մաս 3

Շուկան այն տեղն է, որտեղ կարողանում ես կողք կողքի կանգնած մարդկանց նույն հարցը հղել:

Վրացական այս շուկան, որ տեղակայված է նեղ, կեղտոտ փողոցներից մեկի վերջում, մոտ է Կենտրոնական ավտոկայանին, որն արդեն համապատասխանում է եվրոպական չափանիշներին: Իսկ շուկան... Շուկան չափանիշներ չի ճանաչում:

Երկու կանայք, որոնք ամենաղքատիկ վաճառասեղաններն ունեն, իրարից անսպասելիորեն տարբեր են.

-Ես տեղի համար փող չեմ վճարում:

-Իսկ ես քսան լարի եմ վճարում,- ասում է աջ կողմում կանգնածը:

-Բա էդպես ո՞նց է լինում, որ մեկդ վճարում եք, մյուսը` չէ,- զարմացած հարցնում եմ ես:

Քսան լարի վճարողը վրացերենով բարկացած խոսում է կողքի վաճառողի հետ:

Հետո մի կին, քառասունն անց, մոտենում է այս աղքատիկ սեղանին ու հարցնում կանաչիի գինը: Բոլորը հետաքրքրված են, թե լուսանկարչական ապարատով այս հայուհին ինչ է անում այս ցրտին իրենց շուկայում: Ես ասում եմ, որ լրագրող եմ: Նրանք ինձ հարցնում են`գուցե «շպիոն»: Ես ծիծաղում եմ եւ ավելացնում, որ երեկ Եվրոպական կամուրջի անվտանգության աշխատակիցն էլ էդպես մտածեց, որ արգելեց լուսանկարել Նախագահականը...Իսկ ես ամենեւին միտք էլ  չունեի:

-Հա, չի կարելի նկարել, բա,-ասում է վաճառողուհին, որն այս խուլ անկյունում տեղյակ է անցուդարձից եւ պատմում է իրենց նախագահի վերջին արարքների, ընդունածի ու չընդունածի մասին:

Նախագահի մասին խոսելն էլ ավելի է զայրացնում քսան լարի վճարող վաճառողուհուն:

Սեղաններն այս շուկայում հիմնականում նարնջագույն են:

Ժամն արդեն մոտենում է մթնելու: Տաք հագնված վաճառողուհիներից մեկը նավթ է շաղ տվել գետնին եւ այդպես տաքացնում է ոտքերը: Ամենքն իրենց ձեւով. նրանց մեծ մասը կանգնած է հաղթահարում ցուրտը` ոտքերն իրար խփելով:

Այդ նույն «միջանցքով» արդեն որերոդ անգամ անցնում է նվաղ մի կին ու խնդրում մեկ լարիով գնել ձեռքին եղած հինգ-վեց կիտրոնը: Կիտրոններն էլ  իր պես են:

-Մենք շատ ենք սիրում հայերին,-կիսակոտրված ռուսերենով ասում է  վաճառողուհին:

-Իսկապե՞ս...Հատկապես ինչի՞ համար:

-Այ, եթե ուզես, քեզ հարս էլ կտանեմ, ճիշտ եմ ասում:

Ես բարձրաձայն ծիծաղում եմ ու շարունակում լուսանկարել:

Մատերը սառել են, բայց ծայրին արդեն մեկ ամսվա հնություն ունեցող կարմիր ներկը պահպանում է եղունգները:

Ռուսախոս մի տատիկ կանգնած է կողքիս: Նա ժպտում է, վրացերենից թարգմանում, որ վաճառողուհին իսկապես ինձ հարս է ուզում տանել ու որ շատ է սիրում հայերին:

-Մարդուն պետք է սիրես, ինչ կապ ունի` հայ է, վրացի, թե ռուս,- կանաչին տոպրակը խոթելով` ասում է ռուս տատիկը:

Ես գլխով համաձայնության նշան եմ տալիս:

Տխուր է այս շուկան. թերեւս ամենատխուր անկյունը, որ դեռեւս տեսել եմ Թբիլիսիում, բայց հիմնականում հիսունն անց տատիկներից կազմված այս «միջանցքը» պատմություն է. մեկ այլ պատմություն Թիֆլիսի մասին:

Ես նրանց հաջողություն եմ մաղթում: Նրանք ինձ նարինջ են հյուրասիրում. այդպես ցեխոտ էլ  կծում եմ ու կեղեւահան անում, որ իրականությունից այս ոչ մի տեղ չպոկվեմ գոնե այնքան ժամանակ, քանի դեռ այդտեղ եմ`ցեխոտ, ցուրտ ու աննկարագիր շուկայում:

շարունակելի