Փոքր հէկերի բիզնեսը, չորացված Գեղարոտ գետը և ՀէՑ-ի աշխատակիցը

Երեկ «Համահայկական բնապահպանական ճակատը» հրապարակել է անջուր մնացած Գեղարոտ գետի՝ նույն օրն արված տեսանյութը, որտեղ հստակ երևում է, որ «Արագած 1» փոքր հէկն ամբողջությամբ վերցրել է գետի ջուրը և ուղղել դեպի հէկի խողովակները: Դրա հետևանքով գետից չի հոսում նույնիսկ բնապահպանական թողքը:

«Արագած 1» փհէկը գործում է 2009թ.-ից: Հէկի դրվածքային հզորությունը 1260 կՎտ է: Այս հէկի խողովակաշարի երկարությունը, ըստ նախագծի, 2,4 կմ է: Այսինքն՝ համաձայն տեսանյութի, Գեղարոտ գետի այդքան հատվածը ջրազրկվել է:

Նշված հէկը շահագործում է «Վալշկուֆլօ» ՍՊԸ-ն: ՀՀ իրավաբանական անձանց պետական ռեգիստրից «Հետքի» ձեռք բերած տվյալների համաձայն՝ ընկերության բաժնետերերը երկուսն են՝ եղբայրներ Ներսես և Վարդան Բուռնազյանները՝ 85 և 15% բաժնեմասով: Վարդան Բուռնազյանը «Հայաստանի էլեկտրական ցանցեր» ՓԲԸ-ի անվտանգության և վերահսկողության փոխտնօրենն է: 

Վարդան Բուռնազյանը «Հետքի» հետ զրույցում ասաց, որ տեղյակ չէ ջրազրկված գետի վերաբերյալ հրապարակված կադրերին և նկարներին: «Ճիշտն ասած՝ ես էդ հարցերով չեմ զբաղվում, առավելապես եղբայրս է զբաղվում որպես տնօրեն, և հէկում աշխատող կա: Ես էդքան տեղյակ չեմ, որ պատասխանեմ»,- ասաց Վարդան Բուռնազյանը: Նա ուղղորդեց զրուցել եղբոր հետ:

Նույն գետը՝ երկու տարի առաջ: Լուսանկարը՝ ՀԲՃ-ի

Այս հէկի էլեկտրաէներգիայի փաստացի միջին տարեկան օգտակար առաքումը 2,6 մլն կՎտժ է: Հիշեցնենք, որ փոքր հէկերը Հայաստանում իրենց արտադրանքը վաճառում են «Հայաստանի էլեկտրական ցանցեր» ՓԲԸ-ին:

Մեր դիտարկմանը, թե արդյոք ՀԷՑ-ի աշխատակիցն իրավունք ունի բաժնեմաս ունենալ այնպիսի բիզնեսում, որն անմիջականորեն առնչվում է այն կառույցի հետ, որտեղ ինքն աշխատում է, Վարդան Բուռնազյանը պատասխանեց. «Հայաստանում այլընտրանք գոյություն չունի: Եթե լիներ երկու ընկերություն, մենաշնոր չլիներ, ընդունելի կլիներ Ձեր ասածը, բայց նման իրավիճակում այլընտրանք գոյություն չունի»:

Եղբայրը՝ Ներսես Բուռնազյանն էլ ասաց, որ տեղյակ չէ, թե ինչ է կատարվել հէկի կամ ջրի հետ, քանի որ ինքը բաժնետեր և ՍՊԸ-ի տնօրեն է, իսկ հէկով զբաղվում է հէկի տնօրենը:

«Այդ հարցով պատասխանատուն մեր տնօրենն է: Հէկի տնօրենն է տեղում գտնվում և այդ ամեն ինչն իր տնօրինության տակ է: Ես ֆիզիկապես չեմ կարող վերահսկել հէկը, որովհետև տեղում չեմ գտնվում: Կարող է տեխնիկական ինչ-որ խնդիր եղած լինի, ես դա չեմ պարզել դեռ, դրա համար ձեր հարցին էս պահին պատրաստ չեմ պատասխան տալու»,- ասաց Ներսես Բուռնազյանը:

«Արագած 1» փհէկի տնօրեն Գառնիկ Բեյբությանը նշեց, որ հնարավոր է նման պահ լինի հէկի վթարային իրավիճակի պատճառով: «Դա պարբերական բնույթ չի կրում, քանզնի մենք ունենք սանիտարական թողք, մեր ձկնուղին գործում է, ամեն ինչ ըստ օրենքի»,- ասաց Գատնիկ Բեյբությանը:

Նրա ասելով, նման վթարներ լինում են, քանզի ավելի վերև ապրող և անասուններ պահող եզդիները գետի մեջ զանազան իրեր, առարկաներ, շորեր են գցում գետ, և այդ ամեն ինչը մտնում է կայան, իրենք էլ ստիպված պետք է ավտոմատ «սլիվ»՝ թողք անեն վթարից խուսափելու համար. «Մեր մոտ չի կարող պատվարի մակարդակից պահելու դեպքում թողք չլինել, որովհետև բոլոր չափանիշները համապատասխանում են օրենքով սահմանվածին»: Ըստ տնօրենի, սակայն, եզդիների կողմից աղտոտումների հետևանքով հաճախ են վթարային իրավիճակներ լինում, ինչը ենթադրում է, որ պիտի նույքան հաճախ էլ ջրի անջատումներ լինեն: Տնօրենի ասելով՝ երեկվա վթարը տևել է առավոտյան 11-ի սահմաններից մինչև կեսօրն անց՝ 16:00:

«Չեմ խրախուսում ջրազրկումը, բայց քանի որ մենք ունենք էդպիսի շահագործող կայան, մենք մաքսիմալ պետք է աշխատենք նաև ի շահ բնությանը»,- ասաց Գառնիկ Բեյբությանը:

Պաշտպանիչ ցանցեր ևս ունեն, սակայն որոշ առարկաների դեպքում, Գ. Բեյբությանի խոսքով, ցանցային կայանը չի կարողանում մեկուսանցել դրան, և «սլիվները» անխուսափելի են:

Գեղարոտը Քասախի աջ վտակն է:  Սկիզբ է առնում Արագածի արևելյան լանջից, երկարությունը 25 կմ է:

Համաձայն Հանրային ծառայությունները կարգավորող հանձնաժողովի տվյալների, Գեղարոտ գետի վրա գործում է երկու հէկ, այդ թվում՝ վերոնշյալը: Եվս մեկը կառուցվում է ավելի ներքև:

Գեղարոտ գետի վրա 2010-ից գործում է «Էլ-Կաս» ՍՊԸ-ի «Գեղարոտ» փհէկը: Այս հէկի համար 4,6 կմ խողովակաշար է անցկացվել: Ընդ որում՝ այս հէկում նույնպես բաժնետեր է եղել նաև Ներսես Բուռնազյանը: Վերջինս, սակայն, 2008-ին դուրս է եկել ընկերության բաժնետերերի ցանկից: Այժմ «Էլ-Կաս» ՍՊԸ-ում 30-ական % բաժնեմաս ունեն Վարդան Ավագյանը, Սոկրատ Գրիգորյանը, Կարեն Սարգսյանը: Եվս 10 %՝ Լիպարիտ Դանիելյանը: Վարդան Բուռնազյանն ասաց, որ այս հէկում մասնակցությում ունեցել է, սակայն այլևս այդ հէկի հետ կապ չունի:

«Լուսարփի» ՍՊԸ-ն էլ Գեղարոտի վրա նոր հէկ է կառուցում, որի համար կանցկացվի ավելի քան 1 կմ խողովակաշար:

Լուսարփի հէկում բաժնետերերն են եղբայրներ Ալբերտ և Ռոբերտ Տոնեյանները՝50 և 25 % բաժնեմասով: Ալբերտ Տոնեյանը «Վեբ» ինտերնետ ծառայությունների մատակարար ընկերության տնօրենն է: Բաժնեմասի 25 %-ը Արագածի ավագանու անդամ Կարեն Բեյբությանինն է: 

Նշենք, որ «Արագած 1» հէկի տնօրեն Գառնիկ Բեյբությանը Կարեն Բեյբությանի որդին է: Չնայած՝ Ներսես Բուռնազյանը հավաստիացրեց, որ ինքը Կարեն Բեյբությանին չի ճանաչում: