Անցյալ տարվա սեպտեմբերի 21-ին «Ադնակլասնիկ» սրճարանում դաժանաբար ծեծի ենթարկված Անդրանիկ Բաբայանը, հիվանդանոցում 8 օր շարունակ ուշքի չգալով, մահացավ (տես հոդվածը՝ «Եթե չձերբակալվեն «Մսաղացի Լյովիկը» եւ նրա խումբը, կլինեն նոր հանցագործություններ»):

Դրանից հետո Հանրային ռադիոյի «Ռադիոլուր» ծրագրի ղեկավար եւ հիշյալ սրճարանի համասեփականատեր Արթուր Սահակյանը հայտարարեց, որ «սպանության հեղինակը ԱԺ պատգամավոր Լեւոն Սարգսյանն է իր բանդայի հետ», իսկ ոստիկանությունը տարածել էր հաղորդագրություն, որով, ըստ էության, «Ադնակլասնիկում» մահվան ելքով ավարտված միջադեպը ներկայացվում էր որպես լրագրող Սահակյանի կողմից Մարինե Մադատյանի (ըստ լրատվամիջոցների` վերջինս Լեւոն Սարգսյանի ընկերուհին է եւ հայտնի է որպես «ՀՀԿ-ի Մարիշ») նկատմամբ կատարված բռնաբարության փորձի հետեւանք:

Ոստիկանապետի տեղակալ Գագիկ Համբարձումյանը հայտարարեց, որ եթե պարզեն` Մարինե Մադատյանը բռնաբարելու փորձի վերաբերյալ սուտ մատնություն է տվել, վերջինիս կենթարկվի պատասխանատվության, իսկ եթե պարզվեր հակառակը` կպատժվեր լրագրող Արթուր Սահակյանը:

Սակայն նախաքննությունն այդպես էլ չկարողացավհիմնավորել կամ հերքել Մադատյանի կողմից սուտ մատնություն կատարելու հանգամանքը: Ուստի, 2008-ի դեկտեմբերի 24-ին Արթուր Սահակյանի մասով քրգործի վարույթը կարճվեց՝ ապացույցների անբավարարության հիմքով: Իսկ երկու օր անց քրեական գործից անջատվեց «Ադնակլասնիկում» տեղի ունեցած խուլիգանությանը մասնակցած եւ դեռեւս ինքնությունը չպարզված անձանց մասը:

Ներկայացնում ենք ԱՄՆ-ում գտնվող լրագրող Արթուր Սահակյանի «Հետքին» տված հարցազրույցը:

Միջադեպը եղել է սեպտեմբերի 21-ին, բայց ոստիկանությունը, կատարվածը մասնակի ներկայացնելով, առաջին հաղորդագրությունը տարածեց միայն սեպտեմբերի 29-ին, երբ Անդրանիկն արդեն մահացել էր: Կարծես ի պատասխան ոստիկանության հաղորդագրության` հաջորդ օրը միջադեպի մասին բարձրաձայնեցիք: Ինչո՞ւ էիք մինչ այդ լռում:

Լռում էի մի քանի պատճառներով: Նախ` սկզբում որեւէ ստույգ ինֆորմացիայի չէի տիրապետում. ի՞նչ կատարվեց, ինչո՞ւ կատարվեց եւ կոնկրետ ովքե՞ր են կանգնած այս ամենի հետեւում:  Գիտեի մեկ բան` դեպքից հետո բանդան փնտրում էր ինձ ու իմ ընտանիքին: Ունեի ստույգ տեղեկություններ, որ նրանք որոշել են ամեն գնով գտնել ինձ կամ ընտանիքիս անդամներին: Եվ որքան էլ զարհուրելի է` այդ գործում բանդայի զինակիցներն էին նաեւ որոշ, այսպես կոչված` ոստիկաններ: Նրանք ի սկզբանե էին բանդայի հետ: Նրանք էլ իրենց ֆունկցիան ունեին. ամեն գնով բերել, գործ սարքել ու ձերբակալել, որպեսզի աղմուկ չբարձրանա իրենց կատարած ոճրագործության մասին: Այդ իսկ պատճառով 3 օր անց, երբ իրավիճակը նրանց կողմից այլեւս վերահսկելի չէր, լվացած ուղեղները հորինեցին ցնդաբանություններ ու դրեցին շրջանառության մեջ:

