2016 թվականի հունվար-դեկտեմբերին Հայաստանի 1000  խոշորագույն հարկատուները պետական բյուջե են վճարել մոտ 716.2 մլրդ դրամի հարկեր ու տուրքեր։ 2015 թվականի հունվար-դեկտեմբերի համեմատ՝ այս ցուցանիշն աճել է մոտ 19.7 մլրդ դրամով կամ 2.8%-ով։ Այս մասին են վկայում ՀՀ պետական եկամուտների կոմիտեի հրապարակած տվյալները՝ 1000 խոշոր հարկատուների վերաբերյալ։

Խոշոր հարկատուների վճարած հարկերի ընդհանուր ծավալն աճել է ի հաշիվ հարկային մարմինների կողմից  հավաքված հարկերի ավելացման։ Նշված 716.2 մլրդ դրամից 74%-ը հավաքագրել են հարկային մարմինները, իսկ 26%-ը՝ մաքսային մարմինները։ 2015 թվականի համեմատ՝ հարկային մարմինները հավաքագրել են մոտ 34 մլրդ դրամով ավելի շատ հարկ, իսկ մասքային մարմինների հավաքագրած հարկերի ծավալը նվազել է 14.3 մլրդ դրամով։

2016 թվականի տարեկան տվյալներով՝ ՀՀ խոշորագույն հարկատուն շարունակում է մնալ «Գազպրոմ Արմենիա»-ն, որն ամբողջ տարվա ընթացքում վճարել է մոտ 42.4 մլրդ դրամի հարկ։ Նախորդող տարվա համեմատ՝ փոփոխությունը մեծ չէ (տես ինֆոգրաֆիկան)։

Հանրապետության երկրորդ խորագույն հարկատուն «Գրանդ Տոբակո»-ն է, որի հարկերի թռիչքը հարկատուների ցանկում առաջինն աչքի ընկնող փոփոխություններից մեկն է։ Նախորդ տարի այս ընկերությունը վճարել է մոտ 22.6 մլրդ դրամի հարկ՝ մոտ 8.9 մլրդ դրամով կամ շուրջ 65%-ով ավելին, քան 2015  թվականին։

Իսկ խոշորագույն հարկատուների առաջին եռյակը եզրափակում է «Հայաստանի էլեկտրական ցանցեր»-ը՝ մոտ 17.3 մլրդ դրամով։ Այս ընկերության հարկերի ծավալը մեկ տարում աճել է 770 մլն դրամով կամ 4.7%-ով։

Հնգյակում են «Որոտան հիդրոէլեկտրակայանների համալիր»-ն ու «Ալեքս Գրիգ»-ը։ Երկուսի դեպքում էլ հարկերի նվազում է գրանցվել։ «Որոտան հիդրոէլեկտրակայանների համալիր»-ի հարկերը պակասել են 1.4 մլրդ դրամով կամ 8.4%-ով։ Ավելի զգալի է  «Ալեքս Գրիգ»-ի վճարած հարկերի նվազումը՝ 3.4 մլրդ դրամով կամ 18.6%-ով։

Առաջին տասնյակում են նաև «Սիփիէս Օիլ Քորփորեյշն»-ը, «Թեղուտ»-ը, «Ղ-Տելեկոմ»-ը, «Արմենիա Տելեֆոն Կոմպանի»-ն ու «Ֆլեշ»-ը։ Ուշագրավ է, որ նրանցից միայն «Թեղուտ»-ն է ավելացրել հարկերը, իսկ մնացած չորսի մասով նվազում է գրանցվել։ «Թեղուտ»-ի հարկերն ավելացել են 2.8 անգամ։

Եթե համեմատում ենք խոշոր հարկատուների 2015 և 2016 թվականների առաջին 10 հորիզոնականում գտնվող ընկերությունների ցուցանիշներն, ապա ակնառու է «Գրանդ Տոբակո»-ի ու «Թեղուտ»-ի թռիչքը և «Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատ»-ի (ԶՊՄԿ) վայրէջքը։ 2015-ի տարեկան տվյալներով ԶՊՄԿ-ն հանրապետության երկրորդ խոշորագույն հարկատուն էր։ 2016-ին, սակայն, ԶՊՄԿ-ի վճարած  հարկերը պակասել են 3 անգամ ու 9.1 մլրդ դրամով, ինչի արդյունքում ընկերությունը հայտնվել է 16-րդ հորիզոնականում։

2016-ի 10 խոշորագույն հարկատուների ցուցանիշները մեկտեղել ենք ինֆոգրաֆիկայում, որի երկրորդ էջում կարող եք տեսնել նաև տարբերությունը 2015  թվականի նկատմամբ։

ՀՀ ազգային վիճակագրական ծառայության տվյալներով՝ 2016-ի հունվար-դեկտեմբերին Հայաստանում ընդհանուր առմամբ հավաքագրվել է մոտ 1.08 տրլն դրամի հարկեր ու տուրքեր։ Ըստ այդմ՝ ստացվում է, որ ՀՀ 1000  խոշոր հարկատուները 2016 թվականին ապահովել են ընդհանուր հարկային մուտքերի շուրջ 66%-ը։

2016 թվականի խոշոր հարկատուների երկրորդ տասնյակում են «Հայկական ատոմային էլեկտրակայան»-ը (հարկերի ծավալը՝ մոտ 10.9 մլրդ դրամ), «Ինտերնեյշնլ Մասիս Տաբակ»-ը (9.4 մլրդ դրամ), «Գեոպրոմայնինգ Գոլդ»-ը (մոտ 9.4 մլրդ դրամ), «Ջեյ Թի Այ Արմենիա»-ն (9.3  մլրդ դրամ), «Ֆիլիպ Մորրիս Արմենիա»-ն (9.3  մլրդ դրամ), «Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատ»-ը (9.1 մլրդ դրամ), «Արմենիա միջազգային օդանավակայաններ» (9.1 մլրդ դրամ), «Գազպրոմ Արմենիա» ՓԲԸ «Տրանսգազ»-ը (5.1 մլրդ դրամ), «Ավերս»-ը (5 մլրդ դրամ) և 20-յակը եզրափակում է «Գրանդ Քենդի»-ն (5 մլրդ դրամ)։