«Համախմբում» շարժման անդամ Ավետիք Չալաբյանն իր փաստաբանական խմբի միջոցով փոխանցել է «Հայաստանի ճակատագրական ընտրությունը» երեք շարքից բաղկացած հոդվածաշարի երկրորդ մասը (հոդվածի առաջին մասը՝ հղումով)։

Հդվածում Ավետիք Չալաբյանն անդրադարձել է կրթության, բնակավայրերի և բնակչության տեղաբաշխման, պետական համակարգերի արդիականացման անհրաժեշտությանը և ուղիներին։ Ստորեւ՝ հոդվածն առանց խմբագրման։

Առաջինը եւ թերեւս առավել կրիտիկականը կրթությունն է։

• Ուստի, եթե մենք ցանկանում ենք Հայաստանում իրական կրթական հեղափոխություն իրականացնել, պետք է հասցեագրենք աղքատությամբ պայմանավորված խորքային խնդիրները, մասնավորապես.
• Բոլոր խոշոր (1000 եւ ավել բնակիչ ունեցող) բնակավայրերում պետք է գործեն պետական ֆինանսավորմամբ մանկապարտեզներ, երեխաների կրթությունը պետք է սկսվի նախադպրոցական հասակից եւ լինի անվճար։
• Նույն այդ բնակավայրերում դպրոցները պետք է արդիականացվեն, պետությունը պետք է ոչ միայն անվճար ուսում ապահովի, այլեւ սնունդ, համազգեստ եւ ուսման պարագաներ։
• Համալսարաններում պետպատվերը պետք է ընդլայնվի մի քանի անգամ, բոլոր պետական համալսարանները պետք է ստեղծեն մարզային մասնաճյուղեր, պետությունը պետք է սուբսիդավորի դրանց աշխատանքը։
• Երկրի տարածքում ամենուրեք պետք է ստեղծվեն հավելյալ կրթության հնարավորություններ, «Թումո բոքս» տիպի կառույցները պետք է հասանելի դառնան բոլոր երեխաներին։
• Մասնավոր դպրոցները պետականներին հավասար մեկ սովորողի հաշվով ֆինանսավորում պետք է ստանան պետությունից, դա հնարավորություն կտա ստեղծել մրցակցային միջավայր, եւ շարունակաբար բարձրացնել դպրոցական կրթության որակը։
• Համալսարանները պետք է իրապես ապաքաղաքականացվեն, եւ կենտրոնանան գործատուների հետ համատեղ որակյալ եւ պահանջարկված կրթական արժեք ստեղծելու վրա։
• Հայաստանի առաջատար 2-3 համալսարանները, շարունակաբար բարձրացնելով կրթության որակը, պետք է հայտնվեն աշխարհի լավագույն 500 համալսարանների ցանկում, հեռանկարում ավելի բարձր դիրքեր նվաճելու նպատակով։

«Նախորդի հետ փոխշաղկապված, արդիականացման կարեւորագույն խնդիր է լինելու Հայաստանում բնակչության առկա տարածքային բաշխումը փոխելը։ Այսօր Հայաստանի բնակչության 30% ապրում է գյուղերում, իսկ 20%-ը քաղաքային կարգավիճակ ունեցող ավաններում, որոնք իրապես մեծ գյուղեր են։ Բնակչության այդպիսի կառուղցվածքը ձեւավորվել է պատմականորեն, մասնավորապես, նաեւ անկախության շրջանում տեղի ունեցած դե-ինդուստրիալիզացիայի արդյունքում, բայց 21-րդ դարում ակնհայտորեն օպտիմալ չէ։ Իրավիճակը բարդացնում է այն, որ գյուղական բնակավայրերի զգալի մասը փոքր են, եւ չունեն բավարար մասշտաբ՝ նվազագույն սոցիալական ենթակառուցվածք ապահովելու։ Այսօր միջին հայկական գյուղական բնակավայր ունի մոտ 1 000 բնակիչ եւ 400 հեկտար վարելահող՝ ոչ մեկը, ոչ մյուսը բավարար չեն բնականոն սոցիալ-տնտեսական գործունեության համար։ Եթե հաշվի առնենք նաեւ, որ այդ միջինը պայմանավորված է նաեւ մի քանի տասնյակ խոշոր բնակավայրերի առկայությամբ, ապա ակնհայտ է, որ գյուղական բնակավայրերի մեծ մասը երկարաժամկետ հեռանկարում կենսունակ չեն, արդեն հիմա նրանցից շարունակական արտահոսք է տեղի ունենում»։

Հիշեցնենք, որ Ավետիք Չալաբյանը կալանքի տակ է եւ մեղադրվում է ՀՀ քրեական օրենսգրքի 163-րդ հոդվածի 3-րդ մասի 2-րդ կետով նախատեսված արարք գործելու մեջ՝ Հայաստանի ազգային ագրարային համալսարանի ուսանողների՝ ընդդիմության ցույցերին մասնակցության դիմաց նույն համալսարանի ուսանողական խորհրդի նախագահին նյութապես շահագրգռելու մեջ։,