Ես ոչ թե իմ մասին էի մտածում, այլ ընտանիքիս, երեխաներիս: Եվ այդ պայմաններում լվացած ուղեղներով, քառակուսի գլուխներով մանրապճեղ խոշոր եղջերավորների հետ պետք էր զգույշ լինել: Առավել եւս, որ արդեն տեղյակ էի դրանց անմարդկային վայրենություններին` ինչպես ծեծելով սպանեցին անմեղ մարդուն, որի ոտքի տակի փոշին չարժի ամբողջ բանդան միասին վերցրած` իրենց պարագլուխով:

Ստիպված էի ընտանիքիս հետ միասին թաքնվել: Եվ ամենագլխավորը` Անդրանիկը մահամերձ էր եւ առաջին հերթին պետք էր մտածել նրան փրկելու ուղղությամբ: Ցավոք, ոչնչով չկարողացա օգտակար լինել:

Մինչ այդ տարբեր տեղեկություններ ունեի, թե ովքեր են այդ ստահակները, բայց վերջնականապես հաստատվեցին իմ տեղեկությունները սեպտեմբերի 29-ին` Անդրանիկի մահվան օրը, երբ բանդայի պարագլուխը, այսպես ասենք` ինքնաբացահայտվեց` ԱԺ-ում բացահայտ սկսեց խոսել ու արդարացնել ոհմակի կատարածը: Ես վերջնականապես համոզվեցի, որ այդ նրանք են եւ նույն օրը դիմեցի իմ գործընկերներին եւ հայտնեցի այն ամենի մասին, ինչ տեղի էր ունեցել եւ ինչ կարողացել էի ճշտել:

«Իմ կարծիքով` բավական մանրամասներ կան, որոնք ինձ թույլ են տալիս մի քանի վարկածների մասին խոսել` նախապես պլանավորված սպանություն եւ այնպիսի հետեւանքներով, որ հասարակական կարծիքը պիտի ուղղեն իմ դեմ, որպեսզի ասեն, որ ծեծել է կամ բռնաբարության փորձ է արել «մեր քվորը»: Երկրորդ վարկածը` իրենք տարել ջարդուփշուր են արել «իրենց քվորը», ու նա էլ վախի ազդեցության տակ ինչ-որ բաներ է ասել, եւ եկել են մուռը հանելու աֆեկտի տակ… Մենք գործ ունենք նաեւ երկրորդ հանցագործության հետ, թող պարզեն, թե ովքե՞ր են ծեծել այդ աղջկան եւ ինչի՞ համար»: Սա հատված էր Ձեր տված հարցազրույցից (սեպտեմբերի 30, «Առավոտ»): Կբացահայտե՞ք այն մանրամասները, որոնք Ձեզ թույլ են տվել առաջ քաշել հիշյալ վարկածները: Եվ երկրորդ` ունե՞ք Ձեր հնչեցրած հարցերի պատասխանները` «ովքե՞ր են ծեծել այդ աղջկան եւ ինչի՞ համար»:

Առաջին օրը լսել էի, որ այդ աղջկան տեսել են ջարդուխուրդ արված դեմքով:  Եթե դա իրականություն էր, ապա նրան ծեծել են` ովքե՞ր, ինչու՞ , չեմ կարող ասել: Կարող եմ ենթադրել: Մինչ այն պահը, երբ իմ մեքենայից իջավ եւ նստեց իր մտերիմների մեքենան, նա եղել է նորմալ վիճակում, նորմալ տեսքով: Թե դրանից հետո ի՞նչ է եղել, քանի՞ հոգու ձեռք է ընկել, ի՞նչ են արել նրա հետ, բնականաբար, տեղյակ չեմ եւ չեմ կարող ասել: Այնպես որ, այստեղ գուցե այդ տեղեկություններն էին սխալ: Անձամբ ես չեմ կարող ոչ հերքել եւ ոչ էլ հաստատել:

ԱԺ պատգամավոր Լեւոն Սարգսյանն այս ամբողջ պատմության որեւէ դրվագում ուղղակի, անմիջական մասնակցություն ունեցե՞լ է:

Ես ապացույցներ չունեմ, սակայն ունեի տեղեկություններ, որ նա եղել է դեպքի վայրում: Այդ մասին ասել եմ եւ սեպտեմբերի 30-ի հարցազրույցում եւ նախաքննական իմ ցուցմունքներում:

Լեւոն Սարգսյանը սկզբում չէր հարցաքննվում, ինչը պայմանավորում էին այն հանգամանքով, որ նրա անունը ոչ ոք իր ցուցմունքում չի հիշատակել: Հետո, երբ նրան հարցաքննեցին, «նախաքննական գաղտնիք է» պատճառաբանությամբ այդպես էլ չասացին, թե ով էր նշել նրա անունը: Դուք նրա անունը ցուցմունքում նշե՞լ եք, եթե այո, ի՞նչ դերակատարությամբ: (Խնդրում եմ նշեք նաեւ, թե ե՞րբ եք ցուցմունքներում Լեւոն Սարգսյանի մասին հիշատակել, եթե ավելի ուշ, ապա ինչո՞ւ, իսկ եթե չեք հիշատակել, պարզաբանեք նաեւ դրա պատճառները):

Կրկնում եմ, այդ մասին հայտնել եմ եւ առաջին ցուցմունքում եւ հետո: Այն ինչի մասին ես հայտնել եմ մամուլում, նույնը կրկնել եմ իմ բոլոր ցուցմունքներում: Որեւէ հակասություն չկա իմ խոսքերի մեջ եւ չէր էլ կարող լինել:

Լեւոն Սարգսյանին միջադեպից հետո երբեւէ հանդիպե՞լ կամ հետը զրուցե՞լ եք: Եթե այո, ինչի՞ մասին:

Ոչ դեպքից հետո, ոչ դեպքից առաջ եւ ոչ էլ երբեւէ չեմ հանդիպել Լեւոն Սարգսյանին, ցանկություն էլ չունեմ հանդիպելու: Իհարկե, նրա մասին իմացել եմ` որոշ առումներով որպես «հանրահայտ» պատգամավորի: Ի վերջո, բազմաթիվ առիթներ են եղել լուսաբանելու այս կամ այն իրադարձությունը, որոնց մեջ դերակատարություն ունի Լեւոն Սարգսյանը: Բայց անձամբ, ի տարբերություն որոշ մարդկանց, որոնք, իմ տեղեկություններով, գաղտնի հանդիպումներ են ունեցել նրա հետ, ես երբեւէ չեմ շփվել Լեւոն Սարգսյանի հետ:

Միջադեպով պայմանավորված որեւէ սպառնալիք ստացե՞լ եք: Եթե այո, ե՞րբ եւ ումի՞ց:

Ուղակի սպառնալիքներ` ոչ:

Այս գործով Դուք տուժող չեք ճանաչվել, ինչո՞ւ: Ձեզ չե՞ն ծեծել: Ի վերջո, Դուք նաեւ «Ադնակլասնիկ» սրճարանի համասեփականատերն եք, որի գույքը միջադեպի արդյունքում վնասվել է: Այս մասով ինչո՞ւ տուժող չեք ճանաչվել ու քաղհայցի պահանջ չեք ներկայացրել:

Այդ հարցի պատասխանը ես չունեմ եւ ինձ էլ է շատ հետաքրքիր: Սակայն մյուս կողմից նրանք մարդ են սպանել, նրանք երկու երեխաների որբացրել են, նրանք մի ընտանիքի  զրկել են երջանիկ լինելու իրավունքից: Եվ այս պայմաններում խոսել իմ մասին` որպես տուժողի, կարծում եմ` փոքր-ինչ անհեթեթ է: Անշուշտ, տուժող եմ ես, բոլորս ենք տուժող, մեր հասարակությունն է տուժող, մեր ժողովուրդը, ի վերջո` մեր երկիրն է տուժող, որ նմանատիպ բանդաների ձեռքին խաղալիք է դարձել: Նրանց համար մարդն ու նապաստակը նույն նշանակությունն ունեն: Կներեք` նապաստակն ավելի թանկ է նրանց համար, քանի որ կարող են նաեւ խժռել:

Տուժող Աբել Միքայելյանը հրաժարվել է դատավարությանը ներկայանալուց եւ քաղհայցի պահանջ ներկայացնելուց: Ունե՞ք այս վարքագծի պատասխանը:

Այդ հարցում Աբելին հասկանում եմ:

Ի՞նչպես է դասավորվել սրճարանի «ճակատագիրը»:

Սրճարանը փակվեց: Աներեւակայելի հաջող սկիզբ ունեցած բիզնես-գաղափարն ընդամենը 3 ամսվա կյանք ունեցավ: Ավարտվեց նրանով, որ երեք գործընկերներով մոտավորապես 30 հազար ամերիկյան դոլարի վնաս կրեցինք: Այդ գումարի մեծ մասը պարզապես բանկերից վերցված վարկ էր, որը մինչ օրս մնացել է որպես պարտք: Բայց կրկնում եմ, դա չէ կարեւոր, դրա մասին խոսելն ավելորդ է, քանի որ անդառնալի կորուստ ունենք. դա Անդրանիկի մահն էր` տականքի ձեռքով կատարված սպանությունը, որը, հուսով եմ` չեն մարսելու:

Ապացույցների անբավարարության հիմքով «բռնաբարության փորձի մասով» քրեական գործի վարույթը կարճվել է: Կմեկնաբանե՞ք քննիչի այս որոշումը (քրգործի այս մասով Ձեր նկատմամբ խափանման որեւէ միջոց կիրառվե՞լ էր):

Հենց սկզբից ես եղել եմ վկա եւ մնացել եմ նույն կարգավիճակով մինչեւ վերջ, քանի որ հիմնազուրկ էին բոլոր մեղադրանքները: Խափանման միջոց, բնականաբար, չէր կարող կիրառվել: Դուք պատկերացնո՞ւմ էք` եթե որեւէ չնչին փաստ լիներ նրանց ձեռքին: Կոչնչացներն ինձ: Բացի այդ աղջկա հիմարություններից, հորինված անհեթեթ, զրպարտչական ու ինքն իրեն հակասող ցուցմունքներից, որեւէ այլ ապացույց իմ դեմ չի եղել եւ չի հայտնաբերվել: Եվ չէր էլ կարող լինել. 35 տարեկան եմ եւ իմ կենսագրությունը եղել է անբիծ: Ինչ-որ ստահակներ փորձ արեցին խաթարել այն: Այդ նրանք կարող են ծեծել, բռնաբարել, սպանել, ոչ` ես: Այդ նրանց համար է դա սովորոկան երեւույթ, ոչ` իմ: Մարդիկ, որոնք ծառ անգամ չեն տնկել երկրի համար, բռնություններից, սպանություններից ու գործեր սարքելուց բացի ոչ մի այլ «փեշակ» չունեն. կարող են մարդկանց ճակատագրեր վճռել:

Արդարությունը պահանջում էր դատել այդ աղջկան` սուտ մատնության հատկանիշներով: Կամ եթե նա ստիպված է եղել նման հայտարարություն անել, պետք էր ստիպողին գտնել ու պատասխանատվության կանչել: Կամ միգուցե այդ աղջիկը աշխատել է մի երրորդ կողմի համար: Միգուցե նրա խնդիրը հենց այդ նույն Լեւոն Սարգսյանին թիրախ դարձնելն էր, իսկ ես ընտրված էի որպես հարմար միջոց, որը շատ հավանական եմ համարում: Պետք էր պարզել այդ ամենը: Չարվեց:

Ի դեպ, ինձ համար անսպասելիորեն հայտնվեցին որոշ գրչակներ ու «աբիժնիկներ» (ներողություն եմ խնդրում այս բառի համար, սակայն այլ կերպ հնարավոր չէ բնորոշել մարդկանց այդ կերպը), որոնք ուղղակի նպաստեցին ոճրագործության արդարացմանը եւ, տեղեկություններ ունեմ, որ մինչ այժմ շարունակում են իրենց կեղտոտ գործը: Խնդիր են դրել իմ շրջապատին հերթով հանել իմ դեմ: Բայց դա արդեն այլ թեմա է: Կարծում եմ` գրչակներին եւ «աբիժնիկներին» անդրադառնալու առիթ դեռեւս կունենամ:

Մեկ բան կարող եմ ասել, ի տարբերություն սկզբնական շրջանի, երբ «քաղմասի» ոստիկանությունն ուղղակի գործ էր սարքում, Հատուկ քննչական ծառայությունը փորձեց ավելի օբյեկտիվ քննություն կատարել: Թե ինչո՞ւ քննությունը չհասավ Մարիշ կոչվածին պատասխանատվության կանչելուն, գործ սարքող ոստիկաններին պատժելուն, ես չեմ կարող ասել. մի՞գուցե «պատճառներ» կան: Ամեն դեպքում, քննիչ Վահան Խանզադյանն իմ մասով օբյեկտիվ քննություն էր տանում, որի համար շնորհակալ եմ նրան:

Ե՞րբ եք մեկնել ԱՄՆ եւ ե՞րբ եք պատրաստվում վերադառնալ:

ԱՄՆ մեկնել եմ դեկտեմբերի կեսերին: Վերադառնալու ստույգ ժամկետներ դեռ չեմ կարող ասել, քանի որ դեռեւս չեմ որոշել: