից էլ գյուղեր կան մի հատ ունեն, չեն հասցնում, բերքն էլ փչանում է: