Երեկ՝ Երևանի ժամանակով 22:18-ին, SpaceX ընկերության հրթիռով հայկական արտադրության «Հայասաթ-1» արբանյակն ԱՄՆ-ից արձակվեց տիեզերք։ Արբանյակը յուրաքանչյուր մեկուկես ժամվա ընթացքում Երկրի շուրջ մեկ պտույտ է կատարելու: Երբ «Հայասաթ-1»-ն անցնի Հայաստանի օդային տարածքով, հնարավոր կլինի որսալ արբանյակի ուղարկած ազդանշանները։

Բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարարության հաղորդմամբ՝ իրադարձությունն իրականություն է դարձել մասնավոր ընկերության՝ «Բազումք» տիեզերական հետազոտությունների լաբորատորիայի աշխատանքի շնորհիվ։

Liftoff! pic.twitter.com/iXndCsnEFL

— SpaceX (@SpaceX) December 1, 2023

«Կարևորելով տիեզերական գործունեության ոլորտում Հայաստանի Հանրապետության տնտեսության, գիտության, տեխնոլոգիական զարգացումը՝ 2020թ. մարտի 6-ին ընդունվեց Տիեզերական գործունեության մասին ՀՀ օրենքը՝ կարգավորելու Հայաստանի Հանրապետությունում տիեզերական գործունեության ոլորտը: Օրենքը սահմանում է տիեզերական գործունեության շրջանակը, հիմնական սկզբունքները և հարկային արտոնություններ է տրամադրվում տիեզերական ընկերությունների համար:

Տիեզերական գործունեությունը ՀՀ-ում լիցենզավորման ենթակա գործունեություն է, որը տրամադրում է ՀՀ բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարարությունը: 2021թ. հոկտեմբերի 21-ին «Գեոկոսմոս» ՓԲԸ-ին, որի միակ բաժնետերը Հայաստանի Հանրապետությունն է, տրամադրել է տիեզերական գործունեություն իրականացնելու առաջին լիցենզիան: 2023թ. սեպտեմբերի 7-ին տիեզերական գործունեություն իրականացնելու լիցենզիա ստացավ նաև առաջին մասնավոր ընկերությունը՝ «Բազումք» տիեզերական հետազոտությունների լաբորատորիա հիմնադրամը:

• Մասնագետ․ «Այսպիսի արբանյակ ունենալը լավ առիթ է, խթան, որ ինքներս ստեղծենք մերը»

Դեռ 2022թ. մայիսի 25-ին Հայաստանն արձակեց իր առաջին Armsat-1-ը Երկրի հեռակա դիտարկման արբանյակը և սկսեց երկրային ենթակառուցվածքների ստեղծման աշխատանքները՝ արբանյակի օպերատորների պատրաստում, կառավարման կենտրոնի և ընդունիչ կայանի ստեղծում։ Այսօր էլ արդեն տիեզերք է արձակվել «Հայասաթ-1» առաջին հայրենական արբանյակը:

«Հայասաթ-1»-ի արձակումը հերթական քայլն է՝ Հայաստանում զարգացնելու տիեզերական գործունեությունը, տիեզերական սարքաշինությունը։ Սա նաև միջազգային համագործակցությունների, հայկական ինժեներական տաղանդի կարևոր փորձարկում է: Հատկանշական է, որ կարևորագույն այս իրադարձությունն իրականություն է դառնում մասնավոր ընկերության՝ «Բազումք» տիեզերական հետազոտությունների լաբորատորիայի աշխատանքի շնորհիվ։

Հայ ինժեներներն իրենց ուրույն դերն են ունեցել աստղագիտության և տիեզերական տեխնոլոգիաների զարգացման ուղղություններում։ Այս ծրագիրն այդ նվաճումները շարունակելու և նոր մակարդակի հասցնելու առաջին, բայց հաստատուն քայլն է` տիեզերական տերությունների շարքում Հայաստանի տեղորոշման համար։

Շնորհավորում ենք «Բազումք» տիեզերական հետազոտությունների լաբորատորիայի աշխատակիցներին, բոլոր նրանց, ում տաղանդի և կատարած աշխատանքի արդյունքում Հայաստանում տիեզերական տեխնոլոգիաների զարգացումը նոր առաջընթաց է գրանցում։ Մաղթում ենք «Բազումք»-ի թիմին բեղմնավոր գործունեություն, գիտական նորանոր նվաճումներ ու ձեռքբերումներ՝ ի նպաստ Հայաստանի Հանրապետության զարգացման»,- ասված է ԲՏԱ նախարարության հրապարակման մեջ։

Տե՛ս նաև՝

• Հայաստանի արբանյակի մասին շատ տվյալներ համարվում են գաղտնիք, իսկ ի՞նչ է հայտնի

Լուսանկարները՝ SpaceX-ի