Հարցազրույց «Քաղաքացու որոշում» սոցիալ-դեմոկրատական կուսակցության պատգամավորության թեկնածու Կարեն Հարությունյանի հետ

-Հարցազրույցի գալուց առաջ Ձեր կուսակցության՝ քաղաքական մանդարինի մասին հոլովակն էի նայում: Ո՞ւմ գաղափարն է, և ինչո՞ւ մանդարին, եթե, ասենք, ոչ սխտոր:

-(Ժպտում է- հեղ.) Չեմ հիշում, թե գաղափարն ումն էր, քանի որ մեզ մոտ ինչ-որ քննարկում է լինում՝ մի միտք գալիս է, գնում, հետո չենք էլ հիշում, թե ում միտքն էր: Մանդարին, որովհետև նախ համային հատկությունները հաճելի են, երկրորդ՝ մանդարինն այդ համատեքստում այսպես ենք մեկնաբանում ենք. երբ մաքրում ես մանդարինը, հիմնականում կիսում ես մարդկանց հետ, ինչը համընկնում է մեր հանրային համերաշխության կոնցեպտի հետ: Մանդարինը, իհարկե, խորհրդանշական է, և կարծում եմ, վատ խորհրդանիշ չէ:

-Կարեն, Ձեզ ճանաչում ենք որպես քաղաքացիական ակտիվիստի, ինչո՞ւ եք որոշել պատգամավոր դառնալ:

-Այս վայրը՝ Մաշտոցի պուրակը (հարցազրույցը տեղի է ունեցել Երևանի Մաշտոցի պուրակում- հեղ.), իմ կայացման ճանապարհին դեր խաղացած այն հիմնական շարժումներից մեկն է, որտեղ պայքարում էինք, դրանից հետո ակտիվորեն մասնակցել եմ տարբեր քաղաքացիական շարժումների: Այդ ընթացքում ձևավորվել են որոշակի արժեքներ, հղկվել են, նաև ձևակերպվել են հասարակական լուրջ խնդիրներ, որոնք փորձել ենք լուծել, ինչպես, օրինակ, հանրային տարածքների, տրանսպորտի, էլեկտրաէներգիայի սակագների բարձրացման և բազմաթիվ այլ հարցեր, որոնք հիմնականում առնչվել են սոցիալական արդարության և իրավունքների հետ: Չեմ տարանջատում, քանի որ դա հենց քաղաքականություն է:

Այն ժամանակ տրամադրված չէինք պաշտոնապես մտնելու քաղաքականություն, և պայմաններն էլ բարենպաստ չէին: Նախքան հեղափոխությունը դեմ էինք մասնակցել ընտրություններին: Քանի որ այդքան փորձը կուտակված կար, փորձեցինք համախմբվել տարբեր շրջանակների հետ, մտքեր փոխանակել, թե արդյոք կուսակցություն հիմնելու անհրաժեշտություն կա, հասկացանք, որ շատ մարդկանց մտքում կա, և ստեղծվեց կուսակցությունը:

-Տպավորություն է, որ «Քաղաքացու որոշում» կուսակցության՝ ընտրություններին մասնակցելու որոշումը հապճեպ եղավ: Այդպե՞ս էր:

-Մենք խոսել ենք դրա մասին, բայց հիմա պարզաբանեմ: Գործընթացն սկսվել է մայիսից՝ հեղափոխությունից անմիջապես հետո: Այդ ժամանակ որոշակի ձևակերպումներ էինք տվել մեր գաղափարներին, որպեսզի դրանք հնարավոր լիներ քննարկել մարդկանց հետ, հասկանալ, թե ով ինչ է մտածում:

-Այսինքն՝ դեռևս մայիսին նպատակ ունեիք մասնակցել ընտրություններին:

-Այո, այն ժամանակ նախատեսվում էր, որ ընտրությունները կլինեն գարնանը: Կուսակցության հիմնադրումը նախատեսել էինք սեպտեմբեր-հոկտեմբերին, և այդպես էլ եղավ, սակայն դրանից անմիջապես հետո ընտրությունների անցկացման ժամկետը փոխվեց, և մենք էլ մտանք օպերատիվ ռեժիմի մեջ: Ինքնանպատակ չէ մեզ համար Ազգային ժողով մտնելը, մենք փորձելու ենք, որ քաղաքականությունը նաև ԱԺ-ից դուրս լինի, և ԱԺ-ն օգտագործենք նաև այդ կապի համար:

-Երբ Հայաստանում նոր կուսակցություն է հիմնվում, անմիջապես հարց են տալիս՝ լավ, 100-ից ավելի կուսակցություն կա, ինչո՞ւ հերթական կուսակցությունը հիմնվեց:

-Թող 100 լինի, թող 1000 լինի, կարևորը՝ ինչ-որ բան իրենից ներկայացնի: Քիչ առաջ պատմեցի կուսակցության պատմությունը, դա այդ 6 ամիսը չէ, տարիներ շարունակ եղած շարժումներն են, դրանցում ձևակերպված խնդիրները, որոնց մի մասը լուծում են ստացել, մի մասը չեն ստացել, և մենք այդ ամեն ինչն ավելի համակարգված, հայեցակարգային ծրագրեր մշակելով, մարդկանց ներգրավելով, փորձում ենք իրականություն դարձնել:

-Նախընտրական փուլում Ձեր հնարավորություններն ինչպե՞ս եք գնահատում: Նորաստեղծ կուսակցություն է, որը գուցե շատերը դեռ չգիտեն:

