HY RU EN
Տեսանյութեր Լուսանկարներ Փոդքասթ
հետք հետաքննող լրագրողներ
HY RU EN
Asset 3

Բեռնվում է ...

 Էջի վերջ Այլ էջեր չկան բեռնելու համար

Որոնման արդյունքում ոչինչ չի գտնվել

Խորենացու փողո՞ց, թե՞ փակուղի

Մարգար Մելքոնյան

 Կարելի է միգուցե ասել, որ «Սասնա Ծռերի» կողմից Երեւանի Էրեբունու շրջանի ոստիկանատանը (ՊՊԾ-ում) ոստիկանների ներկալման ժամկետը վատ էր ընտրված՝ ի տես Թուրքիայում երկու օր առաջ ձախողությամբ ավարտված պետական հեղաղրջման և նախագահ Էրդողանի՝ դրան հետևած «ուժային խաղերի»։ Բայց նման բան ասել նշանակում է չընկալել, որ «դրա մասին չի խօսքը»։

Պատանդառությունը պիտի որ տեղի ունեցած չլիներ, երբե՛ք։ Ընտրության կասկածահարույց արդյունքների դեմ բողոքելու համար քաղաքային հրապարակ գրավելը, կամ աշխատավարձ չվճարելու դեմ գործարան գրավելը, կամ էլեկտրականության սակերի շորթումի հասնող գնաճին վերջ տալ պահանջելու համար Բաղրամյան պողոտան փակելը մի բան է, լրիվ ուրիշ բան է ոստիկանության դեմ զենք բարձրացնելը կամ Խորենացու փողոցում ոստիկանների վրա մետաղաձողեր շպրտելը։

Ինչպես հաճախ է պատահել, ցուցարարների դեմ ոստիկանութեան հակզդեցությունն (այս անգամ էլ ցուցարարների միջև) «խտրականություն չդնող» եղավ ու չափազանց վայրագ։

Ի լրումն ոստիկանության կողմից ձերբակալված ղեկավարների ազատ արձակմանը, պատանդառուները պահանջել են նաև նախագահ Սերժ Սարգսյանի հրաժարականը։ Սակայն «անբան‐անազնիվներին դուրս գցելը» քաղաքական ծրագիր չէ։ Քսահինգ տարի առաջ մի խումբ մարդիկ մի քայլը մյուսի հետևից անելով կործանեցին Հայաստանի Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունը, բայց այն փոխարինող ավելի լավ բան չունեին, կամ, ավելի ճիշտը, բնակչության մեծամասնության համար չունեին։ Արժի կրկնել այս դժնդակ դասի բարոյական խրատը՝ հրաժարականների կամ հաստատությունների կործանման կոչ մի՛ արեք, եթե պատրաստ չեք դրանք ավելի լավ այլընտրանքով փոխարինելու։

Երևի պետք է մենք մեզ հիշեցնենք, որ աղքատությունը, անհավասարությունը, կոռուպցիան և պաշտոնական անպատժելիությունը, որոնք այսօր տիրական են երկրում, ծայր չառան 2008 թվին Սերժ Սարգսյանի վարչամեքենայի ձեւավորմամբ։ Դժգոհություններն ու բողոքները կուտակվելով շատացան մեկ վարչամեքենայից դրան հաջորդողին, սակայն այս զարգացումներից վատթարագույնին համար (արդեն) հողը պատրաստ էր ավելի քան քսանհինգ տարի առաջ, երբ կապիտալիստ դառնալու հավակնություն ունեցողներ մի խումբ ագիտատորներ իշխանության տիրանալուց անմիջապես հետո ընկան ավարի վրա իրար միս ուտելու ծուղակը։ Նրանք է, որ ազգային սրընթաց անկման մի ժամանակաշրջանի մեկնարկը տվեցին։ Դրան հաջորդող Քոչարյանի ու Սարգսյանի վարչամեքենաները պարզապես փշրանքները հավաքեցին այնտեղերից, որտեղ տարտղնել էին դրանք հակասովետ առաջնորդները։

Սարգսյանի վարչամեքենան, հետևաբար, պետք չէ առանձնացվի իբրև երկրի ցավերի միակ աղբյուրը։ Երբ հարցը գալիս է քաղաքական հալածանքներին, օրինակ, պետք է հիշենք, որ նախկին նախագահներ Լևոն Տեր-Պետրոսյանը և Ռոբերտ Քոչարյանը չեզոքացման վայրագ միջոցներ կիրառել հրամայեցին, համապատասխանաբար 1996 սեպտեմբերին ու 2008-ի մարտի 1-ին ու 2-ին, ընդդեմ ընդդիմության համակիրների, որոնք բողոքում էին նախագահական ընտրությունների իրենց կարծիքով կեղծված արդյունքների դեմ։

Երևանում ընդվզումը կարող է ունենալ հետևանքներ, որոնք արմատականների մտադրությունների հետ բացարձակապես կապ չունեն։ Սարգսյանի վարչամեքենայի ամենաահարկու թշնամիները, և այստեղ նկատի չունե՛նք Սասնա ծռերին կամ Խորենացու փողոցի նրանց համակիրներին, իսկական վտանգ են Հայաստանի բարօրության ու անվտանգության համար։ Փաստն այն է, որ Սարգսյանի ընդդիմադիրներից շատերը,  երկրի ներսում թե արտասահմանում, սպասում են մի (հարմար) առիթի՝ նրան փոխարինելու մի ղեկավարությամբ, որը Մոսկվայի (և Հայաստանի) միջև գործող առևտրական ու զինվորական համաձայնությունները չեղյալ կհայտարարի, (և սա մի պահի), երբ այն կարող է հատկապես վտանգավոր լինել Հայաստանի համար։

Հայաստանը պարզապես աղքատ մի երկիր չէ՝ Հայաստանը աղքատացած երկիր է. Հայաստանը մի երկիր է, որը քսանհինգ տարի առաջ բարգավաճ երկիր էր, բայց այսօր խորտակված է (բեռանը տակ) գործազրկության, զանգվածային արտագաղթի, կոռուպցիայի և պաշտոնական անպատժելիության մի մակարդակի, որը տվել-անցել է խորհրդային ժամանակաշրջանի վերջին տասնամյակներին գոյություն ունեցած ամեն ինչին։ Սա բացատրում է փողոցում տիրող զայրույթը որոշ չափով։

Միաժամանակ, շնորհիվ նույն այն գործընթացներին, որոնք շարժման մեջ էին դրել աղքատացման գործընթացը, երիտասարդների մի (ամբողջ) սերունդից գողացվել է հղացքային բառապաշար (ու խոսույթ), որը կարող էր օգտակար լինել նրանց ինչ որ իմաստ գտնելու երկրի այս ծանր իրավիճակին. Հայաստանում չկա դասակարգային վերլուծություն, չկա պետության ուժի կամ կայսերապաշտության հստակ հասկացություն։ Մարտահրավերները հասկանալու համար պայքարողները տեսնում են միայն երկու այլընտրանք, որոնցից ոչ մեկը գոհացուցիչ լինելու չի էլ մոտենում. Մի կողմից կա նեոլիբերալիզմի, ազատ շուկայական կապիտալիզմի բառապաշարն ու դրան ուղեկցող բոլոր ենթադրություններն ու ընկալումները, իսկ մյուս կողմից կան ազգայնականության հետզհետե ավելի ամպագորգոռ տարբերակներ։

Մեծ ՀԿ-ներից, նեղմիտ դասախոսագիտաշխատողների ու ուղեղալվացումի ենթարկված տեխնոկրատների մեկուսացած մի շրջանակից դուրս նեոլիբերալիստական ուսմունքը լայնածավալ չափերով հեղինազրկված է Հայաստանում. երեք տասնամյակ անց դրան չի հաջողվել կատարել իր խոստումներից ոչ մեկը։ Ուրեմն ասպարեզը մնում է հուսաբեկ, ճչան ազգայնականությանը նրանց, ովքեր վիրավորված են, ունեզուրկ եղած, ովքեր դուրս թողնված են, ովքեր հոգնել են սպասելուց ինչ որ նեոլիբերալական մի լուծումի, որն ավելի անմատչելի է թվում այսօր, քան էր քսան տարի առաջ։

Բանն այն է, որ ազգայնական խոսույթը նեոլիբերալիզմի դիմաց այլընտրանք չէ. Շատ հաճախ այն պարզապես ծպտում է, որի հետին թաքնված նեոլիբերալները շարունակում են իրենց ծրագրերի իրականացումը։ Մինչ այդ գաղափարաբանությունից անդին միջավայրը փոփոխվում է, և կանխատեսվող հետևանքը առավել ևս խռովություններ են։

Հայաստանի ներքեւի իննսուն առհարյուրը կարիք չունի ավել քանակով վատ պատկերացված արմատականության։ Սակայն զինված բռնի ուժի ու արյունահեղության դեպքերից խուսափելու հեռանկարը, որի ականատեսը եղանք վերջին շաբաթների ընթացքում՝ լավ չէ։ Այդ հեռանկարը նվազագույնի հասցնելու լավագույն ձևը աշխատավորական դասի կազմակերպությունների ստեղծումն է, որոնք կառաջարկեն փոփոխության իրատեսական ծրագիր։ Որքան ավելի ուժեղ լինեն այս կազմակերպությունները, որքան ավելի ընդարձակ լինի դրանց նեցուկ կանգնող հիմքը, այնքան նվազ հավանական կլինի որ պատրանաթափ եղած երիտասարդները հանրային հրապարակներ դուրս գան՝ զորակցելու հուսահատ մարդկանց հուսահատ քայլերին։

Մարգար Մելքոնյանը փիլիսոփայության դասախոս է, հեղինակ է բազմաթիվ աշխատությունների, այդ թվում՝ «Ռիչարդ Ռորթի քաղաքականությունը. լիբերալիզմն ամերիկյան դարաշրջանի ավարտին» (1999), «Մարքսիզմ. ետսառըպատերազմյան կայծ» (Westview Press, 1996) և «Եղբորս ուղին» (Մոնթե Մելքոնյանի մասին) (2005)։

#Սասնա ծռեր

Մեկնաբանություններ (8)

Armboy
This article needs to be shared with every Armenian. Let everyone read this and understand . I label Sasnan Dzrer criminals. They are sick in the head. I don't care about Serzh. But he is doing a better job than most of these idiots who want the seat.
Minas
Sorry, but this is nonsense. You seriously think that Armenia was a prosperous country 25 years ago?!! 25 years ago, Armenia just got its independence. Soon, they realized that almost nothing was functional in the country. Northern parts of the country were almost entirely destroyed as a result of the earthquake, the Russians left it devastated and if it wasn't for foreign and diaspora aid many more would have died. What made things worse was the war with Azerbaijan and the blockade. The blockade highlighted how superficial the Soviet economic system was. Armenia was completely dependent on import of raw material for manufacturing of low quality Soviet goods that there was no demand for them anymore. So lets be honest and stop painting rosy pictures of the Soviet times. Call it neoliberalism or economic liberalism or whatever you want, the truth is that at the present time it is the only functioning economic system in the world which is based on fair competition and free trade. So why is it that it is not working in Armenia and many other former Soviet republics? The answer is simple, there is neither free trade nor fair competition in Armenia. The country is landlocked and almost 80% of the borders closed, a handful of oligarchs own almost every thing in the country and 60% of those who call themselves parliamentarians are illiterates who are afraid of even getting close to the podium of the parliament. So what is the way out of this? It is simple. Stop fighting for seats, instead fight for real change. It is not going to be easy but eventually it will work. try to use your power(peoples power) to broker deals with the ruling elite that ultimately will bring about change. It is not important who is the president, what really matters is to have a balance of power in the country which will curtail the power of the elite and will create strong democratic institutions. What they usually call a system of check and balances. So instead of demanding president's resignation which ultimately will change nothing, ask for the creation of a strong independent body that can run independent investigation on cases of high ranking officials corruption and hold them accountable. Or another institution which will guarantee the impartiality of the government funded media. It will take time but it will eventually work. In the end of the day, you are not going to have an ideal democracy, even the direct democracy system in Switzerland is not ideal. But you will manage to get out of this miserable situation and see some change.
Hrayr
With all due respect Mr. Melkonian, I would expect that you would have a better understanding of the dire situation and circumstances leading to the takeover of the police headquarters in Armenia. Maybe you have not been to Armenia lately and have not walked its streets. But I could assure you that the corruption is not going to stop and the country is not going to evolve with the current leadership, neither could you see the light at the end of the tunnel. All political and social attempts to put an end to these oligarchs have failed. Since the current president has taken over, 1 million Armenians have emigrated. This is called White Genocide and is worse than any war that Armenia has experienced in its past. I believe that American Armenians need to visit Armenia to understand the current affairs without coming up with utopian ideologies. Jirayr Sefilyan along with the rest of the Sasnan Crer members are the only ones that have what it takes to bring change to the country, unlike the ARF which is hiding behind Sargsyan's shadows.
Harutik
Rome was not built in a single day, nor were Western nations. Armenia is a work in progress. In fact, despite its many geopolitical obstacles, Armenia is doing better than most developing nations on earth today. What Armenia needs is sociopolitical evolution and not a Western instigated revolution. The best path forward for sociopolitical evolution is peaceful demonstrations by non-Western affiliated grassroots activists in the country. When you have Western-funded NGOs and individuals involved in the political process, the process immediately loses legitimacy and runs the risk of turning violent. Armenia is too small and too vulnerable and the south Caucasus is too violent for Armenians to repeat the grave mistakes made by Ukrainians, Libyans and Syrians. Regarding Founding Parliament: The entire political premise of the armed hostage takers is based on lies. There are no “political prisoners” in Armenia. There are individuals in prison who have been caught planning violence or apprehended in the act of carrying out violence. Moreover, most of these people are foreign funded activists. Also, official Yerevan is NOT planning on returning the “five regions” in Artsakh. These are lies put our by the CIA and their numerous branches inside Armenian society. The armed men who attacked the police facility are foreign funded extremists and because they killed an innocent police officer, they are now also murderers and criminals. Whether they realize it or not these people are serving Western interests in the south Caucasus. This attack on the Armenian government is purely geopolitical in nature. Just like how Russia put to an abrupt end to the US sponsored peace negotiations in 1999, the US today is trying to do the same with the Russian sponsored negotiations during taking place. The armed group of extremists released the remaining hostages a day after President Sargsyan went on television to address the matter. There is talk that Armenia’s NSS had also gotten more directly involved during the last two days. Everyone directly associated with the group was arrested. Their much anticipated popular uprising never materialized. Moreover, the group keeps claiming that Russia’s Alpha Group has been on sight in Yerevan waiting orders to assault the occupied police facility. Whatever the case may be, the extremists are now all of a sudden seeking a way out of the terrible mess they created. They are now saying they will abandon their political demands and lay down their arms only if their wonderful leader Jirair Sefilian commands them to. It seems like this armed rebellion by a small group of foreign funded Russophobic extremists is going to fizzle out soon, unless their foreign handlers have something else in mind. Their lofty rhetoric and stated goals is merely a smokescreen. Founding Parliament’s main task from day one has been to foment a Ukraine-style uprising in Armenia and in doing so drive a wedge between Yerevan and Moscow.
Vlad
THERE IS NO REAL CHANGE WITHOUT BLOOD AND VIOLENCE
Anna
This year, the armenian people celebrate 25 years of independence. It's a great festive occasion in which the president of the country could grant individual (Jirayr Sefilian) or collective (all political prisoners) pardon by presidential decree. It will be a real democratic celebration. The historical evolution demonstrates that on special occasions (national day, main religious feasts , king day) the legislative authority granted amnesty or individual/collective pardon.
Levon
Why is it that the most insightful commentary I've read, in English or Armenian, on the Yerevan standoff comes from outside the country? Melkonian's article is just one example. From my vantage point in Armenia, I'd say that President Sargsyan isn't the country's number one problem. It's the apathy of the vast majority of its citizens. They actually don;t see themselves as citizens but merely residents/inhabitants. Citizens have rights and responsibilities. Most in Armenia have forgotten the latter.
Harutik
Bravo Mr. Melconian. You always impress with your wisdom and knowledge.

Մեկնաբանել

Լատինատառ հայերենով գրված մեկնաբանությունները չեն հրապարակվի խմբագրության կողմից։
Եթե գտել եք վրիպակ, ապա այն կարող եք ուղարկել մեզ՝ ընտրելով վրիպակը և սեղմելով CTRL+Enter