HY RU EN
Asset 3

Բեռնվում է ...

Էջի վերջ Այլ էջեր չկան բեռնելու համար

Որոնման արդյունքում ոչինչ չի գտնվել

Փաստաբաններն ու լրագրողները իշխանության թիրախում են

Վերջին շրջանում փաստաբանների ու լրագրողների իրավունքների սահմանափակումներն ամրագրվում են օրենքով. դռնփակ նիստեր առանց լրագրողների, դրամական տուգանքներ փաստաբանների նկատմամբ և այլն:

Ինչու են հատկապես ընտրվել այս երկու մասնագիտական համայնքները: Ինչու է հենց լրագրողների ու փաստաբանների շուրջ սեղմվում իրավունքների իրացման օղակը:

Ըստ փաստաբան Վահե Գրիգորյանի` այդ գործընթացներն ամենևին էլ պատահական չեն, այլ դա Հայաստանը դեպի ամբողջատիրություն տանող շղթայի բաղկացուցիչ մասն է: «Սա ամբողջատիրության անթրոպոլոգիան է: Երբ արանքից դուրս է գալիս քաղաքական ընդդիմությունը, հաջորդը լրագրողներն ու փաստաբաններն են, քանի որ նրանց գործառույթը «ժողովրդավարության գործակալ» լինելն է: Փաստաբաններն ու լրագրողներն ամենաազատ մասնագիտություններն են, ամբողջատիրությունը կասեցնողներն են»,-կարծում է փաստաբան Վահե Գրիգորյանը:

«Փաստաբանները նույնպես, լրագրողների նման, ժողովրդավարության «հսկող շներն են»». սա Փարիզի փաստաբանների պալատի կարգախոսն է: Այսօր «Եվրոպայի խորհրդի անդամ պետությունների փաստաբանական միությունների եւ իրավաբանական համայնքների ընթացիկ մարտահրավերները և համագործակցության հնարավորությունները» թեմայով համաժողովի ժամանակ տեղացի ու միջազգային փաստաբանները փորձում էին գտնել փաստաբանական անկախության, ճնշումներից զերծ մնալու բանաձևեր:

Այն, որ օղակը սեղմվում է փաստաբանների ու լրագրողների շուրջ, ըստ փաստաբան Տիգրան Եգորյանի, վաղուց սկսված գործընթաց է: «Բացասական իմաստով բնական երևույթ է, քանի որ ունենք իշխանության լեգիտիմության խնդիր: Վստահության գրեթե զրոյական մակարդակում խոսքի ազատության իրավունքը այնքան պիտի սահմանափակվի, որ չխանգարի տոտալիզացմանը»,- մեզ հետ զրույցում ընդգծեց փաստաբան Եգորյանը՝ ընդգծելով, որ դրանք զսպող մեխանիզմներ պիտի լինեն:

Փոխադարձ քննադատություններ

Ըստ Եգորյանի և ևս 35 փաստաբանների, այդ թվում` Պալատի առաջին նախագահ Ռուբեն Սահակյանի, Փաստաբանների պալատում կամ պետք է լինեն լուրջ ռեֆորմներ, կամ պետք է ստեղծվեն այլընտրանքային փաստաբանական մարմիններ:

Աջից` փաստաբաններ Տիգրան Եգորյանը, Լուսինե Հակոբյանը, Վահե Գրիգորյանը

Վահե Գրիգորյանը նշեց, որ Փաստաբանական պալատը վերածվել է «Փաստաբանական մինիստրության և իշխանությունների ձեռքին մասնագիտական ազատության դեմ գործիքի... սանկցիաները, եթե կիրառվում են, ընտրովի արդարադատության սկզբունքով»:

Ըստ Փաստաբանների պալատի նախագահ Արա Զոհրաբյանի` բնական է, երբ Հայաստանում 1900 փաստաբանի պարագայում 35 փաստաբան այլ կարծիք կարող է ունենալ: Սակայն, նրա կարծիքով, «անպատասխանատու հայտարարություն անել, թե փաստաբանական պալատը իշխանությունների հետ է, դա բացահայտ սուտ է»: Պալատի նախագահը կարծում է, որ հենց նմանատիպ հայտարարությունների արդյունքում այլևս փաստաբանների պալատի խորհուրդը չի որոշելու՝ կա փաստաբանի գործողություններում խախտում, թե ոչ: «Այսինքն՝ այդ գործառույթը վերցրեցին մեզնից, տվեցին պետական մարմնի»,-ասաց պալատի նախագահը:

Փաստաբանների պալատի նախագահ Արա Զոհրաբյանը

Փաստաբանների պալատի խորհրդի անդամ Սեդրակ Ասատրյանի կարծիքով` Պալատը ոչ թե ընդդիմադիր կուսակցություն է, այլ հանրային կարեւորագույն մարմին: «Մենք հետսովետական պետություն ենք, մշակույթը նոր է ձևավորվում: Մենք ծառ ենք տնկել, խնամել, սկսել ենք բերքը հավաքել, կացինն առել ծառը կտրում ենք: Երբ ասում ենք անկախություն, այն պետք է ենթադրի նաև պատասխանատվություն»: Ըստ Սեդրակ Ասատրյանի` փաստաբանական համայնքն այսօր լուրջ անկախություն ունի, եթե կարողանա դա պաշտպանել:

Փաստաբանների պալատի խորհրդի անդամներից Հարություն Հարությունյանի կարծիքով էլ, փաստաբանական համայնքի դերը, կշիռը պահելու գրավականը միասնականությունն է ու բարեխիղճ գործելը:

Ձախից` Վահե Գրիգորյանը

Վահե Գրիգորյանի կարծիքով` մտրակները գնալով ընդլայնվելու են, քանի որ, նրա գնահատմամբ, հակազդող մեխանիզմներն էֆեկտիվ չեն. «Պալատը չի կարող հակազդել՝ հայտարարություն, գործադուլ, տեսանք, որ ոչ մեկի վրա չազդեց, դրամական տուգանքի օրենքի փոփոխությունն ընդունվեց»:

Փաստաբանների անկախության վտանգներից մեկը

Նախկինում՝ 1990-ականներին, փաստաբանը պետք է ստանար պետական մարմնի թույլտվությունը ՔԿՀ մտնելու ու իր պաշտպանյալի հետ խոսելու համար, շատ հաճախ քրեական գործերով ներգրավվում էին քննիչների «մտերիմ» փաստաբաններ, որ ապահովեին հարցաքննության լեգիտիմությունը: Այսօր նման գործելաոճը անգամ արտոնագրից զրկելու հիմք է: Փաստաբանները միակարծիք են մի հարցում, որ քրտինքով, համառ պայքարի արդյունքում ձեռքբերված անկախությունը չվտանգվի:

Փաստաբանները նման վտանգ են համարում նաև փաստաբանների հանդեպ 2019-ից գործելիք դատական դրամական տուգանքները, որոնց մասին օրենքն ԱԺ-ն ընդունեց մեկ օրում:

Շատ խոսվեց միջազգային փորձի մասին, թե այլ երկրներում դատավորը նույնիսկ կարող է ձերբակալել նիստը խանգարող փաստաբանին:

Ուշանգի Բախտաձե

Համաժողովին ներկա Վրաստանի պատվիրակության անդամ Ուշանգի Բախտաձեն մեզ հետ զրույցում ասաց, որ Վրաստանում փաստաբանների նկատմամբ դրամական տուգանք կա դեռևս 1998-ից՝քաղաքացիական դատավարությունում, իսկ քրեական դատավարությունում` 2008-ից: Ուշանգի Բախտաձեն ասաց, որ դատարաններում շատ հազվադեպ է կիրառվում սանկցիայի տուգանք տեսակը: Եվ, ամենակարևորը, այդ հարցը լուծում է ոչ թե նույն դատավորը, ում հանդեպ անհարգալից վերաբերմունք է դրսևորվել, այլ մեկ ուրիշ դատավոր: Տուգանքի չափը մինչև 500 լարի է (մոտ 200 ԱՄՆ դոլար):

Սեդրակ Ասատրյանը

Սակայն, ըստ փաստաբան Սեդրակ Ասատրյանի, միջազգային փորձը մեզ օգնական չէ, քանի որ մեր ամբողջ համակարգն է նոր, դատարանը՝ այդ թվում: «Վեճերը վերածում ենք անձնական խնդրի: Դատավորը հուզական մուրճը կխփի սեղանին ու կփորձի տուգանել փաստաբանին»:

Փաստաբան Հարություն Հարությունյանն էլ նշեց, թե ինչպես պիտի դատավորը միաժամանաակ հանդես գա և' տուժող կողմ, և' հարց լուծող:

«Շատ ավելի ծանր տուգանքներ կան, դրանք կիրառող համակարգը ունի արդարադատության ավանդույթ և դու չես կարող ազդել նրա վրա քաղաքական նկատառումներով,-ասաց փաստաբան Վահե Գրիգորյանը՝ պատմելով մի փաստաբանական կատակ,-Դատական նիստերի դահլիճում դատավորը սանկցիա է կիրառում, ամբաստանյալը անհամաձայնություն է հայտնում, դատավորն էլ գերմանական փորձն է վկայակոչում, թե, գիտեք՝ Գերմանիայում ինչ սանկցիաներ կան, ամբաստանյալն էլ՝ իսկ կլինի ինձ Գերմանիայի դատավորը դատի: Այսինքն՝ խնդիրն այն է, թե ով է իրականացնում արդարադատությունը»:

Մեկնաբանել

Լատինատառ հայերենով գրված մեկնաբանությունները չեն հրապարակվի խմբագրության կողմից։
Եթե գտել եք վրիպակ, ապա այն կարող եք ուղարկել մեզ՝ ընտրելով վրիպակը և սեղմելով CTRL+Enter