HY RU EN
Asset 3

Բեռնվում է ...

Էջի վերջ Այլ էջեր չկան բեռնելու համար

Որոնման արդյունքում ոչինչ չի գտնվել

Ազատամարտիկը 19-րդ տարին բանտում է՝ պարսկահպատակ ադրբեջանցու սպանության համար

Ինչպե՞ս էին քաղաքացիներին դատապարտում Հայաստանի երրորդ հանրապետության ստեղծման առաջին տարիներին: «Հետքի» «Խեղված ճակատագրեր» հոդվածաշարի շրջանակներում ընթերցողին ենք ներկայացնում նաև 1990-ականների քրեական գործերը՝ դրանք ուսումնասիրելով արխիվներում: Սա մի շրջան է, երբ դեռ նոր էին սաղմնավորվում պետական համակարգերը, այդ թվում և՝ դատականը: Շրջան, որը դուրս է մնացել հանրության տեսադաշտից այն պարզ պատճառով, որ զարգացած չէր իրավական ժուռնալիստիկան, դատարաններում նիստերն ընթանում էին լավագույնը մեկ-երկու լրագրողի ներկայությամբ: Մահապատժի դատավճիռները կայացվում էին, օրինակ, 4 ամսում՝ ընդամենը 3 հատորանոց գործերով, իսկ արձանագրությունները սղագրվում էին ձեռքով՝ քարտուղարների կողմից: Մինչև 2003 թ-ը դատավճիռները կայացվում էին 1961 թ-ի Խորհրդային շրջանի Քրեական օրենսգրքով, անգամ 1995 թ-ի դատավճռի ձևաթղթերում պահպանված են «Հանուն Հայկական Սովետական Սոցիալիստական Հանրապետության», «Հայկական ՍՍՀ Գերագույն դատարան» նշումները:

Հայաստանյան բանտերում 1990-ականներից մինչ օրս պատիժը կրող երկարատև ու ցմահ ազատազրկման դատապարտված մարդիկ կան (մինչև 2003 թ-ը նաև մահապատժի 42 դատավճիռ է կայացվել, մինչդեռ մահապատիժը չէր իրագործվում, քանի որ ՀՀ-ն 1991 թ-ից մորատորիում էր հայտարարել, իսկ 2003 թ-ին ՀՀ նախագահի հրամանագրով այդ դատավճիռները փոխարինվել են ցմահ ազատազրկման):

Պարսկահպատակ Միրզա-Բեկի սպանության քաղաքական երանգը

Դատարանների կենտրոնական արխիվում, որտեղ պահվում են նաև ՀՀ Գերագույն դատարանի քննած գործերը, ծանոթացա 1992 թ-ից Ղարաբաղյան պատերազմին մասնակցած Սողոմոն Քոչարյանի քրեական գործին: 29-ամյա Սողոմոնը մեղավոր է ճանաչվել 1995 թ-ին Երևան-Մեղրի ավտոճանապարհի վրա պարսկահպատակ Իրանի քաղաքացի Իրաջ Փուր Միրզա-Բեկի կանխամտածված սպանության ու թալանի մեջ՝ դատապարտվելով բացառիկ պատժամիջոցի՝ մահապատժի (2003 թ-ին ՀՀ նախագահի հրամանագրով մահապատիժը փոխարինվել է ցմահ ազատազրկման): Իրանի քաղաքացի վարորդի մեքենայից, ըստ քրեական գործի նյութերի, Սողոմոն Քոչարյանը վերցրել է գումար ու նրա փաստաթղթերը ու դիմել փախուստի: Ընդամենը 3 հատորանոց գործ ու 4 ամիս տևած դատավարություն, և մահապատժի դատավճիռ:

Պատկերացրեք՝ 1995 թվականն էր, երբ Հայաստանի քաղաքացիները հրադադարից հետո կարողանում էին ապրել Իրանից մուտք գործող ապրանքներով, ուստի մեծ էր այս գործի նկատմամբ պետական ու միջպետական հսկողությունն ու ուշադրությունը: Քրեական գործին հետևել ու դատավարությանը մասնակցել է ՀՀ-ում ԻԻՀ դեսպանատան հատուկ ներկայացուցիչը: Ահա քրեական գործից միակ համակարգչային շարվածքով փաստաթուղթը:

Բացի այդ, որպես թարգմանիչ ներգրավվել է հենց դեսպանատան թարգմանիչ Ա.Մկրտչյանը՝ հիմնական թարգմանչի հիվանդության պատճառաբանությամբ: Հայաստան ժամանած տուժող կողմի ներկայացուցիչը պահանջել է մահապատժի դատապարտել Սողոմոն Քոչարյանին: Դատարանը հաստատված է համարել, որ Սողոմոն Քոչարյանը դիտավորությամբ կրակել է Հայաստանից Իրան վերադարձող Միրզա-Բեկի բեռնատար մեքենայի առաջին անվադողին, ապա և կանխամտածված սպանություն կատարել՝ հափշտակելով մեքենայում եղած գումարը:

Երբ վարորդը դուրս է եկել անվադողը փոխելու, ըստ գործի նյութերի, Սողոմոն Քոչարյանը մոտիկ հեռավորությունից կրակել է նրա արմնկին, ապա նա վայր է ընկել, գլուխը հարվածել բութ մակերեսի ու մահացել: Այս փաստը ապացուցված է դատաբժշկական փորձաքննությամբ: Փորձագետ Յուրի Դաղունցը նշել է, որ մահը վրա է հասել գանգուղեղային փակ վնասվածքից, հնարավոր է ընկնելուց: Փաստաբանն իր ճառում նշում է, որ Ղարաբաղյան պատերազմով անցած ազատամարտիկը, եթե սպանության մտադրություն ունենար, ապա ոչինչ չէր խանգարի նրան կրակել տուժողի գլխին կամ կրծքին մի քանի անգամ: Այնինչ կրակոցը եղել է միայն արմնկին:

 Շարունակելի

Մեկնաբանություններ (3)

hasmik
Alievy safarovin herosi kochum tvec haj cpanelu hamar, isk meronq adrbejancu spanelu hamar cmah, amot mez
Վահե
Հարգելի Հասմիկ, եթե Ալիեվին ՀՀ նախագահ նշանակեյին, նա կերազեր նույնը անել ինչ Սերժիկն է իրագործում:
Karen
թողեք գնա տուն Սողոմոնը

Մեկնաբանել

Լատինատառ հայերենով գրված մեկնաբանությունները չեն հրապարակվի խմբագրության կողմից։
Եթե գտել եք վրիպակ, ապա այն կարող եք ուղարկել մեզ՝ ընտրելով վրիպակը և սեղմելով CTRL+Enter