Մարտի 23-ին Երեւանի պետական համալսարանի (ԵՊՀ) հոգաբարձուների խորհուրդը ԵՊՀ ռեկտոր է ընտրելու: ԵՊՀ-ն 2006-ից ղեկավարող ռեկտոր Արամ Սիմոնյանը հրաժարական տվեց 2019-ի մայիսին՝ հեղափոխական իշխանությունների հետ լարված հարաբերությունների հետեւանքով: ԵՊՀ ռեկտորի ժամանակավոր պաշտոնակատար նշանակված նախկին պրոռեկտոր Գեղամ Գեւորգյանը չի ներկայացրել իր թեկնածությունը ռեկտորի պաշտոնի մրցույթի համար: Առաջադրված թեկնածուները հինգն են, որոնցից չորսը՝ համալսարանական:

«Հետքը» հարցազրույցների շարք է սկսել ռեկտորի թեկնածուների հետ՝ ԵՊՀ-ի խնդիրների եւ զարգացման ծրագրերի շուրջ: Մեր առաջին զրուցակիցը ԵՊՀ արևելագիտության ֆակուլտետի դեկան, պատմական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր Ռուբեն Մելքոնյանն է:

Պրն Մելքոնյան, ինչո՞ւ եք որոշել դառնալ ԵՊՀ ռեկտոր: Ո՞րն է Ձեզ առաջադրած արևելագիտության ֆակուլտետի մոտիվացիան:

Ինձ առաջադրել է ֆակուլտետի գիտխորհուրդը: Քննարկման ժամանակ շեշտադրվեց մի քանի հանգամանք: Գուցե մի քիչ անհամեստ հնչի, բայց դրանցից մեկը իմ կառավարչական հմտությունն է, 2009 թվականից ես վարչական պաշտոն եմ զբաղեցրել, 7 տարի եղել եմ փոխդեկան, 3 տարի էլ արդեն դեկան եմ: Երկրորդը՝ կազմակերպչական, կոլեկտիվ ղեկավարելու հմտությունը, որովհետեւ արեւելագիտության ֆակուլտետը բավական բարդ կոլեկտիվ է, էդքան արեւելագետ մի տեղ, ինչպես գիտեք՝ Восток дело тонкое, բայց կարծում եմ, որ մեր ֆակուլտետում բավական լավ մթնոլորտ է հաստատվել, իսկ նախկինում բավականին խնդիրներ կային: Երրորդը՝ իմ մանկավարժական գործունեությունը, ես աճել եմ աստիճանական` դասախոսական կարիերա արել եւ տեղյակ եմ դասախոսական աշխատանքի տարբեր նրբերանգներին եւ դասախոսների խնդիրներին: Չորրորդը՝ բավական ակտիվ աշխատել եմ ուսանողների հետ եւ դրա ապացույցներից կարող է լինել, դարձյալ գուցե անհամեստ հնչի, իմ բարձր գնահատականը ուսանողության կողմից սոցհարցումների ժամանակ: Եվ, իհարկե, գիտական ոլորտում իմ աշխատանքները: Եթե գումարենք իմ այս բոլոր հատկանիշները, ապա կարող է այս հատկանիշներն ունեցող անձը հավակնել ռեկտորի պաշտոնին: Այս հատկանիշներն ունենալով եւ կոլեկտիվի առաջադրմանն ընդառաջելով՝ ես մտածում եմ, որ կարելի է փորձել ստանձնել այս բեռը, որը պատվավոր բեռ է, բայցեւ մեծ պատասխանատվություն, փորձել ստանձնել եւ դրական քայլեր անել համալսարանի համար: Պաշտոնամոլությունն ինձ համար խորթ երեւույթ է, այստեղ առաջնայինը պաշտոնը չէ, այլ ցանկությունը՝ անել դրական քայլ, բայց դեմ եմ նպատակն արդարացնում է միջոցները կարգախոսին: Այսինքն՝ ինձ համար ռեկտոր դառնալը գերնպատակ չէ, այլ համալսարանի համար որեւէ գործ անելը: Համարում եմ, որ արեւելագիտության ֆակուլտետը ղեկավարելը կարեւոր առաքելություն է, որ ես իրականացնում եմ, եւ եթե ընտրությունները չկայանան, կամ ես չհաղթեմ, դա ինձ համար հարված կամ շոկ չի լինի: Այս պահին ես ունեմ ներքին խնդիր, թե ընտրվելու դեպքում ինչ է լինելու ֆակուլտետի հետ, որքանով եմ ես կարողանալու պահել կապս:  

Ո՞րն է ԵՊՀ-ի թիվ մեկ խնդիրը, եւ ի՞նչ տեղ եք դրան հատկացրել ձեր ծրագրում:

Ես պատրաստել եմ գործողությունների ծրագիր՝ թեզիսային դրույթներով, որոնցից յուրաքանչյուրը ենթադրում է ավելի լայն ներկայացում, դրանք կարող եմ բացել իմ ելույթի ընթացքում: Չէի ուզենա որեւէ մեկն առանձնացնել, խնդիրների համախմբեր կան: Եթե կարճ ձեւակերպեմ, համալսարանը կարիք ունի այն լավը, ինչ արվել է, իսկ ես այն տեսակետին չեմ, որ համալսարանում ոչ մի լավ բան չի արվել, պահպանել եւ արդիականացնել: Արդիականացումն է համալսարանի թիվ մեկ խնդիրը: Այն ենթադրում է կրթական ծրագրերի արդիականացում, համալսարանի՝ միջազգային ռեյտինգային ցուցակներում ընդգրկվելու հարց, համալսարանական պարբերականների միջազգային կարգավիճակի հարց, ուսանողակենտրոնությունը հռչակագրային մակարդակից իջեցնել հողի վրա, ենթակառուցվածքների արդիականացում՝ կենցաղայինից մինչեւ տեխնիկական հագեցվածություն, շենքային պայմաններ, այնպիսի միջավայրի ստեղծում, որը համապատասխանում է միջազգային համալսարանական չափանիշներին: Գաղտնիք չէ, որ ԵՊՀ-ն կառուցվել է սովետական շրջանում, մի մասը՝ դրանից էլ վաղ, եւ այդ սովետական մոտեցումը, անգամ լսարանային պայմանների, տեսանելի է, եւ երբ մենք ցանկանում ենք արդիական լսարան ստանալ, անպայման բախվում ենք տեխնիկական լուրջ խնդրի հետ:

Նախատեսվու՞մ է համալսարանական կամպուս ստեղծել:

Կա նման տեսլական: Մտադրություն կա անգամ համալսարանի կանաչ տարածքն օգտագործել ուսանողների եւ դասախոսների համար աշխատանքային միջավայր ստեղծելու նպատակով, ուսանող-դասախոս հանդիպում, քննարկում կազմակերպել այդ տարածքում:

Կրթության որակի մասին խոսենք: Արդյոք համալսարանը ժամանակակից գիտելիք է տալիս ուսանողին եւ աշխատանքային շուկայում մրցունակ կադրեր է պատրաստում: Ի՞նչ եք դուք առաջարկում կրթության որակը բարելավելու համար:

Ես հետեւյալ մոտեցումն ունեմ. համալսարանում որոշ կրթական ծրագրերի կամ առարկաների շրջանակում մենք իրոք մրցունակ գիտելիք ենք տալիս: Բայց եթե ընդհանուր առմամբ ասենք, կա աշխատաշուկայի եւ համալսարանի ոչ ներդաշնակ կապ: Որովհետեւ համալսարանի տված կրթությունը լիովին չի բավարարում աշխատաշուկայում ընդգրկվելու համար: Դրա համար իմ ծրագրային կետերից է աշխատաշուկայի մշտադիտարկումը, որը թույլ կտա կրթական ծրագրերի անընդհատ փոփոխմամբ կրթությունը համահուչ դարձնել աշխատաշուկային, ինչն էլ կնպաստի շրջանավարտների աշխատանք գտնելուն: Համալսարանն ավարտողը 80-90 %-ով կհամապատասխանի աշխատաշուկայի պահանջներին: Կան լավ ծրագրեր, մեզնից առաջ անապատ չի եղել, որոնք մրցունակ շրջանավարտներ են տալիս, բայց դա պետք է լինի ամբողջ համալսարանի մասշտաբով: Աշխատաշուկայից  եկած իմպուլսները պետք է անմիջապես տեղայնացվեն կրթական ծրագրերում եւ դառնան կոնկրետ առարկաներ, դասավանդման մեթոդներ:  

Շրջանավարտների մասնագիտական պատրաստվածությունը սերտորեն կապված է ուսանողների ընդունելության հետ: Ներկայում համալսարանը վարձավճարների տեսքով ֆինանսներ ներգրավելու համար ընդունելության շատ ցածր շեմ է սահմանել, ուսանող են դառնում տարրական գիտելիքներ, անգամ գրագիտություն չունեցող դիմորդներ, որոնք, 4 տարի քարշ տալով, ավարտում եւ դիպլոմ են ստանում: Քչերն են ցածր առաջադիմության պատճառով դուրս մնում ուսումնառության ընթացքում: Ի՞նչ եք մտադիր փոխել այս առումով:

Դա ամենացավոտ հարցերից է: Երկու խնդրի վրա պետք է ուշադրություն դարձնել: Այն մտայնությունը, որ ուսանողը դիտվում է որպես պոտենցիալ գումար բերող` ստվերում է կրթության որակը: Դա ակնհայտ է: այդ ուղղությամբ քայլերից մեկը պետք է լինի ավելի ճկուն ֆոնդահայթայթման ինստիտուտի ներդրումը: Իմ պատկերացմամբ այդ ֆոնդերի հայթայթումը երեք հարթակներում պետք է տեղի ունենա. առաջին՝ համաշխարհային կամ միջազգային ֆոնդերից օգտվելու խողովակների մշակում, երկրորդ՝ պայմանական ազգային հիմնադրամներ, որոնք կֆինանսավորեն կոնկրետ ֆակուլտետներ, կոնկրետ մասնագիտություններում սովորող շնորհալի ուսանողների, եւ երրորդ՝ այսպես ասած կանաչ կապիտալը (իմ արեւելագիտական բեքգրաունդը ինձ հետապնդում է), որ նշանակում է մերձավորարեւելյան հարուստ հիմնադրամների ներգրավում համալսարանական ծրագրերում: Մենք արեւելագիտության ֆակուլտետում այդ փորձն ունենք. Քուվեյթի հայտնի հիմնադրամներն են, Միացյալ Արաբական Էմիրությունների հիմնադրամները, որոնք պատրաստ են լուրջ գումարներ ներդնել՝ իհարկե փոխադարձ շահավետության շրջանակում: Դա կարող է էականորեն նպաստել համալսարանի ֆինանսական վիճակի կայունացմանը: Հարցի երկրորդ բաղադրիչի վերաբերյալ՝ պետք է մշակվի դիմորդների հետ մինչեւ դիմելը աշխատելու, համալսարանական ծրագրերը նրանց համար հասանելի դարձնելու մեխանիզմ, համալսարանական չափորոշիչները նրանց ներկայացնելու ինստիտուտը, որը մեզ կօգնի ընտրել դրանց համապատասխանող դիմորդներ: Իդեալականն այն կլինի, որ մենք գնանք ոչ թե քանակի, այլ որակի ետեւից: Այստեղ էլ է ճկունություն պահանջվում: Կուրսերը կարող են բաղկացած լինել ոչ թե 50, այլ 15 հոգուց, որոնք բարձր առաջադիմություն ունեն եւ լավ արդյունք են տալիս: Եթե իմ փորձին հղում անեմ, միեւնույն է, 40 հոգանոց կուրսում լավ մասնագետ դառնալու է 10-15-ը: Դրա համար պետք է փոփոխություն լինի նաեւ հասարակական գիտակցության մեջ: Այն ընկալումը, որ իմ երեխան ինչու բարձրագույն դիպլոմ չունենա, պետք է փոխվի: Բայց սրա համար էլ պետք է զարգանան միջին մասնագիտական հաստատությունները: Ինչպես ասում էր Պարույր Սեւակը՝ լավ է լինել հմուտ դարբին, քան` ոսկերիչ: Պարտադիր չէ լինել համալսարանի շրջանավարտ, ավելի լավ է լինել այլ մասնագիտության հմուտ կրող եւ ավելի օգտակար ինչպես քո, այնպես էլ հասարակության համար:       

ԵՊՀ դասախոսը վիրավորական աշխատավարձ է ստանում, եւ որեւէ ռեկտոր չի կարող չմտածել աշխատավարձի բարձրացման ուղղությամբ

Դասախոսական անձնակազմի մասին. արդյոք ԵՊՀ-ն գրավիչ տեղ է լավագույն մասնագետների համար, որպեսզի նրանք գան եւ դասավանդեն, իսկ արդեն դասավանդողները մնան, չհեռանան:

Ոչ, գրավիչ միջավայր չէ: Առաջին հերթին աշխատավարձի իմաստով: Երբ ես երբեմն դրսից մասնագետների եմ հրավիրում մեր ֆակուլտետում դասավանդելու, նրանց պատրաստում են, որ դա ձեզ համար կամավորական բնույթի աշխատանք պետք է լինի, որովհետեւ աշխատավարձը շատ ցածր է: Գումարած՝ պայմանները, տեխնիկական հագեցվածությունը: Երբեմն շատ պրիմիտիվ խնդիրների ենք բախվում՝ պրոյեկտոր չկա, ինտերնետ չկա: Այս խնդիրները անհարմարավետություն են ստեղծում դասավանդողների համար: Հարցի մյուս կողմն այն է, որ ավանդաբար ընկալում կա, որ ԵՊՀ-ն մայր բուհն է, եւ այստեղ դասավանդելը պատվաբեր է, առաքելություն: Բայց արդի աշխարհում այս ընկալումը փոխվում է, ի վերջո մարդիկ խնդիրներ ունեն լուծելու եւ միայն խանդավառությամբ հնարավոր չէ աշխատել: Մանավանդ, որ մրցակցություն կա, նույն մասնագետը կարող է Ամերիկյան համալսարանում դասավանդել եւ շատ ավելի բարձր վարձատրությամբ: Կա նաեւ հոգեբանական խնդիր՝ գնահատված լինելու: Մարդը մասնագետ է եւ ստանում է վիրավորական աշխատավարձ: Սա լրջագույն խնդիր է եւ, բնականաբար, որեւէ ռեկտոր չի կարող չմտածել աշխատավարձի բարձրացման ուղղությամբ: Ուղղակի պետք է գտնել գործուն եւ ոչ ցավոտ մեխանիզմներ: Եթե աշխատավարձը պետք է բարձրացնենք զուտ մեխանիկական կրճատման միջոցով՝ 1000 դասախոսից թողնել 500-ը եւ աշխատավարձային ֆոնդը բաշխել մնացած 500-ի վրա, ճիշտ մոտեցում չէ: Սա ամենացավոտ, բայց եւ ամենակարեւոր հարցերից է: Միեւնույն ժամանակ կապված է դասախոսներին ներկայացվող պահանջների կամ չափորոշիչների հետ: Դասավանդումն էլ պետք է լինի արդիական, ոչ թե խունացած թերթերից թելադրություն:

Ռուբեն Մելքոնյանը Կարսում

Բայց չէ՞ որ բեկում ունենալու համար երբեմն ցավոտ քայլեր պետք է արվեն: Կա՞, ձեր կարծիքով, համալսարանում դասախոսական եւ վարչական անձնակազմի օպտիմալացման անհրաժեշտություն:

Միանշանակ, օպտիմալացման կարիք կա: Եթե մենք հստակ չափորոշիչներ սահմանենք, դիցուք, դասավանդողների համար, մեխանիկորեն ցավոտ խնդիրը կմեղմվի: Մասնագետն ինքը կհասկանա, որ այլեւս չպետք է մտնի լսարան կամ դեռեւս պետք է աշխատի իր վրա: Ինչ վերաբերում է վարչական անձնակազմին, վստահաբար այստեղ էլ օպտիմալացման, կրճատումների կարիք կա: Պայմանական ասած՝ «սուրճ խմողները» լրացուցիչ բեռ են, որոնք խոչընդոտ են համալսարանի արագ, անկաշկանդ զարգացման համար, եւ օպտիմալացումը իմ ծրագրային դրույթներից է: Կա նաեւ կառուցվածքային փոփոխության խնդիր՝ ամբիոնների, ֆակուլտետների միավորում: Բայց սա պետք է անել խնդիրը մանրամասն ուսումնասիրելուց հետո, որպեսզի չսխալվենք:      