-Խնդիրը կարելի է դիտարկել մի քանի կողմից՝ նոր հիմնված կուսակցություն, բայց արդիական մի շարք խնդիրներ մարմնավորող: Անհատներից շատերին ճանաչում են թե՛ քաղաքացիական շարժումներից, թե՛ հասարակական սեկտորից կամ ինչ-որ մասնագիտական ոլորտից: Շատերը չգիտեն, որ այս մարդիկ նման կուսակցություն են հիմնել, այսինքն՝ կուսակցությունը չգիտեն, բայց մարդկանց գիտեն: Մենք պետք է ճանաչելի դարձնենք մեր կուսակցությունը հենց դրանով, որ այս մարդիկ ստեղծել են կուսակցություն: Կարծում եմ՝ ժամանակն ինչքան էլ կարճ է, ոչ ստանդարտ լուծումներով կկարողանանք ավելի հասանելի դարձնել այդ տեղեկությունը: Օրինակ՝ «Ֆեյսբուքում» ճանաչելիության խնդիր գրեթե չունենք, բոլորը ճանաչում են և բավականին դրական են տրամադրված: Մեր խնդիրը «Ֆեյսբուքից» դուրս հարցեր լուծելն է, ինչի ուղղությամբ ինտեսիվ աշխատում ենք:

-Ինչո՞ւ պետք է «Քաղաքացու որոշում» կուսակցությունը լինի խորհրդարանում:

-Մեր կուսակցությունն ունի կոնկրետ անվանում՝ «Քաղաքացու որոշում» սոցիալ-դեմոկրատական կուսակցություն, որտեղ հենց երևում է քաղաքական մեր ուղղվածությունը: Մենք համարում ենք, որ այս պահին Հայաստանում սոցիալ-դեմոկրատիան կարող է օգուտ տալ: Քանի որ չենք տեսնում, որ այլ ուժեր ունենան այդ օրակարգը, մենք դա ենք ներկայացնելու՝ սոցիալական արդարության քաղաքականությունը, ինչը փորձելու ենք իրականություն դարձնել:

Այնպես չէ, որ մենք մտնում ենք ֆորմալ քաղաքականության դաշտ, քաղաքացիական դաշտը թողնելու ենք: Մենք դրանք իրարից չենք տարանջատում: Այսքան ժամանակ քաղաքականությամբ ենք զբաղվել փողոցում, կշարունակենք զբաղվել թե՛ խորհրդարանում, թե՛ դրանից դուրս: Կարծում եմ՝ ամեն դեպքում մենք կլինենք խորհրդարանում:

-Եթե չլինեք, ինչո՞վ եք զբաղվելու:

-Այն ժամանակը, որ տրամադրել էինք կուսակցության ծրագրերի մշակմանը, կուսակցության կայացմանն ու կազմակերպմանը, ընդմիջմամբ եղավ, և սկսեցինք ընտրություններով զբաղվել, ճիշտ է՝ ծրագրային մասով բավականին գործ կա արված, բայց պարզ է՝ դեռևս ամբողջական չէ: Պետք է շարունակենք մշակել մեր ծրագրերը, որովհետև դրանք չեն նայվում որպես ստատիկ բան, այլ պետք է լինեն իրավիճակին համապատասխան, հասանելի դառնան, ներգրավեն մարդկանց:

-Հանձին «Քաղաքացու որոշում» կուսակցության՝ գործող իշխանությունն ընդդիմություն ունենալո՞ւ է՝ անկախ հանգամանքից՝ խորհրդարանում կլինեք, թե ոչ:

-Հիմա պայքար է գնում ընդդիմության համար, բոլորն ասում են, որ իրենք ամենալավ ընդդիմությունն են: Մենք այդպես չենք ասում: Մենք մեր օրակարգը, ծրագրերն ու գաղափարներն ունենք, որոնք խորհրդարանում թե խորհրդարանից դուրս իրականացնելու ենք: Մանավանդ, այսօրվա հետհեղափոխական տրամաբանության մեջ այդքան էլ ընկալելի չէ, թե ինչ է այդ ընդդիմությունը: Եթե խոսում ենք, որ ԱԺ-ում քաղաքական մեծամասնություն կա, և այդ դեպքում եթե անցնում եք ԱԺ, ապա ավտոմատ դառնում եք ընդդիմություն, իրականում պետք չէ այդպես հարաբերվել, ամեն ինչ անպայման պետք չէ մերժել:

-Այսինքն՝ չեք պայքարում ընդդիմության «աթոռի» համար:

-Չէ, մենք չենք պայքարում ընդդիմության աթոռի համար, պայքարում ենք մեր գաղափարների համար, կարծում ենք, որ պետք չէ քաղաքականությունը նեղացնել երկու հակադրության մեջ՝ ընդդիմություն-իշխանություն, որովհետև եթե մեր ծրագրերը կարողանում ենք իրականացնել, տվյալ դեպքում կարող ենք համագործակցել, իսկ եթե տեսնենք, որ Հայաստանի համար ակնհայտ խնդրահարույց օրինագծեր են փորձում անցկացնել, պարզ է, որ ընդդիմանալու ենք:

-Ուրեմն համագործակցություն լինելո՞ւ է գործող իշխանության հետ:

-Եթե մեր ծրագրերի շրջանակներում հնարավոր լինի, իհարկե, լինելու է: Կոնկրետ գաղափարական դիրքից ենք խոսելու՝ ցույց տալով, թե ինչն է լավ, ինչն է վատ Հայաստանի համար, այլ ոչ թե մտածելու ենք, թե մեր կուսակցությունն այդտեղից ինչ կշահի: Մեր տեսլականը ցույց կտանք հասարակությանը, ապա առաջ կգնանք՝ կհամագործակցենք կամ հակառակը՝ կքննադատենք մնացած ուժերին:

Լուսանկարները՝ Սարո Բաղդասարյանի