Դուք ԵՊՀ-ն համարու՞մ եք գիտական կենտրոն, որի դասախոսները, մագիստրոսները եւ ասպիրանտները գիտական արդյունք են ստեղծում: Հասարակական-քաղաքական կյանքի տարբեր ոլորտների վերաբերյալ Հայաստանում փորձագետների պակաս կա, եւ համալսարանականներին մենք չենք տեսնում կամ քիչ ենք տեսնում փորձագիտական համայնքներում: Գուցե արեւելագիտության ոլորտում նման խնդիր առկա չէ, դրա համար եք դուք ժպտում, բայց մյուս ոլորտներում համալսարանական գիտնականների տեղը հասարակությունը, լրագրողները չգիտեն:

Համալսարանը ունի ներուժ, բայց արդյոք այն բավարար է, եւ արդյոք բավարար չափով է  ներկայացված եւ հանրային ճանաչում ունի: Կարծում եմ՝ այստեղ, իրոք, խնդիր ունենք: Համալսարանի հետազոտական բաղադրիչը պետք է ընդգծվի: Համալսարանում իրականացվող հետազոտությունները պետք է արդիական լինեն, համապատասխանեն պետական եւ հանրային շահին: Այսինքն՝ պետք է լինի նաեւ պետություն-համալսարան առաջարկի եւ պահանջարկի ինստիտուտ: Որպեսզի պատրաստվեն այնպիսի մասնագետներ, որոնք պետք են այս-այս ոլորտներում՝ պետական, մասնավոր: Միեւնույն ժամանակ լինեն մասնագետներ, որոնք տարբեր իրավիճակներում կկարողանան տալ համապատասխան գնահատական: Օրինակ՝ մենք խնդիր ունեինք ադրբեջանագիտության առումով, որն այս պահին լուծել ենք եւ դեռ զարգացնում ենք: Այսինքն՝ եթե եղած ներուժն արդյունավետ օգտագործվի, եւ խրախուսվի հետազոտական բաղադրիչը, անպայման արդյունքներ կլինեն, գուցե ոչ արագ, բայց կլինեն: Կրթական ծրագրերը պետք է համահունչ լինեն նաեւ հետազոտական բաղադրիչին, այսինքն՝ ուսանողներն այնպիսի կրթություն ստանա, որ հետագայում կարողանան հետազոտություններ իրականացնել, իսկ մենք ներկայում ունենք ոչ ներդաշնակ իրավիճակ այս առումով: Հետազոտական համալսարանի իդեալը պետք է կարողանանք կյանքի կոչել:    

Ուսանողական կառույցների վերաբերյալ ի՞նչ դիրքորոշում ունեք: Պե՞տք է դրանք լինեն, թե ոչ: Եթե այո, ապա ինչպես անել, որ դրանք անցյալի փորձով չդառնան քաղաքական միավորներ, չներգրավվեն քաղաքական գործընթացներում եւ իսկապես արտահայտեն ուսանողների շահերը:

Երկու դիտարկում եմ ուզում անել ուսանողների հետ կապված: Առաջին՝ ուսանողական կազմակերպման այնպիսի օղակներ են պետք, որոնց գործառույթը կլինի ոչ միայն ուսանողների ժամանցը կազմակերպելը, այլ ներգրավվելը` համալսարանում ուսանողների համար հարմարավետ միջավայրի ստեղծման, կրթական ծրագրերի ներդաշնակեցման, զեղչային ճկուն համակարգերի ներդրմանը: Իմ ծրագրում մի առաջարկ ունեմ, որը կա արեւմտյան համալսարաններում՝ աշխատանք եւ ուսում: Ուսանողները ներգրավվում են համալսարանական որոշ աշխատանքներում, դրա դիմաց վարձատրվում են, եւ այդ գումարը փոխանցվում է նրանց ուսման վարձերին: Երկրորդ՝ համալսարանը եւ ուսանողական կառույցները պետք է ազատ հարթակ, միջավայր ստեղծեն, որտեղ ուսանողը կարողանա մտքերի բանավեճի, սխալվելու եւ հետո իր մոտեցումները փաստարկելու միջոցով  ձեւավորի իր աշխարհայացքը, կայանա որպես համալսարանական մտավորական եւ հասարակության ազատ մտածող անդամ եւ քաղաքացի: Տարբեր երկրներում ուսանողները հասարակության այն շերտն են, որը միշտ ակտիվ է, պրպտող եւ մտքեր է գեներացնում: Դա շատ ողջունելի է: Համալսարանը ոչ թե պետք է նրանց մտածելակերպը կաշկանդող, կաղապարող լինի, այլ այնպիսի տեղ, որ այդ մտքերը ծավալվեն, եւ ուսանողն ինքը հասկանա, թե որ տեսակետն է սխալ կամ ճիշտ: Համալսարանից պետք է դուրս գան լավ քաղաքացիներ, որոնք ձեւավորելու են հասարակական պատկերացումներ եւ օգտակար են լինելու հասարակության եւ պետության համար: Բոլորս ունենք կողմնորոշումներ՝ գաղափարախոսական, քաղաքական եւ այլն: Բայց պետք է կարողանանք ապահովել անկաշկանդ մթնոլորտ, որպեսզի ուսանողները կարողանան այդ ճանապարհով անցնել եւ հասնել ինչ-որ հանգրվանի: Կաշկանդելով՝ մենք այսրոպեական հարց կարող է լուծենք՝ դուր գալով որեւէ իշխանության կամ շրջանակի, բայց կկոտրենք ազատ մտավորական դառնալու նրանց մղումը եւ ձգտումը՝ գիտակցաբար կամ անգիտակցաբար: Մեր ֆակուլտետում կա «Ազատ խոսափող» ձեւաչափը. կիսամյակի ընթացքում երկու անգամ ես հանդիպում եմ բոլոր ուսանողների հետ, եւ ազատ խոսում ենք բոլոր խնդիրների մասին: Արեւելագիտության ֆակուլտետն այս առումով միշտ առանձնացել է համալսարանում՝ մենք երբեք ուսանողների առաջ դուռ չենք փակել՝ անկախ նրանից, թե քաղաքական ինչ կողմնորոշում ունենք: Երբեք չենք խոչընդոտել ուսանողներին մասնակցել քաղաքական միջոցառումների: Որպես դեկան ես փորձել եմ ապահովել հնարավորություն բոլոր ուսանողների համար՝ ով ուզում է դասադուլ անել, անի, ով ուզում է դաս անել՝ դաս անի: Բոլորը բոլորի մոտեցումները պետք է հարգեն եւ կլիշեներով չառաջնորդվեն:       

Վերջին տարիներին ԵՊՀ-ի հետ կապված աղմկոտ պատմությունները ստվերե՞լ են նրա հեղինակությունը: Եթե այո, ինչպես եք պատրաստվում հասարակական ընկալման մեջ եւ գիտակրթական միջավայրում բարձրացնել ԵՊՀ-ի հեղինակությունը:

Միանշանակ ստվերել է: Լրատվական դաշտում եթե նայենք, ԵՊՀ-ի անունն ավելի շատ արծարծվում է սկանդալների, տարատեսակ դատական քաշքշուկների համատեքստում: Առաջնային քայլը համալսարանում բարոյահոգեբանական մթնոլորտը փոխելն է եւ հանրության մեջ համալսարանի բարի համբավը վերականգնելը: Որպեսզի սրանք հռչակագրային հայտարարություններ չլինեն, կոնկրետ քայլեր պետք է արվեն: Եթե ԵՊՀ-ն բարձրացնի կրթական ծառայությունների որակը, ավտոմատ հեղինակությունը կվերականգնվի: Մյուս ճանապարհը՝ գիտական լավ արդյունք ապահովել եւ այն ճիշտ ներկայացնել: Այդ հնարավորությունն ունենք թե՛ բնագիտական, թե՛ հումանիտար թեւում: Համալսարանը ազգային կարեւոր արժեք է, եւ այստեղ պաթոս չկա: 100 տարվա չընդհատվող պատմություն ունեցող համալսարան ունենք, որը զգալի ներդրում է ունեցել հասարակական-քաղաքական պրոցեսներում: Առաջին հանրապետության դժվար օրերին ստեղծված համալսարանը պետք է զարգացնել, ոչ թե տանել դեպի ճահիճ, լճացում: Ես իմ ուժերի ներածին չափով փորձելու եմ դրական քայլեր անել եւ փոխել համալսարանի մասին բացասական ընկալումը եւ հուսով եմ, որ համալսարանը գիտական արդյունքով օգտակար է լինելու պետությանը:

Համալսարանում կոռուպցիա կա՞: Եթե այո, ապա ինչպե՞ս եք պայքարելու դրա դեմ:

Սա մեծ հիմնարկ է, տարբեր օղակներ ունեցող, եւ ասել, որ կոռուպցիա չկա, սխալ է: Կարեւորը՝ լինի ցանկություն դրա դեմ պայքարելու եւ հակակոռուպցիոն գործուն մեխանիզմներ ներդնելու: Կրթական ոլորտում այդ քայլերից մեկը կարող է լինել քննությունները համակարգչային եղանակով կազմակերպելը՝ բացառելով կամ նվազագույնի հասցնելով անձնական գործոնը: Դա էականորեն կարող է նվազեցնել կոռուպցիոն ռիսկերը: Պետք է նաեւ պատճառահետեւանքային կապերը տեսնել: Վերադառնանք ցածր աշխատավարձի թեմային: Եթե լինի արժանապատիվ աշխատավարձ, դա նույնպես կնվազեցնի կոռուպցիոն ռիսկերը եւ մարդկանց հետ կպահի վտանգավոր դրսեւորումներից: Սա համալիր միջոցառում է, եւ այս ուղղությամբ աստիճանաբար քայլեր կարվեն: Դա հարիր չէ մի համալսարանի, որը ձգտում է միջազգային հեղինակության:

Գրագողության դեմ ինչպե՞ս եք պատկերացնում պայքարը:

Գրագողության երկու մակարդակ եմ առանձնացնում՝ ուսանողական եւ դասախոսական: Ուսանողականն ավելի կառավարելի է: Ծրագրում եմ ներդնել հակապլագիատ ծրագիր՝ ավարտական աշխատանքները, մագիստրոսական թեզերը դրանցով անցկացնելու համար: Այլ մեխանիզմներ էլ կան՝ օրինակ աշխատանքի կոդավորում, որի միջոցով նախ կհայտնաբերվեն գրագողության հեղինակները, ապա՝ կկանխվի հաջորդ տարի այդ նույն աշխատանքը մի փոքր փոխված վերնագրով կամ բովանդակությամբ ներկայացնելու միտումը: Մի քանի տարվա ընթացքում այս եղանակով էականորեն կնվազեն գրագողության ծավալները: Ինչ վերաբերում է դասախոսական անձնակազմի կողմից գրագողության դեպքերին, ատենախոսություններով զբաղվում է համապաստախան կառույցը՝ ԲՈԿ-ը, մենք պետք է գործուն մեխանիզմներով կանխենք համալսարանական ամսագրերում հրատարակվող հոդվածներում եւ ԵՊՀ հրատարակչությունում տպագրվող գրքերում առկա գրագողության դրսեւորումները: Պետք է ներդնենք կույր գրախոսության ինստիտուտը եւ դրա համար գումար հատկացնենք: Եթե մարդը հոդվածը կարդալու է կարծիք տալու համար, դրա համար պետք է վճարվի եւ պատասխանատու լինի գրագողությունը հայտնաբերելու:

Մրցակցայի՞ն են ռեկտորի ընտրությունները:

Այո, հինգ թեկնածու կա, յուրաքանչյուրն իր տեսակետն ունի: Թեեւ վստահ եմ, որ ծրագրերում շատ կետեր խաչվելու են: Եվ այս ընտրությունն առաջին քայլն է լինելու համալսարանի բարոյահոգեբանական մթնոլորտն առողջացնելու ուղղությամբ:

Երիտասարդ լինելը ձեզ առավելություն տալի՞ս է այս ընտրություններում:

Ես նախ արեւելյան ասացվածքով կպատասխանեմ՝ խելքը ոչ թե տարիքի մեջ է, այլ գլխի: Երկրորդ՝ վերջին շրջանում երիտասարդության չափորոշիչը փոխվել է, ես 40 տարեկան եմ եւ չգիտեմ՝ դա երիտասարդ տարիք է համարվում, թե այլեւս ոչ՝ հաշվի առնելով պետական տարբեր պաշտոններում ինձանից տարիքով ավելի փոքր, անգամ իմ ուսանողների ներգրավվածությունը:  Այնպես որ, տարիքը որպես առավելություն չեմ դիտարկում: Հարգանք ունեմ բոլոր թեկնածուների նկատմամբ, առավել եւս ինձնից ավագների: